حمله اسرائیل به مکانهای متعلق به سپاه پاسداران جمهوری اسلامی در سوریه در چند سال گذشته بیسابقه نبوده است، اما زمانی که فرماندهان ارشد سپاه در قونسلگری ایران تشکیل جلسه دادند، تصور نمیکردند که اسرائیل به آنجا حمله کند.
در حمله اسرائیل در ۱۳ حمل، دو جنرال بلندپایه به شمول محمد رضا زاهدی، جنرال ارشد سپاه پاسداران و پنج مستشار نظامی ایران کشته شدند. زاهدی در حد قاسم سلیمانی، فرمانده نامدار سپاه قدس توصیف شده است.
هواداران جمهوری اسلامی درباره زاهدی گفتهاند که او در حمله مرگبار هفتم اکتوبر حماس به اسرائیل نقش داشت. اگر این اطلاعات درست باشد، میتوان انگیزه قوی اسرائیل برای حمله به قنسولگری ایران را درک کرد. اسرائیل بارها گفته که عاملان حمله ۷ اکتوبر را مجازات خواهد کرد.
یک منبع امنیتی ایرانی به رویترز گفت که جنرال زاهدی همراه با دو فرمانده ارشد دیگر یک روز قبل از حمله در مقر قنسولگری ایران در دمشق برای گفتوگو در مورد مسایل عملیاتی در سوریه گردهم آمده بودند. او نقش عمده را در حمایت از نیروهای نیابتی ایران در سوریه و لبنان بازی میکرد، نیروهایی که تهدیدی جدی برای امنیت اسرائیل به حساب میآیند.
راز زیمت از دانشگاه تل آویو گفت که زاهدی نقش مهمی در «مدیریت استمرار فعالیتهای ایران در سوریه و لبنان» ایفا کرد. او گفت که یافتن جایگزین زاهدی به دلیل «تجربه و حضور طولانی مدتش در سوریه» دشوار خواهد بود، اما اهمیت اصلی این حمله برای اسرائیل نشان دادن این نکته بود که هیچ جایی برای فرماندهان جمهوری اسلامی در سوریه امن نیست.
زیمت به رویترز گفت: «موضوع مهم این پیام اسرائیل به ایران است که ایران نمیتواند از پیامدهای نقش اصلی خود در هماهنگی و فعالیتهای محور[ضد اسرائیلی] در منطقه بگریزد.»
این یک حمله نظامی نادر به یک مکان دیپلوماتیک بود که با محکومیت سریع سازمان ملل و اتحادیه اروپا مواجه شد. تحلیلگران آن را تشدید قابل توجهی در کارزار گستردهتر اسرائیل برای کاهش نفوذ ایران در سوریه میدانند.
اسرائیل که به ندرت درباره عملیات خود در سوریه اظهار نظر میکند، موضع خود را در قبال حمله اعلام نکرده و دفتر سخنگوی ارتش اسرائیل از اظهار نظر درباره این خبر خودداری کرده است.
یک مقام اسرائیلی که نخواست نامش فاش شود، از تایید دخالت اسرائیل در حمله روز دوشنبه خودداری کرد اما گفت که گردهم آمدن چند مقام ارشد ایرانی در یک مکان بسیار غیرعادی است. او گفت: «هر کسی که این کار را انجام داد، نمیخواست فرصتی بسیار بسیار نادر را از دست بدهد. این چیزی نیست که کشور در حال جنگ از آن بگذرد.»
روزنامه نیویارک تایمز به نقل از چند منبع رسمی اسرائیل گزارش داد که اسرائیل این حمله را در پاسخ به راکتپراکنی حزب الله به خاک اسرائیل انجام داده است.