بشر نورزی قاچاقچی بزرگ مواد مخدر و از حامیان مالی عمده طالبان در سال ۲۰۰۵ در نیویورک دستگیر شد و از سال ۲۰۰۹ در حال گذراندن دو حکم حبس ابد بود.
گفته میشود او در بدل رهایی مارک فریرکز، مهندس امریکایی رها شده که در ۲۰۲۰ هنگام کار بر روی پروژههای عمرانی در افغانستان ربوده شد.
برخی رسانهها، از جمله منابع امریکایی، نام این زندانی آزاد شده را بشیر نورزی نوشتهاند.
او در جنوری ۲۰۲۲ مجله فارن پالیسی در گزارشی به نقل از منابع خود نوشت که رهبران طالبان، واشنگتن را تحت فشار گذاشتهاند تا بشر نورزی را در بدل مارک فریرکز ، یک مهندس امریکایی که بیش از دو سال در افغانستان نگهداری میشود آزاد کند.
آقای فریرکز که کهنهسرباز نیروی دریایی امریکا نیز است در جنوری سال ۲۰۲۰ هنگام کار بر روی پروژههای عمرانی در افغانستان ربوده شد.
طبق این گزارش طالبان همچنین امریکا را تهدید کرده بود که در صورت آزاد نکردن نورزی، مانع خروج دهها هزار شهروند افغان میشودکه امریکا میخواست آنها را از افغانستان تحت کنترل این گروه بیرون کند.
استیو بروکینگ، یکی از مقامهای سابق بریتانیا و مشاور ویژه نمایندگی سازمان ملل در افغانستان گفته است: طالبان به ایالات متحده گفتهاند اگر شما به خواسته ما عمل نکنید، ما به نگهداشتن فریرکز ادامه خواهیم داد و همچنین مانع خروج هزاران نفر میشویم که امریکا میخواهد از افغانستان تخلیه کند.
در همین حال، برخی منابع هم گفتند که امریکا و طالبان دو سال پیش در جلسات متعدد با ملا برادر، رئیس وقت دفتر طالبان در قطر، توافق کردند که بشر نورزی را آزاد کنند.
فارن پالیسی از قول منابع آگاه از مذاکرات تام وست، نماینده ویژه امریکا برای افغانستان با طالبان نوشته است که موضوع تبادله زندانی در نشست ماه نوامبر دو طرف در دوحه قطر نیز مطرح شد.
این مجله افزود که آزادی نورزی در جریان مذاکرات طالبان با زلمی خلیلزاد، نماینده پیشین امریکا برای صلح افغانستان نیز این موضوع مطرح شد اما یک مقام ارشد سابق امنیتی افغانستان گفت که خلیل زاد نمیخواست مذاکرات را با گنجاندن آزادی فریرکز "پیچیده" کند.
بشر نورزی کیست؟
بشر نورزی با درآمدهای حاصل از قاچاق هروئین به گروه طالبان کمک مالی و تسلیحاتی میکرد. او در سال ۲۰۰۵ به اتهام قاچاق مواد مخدر در نیویورک دستگیر شد و از سال ۲۰۰۹ در حال گذراندن دو حکم حبس ابد بود.
نورزی در سال ۲۰۰۸ به خاطر هر یک از دو اتهام توطئه برای واردات و توزیع هروئین در ایالات متحده به حبس ابد محکوم شد. درخواست تجدیدنظر او دوبار در سال ۲۰۱۳ رد شد.
روابط نورزی با طالبان، دوستی او با ملا محمد عمر، بنیانگذار این گروه و وابستگیهای قبیلهای مشترک او با هبتالله آخندزاده، رهبر فعلی طالبان و دیگر شخصیتهای ارشد این گروه به خوبی مستند شده است.
پدر بشر نورزی، محمد عیسی نورزی، یک قاچاقچی ثروتمند هروئین بود که مجموعهای از کارگاههای تهیه مواد مخدر را اداره میکرد.
گرچن پیترز، روزنامهنگار امریکایی و نویسنده کتاب بذر ترور، نقش نورزی در ظهور طالبان در سال ۱۹۹۶ و احیای مجدد این گروه پس از آنکه توسط امریکا در سال ۲۰۰۱ سرکوب شد را حیاتی توصیف کرده است. او نورزی را به عنوان "حامی اصلی ملا عمر" و همچنین "تصمیم گیرنده کلیدی و عضو اصلی شورای کویته" توصیف میکند.
بر اساس گزارش فارن پالیسی بشر نورزی، رئیس قوم نورزی در ولایت قندهار است که برآورد میشود حدود یک میلیون جمعیت داشته باشد و بخشی از قبیله درانی است که بسیاری از رهبران طالبان به آن تعلق دارند.
این مجله امریکایی به نقل از منابع افغان خود نوشته است که بازگشت نورزی به افغانستان در زمانی که طالبان در خطر انشعاب به گروههایی متعدد اند که برای غنائم پیروزی خود میجنگند، به انسجام قبایلی این گروه کمک خواهد کرد.
وزیر خارجه طالبان در یک نشست خبری در کابل گفت که بشر نورزی با یک گروگان امریکایی به نام مارک فریریکز تبادله شده است.
در این نشست گفته شد پس از آنکه دادگاهی در امریکا بشر نورزی را به حبس ابد محکوم کرد او دیگر در گوانتانامو به سر نمیبرد.
او در سال ۲۰۰۵ در امریکا بازداشت شد.
امیرخان متقی در یک نشست خبری در کابل گفت که تبادله زندانی در میدان هوایی کابل صورت گرفته است.
آقای متقی گفت که این گروه آماده است تا مشکلات را از طریق مذاکره با همه از جمله ایالات متحده حل کند.
ایالات متحده به خصوص از زمانی که طالبان در آگست ۲۰۲۱ کنترل کابل را بهدست گرفتند، برای آزادی مارک فریرکز بر این گروه فشار آورده است.
نورزی در یک کنفرانس خبری در یکی از هتلهای کابل در کنار متقی سخنرانی کوتاهی کرد.
او گفت: "افتخار میکنم که در پایتخت کشورم در جمع برادرانم هستم."
بشر نورزی، قاچاقبر بزرگ مواد مخدر و یکی از نخستین تمویلکنندگان گروه طالبان از زندانی در امریکا آزاد شد.
منابعی از گروه طالبان میگویند آقای نورزی بامداد روز دوشنبه وارد کابل شده است. طالبان تصاویری را منتشر کردهاند که مقامات این گروه را در کنار بشر نورزی نشان میدهد.
هنوز مشخص نیست که امریکا چطور و با کدام شرایط قاچاقچی بزرگ مواد مخدر را که به حبس ابد محکوم بود را از زندان آزاد کرده است.
پیشتر مجله فارن پالیسی در گزارشی به نقل از منابع خود نوشته بود که رهبران طالبان واشنگتن را تحت فشار گذاشتهاند تا بشر نورزی را در بدل مارک فریکس، یک مهندس امریکایی که بیش از دو سال است در افغانستان نگهداری میشود آزاد کند.
فریکس که کهنه سرباز نیروی دریایی امریکا نیز است در جنوری سال ۲۰۲۰ هنگام کار بر روی پروژههای عمرانی در افغانستان ربوده شد.
طبق این گزارش همچنین امریکا را تهدید کرده بود که در صورت آزاد نکردن نورزی مانع خروج دهها هزار شهروند افغان میشود که تابعیت امریکایی دارند یا مستحق اسکان مجدد در امریکا هستند.
اهمیت نورزی برای طالبان
بشر نورزی با درآمدهای حاصل از قاچاق هروئین به گروه طالبان کمک مالی و تسلیحاتی میکرد. او در سال ۲۰۰۵ به اتهام قاچاق مواد مخدر در نیویورک دستگیر شد و از سال ۲۰۰۹ در حال گذراندن دو حکم حبس ابد بود.
او در سال ۲۰۰۸ به خاطر هر یک از دو اتهام: توطئه برای واردات و توزیع هروئین در ایالات متحده به حبس ابد محکوم شد. درخواست تجدیدنظر او در سال ۲۰۱۳ رد شد.
روابط نورزی با طالبان، دوستی او با ملا محمد عمر، بنیانگذار این گروه و وابستگیهای قبیلهای مشترک او با هیبتالله آخندزاده، رهبر فعلی طالبان و دیگر شخصیتهای ارشد این گروه به خوبی مستند شده است.
پدر بشر نورزی، محمد عیسی نورزی، یک قاچاقچی هروئین ثروتمند بود که مجموعهای از آزمایشگاههای پروسس مواد مخدر را اداره میکرد.
برخی منابع از جمله رسانههای امریکایی، او را بشیر نورزی نامیدهاند.
گرچن پیترز، روزنامهنگار امریکایی و نویسنده کتاب بذر ترور، نقش نورزی در ظهور طالبان در سال ۱۹۹۶ و احیای مجدد این گروه پس از آنکه توسط امریکا در سال ۲۰۰۱ سرکوب شد را حیاتی توصیف کرده است. پیترز نورزی را به عنوان "حامی اصلی ملا عمر و همچنین تصمیم گیرنده کلیدی و عضو اصلی شورای کویته توصیف میکند.
بر اساس گزارش فارن پالیسی نورزی رهبر قوم نورزی در ولایت قندهار است که حدود یک میلیون جمعیت دارد و بخشی از قبیله درانی است که بسیاری از رهبران طالبان به آن تعلق دارند.
این مجله امریکایی به نقل از منابع افغان خود نوشته است که بازگشت نورزی به افغانستان در زمانی که طالبان در خطر انشعاب به گروههایی هستند که برای غنائم پیروزی خود میجنگند، انسجام قبایلی را به همراه خواهد داشت.
شماری از شهروندان افغانستان مقیم ویرجنیای امریکا روز یکشنبه نشستی را برای یادبود از برهانالدین ربانی و احمدشاه مسعود، دو چهره شاخص مقاومت علیه طالبان در دهه ۷۰ برگزار کردند. در این نشست احمد مسعود به گونه آنلاین سخنرانی کرد و پیامهای شماری از فرماندهان جبهه مقاومت خوانده شد.
عطیه مهربان، یکی از برگزارکنندگان نشست به افغانستان اینترنشنال گفت در این برنامه پیامهای خالد امیری، خیرمحمد خیرخواه، بریالی سنگین و سنجر اندرابی شماری از فرماندهان جبهه مقاومت خوانده شده است.
در این برنامه همچنین شماری از مقاومت دولت سابق افغانستان مثل داکتر سید مخدوم رهین، وزیر سابق اطلاعات و فرهنگ سخنرانی کردهاند.
پیش از ورود طالبان به کابل هفتهای در ماه سنبله به نام "هفته شهید" نامگذاری شده بود.
این مراسم با ۱۸ سنبله، سالروز جان باختن احمدشاه مسعود، فرمانده نظامی جهاد علیه شوروی سابق و مقاومت علیه طالبان آغاز میشد و در ۲۹ سنبله، سالروز جان باختن برهانالدین ربانی، رئیسجمهور و رهبر جهادی پیشین به پایان میرسید.
با ورود طالبان به کابل مراسم هفته شهید دیگر در داخل کشور برگزار نشد، اما شهروندان افغانستان در کشورهای مختلف جهان از این روز گرامیداشت به عمل آوردند.
روزنامه گلوب اند میل در گزارشی از پاکستان میگوید که شماری از پناهندگان افغان از حکومت کانادا خواستند تا روند طی مراحل پناهندگی شان در کانادا را سرعت بخشد. زیرا، آنها توان مالی ماندن در پاکستان را ندارند و مشکلات سرپناه و ویزه پیدا کرده اند.
بخشی از این پناهندگان همکاران پیشین حکومت کانادا در افغانستان اند و برخی از آنان به عنوان افغانهای آسیب پذیر مانند قاضیان و فعالین حقوق بشر، واجد شرایط درخواست پناهندگی در کانادا اند.
به گزارش این روزنامه کانادایی، این پناهندگان با مشکلات اقتصادی شدید، تمدید ویزه و اجاره سرپناه مواجه اند.
سخنگوی وزیر مهاجرت کانادا به گلوب اند میل گفت که کانادا متعهد به اسکان ۴۰ هزار پناهنده افغان در کانادا است و آنها در هفتههای آینده انتظار ورود پناهندگان بیشتری را به این کشور دارند.
آیدن استریکلند گفت: « ماگفتگوی سازندهای با حکومت پاکستان برای تسهیل خروج افغانهای واجد شرایط اقامت در کانادا از این کشور داشته ایم که در اثر آن، از آغاز امسال ۱۵ هواپیمای چارترشده حامل پناهندگان افغان به کانادا وارد شدند.»
بنا به آمار حکومت کانادا در یکسال گذشته ۱۸۵۴۰ پناهنده افغان در این کشور اسکان یافته اند.
روند کند اسکان پناهندگان افغان از کشورهایی چون پاکستان و تاجیکستان، انتقادات احزاب مخالف و حامیان حقوق پناهندگان را به همراه داشته است. گفته میشود که در این نقیصه، مقررات دست و پاگیر اداری و کمبود ظرفیت برای طی مراحل پروندههای این پناهجویان در نظام مهاجرتی کانادا، نقش داشته اند.
حکمت کرزی، معاون سابق وزارت خارجه افغانستان، از طالبان به خاطر بسته ماندن لیسههای دخترانه در یکسال گذشته انتقاد کرد و گفت که این اقدام باعث شرمندگی همه است.
او در توئیتی نوشت: «افغانستان در قرن ۲۱ تنها کشوری در جهان است که دختران دانشآموز بالاتر از صنف ۶ آن به مکتب نمیروند.»
این سیاستمدار شناخته شده افزود: «یکسال گذشت و دختران از رسیدن به رویاها و آینده خود محروم شده اند. ما همه نه تنها در این مورد مسئول هستیم بلکه باید شرمنده نیز باشیم.»
کرزی این اظهارات را در واکنش به توئیت سرمنشی سازمان ملل نوشت. همزمان با یک سالگی جلوگیری طالبان از بازگشایی لیسههای دخترانه، دبیرکل سازمان ملل گفت که یک سال دانش و فرصت از دست رفته هرگز جبران نخواهد شد.
آنتونیو گوترش از طالبان خواست که به تمام دختران دانش آموز اجازه بازگشت به مکاتب را بدهد.
پیشتر سرپرست دفتر سازمان ملل در کابل سالگرد محرومیت دختران افغانستان از آموزش را «تراژیدی شرمآور»خواند.