منابع از هزاره‌های ارزگان می‌گویند آنها «با فشار طالبان»، در دعوا بر سر زمین ۱۵ میلیون از ۳۰ میلیون افغانی را به پشتون‌ها پرداختند. مردم ولسوالی گیزاب گفتند طالبان هشدار داده اگر ۱۵ میلیون باقی‌مانده را تا دو ماه نپردازند باید منطقه را ترک کنند.
به گفته منابع، جنجال بر سر حدود ۷۰۰ جریب زمین حاصل‌خیز در منطقه کندیر ولسوالی گیزاب ارزگان است که هزاره‌ها مدعی‌اند از زمان حکومت داوود خان، رئيس‌جمهور وقت افغانستان، بر آن مالکیت دارند.
هزاره‌ها می‌گویند اسناد کافی در اختیار دارند که نشان می‌دهد این زمین‌ها از دهه‌ها به این‌سو مالکیت اجدادی آنها است.
در مقابل، پشتون‌ها و کوچی ادعا دارند که محمدظاهرشاه این زمین‌ها را به نیاکان آنها سپرده بود و در زمان حکومت پیشین طالبان نیز دعوا بر سر آن جریان داشت.
هزاره‌ها مدعی‌اند که پشتون‌ها به خاطر اثبات ادعای خود هیچ گونه مدرکی ندارند.
به گفته منابع، پس از به قدرت رسیدن طالبان در اسد ۱۴۰۰، هزاره‌های ساکن گیزاب در منطقه کندیر و لوره شیوبدون کوچ اجباری داده شدند. منابع گفتند در پی ایجاد سروصدای رسانه‌ای این موضوع، طالبان به هزاره‌ها گفتند می‌توانند به خانه‌های‌شان برگردند اما دعوا را از طریق دادگاه یا فیصله بزرگان دو طرف، حل کند.
در فیصله‌نامه بزرگان هزاره و پشتون که در ماه جدی سال گذشته صادر شده و افغانستان اینترنشنال نسخه‌ای از آن را دیده است، آمده که اهل تشیع باید تا هفت ماه دیگر مبلغ ۳۰ میلیون افغانی در ازای زمین‌ها به پشتون‌ها بپردازند.
منابع از گیزاب گفتند این فیصله زیر فشار طالبان گرفته شده و «عادلانه» نیست. آنها می‌گویند بیش از چهار دهه در این منطقه زندگی کرده‌اند و پس از تسط طالبان، این گروه «با زورگویی» از آنها می‌خواهد زمین‌های خودشان را از پشتون‌ها بخرند.
به گفته منابع، هزاره‌ها در برابر این تصمیم اعتراض و استدلال کردند که «نمی‌خواهند برای خرید زمین‌های خود پول بپردازند»، اما به جز اجرای این فیصله، راه دیگری نداشتند.
هزاره‌های ساکن گیزاب می‌گویند که در روز دهم اسد سال جاری، مبلغ ۱۵ میلیون افغانی از پول فیصله‌شده را به پشتون‌ها پرداختند. آنها تصریح کردند روستانشین‌های این منطقه خودشان پول نداشتند و این مبلغ را توانستند به سختی به کمک مردم فراهم کنند.
منابع تصاویری از جریان تحویل‌دهی این مبلغ را به افغانستان اینترنشنال فرستاده‌اند.
منابع گفتند که حالا طالبان به هزاره‌ها هشدار داده که اول ماه میزان، ۱۵ میلیون افغانی باقی‌مانده را به پشتون‌ها بپردازند، در غیر این صورت از منطقه کوچ کنند.
منابع از میان هزاره‌های گیزاب به افغانستان اینترنشنال گفتند در حالی که تهیه این پول در توان‌شان نیست، مجبورند آن را فراهم کنند تا از «کوچ اجباری» نجات یابند.
پس از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، جنجال برسر زمین میان طالبان و باشندگان محلی در مناطق هزاره‌نشین و شمال افغانستان بالا گرفته است.
