گروهی از فعالین جامعه مدنی، فعالین سیاسی، تبعیدی‌ها و پناهنده‌های افغانستان در جهان از روز ورود طالبان به کابل به عنوان "روز سیاه سقوط افغانستان" یاد کرده‌اند.

این فعالان با نشر اعلامیه‌‌ای "تفاهم گنگ و ناروشن امریکا و طالبان در دوحه" را عامل جدی سقوط کابل معرفی کرده‌اند.

به گفته نویسندگان اعلامیه مجموعه‌ای از علل و عوامل اینک افغانستان را باری دیگر با بحران مشروعیت داخلی و جهانی روبرو کرده است.

در اعلامیه آمده است: "این سقوط در نهایت منتج به انزوای کشور و فروپاشی ساختارهای دیموکراتیک گردیده و زندگی شهروندان را در وضعیت کاملاً بحرانی قرار داده است."

به باور این فعالان در یک سال گذشته شهروندان افغانستان از اساسی‌ترین حقوق شهروندی چون حق مشارکت سیاسی، حق آموزش، حق کار و حق سفر محروم بوده‌اند.

آنها افزوده‌اند که "زنان و دختران بار بیشتر این محرومیت را کشیده‌اند و مانند سایر شهروندان آزادی‌های اجتماعی، فرهنگی و مدنی‌شان صریحا نقض شده است."

در این اعلامیه همچنین آمده است: "برچیدن بساط رسانه‌های آزاد و آزادی بیان، نبود فضای مدنی برای فعالیت‌های حقوق بشری، نبود عدالت و قانون، مسدود شدن نهادهای عدلی و قضایی، حذف ساختار دولت و قوای ثلاثه، تبیعض سیستماتیک و غیر قابل توجیه در برابر زنان و گروه‌های مذهبی و قومی، ارتکاب جرایم جنگی (نسل‌کشی) و کوچ‌های اجباری، تمرکز قدرت در حلقه‌های مذهبی و حتی منطقوی درون‌گروهی طالبانا، عدم مسوولیت‌پذیری در برابر شهروندان و کشتار مردم زیر نام فعال مدنی، ترویج‌کننده دموکراسی، کارمند نظام سابق و اتهاماتی چون ارتباط با داعش و جاسوسی از پیامدهای ناگوار قرارداد دوحه و قدرت‌گیری نظام طالبانی ست که از یک سال بدینسو مردم ما را به گروگان گرفته است.

نویسندگان این اعلامیه گفتند که هم اکنون فقر، سقوط اقتصادی، فرار سرمایه‌ها، مهاجرت‌های گروهی و بروز آفات طبیعی نیز از مردم ما قربانی می‌گیرد.