ایوان کلیما، نویسنده برجسته اهل جمهوری چک درگذشت

ایوان کلیما، نویسنده سرشناس اهل جمهوری چک و مخالف سرسخت کمونیسم، در ۹۴ سالگی درگذشت. زندگی و آثار او که به فارسی نیز ترجمه شدهاند، عمیقا از زندگی در رژیمهای تمامیتخواه تاثیر گرفته بود.
ایوان کلیما، نویسنده سرشناس اهل جمهوری چک و مخالف سرسخت کمونیسم، در ۹۴ سالگی درگذشت. زندگی و آثار او که به فارسی نیز ترجمه شدهاند، عمیقا از زندگی در رژیمهای تمامیتخواه تاثیر گرفته بود.
میخال، پسر ایوان کلیما، خبر داد پدرش صبح شنبه ۱۲ میزان و پس از یک دوره طولانی بیماری در خانهاش درگذشت.
کلیما نویسندهای پرکار بود که رمان، نمایشنامه، مجموعه داستان کوتاه، مقاله و کتاب کودک منتشر کرد و به یکی از نویسندگان شناختهشده بینالمللی بدل شد.
آثار او به بیش از ۳۰ زبان ترجمه شدهاند و در افغانستان و ایران هم خوانندگان فراوانی دارند. «روح پراگ» از جمله مشهورترین آثار او بین خوانندگان فارسیزبان است.
«عشق و زباله»، «قاضی» و «قرن دیوانه من» برخی دیگر از آثار او هستند که به فارسی ترجمه شدهاند.
کلیما با نام اصلی ایوان کائودرس، ۱۴ سپتامبر ۱۹۳۱ در پراگ به دنیا آمد و در جنگ جهانی دوم نخستین بار با سرکوب روبهرو شد؛ زمانی که خانواده یهودیاش به اردوگاه کار اجباری ترزیناشتات که نازیها ادارهاش میکردند، تبعید شد. با وجود همه دشواریها، خانواده او زنده ماندند.
رژیم کمونیستی سال ۱۹۴۸ در چکسلواکی سابق به قدرت رسید و کلیما در سال ۱۹۵۳ به آن پیوست.
او همراه گروهی از نویسندگان از جمله میلان کوندرا از هواداران کمونیسم پس از جنگ بود، اما خیلی زود از چهره تمامیتخواه و سرکوبگر آن مایوس شد.
کلیما در سال ۱۹۶۷ پس از انتقاد از رژیم کمونیستی و سانسور در سخنرانیاش در گردهمایی نویسندگان چکسلواکی، از حزب اخراج و یک سال بعد، انتشار آثارش ممنوع شد.
کلیما، مانند بسیاری از مخالفان سیاسی آن دوران، ناچار شد برای گذران زندگی به کارهای دیگری مانند رفتگری، کارگری ساختمان و خدمات بیمارستانی انجام دهد.
کلیما در سال ۲۰۱۰ در مصاحبهای گفت: «دیوانگی قرن بیستم که من دربارهاش مینویسم، ناشی از ایدئولوژیهای تمامیتخواهی است که مسئول جنایتهایی باورنکردنی بودند.»
او در فاصله سالهای ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۰ به جنبش مخالفان حکومت کمونیستی چکسلواکی پیوست. در آن دوران، کتابهایش تنها بهصورت زیرزمینی در داخل کشور منتشر میشدند.
پس از انقلاب مخملی سال ۱۹۸۹ به رهبری واتسلاو هاول که به پایان حکومت کمونیستی در این کشور انجامید، کلیما تمام وقت خود را به نوشتن اختصاص داد.
در سال ۲۰۰۲، هاول که آن زمان رئیسجمهور کشور بود، مدال «خدمات برجسته به جمهوری چک» را به کلیما اهدا کرد.
همان سال کلیما جایزه معتبر «فرانتس کافکا» را نیز دریافت کرد.