سازمان بین‌المللی «مرسی کورپس» هشدار داد که هفت میلیون نفر از باشندگان کابل با بحران حیاتی کمبود آب مواجه‌اند. این سازمان با اشاره به خشک‌شدن نیمی از چاه‌های عمیق در کابل، گفت که این شهر احتمالا تا سال ۲۰۳۰ خشک شود.
سازمان غیردولتی «مرسی کورپس» همچنین از کاهش ۳۰ درصدی سطح آب‌های زیرزمینی در کابل در ۱۰ سال گذشته خبر داد و گفت رشد سریع شهرنشینی و بحران اقلیمی از عوامل عمده بحران آب در پایتخت افغانستان است.
با این حال کارشناسان هشدار داده‌اند که با در نظر داشت شرایط فوق، احتمالا کابل نخستین شهر جهان باشد که به‌طور کامل با کمبود آب مواجه شده است.
گاردین گزارش داد که در حال حاضر میزان برداشت آب از منابع زیرزمینی، ۴۴ میلیون متر مکعب در سال، بیشتر از نرخ طبیعی تجدید آن‌هاست.
اگر این روند ادامه یابد، همه آب‌های زیرزمینی کابل ممکن است تا کمتر از پنج سال دیگر خشک شوند؛ چیزی که تهدیدی وجودی برای جمعیت هفت‌میلیونی این شهر به شمار می‌رود.
داین کری، مدیر مرسی کورپس در افغانستان گفت: «باید تلاش‌های جدی برای مستندسازی بهتر این بحران صورت گیرد و توجه جهانی به نیاز فوری برای رسیدگی به آن جلب شود.»
او افزود: «بدون آب، مردم مجبور به ترک جوامع خود می‌شوند، پس نادیده‌گرفتن نیاز آبی افغانستان از سوی جامعه جهانی فقط به مهاجرت بیشتر و دشواری‌های بیشتر برای مردم افغانستان خواهد انجامید.»
مدیر مرسی کورپس در افغانستان گفت: «همه‌چیز به کمک‌های خارجی وابسته است و در حال حاضر، دولت‌های خارجی به‌دلیل ملاحظات سیاسی از این سرمایه‌گذاری‌ها خودداری می‌کنند.»
در گزارش گاردین آمده است تا ۸۰ درصد از آب‌های زیرزمینی کابل ناسالم گزارش شده و میزان بالایی از فاضلاب نیز در آن‌ها وجود دارد.
دسترسی به آب برای مردم کابل به نبردی روزانه تبدیل شده است. برخی خانواده‌ها تا ۳۰ درصد از درآمد خود را صرف تهیه آب می‌کنند و بیش از دو سوم آن‌ها بدهی‌های مربوط به آب دارند.
نظیفه، معلم در منطقه خیرخانه کابل به گاردین گفت: «افغانستان با مشکلات زیادی روبرو است، اما کم‌آبی یکی از سخت‌ترین آن‌هاست. هر خانواده به‌ویژه خانواده‌هایی با درآمد پایین با دشواری روبرو است. آب چاه با کیفیت مناسب و کافی اصلا وجود ندارد.»
در این میان برخی شرکت‌های خصوصی با حفاری چاه‌های جدید و استخراج گسترده آب‌های عمومی و فروش آن با قیمت بالا به ساکنان شهر، از این بحران سود برده‌اند.
نظیفه می‌گوید: «قبلا هر ۱۰ روز ۵۰۰ افغانی برای پر کردن دبه‌های آب از تانکرها می‌پرداختیم. حالا همان مقدار آب برای ما ۱۰۰۰ افغانی هزینه دارد. در دو هفته گذشته اوضاع بدتر شده و ما نگرانیم که حتی گران‌تر شود.»
رشد جمعیت کابل از کمتر از یک میلیون نفر در سال ۲۰۰۱ به بیش از هفت میلیون نفر، نیاز به آب را به‌شدت افزایش داده است. فقدان حکومت کارآمد و عدم نظارت و مقررات لازم نیز این مشکل را در طول دهه‌ها تشدید کرده است.
در اوایل سال ۲۰۲۵، دفتر هماهنگی کمک‌های بشردوستانه سازمان ملل اعلام کرد که شرکای آن تنها ۸.۴ میلیون دالر از مجموع ۲۶۴ میلیون دالر مورد نیاز برای اجرای برنامه‌های آبرسانی و بهداشت در افغانستان دریافت کرده‌اند.
همچنین، سه میلیارد دالر کمک‌های بین‌المللی برای آب و بهداشت از زمان بازگشت طالبان به قدرت مسدود شده است.
پروژه خط لوله رود پنجشیر یکی از طرح‌هایی است که در صورت اجرا می‌تواند وابستگی بیش از حد شهر به منابع زیرزمینی را کاهش دهد و برای دو میلیون نفر آب آشامیدنی فراهم کند.
مرحله طراحی این پروژه در اواخر سال ۲۰۲۴ تکمیل شد و اکنون در انتظار تصویب بودجه است و طالبان در جستجوی سرمایه‌گذارانی برای تکمیل هزینه ۱۷۰ میلیون دالری آن است.
نجیب‌الله سدید، پژوهشگر ارشد مدیریت منابع آبی و عضو شبکه متخصصان آب و محیط‌زیست افغانستان، گفت: «ما وقت نداریم که منتظر تصویب بودجه بمانیم. ما در دل طوفانی گرفتار شده‌ایم که اگر فورا اقدام نکنیم، راه بازگشتی نخواهد ماند.»
