ترامپ 'سفر تاریخی‌اش' به عربستان، قطر و امارات متحده را آغاز کرد

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا، روز دوشنبه سفر خود به عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی را آغاز کرد. او اعلام کرد که سفرش به خاورمیانه تاریخی خواهد بود.

ترامپ پیش‌تر در کاخ سفید با اشاره به مسائل منطقه خاورمیانه و بیان احتمال کاهش تحریم‌های سوریه گفت: «ما امنیت عربستان سعودی، امارات متحده عربی، قطر و کشورهای دیگر را تامین می‌کنیم.»

روابط امریکا و کشورهای حوزه خلیج فارس از زمان بازگشت ترامپ به قدرت به‌طور قابل‌توجهی بهبود یافته است. این سه کشور ثروتمند حوزه خلیج فارس در تلاش اند تا نفوذ خود در حکومت دونالد ترامپ را افزایش دهند.

شبکه سی‌ان‌ان در گزارشی به بررسی سفر دونالد ترامپ به خاورمیانه پرداخته و نوشته است که این کشورها روابط شخصی با رئیس‌جمهور امریکا برقرار کرده‌اند و به‌صورت جمعی متعهد به سرمایه‌گذاری میلیاردها دالر در امریکا شده‌اند.

این کشورها همچنین تلاش کرده‌اند که به‌عنوان میانجی در درگیری‌های غزه و اوکراین عمل کنند؛ درگیری‌هایی‌که دونالد ترامپ پایان‌بخشیدن به ‌آن‌ها را اولویت سیاست خارجی خود تعیین کرده است.

اکنون، این کشورها با میزبانی از اولین سفر رسمی دونالد ترامپ در دور دوم ریاست‌جمهوری‌اش پاداش می‌گیرند.

با توجه به رویکرد معامله‌محور ترامپ در سیاست خارجی، این سه کشور چیزهای زیادی برای عرضه دارند.

حسن الحسن، پژوهشگر ارشد سیاست خاورمیانه در موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک در بحرین، به سی‌ان‌ان گفت: «در نظر دونالد ترامپ، کشورهای حوزه خلیج‌فارس تمام ویژگی‌های مطلوب را دارند. آن‌ها متعهد به سرمایه‌گذاری تریلیون‌ها دالر در اقتصاد امریکا و صرف هزینه‌های هنگفت برای خرید تسلیحات امریکایی هستند.»

هر یک از سه کشوری که ترامپ به آن‌ها سفر می‌کند، فهرستی از اولویت‌های خاص خود را دارند.

امضای پیمان امنیتی امریکا و عربستان

علی شهابی، نویسنده و مفسر مسایل سیاسی و اقتصادی عربستان، به سی‌ان‌ان گفت: «امنیت مهم‌ترین خواسته عربستان و دیگر کشورهای حوزه خلیج‌فارس از ترامپ است.»

شهابی افزود: «کشورهای خلیج ‌فارس به دنبال اطمینان از دریافت تعهد امنیتی امریکا به ثبات خلیج‌فارس هستند. ترامپ اولویت‌های زیادی دارد و به سرعت علاقه خود را از دست می‌دهد... آن‌ها می‌خواهند او را درگیر نگه دارند.»

سال گذشته، امریکا و عربستان به نهایی کردن یک پیمان دفاعی و تجاری تاریخی نزدیک شدند، اما این توافق به دلیل اصرار عربستان بر تعهد اسرائیل به ایجاد کشور فلسطینی متوقف شد.

ریاض روابط خود با امریکا را به‌صورت یک بازی برد-برد ترسیم می‌کند. در ماه مارچ، ترامپ گفت اگر عربستان یک تریلیون دالر در امریکا سرمایه‌گذاری کند، به این کشور سفر خواهد کرد. او اظهار داشت: «آن‌ها با این موافقت کرده‌اند، بنابراین من به آنجا می‌روم.»

اگرچه عربستان این رقم را تایید نکرد، اما در جنوری اعلام کرد که قصد دارد تجارت و سرمایه‌گذاری با امریکا را طی چهار سال به ۶۰۰ میلیارد دالر گسترش دهد.

تلاش امارات برای تعمیق روابط از طریق سرمایه‌گذاری

امارات متحده عربی بیش از هر کشور دیگر در حوزه خلیج فارس، سرمایه‌گذاری را محور استراتژی خود برای تعمیق روابط با امریکا قرار داده است.

این کشور که از نظر سرانه یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان است، متعهد به سرمایه‌گذاری میلیاردی در امریکا شده و ابوظبی خود را «پایتخت سرمایه» نامیده است. تمرکز ابوظبی به سرمایه‌گذاری در عرصه هوش مصنوعی است.

دیپلوماسی و امنیت قطر

قطر از نظر روابط امنیتی رسمی با امریکا کشوری پیشتاز در خلیج‌فارس است. این کشور میزبان بزرگ‌ترین پایگاه نظامی امریکا در خاورمیانه است که وزارت امور خارجه امریکا آن را برای عملیات نظامی امریکا در منطقه «غیرقابل جایگزین» توصیف کرده است.

سال گذشته، امریکا به‌طور محرمانه توافقی برای تمدید حضور نظامی خود در پایگاه بزرگ قطر به مدت ۱۰ سال دیگر امضا کرد. همچنین، واشنگتن توافق همکاری دفاعی سال ۱۹۹۲ با قطر را با هدف تقویت بیشتر همکاری‌های امنیتی، اصلاح کرد.

در سال ۲۰۲۲، دولت بایدن قطر را به‌عنوان متحد اصلی غیرناتو معرفی کرد، عنوانی که به دوستان نزدیک با روابط استراتژیک نظامی با امریکا اعطا می‌شود.

قطر در تعدادی از مناقشات، از جنگ در غزه تا افغانستان، میانجی کلیدی بوده است. کارشناسان می‌گویند این بخشی از تلاش قطر برای حفظ اهمیت آن در نزد واشنگتن است.

حسن الحسن به سی‌ان‌ان گفت: «کشورهای خلیج‌فارس میانجی‌گری در مناقشات را به عنوان وسیله‌ای برای کسب نفوذ و اعتبار می‌دانند. آن‌ها توانسته‌اند از نقش خود به‌عنوان میانجی برای قرار گرفتن در جایگاه شرکای ضروری ترامپ جهت اجرای برنامه‌های سیاسی‌اش استفاده کنند.»