کریم خرم، وزیر سابق اطلاعات و فرهنگ افغانستان می‌گوید دیدار دونالد ترامپ با رهبران آسیای مرکزی در قصر سفید، بخشی از برنامه واشنگتن برای محاصره چین و روسیه و انزوای ایران است. آقای خرم گفت هیچ طرح ژیوپولیتیک امریکا در منطقه بدون دست‌کاری وضعیت افغانستان و پاکستان کامل نخواهد شد.
آقای خرم روز شنبه ۱۶ عقرب در صفحه اکس خود نوشت که «تغییرات مهمی در منطقه ما هم در پیش رو است.»
رئيس دفتر سابق ریاست‌جمهوری افغانستان در ادامه افزود: «واضح است که چین و روسیه هم دست‌بسته به تماشا نمی‌نشینند و دیده شود که آن‌ها در مقابل چه می‌کنند؟»
کریم خرم معتقد است که بحران‌های سیاسی و امنیتی کنونی در افغانستان و جنگ پاکستان و طالبان، «بخشی از روند بزرگ‌تر است».
آقای خرم به‌طور مشخص به دهلیز واخان اشاره کرد و گفت که این مسیر می‌تواند بخش مهمی از طرح‌های امریکا در منطقه باشد. به باور آقای خرم، اگر این دهلیز فعال شود، پاکستان از مسیرهای ترانزیتی و نفوذ منطقه‌ای کنار خواهد رفت.
وزیر سابق اطلاعات و فرهنگ می‌گوید افغانستان بار دیگر در مرکز رقابت قدرت‌های بزرگ قرار گرفته و تحولات آینده کشور به سیاست‌های امریکا برای مهار چین و روسیه وابسته است.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا در روزهای گذشته میزبان رهبران کشورهای آسیای مرکزی، تاجیکستان، اوزبیکستان، قزاقستان، قرغیزستان و ترکمنستان در کاخ سفید بود.
آقای ترامپ در این دیدار، آسیای مرکزی را «منطقه‌ای بسیار ثروتمند» توصیف کرد و گفت می‌خواهد روابط امریکا با این پنج کشور را تقویت کند.
رئيس دفتر سابق ریاست‌جمهوری افغانستان در تحلیلی نوشته که هدف اصلی این دیدارها، تنها گسترش راه‌های ترانزیتی و اقتصادی نیست، بلکه تکمیل زنجیره محاصره چین از شرق و روسیه از جنوب را نیز در بر می‌گیرد.
کریم خرم افزود سفرهای اخیر ترامپ و وزیر دفاعش به آسیای جنوب‌شرقی نیز در همین چارچوب قابل تحلیل است. آقای ترامپ در میانه‌های ماه عقرب در طولانی‌ترین سفر خارجی خود به شرق آسیا رفت و با رهبران جاپان، کوریای جنوبی، چین، ویتنام و فیلیپین دیدار کرد.
کریم خرم معتقد است که امریکا در سال ۲۰۱۷ استراتژی امنیتی و دفاعی خود را اعلام کرد و در آن به هند جایگاه ویژهای در منطقه داد. حکومت اشرف غنی از این استراتژی استقبال کرد و به باور خرم، برخی از تحولات بعدی، از جمله سقوط جمهوریت، نتیجه همان سیاستها بود.
رئيس دفتر سابق حامد کرزی تصریح کرد که پاکستان با در پیش گرفتن «راه دشمنی با افغانستان» یکی از فریبخوردگان این روند ثابت خواهد شد.
در بخش دیگری از نوشته، خرم به اظهارات اخیر ترامپ درباره احتمال پیوستن قزاقستان به «پیمان ابراهیم» اشاره کرده است.
به گفته او چه این امر تحقق یابد یا نه، نفوذ هند و اسرائیل در تحولات آسیای مرکزی و جنوب آسیا رو به افزایش است و پاکستان با سیاست‌های خصمانهاش در برابر افغانستان، بار دیگر به ابزاری در خدمت منافع دیگران تبدیل شده است.
همچنین خرم به توافق هشتم اگست میان روسای جمهور آذربایجان و ارمنستان اشاره کرده و ایجاد «دهلیز زنگزور» را مهم دانسته است؛ دهلیزی که آذربایجان را از طریق نخچوان به جنوب ارمنستان وصل میکند و عملاً پیوند ایران با ارمنستان را قطع میسازد.
رهبران ارمنستان و آذربایجان در ماه اسد در کاخ سفید توافقنامه صلحی را امضا کردند که هدف آن پایان دادن به درگیریهای چند دههای بین دو کشور است. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا در مراسم امضای این توافقنامه گفت که هر دو طرف متعهد شدهاند که برای همیشه تمام جنگها را متوقف کنند. خرم معتقد است که درک این توافق صلح نیز در تحولات جدید جهانی قابل فهم است.
کریم خرم نوشته است این مسیر نه تنها اهمیت اقتصادی و ترانزیتی دارد، بلکه نقش کلیدی در طرح امریکا برای محاصره چین و روسیه ایفا میکند.
در پایان، این مقام سابق دولت افغانستان هشدار داده است که «محاصره چین و روسیه بدون تغییر در افغانستان و پاکستان ممکن نیست» و این وضعیت می‌تواند آغازگر فصل تازهای از رقابتها در منطقه باشد؛ رقابتی که به گفته او واکنش متقابل مسکو و بیجینگ را نیز در پی خواهد داشت.
