نمایندگان پارلمان ایران با لایحه موافقتنامه همکاری در حوزه امنیت اطلاعات بین جمهوری اسلامی و روسیه موافقت کردند. پیش از این روسیه به جمهوری اسلامی در ارائه نرم‌افزارهای پیشرفته در زمینه جاسوسی و نظارت دیجیتالی بر شهروندان کمک کرده بود.
بر اساس گزارش خبرگزاری ایلنا، نمایندگان همچنین با گزارش کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی در مورد این لایحه موافقت کردند.
در رای‌گیری روز یکشنبه، کلیات این توافق با ۱۸۰ رای موافق، ۲۷ رای مخالف و ۱۰ رای ممتنع از مجموع ۲۲۹ نماینده حاضر در جلسه تصویب شد.
ابوالفضل عمویی، سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، گفت که این لایحه «ظرفیتی برای نمایش توانمندی ایران در موضوع امنیت اطلاعات است».
او افزود که در زمینه امنیت اطلاعات «زمینه‌های همکاری میان دو کشور وجود دارد چرا که وقتی حملات سایبری صورت گیرد و تهدیدات داخل فضای مجازی علیه کشور انجام می‌شود به عنوان یک تهدید مشترک در این لایحه دیده شده است».
این نماینده مجلس به جزئیات بیشتر درباره «تهدیدهای فضای مجازی علیه کشور» اشاره نکرد، اما مقام‌های جمهوری اسلامی در سال‌های اخیر شبکه‌های اجتماعی را تهدیدی برای نظام جمهوری اسلامی دانسته‌اند و در جریان اعتراضات مردمی، دسترسی به این شبکه‌ها را محدودتر کرده‌اند.
ایران، روسیه و چین همواره از سوی دولت‌های غربی به انجام حملات سایبری به زیرساخت‌ها و ارگان‌های دولتی و غیردولتی کشورهای خارجی محکوم شده‌اند. کلودیا پلاتنر، رییس اداره فدرال امنیت اطلاعات آلمان (BSI)، در تیرماه امسال نسبت به خطرات فزاینده حمله‌های سایبری ایران، روسیه و چین علیه این کشور هشدار داد.
کمک مسکو به تهران در جاسوسی از شهروندان
در حمل امسال و در میانه اعتراضات «زن، زندگی، آزادی»، روزنامه وال‌استریت ژورنال به نقل از منابع مطلع از همکاری سایبری میان تهران و مسکو خبر داد و اعلام کرد که روسیه به جمهوری اسلامی نرم‌افزارهای پیشرفته در زمینه جاسوسی و نظارت دیجیتالی ارائه می‌کند و تهران در پی عمیق‌تر شدن این همکاری است.
این روزنامه گزارش داد که روسیه از زمان آغاز جنگ در اوکراین، قابلیت‌های ارتباطی-تشخیصی و همچنین دستگاه‌های شنود، دستگاه‌های عکاسی پیشرفته و دروغ‌یاب‌ها را در اختیار ایران قرار داده است.
نماینده وزارت خارجه جمهوری اسلامی در جلسه روز یکشنبه مجلس درباره این توافق گفت که بر اساس «چارچوب سیاست‌های کلی ابلاغی» علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی «در حوزه خودکفایی دفاعی و امنیتی» تنظیم شده است.
پیشتر گزارش شده بود که مفاد اولیه این لایحه که «موافقتنامه همکاری در حوزه امنیت اطلاعات بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت فدراسیون روسیه» نام دارد، در دوره ریاست‌جمهوری حسن روحانی در سال ۱۳۹۹ از سوی محمدجواد ظریف و سرگئی لاوروف، وزیران امور خارجه دو طرف در مسکو به امضا رسید.
حکومت ایران در ماه‌های اخیر کنترول بر مردم را از طریق ابرازهای دیجیتال و هوش مصنوعی افزایش داده است.
پیشتر سیتیزن لب، مرکز تحقیقاتی مستقر در دانشگاه تورنتو کانادا، اسنادی را منتشر کرده که نشان می‌دهد شرکت روسی پروتل ارائه نرم‌افزارهای فیلترینگ به یک اپراتور تلفن همراه ایرانی به‌نام «آرین تل» را آغاز کرده است.
بر اساس این اسناد، این نرم‌افزارها مقام‌های جمهوری اسلامی را قادر می‌سازد تا مستقیما تمام ارتباطات تلفن همراه ایرانیان «از جمله آنهایی را که در رژیم را به چالش می‌کشند»، را نظارت و رهگیری یا اختلال ایجاد کند.
علاوه بر همکاری‌های سایبری، در سال‌های گذشته همکاری‌های روسیه و جمهوری اسلامی در دیگر عرصه‌ها نیز به شکل فزاینده‌ای گسترش پیدا کرده‌اند.
در اسد سال گذشته روسیه به مقامات وزارت ارتباطات کمک کرد تا ماهواره خیام را به کمک ماهواره‌بر سایوز از خاک قزاقستان به فضا پرتاب کند.
پس از آغاز جنگ روسیه علیه اوکراین، جمهوری اسلامی در تامین پهپادهای نظامی به یاری این کشور شتافت.
تا کنون بارها اسناد مختلفی درباره این همکاری منتشر شده است اما مقامات جمهوری اسلامی در تریبون‌های عمومی این موضوع را تکذیب کرده‌اند.
روابط بین این دو کشور هر چند نزدیک به نظر می‌رسد، انتشار اخباری مانند بازداشت برخی شهروندان ایران به اتهام جاسوسی برای روسیه نشان می‌دهد با وجود تمام همکاری‌ها و موافقت‌نامه‌های دو طرفه، رهبران این کشورها هنوز اعتماد کاملی به یکدیگر ندارند.
