نماینده ایران به طالبان: به نظام تکقومی، تکجنسیتی و تکمذهبی پایان دهید
حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس جمهور ایران، از طالبان خواست تا به تبعیض علیه اقلیتهای قومی، زبانی و مذهبی پایان دهد. او گفت که «نظام تکقومی، تکزبانی، تکجنسیتی و تکمذهبی» نمیتواند نیازهای جامعه متکثر افغانستان را پاسخگو باشد.
قمی در مصاحبه ویژه با خبرگزاری جمهوری اسلامی افزود که تبعیض و مسدود کردن مکاتب و دانشگاهها منجر به مهاجرت گسترده شده و اکنون نزدیک به شش میلیون افغان در ایران زندگی میکنند.
او به تبعیض، اختلافات داخلی و انتقامگیری به عنوان چالشهای اصلی طالبان اشاره کرد و هشدار داد که این عوامل زمینه همگرایی مخالفان طالبان را فراهم میکند.
او همچنین هشدار داد که ناکامی در رفع نیازهای مردم افغانستان به دلیل تبعیض و ظلم، میتواند باعث مداخله خارجی شود و افراطگرایی مانند داعش را تقویت کند.
طالبان و زمینهسازی برای اشغال امریکا
نماینده ویژه ایران در کابل گفت طالبان حمله امریکا به افغانستان پس از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ را تسهیل کرد.
او گفت: «طالبان در دور اول، با بیتوجهی به ابعاد ماجرا و عدم واکنش مسئولانه، هم فروپاشی خود را رقم زدند و هم زمینه اشغال افغانستان را فراهم کردند.»
سفیر ایران درباره فعالیت گروههای تروریستی و نگرانی کشورهای منطقه و جهان از این موضوع گفت که بخشی از طالبان به دلیل حمایت این گروهها از طالبان در جنگ ۲۰ ساله، برخورد با آنها را اخلاقی نمیدانند.
وی افزود که برخی از طالبان از گروههای تروریستی به عنوان ابزار بازی برای آینده و کسب مشروعیت بینالمللی استفاده میکنند، در حالی که عدهای دیگر عدم برخورد با این گروهها را ناشی از اختلافات داخلی طالبان میدانند.
کاظمی قمی از برخورد گزینشی با گروههای تروریستی انتقاد کرده و تاکید کرد: «نمیتوان فقط علیه داعش موضع گرفت و در برابر دیگر گروههایی که امنیت همسایگان افغانستان را تهدید میکنند، سکوت کرد.»
اشاره آقای قمی به طالبان پاکستانی است که به گفته اسلام آباد از خاک افغانستان علیه نیروهای امنیتی این کشور استفاده میکنند. طالبان این اتهام را رد کردهاست و از اخراج آنان از خاک افغانستان خودداری کردهاست.
قمی خواستار اقدامات عملی و بدون تفکیک در قبال گروههای تروریستی فعال در خاک افغانستان شد.
فشارهای جهانی بر طالبان
سفیرغیررسمی ایران به فشارهای بینالمللی، به ویژه از سوی کشورهایی مانند هالند، آلمان، استرالیا و کانادا اشاره کرد و گفت که طالبان در موقعیت دشواری قرار گرفتهاند.
قمی توضیح داد که این کشورها تلاش دارند طالبان را به دلیل نقض حقوق زنان به دادگاه بینالمللی بکشانند: «اگر طالبان از کنوانسیون رفع تبعیض علیه زنان خارج شوند، فشارهای جهانی افزایش مییابد، و اگر در کنوانسیون بمانند، ممکن است محکومیتهای حقوقی دادگاه لاهه گریبان آنها را بگیرد.»
روابط منطقهای و چالشهای طالبان
کاظمی قمی درباره روابط منطقهای طالبان تصریح کرد که بدون ایجاد روابط محکم و متعهدانه با کشورهای منطقه، موفقیت طالبان دشوار است. او گفت که برخی از رهبران طالبان به این واقعیت پی بردهاند، اما تجربه کم دیپلوماسی و تاثیرات قبیلهای و خاندانی بر ساختار دیپلوماتیک حکومت طالبان مانع پیشرفت آنها شده است.
قمی همچنین از «رویای فرامنطقهای طالبان» سخن زد و گفت که که این رویکرد حکومت پیشین را در مذاکرات دوحه ناکام کرد. سفیر ایران از بیتوجهی طالبان به دیپلوماتهای کشورهای منطقه انتقاد کرد و گفت که آنها میتوانند روابط حیاتی طالبان با کشورهای دیگر را تقویت کنند، اما بعضاً با بیاعتنایی این گروه مواجه میشوند.
سفیر ایران توضیح داد: «مثلا سفیر یک کشور امریکای لاتین یا مسئول میز یک کشور آسیای جنوب شرقی به کابل میآید تا یک گزارش سالانه تنظیم کند، در خبرها با مبالغه بسیار از آن سخن گفته میشود، اما وقتی یک مقام منطقه که اثرش میتواند در تنظیم و توثیق روابط بسیار مهم باشد به کابل و قندهار میرود، بعضاً معطل مانده یا در سطح مورد انتظار پذیرفته نمیشود»
قمی گفت که حکومت طالبان هنوز نتوانسته است میز مذاکرات را چنان هموار سازد و آرایش دهد که بتواند بر روی آن بنای یک گفتوگوی راهبردی را بگذارد.