کارشناسان سازمان ملل اخراج مهاجران افغان از ایران، پاکستان و کشورهای دیگر را محکوم کردند و آن را نقض آشکار تعهدات بین‌المللی و اصل «عدم بازگشت اجباری» خواندند. آنها خواستار توقف فوری اخراج‌ها شدند و تأکید کردند که افغانستان تحت کنترول طالبان، کشوری ناامن برای بازگشت‌کنندگان است.
کارشناسان سازمان ملل، روز جمعه ۲۷ سرطان، با انتشار بیانیه‌ای هشدارآمیز با اشاره به شدت بی‌سابقه اخراج‌ها اعلام کردند که تنها در شش‌ماه نخست سال ۲۰۲۵، بیش از ۱.۹ میلیون افغان به افغانستان اخراج شده‌اند. از این میان، بیش از ۱.۵ میلیون نفر از ایران و بیش از ۳۰۰ هزار نفر از پاکستان اخراج شده‌اند.
به گفته این کارشناسان، زنان، دختران، اقلیت‌ها، مدافعان حقوق بشر و مقام‌های پیشین در معرض خطر آزار و خشونت قرار دارند.
کارشناسان تأکید کردند: «هیچ دولتی نباید این خطرات واقعی در افغانستان را نادیده بگیرد؛ چنین کاری نادیده گرفتن مسئولیت اخلاقی و حقوقی دولت‌ها خواهد بود.»
آنها همچنین از برخوردهای تبعیض‌آمیز و بازداشت‌های خودسرانه در کشورهای میزبان انتقاد کرده‌اند و توقف برنامه‌های اسکان مجدد را نگران‌کننده دانسته‌اند.
این کارشناسان از کشورها خواسته‌اند که اخراج‌ها را متوقف کنند، مسیرهای امن برای مهاجران ایجاد کنند و از افراد آسیب‌پذیر، به‌ویژه زنان، حمایت بیشتری کنند.
کارشناسان سازمان ملل خواستار گسترش مسیرهای اسکان مجدد و سایر گزینه‌های قانونی برای انتقال افغان‌ها به کشورهای ثالث شدند و خواستار تسهیل خروج آنان از کشورهای میزبان شدند.
آنها همچنین هشدار داده‌اند که محدودیت‌های طالبان بر کار زنان، کمک‌رسانی را دشوارتر کرده است.
