محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، برای نخستین‌بار پس از چندین سال به امریکا سفر کرده و در دیداری حساس با دونالد ترامپ در کاخ سفید، مجموعه‌ای از قراردادهای اقتصادی، توافق‌های هسته‌ای و تلاش‌ها برای عادیسازی روابط با اسرائیل را روی میز مذاکره قرار می‌دهد.
دونالد ترامپ بارها از توسعه پیمان ابراهیم بین اسرائیل و دیگر کشورهای مسلمان منطقه و عادیسازی روابط سیاسی و اقتصادی بین آنها برای تضمین ثبات در خاورمیانه، گفته و این میل او در حالیکه آتش‌بس شکننده بین حماس و اسرائیل ادامه دارد، بیشتر از گذشته است.
انتظار می‌رود فشار برای عادیسازی روابط عربستان سعودی و اسرائیل مهمترین دستور کار ترامپ در سفر محمد بن‌سلمان به واشنگتن باشد. او جمعه ۲۳ عقرب به خبرنگاران گفته بود: «امیدوارم عربستان سعودی در آینده نزدیک به پیمان ابراهیم بپیوندند.»
در امریکا اما تحلیل‌گران مانند ترامپ نسبت به این موضوع که عادیسازی روابط اسرائیل و عربستان سعودی به زودی محقق شود، خوشبین نیستند. با این حال سه منبع آگاه به خبرگزاری اسوشیتدپرس گفته‌اند که یک امیدواری وجود دارد که توافقی بین امریکا و عربستان سعودی درباره پیوستن ریاض به پیمان ابراهیم تا پیش از پایان دوره ریاست جمهوری ترامپ، به دست بیاید.
تلاش ترامپ در دوره اول ریاست جمهوری‌اش برای پیوستن عربستان سعوی به این پیمان با مخالفت سلمان بن‌عبدالعزیز، پادشاه این کشور ناکام ماند. در دولت جو بایدن نیز محمد بن‌سلمان پس از حمله هفتم اکتوبر که منجر به جنگ غزه شد، با پیوستن به پیمان ابراهیم مخالفت کرد.
مهمترین شرط عربستان سعودی برای پیوستن به پیمان ابراهیم، تشکیل دولت مستقل فلسطینی و اجرای راه حل دو کشوری برای حل بحران اسرائیل و فلسطینیان است. اسرائیل مخالف تشکیل کشور مستقل فلسطین است. ترامپ احتمالا تلاش خواهد کرد بن‌سلمان را قانع کند که طرح ۲۰ ماده‌ای او درباره غزه منجر به این اتفاق خواهد شد.
بهبود روابط دو کشور پس از قتل خاشقچی
روابط امریکا با عربستان سعودی پس از عملیات قتل جمال خاشقچی، نویسنده سعودی در ترکیه، به سردی گرایید.
هفت سال پس از آن واقعه اما ابرهای تیره از روابط دو کشور کنار رفته‌اند و حالا دونالد ترامپ ولیعهد چهل ساله عربستان سعودی را یک بازیگر بسیار مهم در به ثمر نشستن تلاش خود به منظور شکل دادن خاورمیانه جدید برای دهه‌های آینده می‌بیند.
رهبران دو کشور قرار است در نخستین سفر بن‌سلمان پس از قتل خاشقچی، قراردادهای چندین میلیارد دالری امضا کنند، درباره یک قرارداد اتمی گفت‌وگو کنند و جلساتی در مورد مسیر دشوار پیش روی بی‌ثباتی در خاورمیانه برگزار کنند.
فروش جنگنده‌های اف ۳۵
یکی از موارد مذاکره بین دو کشور در سفر بن‌سلمان فروش جنگنده‌های راهبردی اف ۳۵ به عربستان سعودی است.
در حالیکه برخی مقامات دولت ترامپ نگران دستیابی چین به سیستم پیشرفته تسلیحاتی این جنگنده پس از فروش احتمالی به عربستان سعودی هستند، ترامپ پیش از ورود بن‌سلمان به واشنگتن گفت که موافق فروش این جنگنده به عربستان سعودی است.
این موافقت ترامپ تعجب برخی جمهوریخواهان متحد ترامپ را برانگیخت؛ به ویژه از این نظر که واشنگتن برای به سرانجام رساندن طرح صلح غزه به موافقت و همراهی اسرائیل نیاز دارد و اسرائیل فروش این جنگنده به عربستان سعودی را منوط به عادیسازی روابط کرده است.
تحولات منطقه و لزوم حمایت نظامی امریکا
مقامهای دو کشور در این سفر بر سر مسائل مختلف از جمله سامان دادن به آتش‌بس شکننده غزه، نگرانی از اقدامات مخرب جمهوری اسلامی در منطقه و جنگ بیرحمانه سودان گفت‌وگو خواهند کرد.
در این بین، بن‌سلمان به دنبال یک تضمین رسمی از سوی ترامپ درباره پشتیبانی نظامی امریکا از عربستان سعودی است که دامنه و میزان آن مشخص شده باشد. هر چند چنین اقدامی در صورتی که حمایت و تصویب کانگرس را در پی نداشته باشد ممکن است از سوی رئیس جمهور بعدی امریکا لغو شود.
به باور ناظران، بن‌سلمان تلاش میکند خود را به عنوان یک بازیگر جهانی نشان دهد؛ رهبری که در داخل تلاش میکند به اقتصاد کشور برای رهایی از وابستگی به فروش نفت از طریق توسعه گردشگری و فناوری تنوع ببخشد.
قراردادهای چندصد میلیارد دالری
دیدار ترامپ و بن‌سلمان در شرایطی انجام میشود که دو طرف در ماههای گذشته رکوردی از تفاهمنامهها و قراردادهای اقتصادی را ثبت کردهاند.
یک مقام ارشد کاخ سفید به مجله تایم گفت که انتظار می‌رود واشنگتن و ریاض در جریان این سفر بر سر معاملات چندین میلیارد دالری شامل «سرمایهگذاری عربستان سعودی در زیرساختهای هوش مصنوعی امریکا، همکاری مشترک در حوزه انرژی هسته‌ای، خرید سلاح به منظور تقویت همکاری دفاعی بین دو کشور و تحقق سرمایه گذاری ۶۰۰ میلیارد دالری عربستان سعودی در چندین حوزه تعیین شده» مذاکره کنند.
کریس رایت، وزیر انرژی امریکا پیشتر در مورد مذاکره درباره دسترسی ریاض به فناوری هسته‌ای گفته بود توافق در این مورد میتواند راه عربستان سعودی را برای ایجاد و توسعه صنایع هسته‌ای تجاری هموار کند.
