تقابل آمارهای خوب با کیفیت زندگی بد؛ یافته‌های جدید بانک جهانی از وضعیت اقتصادی افغانستان
در گزارش تازه بانک جهانی که از وضعیت افغانستان نشر کرده، آمده نرخ تورم در افغانستان از ۱۸.۳ درصد در سرطان امسال به ۹.۱ کاهش یافته است. طبق این گزارش، نرخ افغانی در مقابل ارز خارجی نیز ثبات نسبی خود را حفظ کرده است. این آمارها اما با آنچه بر شهروندان می‌گذرد تفاوت دارد.
ناظران می‌گویند با وجود آمارهای دلگرم‌کننده‌ای که بانک جهانی نشر می‌کند، در حال حاضر مردم با زمستان سرد و دشواری دست‌وپنجه نرم می‌کنند. شهروندان در میانه فقر و سرما، ناگزیر اند از میان مواد گرم‌کننده برای خانه‌های‌شان و غذا، یکی را انتخاب کنند.
دلیل عمده کاهش تورم در این گزارش، کاهش قیمت نفت و مواد غذایی در بازارهای جهانی خوانده شده است.
در قسمت حفظ ثبات نسبی افغانی در برابر ارز خارجی، کمک‌های نقدی بشردوستانه که پیوسته از طریق سازمان ملل متحد و دیگر سازمان‌های خیریه به افغانستان سرازیر می‌شود، نیز بی‌تاثیر نبوده است.
در مورد دسترسی مردم به حساب‌های پس‌انداز‌شان، در این گزارش آمده است که محدودیت بر برداشت پول از بانک‌ها همچنان ادامه دارد.
شرکت‌ها و اشخاصی که قبل از ۶ سنبله ۱۴۰۰ در بانک‌ها پول داشتند، هنوز نمی‌توانند بیشتر از یک مبلغ محدود از بانک پول بردارند.
افراد و اشخاصی که بعد از ۶ سنبله ۱۴۰۰ در بانک‌ها پول واریز کردند از این قاعده بیرون هستند.
بانک جهانی می‌گوید که معاشات کارمندان دولتی در دو ماه اخیر به صورت منظم پرداخته شده و پرداخت معاش کارمندان زن منظم‌تر از کارمندان مرد بوده است.
برداشت پول اما برای این کارمندان ساده نبوده و همه‌شان از این‌که زمان زیادی را باید صرف انتظار در قطار بانک کنند، شکایت داشتند.
در ضمن، مردم و شرکت‌ها اکنون پول کمی به حساب‌شان در بانک‌ها واریز می‌کنند و سیاست‌های مالی طالبان شفاف نیست.
به طور نمونه، بانک مرکزی افغانستان با آنکه نرخ ارز خارجی را تعیین می‌کند و هرازگاهی این ارز را به بازار عرضه می‌کند، در وبسایت خود هیچ آمار و اطلاعی در این مورد ارائه نکرده است.
در این گزارش از روند جمع‌آوری مالیات و درآمد توسط طالبان توصیف شده و آمده است که طالبان از ماه حمل تا قوس امسال توانستند ۱۳۵.۹ میلیارد افغانی که معادل حدود ۱.۵۴ میلیارد دالر می‌شود از تعرفه‌های گمرکی در مرزها جمع‌آوری کنند.
افزایش قیمت و صادرات ذغال سنگ عامل عمده افزایش عواید طالبان بوده است.
بر بنیاد این گزارش صادرات افغانستان نسبت به سال‌های گذشته افزایش چشمگیری داشته است.
بانک جهانی می‌گوید در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ صادرات افغانستان به ۰.۸ میلیارد و ۰.۹ میلیارد می‌رسید. در حالیکه امسال افغانستان حدود ۱.۷ میلیارد دالر صادرات داشته است.
بر اساس یافته‌های بانک جهانی، امسال بیشترین صادرات افغانستان حاصلات زراعتی، معدن و پارچه بود و مقصد ۶۵ درصد این صادرات پاکستان و ۲۰ درصد دیگر هند بود.
در این گزارش ذکر شده است که پس از شروع سرما و بارش برف، تقاضا به نیروی کار ماهر و غیرماهر کاهش یافته و صنعت‌های مانند زراعت و ساختمان‌سازی که بیشترین نیروی کار را جذب می‌کنند اکنون به کارگر نیاز ندارند.
طبق گزارش ملل متحد، امسال حداقل ۲۸.۳ میلیون شهروند افغانستان نیاز به کمک‌های بشردوستانه برای زنده‌ماندن دارند.
علاوه بر این، محدودیت طالبان بر کار و تحصیل زنان و دختران و قوانین سختگیرانه این گروه باعث شده است تا هزاران شهروند این کشور در صدد بیرون شدن از افغانستان باشند.