اسماعیل هنیه کی بود؛ نگاهی به زندگی یکی از چهره‌های سیاسی سرشناس خاورمیانه
اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس بامداد چهارشنبه در تهران کشته شد. او برای شرکت در مراسم تحلیف ریاست‌جمهوری مسعود پزشیکان به ایران رفته بود. هنیه یکی از شخصیت‌های مهم سیاسی خاورمیانه بود که خبر مرگ او در تهران واکنش کشورهای جهان را برانگیخت.
او که در طول سال‌های فعالیتش نقشی تاثیرگذار در تحولات فلسطین و منطقه داشت، اکنون به عنوان یکی از چهره‌های پرمناقشه و پرنفوذ تاریخ معاصر به یاد خواهد ماند.
اسماعیل هنیه که مدت طولانی به عنوان رئیس دفتر سیاسی حماس خدمت کرده بود، به عنوان چهره معتدل این گروه شناخته می‌شد و نقش او در تلاش‌های دیپلوماتیک مداوم برای دستیابی به آتش‌بس بسیار حیاتی شده بود.
اسماعیل هنیه کی بود و چگونه به موقعیت کنونی‌اش دست یافته بود؟
او در سال ۱۹۶۳ در اردوگاه پناهندگان شاتی در غزه به دنیا آمد و هنگام تحصیل در رشته ادبیات عرب در دانشگاه به فعالیت‌های سیاسی پرداخت.
اسماعیل هنیه از زمان تاسیس گروه حماس در سال ۱۹۸۷ به این گروه پیوست و پس از آن چندین بار از سوی اسرائیل زندانی شد.
درسال ۱۹۹۲ به بیروت تبعید شد و پس از یک سال به غزه بازگشت و در سال ۱۹۹۷ پس از انتصاب برای اداره دفتر شیخ احمد یاسین، بنیان‌گذار حماس، در سلسله مراتب این گروه ارتقا یافت.
او تا سال ۲۰۰۳ به یکی از یاران مورد اعتماد شیخ احمد یاسین تبدیل شده بود که در آن سال، هر دو در حمله هوایی اسرائیل در غزه زخمی شدند. شیخ احمد یاسین اعلام کرد «سیاست ترور» حماس ادامه خواهد داشت. اسرائیل یک سال بعد بنیان‌گذار حماس را در حمله هوایی کشت.
اسماعیل هنیه یکی از مدافعان اولیه برنامه سیاسی حماس بود که در سال ۲۰۰۶ پس از کسب بیشترین کرسی‌های این گروه در انتخابات پارلمانی فلسطین، به عنوان نخست‌وزیر تعیین شد.
در آن سال‌ها پس از اینکه او با همراهانش در گذرگاه رفح مورد تیراندازی قرار گرفتند، از دومین سوءقصد جان سالم به در برد. حماس، محمد دحلان را به دلیل تلاش برای ترور اسماعیل هنیه متهم کرد، اما دحلان این اتهام را رد کرد.
هنیه در سال ۲۰۰۷ پس از خروج اسرائیل از غزه توسط محمود عباس از سمت نخست‌وزیری برکنار شد. با وجود این، او به عنوان مدافع آشتی با فتح شناخته می‌شود و در امضای توافقنامه وحدت در چین شرکت کرد.
پس از آتش‌بسی که به حمله اسرائیل به غزه در سال ۲۰۱۲ پایان داد، در حمله دوم و بسیار طولانی‌تری اسرائیل در سال ۲۰۱۴ میلادی، خانه آقای هنیه هدف حمله قرار گرفت.
او تا سال ۲۰۱۷ بر غزه حکومت می‌کرد. در آن سال، در جریان یک رقابت داخلی قدرت، به عنوان رئیس دفتر سیاسی حماس انتخاب شد. وقتی دو سال بعد از غزه خارج شد، فردی به نام یحیی سینوار جایگزین او شد، کسی که اسرائیل او را طراح حمله هفت اکتوبر به این کشور می‌داند.
هنیه در تبعید، نقش مهمی در برقراری ارتباط با حامیان خارجی حماس ایفا کرد. او روابط با ایران را که پس از جنگ در سوریه تیره شده بود، بهبود بخشید.
وزارت خارجه امریکا در سال ۲۰۱۸ اسماعیل هنیه را به عنوان «تروریست» معرفی کرد و گفت او «طرفدار مبارزه مسلحانه علیه غیرنظامیان» بوده است.
دیوان بین‌المللی کیفری در اوایل امسال اعلام کرد که قصد دارد حکم بازداشت او را صادر کند و اسماعیل هنیه را به برنامه‌ریزی حملات هفتم اکتوبر به جنوب اسرائیل متهم کرد. حملاتی که طی آن ۱۲۰۰ اسرائیلی کشته و حدود ۲۵۰ نفر به گروگان گرفته شدند.
اسماعیل هینه که با همسرش امل هنیه ۱۳ فرزند داشتند، در اوایل سال جاری میلادی پس از حمله هوایی اسرائیل به موتر بستگانش سه پسر به نام‌های حازم، امیر و محمد و چهار نواسه خود را از دست داد.
او در آن زمان گفته بود که این حمله تغییری در درخواست‌های حماس برای آتش‌بس دایمی و بازگشت فلسطینی‌های آواره به خانه‌های‌شان ایجاد نخواهد کرد.