به گفته این منابع در ایران، یکی از رهبران مقاومت ضد طالبان یک ماه قبل، آقای سریع را در جریان اطلاعات امنیتی قرار داده بود و حتی از او خواسته بود رفتوآمد در مسیرهای طولانی را کاهش دهد.
همزمان، صلاحالدین کوهستانی، برادر اکرامالدین سریع، به افغانستان اینترنشنال تایید کرد که برادرش بارها از طریق تماسهای تلفنی تهدید شده بود. به گفته او، دوستان و نزدیکان آقای سریع، بارها از او خواسته بودند ایران را ترک کرده و به کشور دیگری برود، اما جنرال سریع، ایران را برای اقامت و کمک به نظامیان پیشین افغانستان انتخاب کرده بود.
اکرامالدین سریع شام چهارشنبه، سوم جدی، در تهران ترور شد. یک همراه او به نام فرمانده الماس نیز در این رویداد کشته شد. این حادثه حدود ساعت هفت شام در منطقه مفتح شمالی تهران رخ داد؛ منطقهای پررفتوآمد که به دلیل بازارهای فعال شبانه و دسترسی گسترده به حملونقل عمومی، از شلوغترین بخشهای شهر تهران به شمار میرود. جنرال سریع پس از انتقال به شفاخانه جان باخت.
جنرال سریع برای نظامیان تبدیل به آدرس شده بود
چند منبع در گفتوگو با افغانستان اینترنشنال میگویند که جنرال سریع از معدود چهرههایی بود که به دلیل روابط نسبتا خوبش با مقامهای ایرانی، زمینه اقامت، حضور و حتا از میان برداشتن چالشهای نظامیان پیشین افغانستان را در این کشور فراهم میکرد.
منابع میگویند زمانی که جمهوری اسلامی، روند اخراج صدها هزار افغان را در تابستان سال جاری شدت بخشید، نگرانی در مورد اخراج احتمالی نظامیانی که در ارتش و پولیس پیشین افغانستان بر ضد طالبان جنگیده بودند نیز افزایش یافت.
به گفته منابع، رهبران مقاومت توانستند مقامات جمهوری اسلامی را راضی کنند تا این نظامیان در ایران به ویژه در تهران و مشهد حضور داشته باشند. جمهوری اسلامی تعهد کرد که برای این نظامیان اقامتهای شش ماهه و یکساله قابل تمدید ارایه کند.
به گفته منابع، آقای سریع مسئولیت داشت تا نظامیان پیشین به ویژه آنهایی که فاقد کارت هویت نظامی بودند را به مراجع رسمی حکومتی در ایران معرفی کند و او اصلیترین پل ارتباطی میان اداره مهاحرت و نظامیان پیشین افغان بود.
افزایش فشار و تهدید علیه سایر فرماندهان ضد طالبان در ایران
منابع معتبر در ایران به افغانستان اینترنشنال میگویند که در ماههای اخیر تهدید علیه رهبران و فرماندهان ضد طالبان در ایران افزایش یافته است.
یک منبع آگاه گفت که در پرونده ترور معروف غلامی از اصلیترین فرماندهان محمد اسماعیل خان رد پای طالبان پیدا شده و مقامات جمهوری اسلامی این موضوع را با نزدیکان آقای غلامی در میان گذاشتند اما برنامهای برای اعلام نتایج آن در سطح رسانهای ندارند.
معروف غلامی روز ۲۲ سنبله سال جاری در دفتر کارش در خیابان مفتح شهر مشهد ایران به ضرب گلوله کشته شد. یک فرد مسلح به بهانه دیدار با او وارد دفتر کارش شده بود و او را همانجا به قتل رساند.
این دفتر که به نام «شورای فرماندهان جهادی حوزه غرب افغانستان» فعالیت میکرد مجوز رسمی نداشت و در یک ساختمان مسکونی ایجاد شده بود.
این منابع میگویند که آقای غلامی و جنرال اکرامالدین سریع دو ویژگی مشابه داشتند. غلامی در مشهد مسئول رسیدگی به امور اقامت و کمک برای رفع مشکلات اداری افرادی بود که به دلیل مخالفت با طالبان توان بازگشت به افغانستان نداشتند و آقای سریع در تهران.
منابع همچنان میگویند که از ماهها به این طرف، شماری از چهرههای شاخص ضد طالبان در ایران تدابیر امنیتی خود را افزایش دادهاند.
یکی از افراد نزدیک به محمد اسماعیل خان از رهبران جهادی به افغانستان اینترنشنال گفت که آقای اسماعیل خان در ماههای نخست حضورش در مشهد، روزهای آخر هفته با جمعی از مهاجران مقیم این شهر برای ورزش به مناطق کوهستانی این شهر میرفت.
این منبع گفت آقای اسماعیل خان پس از آگاه شدن از چند مورد تهدید جدی، این برنامه خود را متوقف ساخت و طی یک سال گذشته به صورت محدود از خانه خارج شده است.
این منابع میگویند که سایر فرماندهان پیشین جهادی و نیز فرماندهان ارشد ضد طالبان نیز تدابیر امنیتی خود را افزایش دادهاند و در کنار این، ترس از ترور در میان فرماندهان ردهمیانی ضد طالبان در ایران نیز افزایش یافته است.
با آنهم یکی از منابع به افغانستان اینترنشنال گفت که ایجاد رعب و وحشت در میان فرماندهان پیشین جهادی، پولیس و ارتش سابق افغانستان از اصلیترین اهداف طالبان در ایران و تاجیکستان است.
وضع محدودیت توسط جمهوری اسلامی و دست باز طالبان
منابع میگویند که بخشهای استخباراتی و دستگاه سیاست خارجی ایران در قبال طالبان دو رویکرد جداگانه دارند.
یکی از این منابع، به ترور فردی به نام اجبار رستمی یک فعال سیاسی بلوچ مخالف ایران، در شانزدهم میزان سال جاری در شهر هرات اشاره میکند. رویدادی که به گفته او، نه اجازه بازتاب رسانهای یافت و نه طالبان در مورد آن توضیحی ارائه کرد.
به گفته این منبع، طالبان میداند که اجباری توسط ایران ترور شده و انتظار دارد در صورت اقدام مشابه در خاک ایران، جمهوری اسلامی نیز سکوت کند.
به گفته آنان دستگاه سیاست خارجی ایران نه علاقهمند نزدیکی زیاد با طالبان است و نه هم علاقهمند ایجاد تنش. اما نهادهای استخباراتی جمهوری اسلامی نزدیکیهایی با طالبان دارند.
این منابع میگویند که جمهوری اسلامی اجازه فعالسازی دفترهای سیاسی به مخالفان طالبان را نمیدهد. منابع میگویند که جمهوری اسلامی نهادی را زیر نام «شورای عالی انسجام نیروهای مسلح افغان» حمایت میکند که فردی با نام «حفیظالله سلطانی» مسئولیت آن را بر عهده دارد. ادعا میشود که او از نزدیکترین چهرههای نزدیک به استخبارات ایران است که همزمان روابطی نیز با طالبان دارد.
یکی از منابع به افغانستان اینترنشنال گفت که آقای سریع قبلا از ایجاد این نهاد انتقاد کرده بود.
به گفته منابع، جمهوری اسلامی به هیچ دفتر سیاسی نظامیان و رهبران پیشین به شمول حبهه مقاومت ملی اجازه فعالیت نداده است. منابع میگویند «بنیاد شهید مسعود» که از سالها قبل از بازگشت دوباره طالبان به قدرت در شهر مشهد ایران فعالیت داشت، بیشتر فعالیتهای فرهنگی دارد و از معدود دفاتر متعلق به جریانهای ضد طالبان در ایران است.
با آنهم منابع میگویند که جمهوری اسلامی سیاست دوگانه نسبت به طالبان و جریانهای ضد طالبان دارد به نظر میرسد که در دو پرونده ترور معروف غلامی و اکرامالدین سریع به گونه مستقیم دست نداشته اما فرصتهایی که به طالبان داده، این گروه را برای انجام عملیاتهایی از این دست در خاک آن کشور جسور ساخته است.
جبهههای مقاومت و آزادی طالبان را مسئول ترور اکرامالدین سریع میدانند.