جبهه آزادی افغانستان روز جمعه، سوم قوس، اعلام کرد که در حمله تهاجمی بر پاسگاه طالبان در در ولسوالی بگرام ولایت پروان سه عضو این گروه را کشته و دو عضو دیگر را زخمی کرده است. هنوز طالبان به این ادعای جبهه آزادی واکنش نشان نداده است.
جبهه آزادی روز پنجشنبه، دوم قوس، نیز اعلام کرده بود که در دو حمله جداگانه در کوهبند کاپیسا و جبلالسراج پروان دستکم چهار عضو طالبان را کشته و سه عضو دیگر این گروه را زخمی کرده است.
طالبان به هیچ یک از این ادعاها پاسخ نداده است.
طالبان معمولا درباره حملات جبهات مسلح مخالف خود ابراز نظر نمیکند. این گروه در بیش از دو سال گذشته تلاش کرده است فعالیت نیروهای مخالف خود را کماهمیت جلوه دهد.
با این حال در بیش از دو سال گذشته طالبان صدها نفر را در ولایتهای مختلف افغانستان به اتهام عضویت در جبهههای مخالف خود زندانی کرده است.
۷۱ نهاد جامعه مدنی افغانستان اعلام کردند که گزارش اخیر دبیرکل سازمان ملل «تحت تاثیر منافع امنیتی و ژئوپولیتیک قدرتها قرار گرفته نه نیاز و مصیبت مردم افغانستان.» آنها میگویند گزارش آنتونیو گوترش اهمیت حقوق بشر را به درجه دوم کاهش داده است.
گروهی از نهادهای جامعه مدنی روز جمعه، سوم قوس، با ارسال یک نامه سرگشاده به کشورهای عضو سازمان ملل نوشتند گزارش اخیر دبیرکل سازمان ملل به شورای امنیت درباره افغانستان با پیشفرض سیاست مماشات با طالبان تهیه شده است.
امضاکنندگان نامه گفتهاند این گزارش از نیازها و وضعیت حقوق بشری افغانها چشمپوشی کرده است.
در متن نامه آمده است که طالبان «با تصرف نظامی افغانستان، فرصت طلایی که در گفتوگوهای دوحه به میان آمده بود را از بین برد»، با این حال در گزارش سازمان ملل از رویدادهای سال ۲۰۲۱ بهعنوان «گذار سیاسی» یاد شده است.
نویسندگان نامه استفاده از لفظ «گذار سیاسی» برای توصیف اتفاقاتی که در ۲۰۲۱ در افغانستان رخ داد را «تبرئه و سفیدنمایی» طالبان دانستهاند.
نهادهای نویسنده نامه میگویند چنین رویکردی دیگر گروههای نظامی را برای تصرف هر کشوری به وسیله نظامی، بدون پاسخگویی تحریک میکند.
۷۱ نهاد جامعه مدنی در نامه خود نوشتند تیم ارزیابی که گزارش سازمان ملل را نوشته است، هیچگاه با قربانیان و مجموعههای سرکوب شده توسط طالبان ملاقات نکرده است.
اعضای جامعه مدنی در نامه خود نوشتند نویسندگان گزارش سازمان ملل جلساتی با اعضای جامعه مدنی داشتند تا مشوره آنها را برای تهیه گزارش بگیرند اما شماری از شرکتکنندگان این جلسات مشورتی «هیچ یک از توصیههای خود را در گزارش پیدا نکردهاند».
نویسندگان نامه با اشاره به گزارشهای متعدد یوناما، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد، سیگار، عفو بینالملل، دیدهبان حقوق بشر و گزارشهای معتبر رسانهها در مورد قتلهای فراقانونی، بازداشتهای خودسرانه، ناپدید شدن، شکنجه و کشتار جوانان فعال، روزنامهنگاران و کارمندان سابق دولت، به ویژه اعضای نیروهای امنیت ملی گفتهاند در گزارش اخیر سازمان ملل از این موارد نقض حقوق بشر چیزی نوشته نشده است.
جامعه مدنی افغانستان تاکید کرده که طالبان تاکنون ۸۰ فرمانی صادر کرده که زنان افغانستان را از تمام حقوق بشریشان محروم میکند اما گزارش دبیرکل تنها به چند مورد محدود از این فرمانها اشاره کرده است.
پیشنهادهای جامعه مدنی
۷۱ نهاد جامعه مدنی پیشنهاد دادهاند که «هر گونه تعامل با طالبان براساس توافق آنها برای پایبندی به ارزشهای پذیرفته شده بینالمللی از جمله حقوق بشر، به ویژه حقوق زنان و دختران و تعهد و احترام آنها به اراده و حاکمیت مردم و تشکیل یک دولت فراگیر براساس خواست و اراده مردم باشد.»
فعالان جامعه مدنی افغانستان با اشاره به پیشنهاد گزارش سازمان ملل مبنی بر ایجاد گروه تماس برای تمرکز بر دپیلوماسی بین افغانستان و شرکای بینالمللی خواستهاند که فرستاده ویژه و اعضای گروه تماس باید افرادی با پیشینه قوی در زمینه حقوق بشر، به ویژه حقوق زنان باشند و نباید هیچ علاقه و ارتباط قبلی با افغانستان و هر گروه در افغانستان داشته باشند.
نویسندگان نامه میگویند جامعه بینالمللی باید از تقسیم زنان و جامعه مدنی به داخل و خارج افغانستان دست بردارد. زیرا به گفته آنان فعالان مدنی و مردم افغانستان در داخل کشور به دلیل فشار و سرکوب طالبان کمتر میتوانند دیدگاههای انتقادی خود را ابراز کنند.
در پیشنهادهای نهادهای مدنی افغانستان آمده است تا زمانی که یک دولت فراگیر و مشروع براساس اراده مردم از زنان، اقوام، گروهها و ایدیولوژیهای مختلف در افغانستان تشکیل نشود و حقوق زنان و سایر گروهها و قومیتها احیا نشود، جامعه جهانی و کشورهای منطقه «باید وضعیت را متعادل نگه دارند».
نویسندگان نامه توضیح دادهاند که تعادل در وضعیت را میتوان با فراهم کردن بسترهایی برای زنان و گروههای سرکوبشده و مشارکت براساس برابری انجام داد.
سرپرست نمایندگی افغانستان در سازمان ملل از گزارش ارزیابی مستقل منشی عمومی این سازمان برای اتخاذ رویکرد یکپارچه بینالمللی در قبال افغانستان استقبال کرد. نصیراحمد فایق گفت با این حال ملاحظات و سوالاتی درباره سازوکارهای تطبیق این گزارش وجود دارد.
آقای فایق پنجشنبه، دوم قوس، در ویدیویی که در شبکه اجتماعی اکس منتشر کرد، میگوید گزارش اخیر سازمان ملل یگانه سندی است که از طریق مشوره و رایزنی با تمام طرفهای دخیل در قضیه افغانستان تهیه شده و در آن نکاتی برای شکستن بنبست سیاسی و رسیدگی به بحران افغانستان ارائه شده است.
این دیپلومات افغانستان میگوید گزارش سازمان ملل پیشنهادات واضح و مشخصی را درباره تعامل، اتخاذ گامهای عملی و مشخص از هر دو طرف و اعتمادسازی مطرح کرده است.
به گفته نصیراحمد فایق در این گزارش پیشنهادات واضحی درباره رسیدن به افغانستان مرفه، با ثبات، فراگیر و متعهد به کنوانسیونهای بینالمللی که در آن حقوق تمام اتباع افغانستان به شمول زنان و دختران حفظ و احترام شود، ارائه شده است.
دبیرکل سازمان ملل اخیرا گزارشی به شورای امنیت ارائه کرده که در آن آمده است التزام به تعهدات بینالمللی و آغاز فرایند منجر به ایجاد قانون اساسی فراگیر، به عادیسازی روابط جهان با طالبان خواهد انجامید.
دبیرکل سازمان ملل در گزارشی که به تازگی به شورای امنیت ارائه کرده، راه خروج طالبان از انزوای بینالمللی و شکست بنبست عدم شناسایی رژیم این گروه از سوی کشورهای جهان را به طالبان نشان داده است.
برمبنای این گزارشی که روز چهارشنبه، ۱۷ عقرب به اعضای شورای امنیت سازمان ملل ارائه شد، رهبران طالبان برای پذیرفته شدن از سوی جامعه بینالمللی ملزم به رعایت الزامات بینالمللیاند.
طبق این گزارش، پایبندی طالبان به تعهدات بینالمللی و پیشرفت در انجام آن همراه با ایجاد یک فرایند سیاسی بینالافغانی که به ایجاد قانون اساسی فراگیر بینجامد، دو مولفه عمده عادیسازی روابط جامعه جهانی با حکومت این گروه شمرده شده است.
برگزاری یک نشست مهم درباره افغانستان
در پی ارسال گزارش دبیرکل سازمان ملل به شورای امنیت، سازمان ملل از برگزاری یک کنفرانس بینالمللی پیرامون وضعیت افغانستان خبر داده است.
سکات اسمیت، رئیس بخش سیاسی یوناما در کابل این خبر را با مقامات دفتر معاونیت نخست وزیری حکومت گروه طالبان شریک کرده است. آقای اسمیت گفته این نشست با حضور نمایندگان ۲۰ کشور جهان برگزار میشود و تلاشهایی برای دعوت از طالبان در این جلسه نیز وجود دارد.
در گزارشها آمده است که در این نشست روی وضعیت حقوق بشری، کمکهای بشردوستانه، برگشت پناهجویان افغان و همچنین بررسی موضوع «به رسمیت شناختهشدن حکومت طالبان» بحث و تصمیمگیری میشود.
در این کنفرانس شماری از چهرههای شناخته شده افغان نیز حضور خواهند داشت.
واکنش طالبان
پس از ارسال گزارش دبیرکل سازمان ملل به شورای امنیت ذبیحالله مجاهد، سخنگوی ارشد حکومت طالبان به رسانههای محلی گفت تا زمانی که حکومت این گروه از سوی سازمان ملل به رسمیت شناخته نشوند، ملزم به رعایت قوانین این سازمان نیستند.
آقای مجاهد افزود حتی در صورت به رسمیت شناختهشدن «مسایلی که در تضاد با قوانین اسلامی باشد» پذیرفته نخواهد شد.
سخنگوی حکومت طالبان با وجود این خواستار حضور نماینده آنها در سازمان ملل شد و گفت: «باید ما هم همانند کشورهای دیگر عضویت داشته باشیم و حق مردم افغانستان در سازمان باید داده شود، کرسی سپرده شود، موقف و مقامی که است برایشان داده شود.»
واکنش جبهه مقاومت
رهبر جبهه مقاومت ملی افغانستان در نشست مسکو گزارش ویژه فریدون سینیرلی اوغلو، هماهنگکننده ویژه مللمتحد برای افغانستان را یک گزارش «ضعیف» و «ناکامل» خواند.
احمد مسعود گفت اگر طرح سینیرلی اوغلو تصویب شود، به وخامت اوضاع خواهد افزود.
با این حال آقای مسعود در سخنانش به گونهای گفت اگر روی این گزارش کار شود، بهتر خواهد شد.
او گفت افغانستان امروز به «طالبانستان» تبدیل شده است و حکومتی که به مردم افغانستان احترام نگذارد، نمیتواند به کشورهای دیگر و قوانین بینالمللی احترام بگذارد.
سفارت افغانستان در دهلی، پایتخت هند روز جمعه (۳ قوس) با انتشار بیانیهای از توقف کامل فعالیتهایش خبر داد. در این بیانیه آمده است که «سفارت جمهوری اسلامی افغانستان در دهلی به طور دائم تعطیل شده است.»
سفارت افغانستان در هند گفته که تعطیلی این نمایندگی سیاسی از روز پنجشنبه (دوم قوس)، عملی شده است.
سفارت افغانستان در دهلی چالشهای مداوم از طرف دولت هند را از دلایل تعطیلی کامل این نمایندگی خوانده است.
این سفارت گفته متاسفانه با وجود هشت هفته انتظار، هیچ نشانه ای از تغییر در نگرش دولت هند در قبال تمدید ویزا برای دیپلماتها مشاهده نشد.
سفارت افغانستان در دهلی در ۱۱۰ صفحه تمام حزییات دارایی این نمایندگی را به وزارت خارجه هند فرستاده که شامل یک حساب بانکی با ۵۰۰ هزار دالر است.
سفارت افغانستان از وزارت خارجه هند خواسته که پرچم سه رنگ افغانستان همچنان در اهتزاز باشد.
سفارت افغانستان در دهلی اوایل ماه میزان سال جاری اعلام کرد که به دلیل شرایط بیسابقه ناگزیر است تمامی فعالیتهای خود را متوقف کند. سفارت افغانستان در آن زمان هم در بیانیهای نوشت که این تصمیم را به دلیل عدم حمایت دولت هند گرفته است.
پس از آن، وزارت خارجه هند اعلام کرد که سفارت افغانستان در دهلی به کار خود ادامه میدهد.
با این حال، آریندام باغچی، سخنگوی وزارت خارجه هند تائید کرد که پیش از این سفیر افغانستان در دهلی «غیبت طولانیمدت» داشت و شمار زیادی از دیپلوماتها این کشور را ترک کردهاند.
پس از تسلط طالبان بر افغانستان، سفارت افغانستان در دهلی توسط دیپلوماتهای حکومت پیشین و با مجوز حکومت هند کار میکرد.
مسئولان طالبان در بغلان روز پنجشنبه، ۲ قوس خبر دادند که سیلاب در این ولایت بیش از صد خانه را تخریب کرده است. تلویزیون ملی افغانستان، تحت کنترول طالبان هم گزارش داده که سیلاب در ولسوالی دهنهغوری بغلان، خسارات هنگفت مالی بر مردم وارد کرده است.
تاکنون از تلفات احتمالی انسانی در این سیلاب گزارشی منتشر نشده است.
اداره هواشناسی طالبان دو روز پیش از احتمال بارندگی شدید و سیلاب در سالنگ و ۱۸ ولایت خبر داده بود.
در ماه جوزای سال جاری بر اثر سیلاب در ولایات مختلف، دستکم سیزده نفر جان باختند.
فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی بدون ارائه توضیحات، مدعی شد که امریکا از ترس ایران افغانستان را ترک کرد. امیر کیومرث حیدری گفته است: «در سالهای اخیر امریکاییها، افغانستان و عراق را تصرف کردند و قطعا به خاک کشور ما چشم طمع داشتند.»
خبرگزاری تسنیم، وابسته به سپاه پاسداران، روز پنجشنبه (دوم قوس) گزارش داد که فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران در مراسمی در شهر اراک گفت: امریکا، «این قدرتی که ادعا دارد ۶۵ درصد انرژی دنیا را تامین میکند منطقه را از ترس نیروهای جمهوری اسلامی ترک کرد و خلیج فارس و افغانستان را ترک کرد.»
امیر حیدری افزود: «باید باور داشته باشیم جمهوری اسلامی از پیچ تاریخی عبور میکند و جایگاه ویژهای خواهد داشت.»
جمهوری اسلامی ایران همانند دیگر کشورها تاکنون طالبان را به رسمیت نشناخته، اما روابط نزدیکی با این گروه دارد.
بر اساس گزارشها، جمهوری اسلامی پیش از تسلط طالبان بر افغانستان هم این گروه را حمایت میکرد.
کارتر ملکاسیان، مشاور پیشین فرمانده نیروهای امریکا در افغانستان ماه میزان سال جاری گفت که جمهوری اسلامی ایران از سال ۲۰۱۲ به بعد سالانه ۱۰۰ میلیون دالر به طالبان کمک کرد. کارتر ملکاسیان تاکید کرد که جمهوری اسلامی در افغانستان «بازی دوگانه» میکرد.
