سازمان بین‌المللی مهاجرت می‌گوید در نیمه اول ماه فبروری ۹۳۰ نفر به افغانستان بازگردانده شده‌اند که دو برابر آمار دو هفته قبل آن است. به گفته این سازمان، دست‌کم ۲۰ درصد از کسانی که از اسلام‌آباد و راولپندی اخراج شده‌اند، دارای اسناد آژانس پناهندگان سازمان ملل بودند.
سازمان ملل متحد گفته است که تعداد ۱۲۴۵ افغان در ماه جنوری در سراسر پاکستان دستگیر یا بازداشت شدند که بیش از دو برابر مدت مشابه سال گذشته است.
این در حالی است که به گفته سازمان ملل بین‌المللی مهاجرت (IOM)، شمار زیادی از افرادی که بازداشت و اخراج شده‌اند دارای اسناد مهاجرت هستند، به این معنی که آنها به عنوان افرادی که نیاز به حمایت بین‌المللی دارند شناخته می‌شدند.
بی‌بی‌سی نیوز در گزارشی از وضعیت مهاجران افغان در پاکستان از قول سازمان ملل می‌گوید که اسلام‌آباد، پایتخت و شهر همجوار آن راولپندی شاهد افزایش اخراج، دستگیری و بازداشت افغان‌ها است.
بر اساس این گزارش، افغان‌ها زندگی‌شان آکنده از ترس دائمی و یورش‌های تقریبا روزانه پولیس به خانه‌هایشان است.
بسیاری از افغان‌ها گفتند که روند دریافت ویزا دشوار است. برخی افرادی که با بی‌بی‌سی صحبت کرده‌اند از جمله خانواده نبیله‌ی ۱۰ ساله (اسم مستعار) بر این باورند که تنها یک گزینه دارند: مخفی شدن. حامد، پدر نبیله قبل از سقوط افغانستان به دست طالبان در سال ۲۰۲۱ در اردوی ملی افغانستان خدمت می‌کرد. حامد در توصیف شب‌های بی‌خوابی‌اش پیش خبرنگار بی‌بی‌سی، اشک ریخته است.
او گفت: «من به کشورم خدمت کرده‌ام و اکنون بی‌فایده هستم. این شغل مرا محکوم به فنا کرده است.»
خانواده حامد بدون ویزا هستند و در لیست اسکان مجدد نیستند. آنها به خبرنگار بی‌بی‌سی گفتند که آژانس پناهندگان سازمان ملل به تماس‌های تلفنی آنها پاسخ نداده است.
نبیلا در واکنش به اقدامات فزاینده پولیس پاکستان برای بازداشت و اخراج افغان‌ها می‌گوید که آنها نباید مجبور به ترک پاکستان شوند. او به بی‌بی سی گفت: «افغان‌ها را از خانه‌هایشان بیرون نکنید، ما به انتخاب خود اینجا نیستیم، ما مجبوریم اینجا باشیم.»
اما پاکستان عضو کنوانسیون پناهندگان نیست و قبلاً گفته بود که افغان‌های ساکن در این کشور را به عنوان پناهنده به رسمیت نمی‌شناسد.
حکومت پاکستان گفته است که سیاست‌هایش تمام اتباع خارجی غیرقانونی را هدف قرار می‌دهد و ضرب‌الاجل تعیین شده برای خروج آنها نزدیک است. ۳۱ ماه جاری (مارچ) برای افراد فاقد ویزا و ۳۰ جون برای کسانی که نامه اسکان مجدد دارند تعیین شده است.
در میان کسانی که در معرض اخراج از پاکستان قرار دارند، افرادی هستند که برای نیروهای بین‌المللی در افغانستان کار کرده‌اند. بعضی خانواده‌هایی که بی‌بی‌سی با آنها در کمپ حاجی در اسلام‌آباد صحبت کرده گفته‌اند که در مراحل پایان کار برنامه اسکان مجدد امریکا بوده‌اند. اما تعلیق برنامه اسکان مجدد از سوی دونالد ترامپ «اخرین امید» آنها را از بین برده است.
با این حال، یک سخنگوی سفارت امریکا در اسلام‌آباد به بی‌بی‌سی گفته که «در ارتباط نزدیک» با حکومت پاکستان «درباره وضعیت افغان‌هایی است در مسیرهای اسکان مجدد ایالات متحده» قرار دارند.
اداره طالبان قبلا به بی‌بی‌سی گفته بود که همه افغان‌هایی که به افغانستان برمیگردند میتوانند «بدون هیچ ترسی در کشور زندگی کنند.» طالبان ادعا میکند که این پناهندگان «مهاجران اقتصادی» هستند.
اما گزارش سازمان ملل در سال ۲۰۲۳ تضمینهای طالبان را مورد تردید قرار داد. این گزارش نشان داد که صدها نفر از مقامهای دولتی سابق و نیروهای مسلح علیرغم عفو عمومی کشته شده‌اند.
پاکستان در یک سال گذشته و با افزایش تنش با طالبان در افغانستان اخراج مهاجران افغان را شدت بخشید.
طبق گزارش بی‌بی‌سی، از سپتامبر ۲۰۲۳، زمانی که پاکستان طرح بازگرداندن اتباع خارجی غیرقانونی از این کشور را آغاز کرد، تا اکنون ۸۳۶ هزار و ۲۳۸ نفر به افغانستان بازگردانده شده‌اند.
