آیا پرچم گروه «هیئت تحریر الشام» و گروه طالبان یکی است؟

در روزهای اخیر، انتشار ویدیوهایی از شبه‌نظامیان مخالف بشار اسد در حلب که پرچم سفید با عبارت «لا اله الا الله محمد رسول الله» را در دست دارند، در شبکه‌های اجتماعی افغانستان بحث‌برانگیز شده است. برخی از اعضای طالبان این پرچم را مشابه پرچم خود دانسته و سقوط حلب را جشن گرفته‌اند.

پس از بازگشت طالبان به قدرت در اسد ۱۴۰۰، این گروه پرچم ملی افغانستان را تغییر داد.

پرچم جدید طالبان، که از پرچم سه رنگ جمهوری اسلامی افغانستان تفاوت دارد، شامل تنها رنگ سیاه و سفید است. در وسط پرچم، عبارت «لا اله الا الله محمد رسول الله» به خط سیاه نوشته شده است. پرچمی که بسیاری از گروه‌های شبه‌نظامی تندرو مثل حزب‌التحریر و هیئت تحریر شام از آن استفاده می‌کند و مشابه بیرق تحریک طالبان است.

این تغییر منعطف به ایدئولوژی طالبان و تأکید این گروه بر بازگشت به شریعت اسلامی است.

شباهت پرچم‌ طالبان با گروه‌های شبه‌نظامی اسلامگرای دیگر پرسش‌هایی درباره ارتباط سازمانی این گروه‌ها ایجاد کرده است.

شباهت ظاهری پرچم‌ها
پرچم طالبان و برخی از گروه‌های مخالف بشار اسد به‌ویژه در سوریه، به‌شدت شبیه هم هستند. پرچم طالبان سفید است و عبارت «لا اله الا الله محمد رسول الله» به‌صورت مشکی بر آن حک شده است، که نمادی از ایدئولوژی اسلامی و جهادی این گروه است. در سوریه، گروه‌های شبه‌نظامی مختلف مانند هیئت تحریر الشام نیز از پرچم‌هایی مشابه با رنگ سفید و همین عبارت استفاده کرده‌اند. این پرچم به‌طور گسترده در جنبش‌های جهادی به‌عنوان نماد ایمان اسلامی شناخته می‌شود و مختص هیچ گروه خاصی نیست.

تفاوت‌های ایدئولوژیک و استراتژیک
هرچند که این گروه‌ها در استفاده از نمادهای مشابه اسلامی هم‌راستا هستند، اما از نظر ایدئولوژیک و استراتژیک با هم تفاوت دارند.

طالبان گروهی است که بیشتر بر افغانستان تمرکز دارد و ایدئولوژی خود را حول امارت اسلامی و اجرای شریعت اسلامی در افغانستان می‌چرخاند.

در مقابل، گروه‌های سوری بیشتر درگیر جنگ داخلی و مبارزه با رژیم بشار اسد هستند. این گروه‌ها معمولاً بخشی از جنبش‌های جهادی بین‌المللی هستند و به‌ویژه هیئت تحریر الشام سعی در نشان دادن خود به‌عنوان گروهی مستقل از دیگر گروه‌ها مانند داعش دارد.

برداشت‌های عمومی و تبلیغات
برخی از حامیان طالبان ممکن است شباهت پرچم‌ها را به‌عنوان دلیلی برای ارتباط یا اتحاد بین طالبان و گروه‌های سوری تلقی کنند. با این حال، این بیشتر یک تفسیر تبلیغاتی است تا واقعیت.

شباهت در طراحی پرچم‌ها تنها به دلیل استفاده مشترک از نمادهای اسلامی است و نه وابستگی سازمانی یا سیاسی میان این گروه‌ها. از لحاظ ایدئولوژیک، اشتراکاتی بین طالبان و گروه‌های سوری وجود دارد، اما اختلافات استراتژیک و اهداف منطقه‌ای آن‌ها را از هم جدا می‌کند.

شباهت‌های پرچم طالبان، داعش، القاعده و دیگر «گروه‌های دهشت‌افگن»

پرچم طالبان، داعش، القاعده و دیگر «گروه‌های دهشت‌افگن» نیز به‌طور کلی شباهت‌هایی در استفاده از نمادهای اسلامی دارند، اما از نظر رنگ و طراحی تفاوت‌هایی هم دارند.

همه این گروه‌ها از عبارت «لا اله الا الله محمد رسول الله» بر روی پرچم‌های خود استفاده می‌کنند که نشان‌دهنده تعهد به اصول اسلامی و جهادی است.

با این حال برخی از گروه‌های بنیادگرای اسلامی مثل طالبان، تی‌تی‌پی پاکستان و هیئت تحریر شام پس‌زمینه رنگ سفید را انتخاب کرده‌اند و گروه‌هایی مثل داعش و القاعده پس‌زمینه سیاه را.

پرچم سفید با عبارت «لا اله الا الله محمد رسول الله» به‌عنوان یک نماد اسلامی به‌طور مشترک توسط گروه‌های جهادی مختلف در سراسر دنیا استفاده می‌شود و به معنای بیعت یا وابستگی میان طالبان و گروه‌های سوری نیست.

این پرچم‌ها بیشتر نمایانگر ایدئولوژی اسلامی مشترک این گروه‌ها هستند و هدف از استفاده آن‌ها تقویت هویت گروهی و جذب نیرو است.

تاکنون هیچ سند مطمئن و معتبر مبنی بر وجود ارتباطات سازمانی یا بیعت میان طالبان و گروه‌های سوری وجود ندارد. هیچ سازمان بین‌المللی معتبر اعزام نیرو، تجهیزات، یا ارتباطات قوی میان این گروه‌ها را تأیید نکرده است.

تبلیغات رسانه‌ای درباره ارتباط این گروه‌ها بر اساس شباهت ظاهری پرچم‌ها بیشتر به‌منظور تأثیرگذاری بر افکار عمومی است و نمی‌توان آن را به‌عنوان نشانه‌ای از اتحاد واقعی میان این گروه‌ها تفسیر کرد.