علی احمد جلالی، وزیر داخله پیشین افغانستان و استاد دانشگاه در ایالات متحده، در اظهاراتی به مقایسه سه رهبر گروه طالبان پرداخت و هبتالله آخندزاده، رهبر فعلی این گروه را نیرومندتر از ملا عمر و اختر محمد منصور، دو رهبر پیشین توصیف کرد.
آقای جلالی در مصاحبه با افغانستان اینترنشنال گفت که ملا محمد عمر، بنیانگذار و رهبر طالبان که از قوم هوتک بود، یک ملای محلی از منطقهای محدود به شمار میرفت.
به گفته او، ملا عمر پناهگاه قومی ضعیفی داشت و از نظر دانش فقهی و شرعی نیز به پای هبتالله آخندزاده نمیرسید. آقای جلالی در ادامه گفت که قدرت ملا عمر به اندازهای نبود که رهبر کنونی طالبان داراست.
ملا عمر در سال ۱۳۹۲ خورشیدی درگذشت، اما مرگ او دو سال بعد علنی شد و هنوز ابهاماتی در مورد علت دقیق مرگ او وجود دارد. پس از ملا عمر، اختر محمد منصور، رهبر طالبان شد.
به نظر آقای جلالی، ملا اختر محمد منصور، جانشین ملا عمر، حتی ضعیفتر از هر دو رهبر دیگر طالبان بوده است.
وزیر داخله سابق، منصور را بیشتر یک تاجر توصیف کرده تا یک رهبر ایدئولوژیک.
ملا اختر محمد منصور در سال ۱۳۹۵ خورشیدی در حمله هوایی نیروهای امریکایی در نزدیکی مرز ایران و پاکستان کشته شد.
این استاد دانشگاه گفت که هبتالله آخندزاده که از قبیله نورزایی است، پایگاه قومی محکمی در قندهار ایجاد کرده و قلمرو بزرگی برای خود ساخته است.
آقای جلالی گفت که «هبتالله خود را از نظر فقهی و علمی برتر از دیگران میداند.» او فکر میکند که در راه طالبان قربانی داده است، از جمله اینکه بنا به یک روایت مشهور، یکی از فرزندانش به عنوان مهاجم انتحاری در نبرد با نیروهای امریکایی کشته شده است.
به گفته این استاد دانشگاه، رهبر کنونی طالبان تلاش میکند تحتالشعاع دیگران قرار نگیرد و حتی گارد ویژهای «شبیه محافظان امپراتورهای روم» برای خود تشکیل داده است.
او در پیوند به استقرار هبتالله در قندهار گفت که آخندزاده خود را برتر از حکومت میداند، زیرا منبع مشروعیتش را نه مردم، بلکه الهی میپندارد.
آقای جلالی گفت که رهبر طالبان برای دوام رژیم خود به پایگاههای سنتی مانند مدارس دینی و قبیله تکیه دارد. به همین دلیل، تعداد مدارس دینی را افزایش داده تا استحکام رژیم تضمین شود و دستوراتش بهتر اجرا شوند.
هبتالله در چهار سال گذشته قدرت خود را در اداره طالبان تثبیت کرده است. او شبیه ملاعمر در انظار عمومی ظاهر نمیشود.
دادگاه عالی طالبان روز یکشنبه، ۳۰ قوس، در خبرنامهای نوشت که این افراد ۱۰ تا ۳۹ ضربه شلاق زده شدند و همچنین به یک تا دو سال زندان محکوم شدند.
نهادهای حقوق بشری و بینالمللی، همواره مجازات بدنی و شکنجه متهمان در محضر عام را نقض کرامت انسانی خوانده و خواستار توقف آن شدهاند. طالبان به این انتقادها بیاعتنا بوده و بر اجرای آنچه «شریعت اسلامی» میخواند، تاکید کرده است.
طالبان در فقدان نهادها و سازوکارهای دادرسی معیاری، همهروزه از اجرای احکام مجازات بدنی علیه شهروندان خبر میدهد. نهادهای حقوق بشری میگویند دستگاه قضایی طالبان معیاری نیست و متهمان به روندهای دادرسی از جمله استخدام وکیل مدافع دسترسی ندارند.
گزارش اخیر سازمان ملل نشان میدهد که طالبان از دهم اسد تا نهم عقرب امسال، در یک دوره سه ماهه دستکم ۲۱۵ نفر شامل ۴۴ زن و ۱۷۱ مرد را در ولایتهای مختلف شلاق زده است.
همزمان، رئیس دیوان جزای دادگاه طالبان در کنر ادعا کرد که «هیچگونه ظلم و زیادهروی در حق زندانیان صورت نمیگیرد.»
این در حالیست که پیشتر افغانستان اینترنشنال با انتشار یافتههای گزارش تحقیقیاش فاش کرد که در بازداشتگاههای ریاستهای استخبارات طالبان در کابل و دیگر ولایتهای افغانستان، ۳۱ نوع شکنجه بهشمول شوک برقی، کشیدن ناخنها، بستن وسیلهای سنگین بر آلت تناسلی، آویزان کردن از دستها و پاها و غیره علیه زندانیان اعمال میشود.
