نشست دو روزه سازمان همکاری شانگهای روز دوشنبه در بندر تیانجین در شمال چین با حضور بیش از ۲۰ رهبر جهان آغاز شد؛ نشستی که می‌تواند به چالش نوظهور در برابر رهبری جهانی امریکا تبدیل شود. در این نشست شی جین پینگ، رئیس‌جمهور چین، بر «نظم نوین امنیتی و اقتصادی جهان» تاکید کرده است.
شی در سخنان افتتاحیه خود در این نشست گفت: «سازمان همکاری شانگهای الگویی برای نوع جدیدی از روابط بین‌الملل ایجاد کرده است.» او گفت: «ما باید از چندقطبی شدن متعادل جهان، جهانی‌سازی اقتصادی و ایجاد یک نظام حکمرانی جهانی عادلانه‌تر پشتیبانی کنیم.»
شی افزود: «باید از بازار بزرگ خود استفاده کنیم تا تجارت و سرمایه‌گذاری آسان‌تر و بهتر انجام شود.» او همچنان از اعضا خواست همکاری در حوزه‌هایی از جمله انرژی، زیرساخت، علم و فناوری و هوش مصنوعی را افزایش دهند.
در همین‌حال ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، نیز گفت این گروه «چندجانبه‌گرایی واقعی» را احیا کرده است که «به نوبه خود، بنیان‌های سیاسی و اجتماعی و اقتصادی لازم را برای شکل‌گیری نظام جدیدی از ثبات و امنیت در اوراسیا فراهم می‌سازد.»
او تأکید کرد: «این نظام امنیتی، برخلاف مدل‌های اروپا محور و اروپا-آتلانتیک، منافع طیف گسترده‌ای از کشورها را به‌طور واقعی در نظر خواهد گرفت، واقعا متوازن خواهد بود و اجازه نخواهد داد کشوری امنیت خود را به بهای امنیت دیگران تضمین کند.»
در همین‌حال شی از شرکای سازمان خواست تا «با ذهنیت جنگ سرد مخالفت کنند» و از نظام‌های تجاری چندجانبه حمایت نمایند. این اظهارات به‌نظر می‌رسید اشاره‌ای غیرمستقیم به جنگ تعرفه‌ای دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا، باشد که تأثیر نامتناسبی بر اقتصادهای در حال توسعه‌ای مانند هند داشته است؛ کشوری که صادراتش هفته گذشته با تعرفه ۵۰ درصدی مواجه شد.
او افزود: «چین امسال ۲ میلیارد یوان (۲۸۰ میلیون دالر) کمک بلاعوض به کشورهای عضو ارائه خواهد داد و ۱۰ میلیارد یوان وام دیگر به کنسرسیوم بانکی سازمان اختصاص خواهد داد.»
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، روز یکشنبه در حاشیه نشست گفت چین نقشی «بنیادین» در حمایت از کثرت‌گرایی جهانی ایفا می‌کند.
نرندرا مودی، نخست‌وزیر هند و سایر رهبران آسیای مرکزی، خاورمیانه، آسیای جنوبی و جنوب‌شرقی آسیا در مراسم افتتاحیه حضور یافتند که نمادی مهم از همبستگی «جنوب جهانی» بود.
مودی که برای نخستین بار در هفت سال گذشته به چین سفر کرده، روز یکشنبه به همراه شی توافق کرد که کشورهایشان «شریک توسعه» هستند نه رقیب و درباره راه‌های بهبود روابط تجاری در بحبوحه نااطمینانی ناشی از جنگ تعرفه‌ای جهانی گفت‌وگو کردند.
این بلوک امنیت‌محور که در ابتدا با شش کشور اوراسیایی در سال ۲۰۰۱ شکل گرفت، در سال‌های اخیر به ۱۰ عضو دائم و ۱۶ کشور شریک گفت‌وگو و ناظر گسترش یافته است.
کشورهای روسیه، چین، هند، ایران، قزاقستان، قرغیزستان، تاجیکستان، پاکستان، اوزبیکستان و بلاروس اعضای این سازمان‌اند. افغانستان و مغولستان کشورهای ناظر و آذربایجان، ارمنستان، کامبوج، نپال، امارات متحده عربی، ترکیه و سریلانکا کشورهای شریک سازمان همکاری شانگهای هستند.
