رویترز روز یکشنبه (۱۹ سنبله) در این گزارش بر اساس مصاحبه با چهار مقام ایرانی، دو منبع امریکایی و یک دیپلمات ارشد دیگر غربی به جزئیات مذاکرات بین نمایندگان هر دو کشور در دوحه پرداخته است که در هوتلهای جداگانه و با میانجیگری نمایندگان قطری انجام شده است.
بر مبنای این گزارش، ۶ میلیارد دالر دارایی مسدود شده ایران در اوایل هفته آینده به بانکهای قطر منتقل میشود و پنج شهروند امریکایی بازداشتی در ایران نیز اجازه خروج خواهند یافت.
ایران در ۱۹ اسد چهار شهروند امریکایی را از زندان به حبس خانگی انتقال داد. در اواخر همان روز آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا این اقدام را اولین گام از روندی خواند که منجر به بازگشت آنها به امریکا خواهد شد.
یک مقام جمهوری اسلامی گفته که این مذاکرات تحت نظر رابرت مالی، فرستاده ویژه ایالات متحده در امور ایران، معاون او ابرام پیلی و علی باقری، مذاکره کننده ارشد هستهای ایران انجام شده است.
دورههای قبلی مذاکرات عمدتا بر محور موضوعات هستهای و دورههای بعدی مذاکرات بر محور زندانیان متمرکز بوده است.یک منبع به رویترز گفت که همه متوجه شدند که مذاکرات هستهای به بنبست خورده است، بنابراین تمرکز خود را بر رهایی زندانیان معطوف کردند.
این منبع میافزاید که زندانیان امریکایی از تهران به قطر و زندانیان ایرانی از امریکا به قطر و سپس به ایران منتقل خواهند شد.
به گفته سه منبع، دولت قطر بر هزینههای بانکی و چگونگی استفاده ایران از داراییهای آزاد شده نظارت خواهد کرد تا این پولها تنها به منظور رفع نیازهای بشردوستانه ایران مانند خرید دارو مصرف شود. هدف اینست تا این پول برای اقلام تحریمی امریکا خرج نشود.
یک دیپلومات ارشد به رویترز گفت: «ایران ابتدا خواستار دسترسی مستقیم به منابع مالی بود، اما در نهایت با دسترسی از طریق قطر موافقت کرد.» گفته میشود ایران غذا و دارو خواهد خرید و قطر مستقیما پرداخت خواهد کرد.
سخنگوی وزارت خارجه امریکا گفته که واشنگتن با انتقال وجوه ایران از کوریای جنوبی به حسابهای محدودشده از سوی موسسات مالی در قطر موافقت کرده، اما هیچ پولی مستقیم به ایران نمیرود.او گفت که پس از انتقال این وجوه مالی، امریکا بر نحوه و زمان استفاده از آن نظارت خواهد داشت.
سخنگوی وزارت خارجه امریکا در مورد زمان دقیق تبادل زندانیان جزئیاتی ارایه نکرد. این مقام امریکایی میگوید که «هیچ تغییری در رویکرد کلی واشنگتن در قبال ایران ایجاد نشده و همچنان بر دیپلوماسی بازدارندگی و فشار متمرکز است.»
تنش در روابط بین ایالات متحده و ایران از زمان خروج دونالد ترامپ از توافق هستهای با ایران در سال ۲۰۱۸ به نقطه اوج رسیده بود.
حالا انتقال داراییهای ایران انتقاد جمهوریخواهان را برانگیخته است که از نظر آنها بایدن برای رهایی شهروندان امریکایی باج میپردازد. اما وزیر خارجه امریکا گفته است که این توافق به معنای لغو تحریمها بر ایران نیست و واشنگتن به [مقابله] قاطعانه علیه فعالیتهای بیثبات کننده ایران در منطقه ادامه خواهد داد.