پارلمان اروپا روز پنجشنبه، ۲۹ سنبله، در قطعنامه جدیدی خواهان محکومت دولتهایی شد که روابط با طالبان را عادی میکنند. این پارلمان همچنان خواهان به رسمیت شناختن آپارتاید جنسیتی و وضع تحریمهای جدید اتحادیه اروپا علیه طالبان شده است.
این قطعنامه روز پنجشنبه با ۵۶۵ رأی موافق، ۸ رأی مخالف و ۴۳ رأی ممتنع تصویب شد.
پاسخگویی مقامات طالبان در دادگاه بینالمللی کیفری (ICC) از دیگر خواستهای مطرح شده در این قطعنامه است.
این قطعنامه به اتحادیه اروپا و کشورهای اهداکننده توصیه میکند که کمکهای بشردوستانه و تأمین مالی برای نیازهای اساسی، معیشت و جامعه مدنی افغانستان را افزایش دهند.
در خبرنامهای که پارلمان اروپا روز پنجشنبه پخش کرد، آمده است که پارلمان اروپا، قانون تازه توشیح شده طالبان موسوم به «قانون امر به معروف و نهی از منکر» را نکوهش میکند.
نمایندگان پارلمان اروپا میگویند که زنان در افغانستان به ازدواجهای زودهنگام مجبور شده و با خشونتهای جنسی و مجازاتهایی مانند شلاق زدن و سنگسار مواجه هستند. آنها همچنان مبارزات زنان افغانستان را ستایش کرده و با آنان ابراز همبستگی کردند.
حزب ملی آزادی افغانستان میگوید که حکومت در تبعید باید بر اساس اجماع ملی، عدالت اجتماعی و تضمین حقوق شهروندی شکل گیرد. این حزب به رهبری رحمتالله نبیل تاکید کرد که یک بدیل سیاسی مشروع، باید اقتدار سیاسی را به مردم افغانستان بازگرداند.
حزب ملی آزادی افغانستان در اعلامیهای که روز پنجشنبه، ۲۹ سنبله منتشر شد، به طرح تشکیل حکومت در تبعید واکنش نشان داد و اعلام کرد که این طرح در صورت حفظ مشروعیت و اعتبار بینالمللی افغانستان، تدوین نقشه راه برای مرحله گذار، تقویت مشارکت شهروندی و ایجاد اجماع و همبستگی ملی به موفقیت خواهد رسید.
در این اعلامیه آمده است که اجرای طرح مذکور با چالشهای متعددی از جمله عدم اجماع ملی در میان نخبههای سیاسی، فشارهای خارجی و واکنشهای رژیم حاکم مواجه خواهد شد. حزب ملی آزادی تاکید کرده است که عدم ایجاد اجماع ملی، میتواند مشروعیت و اعتبار سیاسی این طرح را به شدت آسیبپذیر کند.
این حزب به رهبری رحمتالله نبیل، رئیس سابق امنیت ملی افغانستان، همچنین تصریح کرده است که اگر طرح تشکیل حکومت در تبعید با برنامهریزی دقیق و حمایت بینالمللی همراه باشد، میتواند گام مهمی برای عبور از بحران کنونی و ایجاد دولتی مقتدر، عادلانه و دموکراتیک باشد.
احمد مسعود، رهبر جبهه ملی مقاومت افغانستان، در بیستم سنبله در مصاحبه با تانیه گودسوزیان، روزنامهنگار کانادایی، گفت که از تشکیل حکومت در تبعید حمایت میکند و برای دستیابی به این هدف کار خواهد کرد.
با این حال آقای مسعود تاکید کرد که با تشکیل حکومت در تبعید برای افغانستان، فاصله زیادی دارند.
بعد از پخش این اظهارات، مارشال عبدالرشید دوستم، رهبر حزب جنبش ملی افغانستان، روز یکشنبه، ۲۵ سنبله، خواستار تشکیل یک حکومت «موازی» یا در تبعید در برابر طالبان شد.
آقای دوستم از احزاب سیاسی افغانستان خواست که برای متلاشی شدن طالبان، بر سر ساختار این حکومت به توافق برسند.
جبهه آزادی اعلام کرد که در یک عملیات چریکی در کابل دو عضو طالبان را کشته و دو نفر دیگر از اعضای این گروه را زخمی کرده است. در خبرنامه آمده است که مبارزان جبهه آزادی شام ۲۸ سنبله گزمه وزارت داخله طالبان را در حوزه اول امنیتی کابل هدف قرار دادند.
طالبان تاکنون در این مورد اظهار نظر نکرده است.
با این حال، منابع به افغانستان اینترنشنال گفتند که جبهه آزادی افغانستان در این حمله مواد منفجره را در خودرو نظامی نوع رنجر طالبان جاسازی کرده بود.
نماینده طالبان روز پنجشنبه در سیوهشتمین همایش بینالمللی وحدت اسلامی که در تهران برگزار شد، به احترام سرود ملی جمهوری اسلامی ایران از جای خود بلند نشد. این اقدام در حالی رخ داد که مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران نیز در این مراسم حضور داشت.
سیوهشتمین همایش بینالمللی وحدت اسلامی روز پنجشنبه، ۲۹ سنبله، با حضور نمایندگان کشورهای اسلامی برگزار شد. در مراسم افتتاحیه این نشست، سرود ملی جمهوری اسلامی ایران پخش شد. در ویدئویی که از زمان آغاز نشست منتشر شده، نماینده حکومت طالبان تنها کسی است که هنگام پخش سرود ملی جمهوری اسلامی از جای خود بلند نشده است.
طالبان تاکنون در این باره اظهار نظری نکردهاند.
مقامات جمهوری اسلامی ایران نیز تاکنون درباره این برخورد دیپلومات طالبان چیزی نگفتهاند.
پیش از این نماینده حکومت طالبان در پاکستان نیز در یک مراسم رسمی رفتار مشابهی در مقابل سرود ملی پاکستان نشان داد.
محبالله شاکر، جنرال قنسول طالبان در پیشاور، روز سهشنبه به دعوت علی امین گنداپوری، وزیر اعلی ایالت خیبرپختونخوا، به یک کنفرانس دعوت شده بود. طبق عرف دیپلوماتیک، دیپلماتها هنگام پخش سرود ملی کشور میزبان باید بایستند، اما او و همراهش تنها کسانی بودند که از جای خود بلند نشدند.
ممتاز زهرا بلوچ، سخنگوی وزارت خارجه پاکستان، این اقدام دیپلومات طالبان را به شدت محکوم کرد و گفت: «اعتراض شدید خود را به مقامات افغان در اسلامآباد و کابل منتقل خواهیم کرد.»
طالبان در بدخشان برای دو هزار جوان برنامه رقابتی سیرتالنبی برگزار کرده است. بررسیهای افغانستان اینترنشنال از رسالهای که سوالات آزمون بر اساس آن تنظیم شده، نشان میدهد که این رساله حاوی اطلاعات نادرست و مبالغهآمیز درباره رویدادهای تاریخی است.
طالبان رسالهای تحت عنوان «سیرتالنبی» میان دستکم دو هزار جوان بدخشانی توزیع کرده و قرار است بر اساس آن آزمون رقابتی در این ولایت برگزار کند. این رساله بیشتر اطلاعاتی درباره طالبان و رهبر آن را ارائه میدهد.
ذبیحالله امیری، رئیس اطلاعات و فرهنگ طالبان در بدخشان، از افتتاح سه مرکز ثبتنام برای این برنامه در فیضآباد، کشم و بهارک خبر داده است.
منابع محلی گزارش دادهاند که طالبان برخی از جوانان بدخشان را به شرکت در این برنامه مجبور کردهاند.
در رساله «سیرتالنبی» که توسط طالبان به طور گسترده در بدخشان توزیع شده، تعداد نیروهای ناتو و امریکا در افغانستان ۷۸۱ هزار نفر اعلام شده است. این در حالی است که آمار رسمی، اوج حضور این نیروها را در سال ۲۰۱۱ میلادی، ۱۴۰ هزار نفر گزارش کرده است.
محتوای این رساله برخلاف نام آن، به روایت طالبانی از رویدادهای تاریخی افغانستان در سی سال گذشته اختصاص داده شده است. در این رساله آمده است که «علمای امت بالاتفاق با استباط از نصوص شرعی اقامه و برقراری حکومت اسلامی را نه تنها یک حق ثابت برای امت دانسته، بلکه ساختن حکومت اسلامی بر ذمه مسلمانان به عنوان یک وجیبه دینی فرض و لازم است.»
بخش زیادی از این رساله همچنین به سوالاتی مثل بنیانگذار طالبان، رهبران این گروه، «مکلفیت مسلمانان در قبال حکومت اسلامی»، اهداف طالبان، تعداد کشتگان نیروهای بینالمللی در افغانستان و... اختصاص داده شده است.
در رساله «سیرتالنبی» به نقل از رهبر طالبان آمده است که هبتالله آخندزاده به غربیها هشدار داده است حتی اگر بمباتم نیز علیه این گروه استفاده شود، آنها از «دیدگاه اسلامی خود نمیگذرند و شریعت را در افغانستان تطبیق خواهند کرد».
ذبیحالله امیری اعلام کرده است که این برنامه رقابتی با هدف ترویج فرهنگ مطالعه و کتابخوانی میان جوانان برگزار شده است.
طالبان پیش از این نیز برنامههایی مشابه با نامهای «دعوتارشاد» و «سیرتالنبی» در دیگر ولایتها برگزار کرده و سال گذشته نیز برنامهای مشابه برای جوانان بدخشان برگزار کرده بودند.
اندیشکده مطالعات خاورمیانه در مقالهای جدید نوشته است که ایالات متحده حاکمیت متمرکز طالبان را نسبت به هرج و مرج و جنگ داخلی در افغانستان ترجیح میدهد. طالبان پس از تصرف کابل در اسد ۱۴۰۰، یک سیستم حکومتی متمرکز را در افغانستان حاکم کرده است.
اندیشکده مطالعات خاورمیانه نوشت که با وجود فقدان روابط رسمی دیپلوماتیک، روابط ایالات متحده و طالبان به دو دلیل عمده تا حد زیادی "خطر زدایی" شده است.
نویسندگان این تحلیل دو دلیل را در این زمینه ارائه کردهاند؛ دلیل اول به نوشته نویسندگان این است که قدرت ماندگار طالبان از نظرنظامی، سیاسی و مذهبی حاکمیت آن را در مقایسه با دولت قبلی افغانستان قابل پیشبینیتر کرده است.
دلیل دوم هم به نوشته نویسندگان این است که امریکا میداند دستیابی به هر نوع موفقیت در برخورد با گروههایی مانند طالبان، مستلزم ایجاد سطحی از پیش بینی پذیری از طریق تعامل مستقیم یا غیرمستقیم است؛ به عبارت دیگر، سرزمینی با اداره بهتر و حکومت متمرکز بر هرج و مرج و جنگ داخلی ارجحیت دارد.
نویسندگان این تحلیل؛ داگلاس لندن، افسر سابق استخبارات امریکا و جاوید احمد، سفیر پیشین افغانستان در امارات متحده عربی نوشتهاند که در حال حاضر مبارزه با تروریسم در افغانستان یکی از معدود موردهای منافع کشورهای منطقهای و فرامنطقهای است.
آنها در عین حال میگویند هر کشور با تهدیدات متفاوتی مواجهند، به عنوان مثال گروهی که چین را تهدید میکند ممکن است خطری برای روسیه، ایران یا پاکستان نداشته باشد.
به گفته این دو مقام سابق، در همین راستا است که تعاملات دوجانبه با طالبان از هر کشور، «به عنوان نوعی بیمه برای رژیم طالبان عمل میکند.»
نویسندگان به بخشی از صحبتهای جو بایدن در جولای ۲۰۲۳ اشاره کردند که گفته بود از طالبان کمک بگیریم که القاعده نباشد.
داگلاس لندن و جاوید احمد در عین حال این سخنان بایدن را به چالش کشیدند و گفتند پس از سخنان جو بایدن،- تام وست، نماینده ویژه امریکا برای افغانستان در جنوری ۲۰۲۴ اذعان کرد که پناه دادن ایمنالظواهری رهبر القاعده توسط طالبان در کابل نقض آشکار تعهدات امنیتی این گروه بود.
رهبر القاعده از ایران به افغانستان بازگشته است
اندیشکده مطالعات خاورمیانه نوشته است که اظهارات اخیر سیفالعدل، رهبر القاعده نشان میدهد که او در افغانستان حضور دارد. سیفالعدل به تازگی از حامیان خود خواست به افغانستان مهاجرت کنند تا پس از آموزش، بتوانند حملاتی علیه اسرائیل و غرب انجام دهند.
سیف العدل از پایهگذاران القاعده است که قبلا مسئولیت تامین امنیت اسامه بن لادن را به عهده داشت. گفته میشود که او برخی از هواپیماربایانی را که در حملات ۱۱ سپتامبر شرکت کردند، آموزش داده بود.
وبسایت خبری لانگ وار ژورنال در ماه جوزای امسال با استناد به مقالهای به قلم سیفالعدل، رهبر القاعده، نوشت که این گروه از حامیان خود در سراسر جهان خواسته است برای کسب تجربه و آموزشهای نظامی به افغانستان مهاجرت کنند. سیفالعدل با استفاده از نام مستعار سالم الشریف، این مقاله را تحت عنوان «غزه؛ جنگ وجودی، نه جنگ مرزها» نوشت.
او به حامیان خود گفت: «افراد وفادار امت که مایل به تغییر اند، از وضعیت آنجا بیاموزند و از تجربیات [طالبان] بهرهمند شوند.»
در گزارش لانگ وار ژورنال که در ماه جوزا پخش شد، آمده بود که رهبر القاعده در ایران حضور دارد.
با گذشت چند ماه، حالا داگلاس لندن، افسر سابق اطلاعاتی امریکا و جاوید احمد، سفیر پیشین افغانستان در امارات متحده عربی روز چهارشنبه ۲۸ سنبله در تحلیلی در وبسایت اندیشکده مطالعات خاورمیانه با اشاره به حضور سیفالعدل در افغانستان نوشتند ممکن است حمزه صالح بن سعید الغامدی به سیفالعدل در افغانستان ملحق شود.
الغامدی محافظ سابق اسامه بن لادن و ایمنالظواهری بود.
به نوشته نویسندگان، الغامدی به احتمال زیاد با یکی از دختران ایمن الظواهری ازدواج کرده و در نزدیکی جایی موقعیت داشت که رهبر پیشین القاعده در کابل مورد حمله موشکی قرار گرفت.
اندیشکده مطالعات خاورمیانه میگوید معاون فعلی رهبر القاعده به احتمال زیاد عبدالرحمن المغربی است که برای او جایزه هفت میلیون دالری تعیین شده است.
المغربی یکی دیگر از دامادهای الظواهری است. او سالها به عنوان مدیر گروه تروریستی در افغانستان و پاکستان خدمت کرد اما در نهایت به ایران گریخت.
اگرچه گزارش نظارتی سازمان ملل متحد حاکی از آن است که المغربی همچنان در ایران است، اما او و سیف عدل هر از گاهی به افغانستان سفر کردهاند.
داگلاس لندن و جاوید احمد میگویند سفر المغرفی و سیفالعدل به افغانستان زیر نظر جمهوری اسلامی است و به تایید و تسهیل تهران نیاز دارد.
هشدار درباره پرورش نسل جدیدی از پیکارجویان در مدارس جهادی طالبان
اندیشکده مطالعات خاورمیانه میگوید با گسترش مدارس جهادی طالبان، افراطگرایی در افغانستان تقویت میشود.
طبق این تحلیل، در این مدارس نسل جدیدی از پیکارجویان در حال ظهور است که نسبت به طالبان کنونی خطرناکترند.
این تحلیل، که روز چهارشنبه ۲۸ سنبله تحت عنوان «چشمانداز تروریسم افغانستان سه سال پس از خروج ایالات متحده و پیامدهای بینالمللی آن» در وبسایت میدل ایست انستیتوت منتشر شد، به بررسی وضعیت کنونی افغانستان و تهدیدات تروریستی در این کشور پرداخته است.
نویسندگان تحلیل، داگلاس لندن، افسر سابق اطلاعاتی امریکا، و جاوید احمد، سفیر پیشین افغانستان در امارات متحده عربی، نوشتهاند که در حال حاضر، مبارزه با تروریسم در افغانستان یکی از معدود مسائلی است که به منافع کشورهای منطقهای و فرامنطقهای مرتبط است.
آنها همچنین اظهار داشتهاند که کشورهای مختلف با تهدیدات متفاوتی روبهرو هستند؛ به عنوان مثال، گروهی که چین را تهدید میکند ممکن است تهدیدی برای روسیه، ایران یا پاکستان نباشد. به همین دلیل، تعاملات دوجانبه با طالبان میتواند به عنوان نوعی «بیمه» برای رژیم طالبان عمل کند.
نویسندگان به سخنان جو بایدن، رئیسجمهور امریکا، در جولای ۲۰۲۳ اشاره کردهاند که گفته بود طالبان باید از حمایت القاعده دست بردارد. اما آنها این سخنان را به چالش کشیده و به اعتراف تام وست، نماینده ویژه امریکا برای افغانستان، در جنوری ۲۰۲۴ اشاره کردهاند که طالبان با پناه دادن به ایمن الظواهری، رهبر القاعده، تعهدات امنیتی خود را نقض کرده است.
تحلیل همچنین بیان میکند که روابط امریکا و طالبان، با وجود فقدان روابط رسمی دیپلوماتیک، به دو دلیل عمده «خطرزدایی» شده است. دلیل اول، پیشبینیپذیری بیشتر حاکمیت طالبان نسبت به دولت قبلی افغانستان است. دلیل دوم این است که امریکا میداند برای دستیابی به موفقیت در برخورد با گروههایی مانند طالبان، نیاز به سطحی از پیشبینیپذیری از طریق تعامل مستقیم یا غیرمستقیم دارد.
نویسندگان اضافه کردهاند که طالبان افغانستان را با حضور چشمگیر گروههای شبهنظامی کنترول میکنند و به دنبال حمایت اطلاعاتی و لجستیکی از کشورهای منطقه برای مبارزه با داعش خراسان هستند.
آنها همچنین یادآوری کردهاند که طالبان استدلال میکنند که غرب، به ویژه ایالات متحده، باید مسائل مربوط به حقوق زنان و رفتار این رژیم را از عادیسازی روابط جدا کند، اما نویسندگان این خواسته را «غیراخلاقی» دانسته و میگویند این امر به منزله چشمپوشی از مسئولیت امریکا در حمایت از حقوق بشر است.
تحلیل به روابط طالبان با القاعده نیز پرداخته و گفته شده که رابطه طالبان با القاعده پیچیده و چندلایه است. پس از کشته شدن الظواهری، طالبان با چالشهایی در مدیریت روابط سیاسی خود با القاعده روبهرو است.
در پایان، تحلیل پیشبینی میکند که تلاشهای طالبان برای مبارزه با داعش خراسان کافی نبوده و این گروه ممکن است در آینده عملیاتهای تروریستی بیشتری در مناطق مختلف، از جمله اروپا و ایالات متحده، انجام دهد. همچنین، به نظر میرسد که شرایط کنونی به دلیل طراحی طالبان و فقدان نفوذ معنادار ایالات متحده، به جای کاهش تهدیدات، آنها را افزایش داده است.
نویسندگان همچنین اشاره کردهاند که ملا هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان، نه تنها شکستناپذیر و دستنیافتنی نیست، بلکه برای یافتن تعادل مناسب، چالشی خواهد بود که احتمالاً تا زمانی که طالبان به توافق در مورد جایگزینی برای او نرسند، ادامه خواهد داشت.
