منابع به خبرگزاری رویترز گفتند که روسیه در فاصله ماههای جنوری تا نوامبر سال ۲۰۲۵، صادرات گاز مایع خود به افغانستان و کشورهای آسیای مرکزی را تقریبا دو برابر کرده و بیش از میلیون تُن رسانده است. این میزان حدود ۳۶ درصد از کل صادرات گاز مایع روسیه را تشکیل میدهد.
مسکو ناچار شده است مسیر منابع گاز مایع، شامل پروپان و بوتان را از اروپا تغییر دهد، زیرا اتحادیه اروپا در دسامبر سال گذشته میلادی به دنبال جنگ اوکراین محدودیتهایی را بر واردات این مواد از روسیه وضع کرد.
گاز مایع عمدتا بهعنوان سوخت وسایط نقلیه، برای گرمایش و همچنین در تولید دیگر محصولات پتروشیمی کاربرد دارد. به گفته معاملهگران، صادرات این نوع گاز به افغانستان، قزاقستان، قرغیزستان، تاجیکستان و اوزبیکستان در سال ۲۰۲۵ نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.
میزان صادرات گاز مایع روسیه به این کشورها در سال گذشته میلادی ۱۹ درصد بوده است.
افغانستان بزرگترین خریدار گاز مایع روسیه در منطقه به شمار میرود. روسیه در ماه جنوری استوارنامه سفیر طالبان را پذیرفت و به این ترتیب نخستین کشوری شد که حکومت طالبان را به رسمیت میشناسد.
براساس گزارش رویترز، میزان ارسال گاز مایع روسیه به افغانستان از جمله از سوی شرکت مشترک روسیه و قزاقستان، «کازروسگاز» در یازده ماه نخست سال یکونیم برابر افزایش یافته و به ۴۱۸ هزار تُن رسیده است.
بازرگانان دلیل افزایش عرضه گاز مایع روسیه به افغانستان را کاهش صادرات ایران بهدلیل تحریمهای امریکا دانستند.
برخی از استادان دانشگاهها روز جمعه، پنجم جدی به افغانستان اینترنشنال گفتند در حالی که بسیاری از استادان کهنهکار و دارای رتبههای علمی بلند و معتبر توسط طالبان برکنار شدهاند، وزارت تحصیلات این گروه استادان خارجی را در دانشگاه کابل گماشته است.
آنها این اقدام طالبان را غیرمنصفانه و صدمهای بر پیکر نظام تحصیلی کشور عنوان کردند.
در مکتوب وزارت تحصیلات عالی طالبان که به ریاستالوزرا فرستاده شده، آمده است: «دانشگاه کابل در نظر دارد برای سمستر بهاری سه استاد خارجی به نامهای داکتر تازهگل، محمد الطاف خان و افریدی را استخدام کند.»
بر اساس اطلاعات منابع، این افراد شهروندان پاکستاناند که دو نفر آنها بهطور حضوری و یک نفر دیگر بهگونه آنلاین عملاً در دانشگاه کابل تدریس میکنند.
در این مکتوب از ریاستالوزرای طالبان خواسته شده که برای این استادان، هزینههای چهار سال و معاش اختصاص یابد و اجازه دعوت رسمی نیز، صادر شود. بربنیاد سند، ملا محمد حسن، رئیسالوزرای طالبان پیشنهاد وزارت تحصیلات برای استخدام این استادان پاکستانی را تایید کرده است.
محمود مرهون، استاد دانشگاه کابل گفت: «طالبان شماری از استادان دانشگاه را بهانههای مختلف از وظیفه برکنار کرده است.» او افزود که طالبان ترفیع شماری از استادان را متوقف کرده و با اعمال محدودیتها آنها را مجبور به استعفا کرده است.
این استاد دانشگاه گفت مراکز آموزشی و دانشگاهها مکانی برای تربیت کادرهای متخصص یک کشور است، اگر چنین مراکزی به دست خارجیها بیفتد، دستگاه تولید فکری آینده کشور تحت تاثیر دیدگاههای خارجیها قرار میگیرد.
این نخستین بار نیست که طالبان استادان پاکستانی را در دانشگاههای افغانستان میگمارد. پیش از این نیز مبلغان مدارس پاکستانی توسط طالبان برای تبلیغ به دانشگاه کابل دعوت شده بودند و به زبان اردو به تبلیغ موضوعات دینی پرداختند.
یکی از استادانی که توسط طالبان از دانشگاه قندهار برکنار شده و نخواست نامی از او برده شود، به افغانستان اینترنشنال گفت: «دانشگاه کابل استادان بسیار توانمندی دارد که در حال حاضر خانهنشین شدهاند. اگر هدف طالبان واقعا رشد نظام تحصیلی است، استادان با تجربه و با دانشی را که برکنار کرده، دوباره به کار بازگرداند.»
این استاد که اکنون در آلمان به سر میبرد تاکید کرد که سطح علمی استادان برکنار شده توسط طالبان به مراتب بالاتر از استادان پاکستانی است که طالبان آنها را در دانشگاه کابل استحدام کرده است.
بر اساس اطلاعات منابع، پس از بهقدرت رسیدن طالبان در افغانستان، شمار زیادی از استادان از سوی طالبان برکنار شده و بهجای آنان فارغان مدارس جهادی گماشته شدهاند. بربنیاد گزارشها در بیش از چهار سال سلطه طالبان بر افغانستان، صدها استاد و کادر علمی کشور به دلیل فشار و محدودیتهای طالبان به دیگر کشورها پناه بردهاند.
دفتر والی طالبان در بلخ روز چهارشنبه سوم جدی در خبرنامهای نوشت که یوسف وفا با سفیر قزاقستان در افغانستان دیدار و درباره توسعه همکاریهای تجاری، اقتصادی و بشردوستانه گفتوگو کردند.
درباره زمان شروع به کار این پروژهها جزئیاتی ارائه نشده است.
والی طالبان در بلخ در این دیدار از سرمایهگذاران قزاقستان و همکاریهای بشردوستانه این کشور استقبال کرده و آن را گامی مهم در راستای تقویت روابط خوانده است.
قاسم جومارت توکایف، رئیسجمهور قزاقستان در ماه قوس سال جاری خواهان ادامه کمکهای بشردوستانه کشورها به افغانستان شد و آن را برای تضمین امنیت منطقه مهم خواند.
او در بخشی از سخنرانیاش در عشقآباد هم تاکید کرد: «برای تضمین امنیت منطقه، ما ادامه ارائه کمک به افغانستان، از جمله با تحکیم تلاشهای بینالمللی برای رسیدگی به مسائل پیچیده بشردوستانه و بازسازی آن کشور را ضروری میدانیم.»
قزاقستان همانند دیگر کشورها (به جز روسیه) طالبان را به رسمیت نمیشناسد. با این حال، قزاقستان روابط گسترده دیپلوماتیک و اقتصادی با اداره طالبان دارد. این کشور در چند سال گذشته مقادیر زیادی کمکهای بشردوستانه به افغانستان ارسال کرده و به طالبان تحویل داده است.
نیروهای طالبان برخی از ساکنان محل را مورد ضربوشتم قرار داده و حتی زندانی کردهاند.
ساکنان منطقه مجبورآباد شهر جلالآباد روز جمعه، پنجم جدی گفتند که قبالههای شرعی آنان پذیرفته نمیشود و به آنها گفته شده است که این زمینها در زمان حاکمیت کمونیستها توزیع شده و بنابراین قبالههایشان اعتبار ندارد.
آنها همچنین میگویند که نهادهای عدلی و قضایی طالبان نیز به نفع آنان حکم داده و این دعوا را بردهاند، اما با وجود این، قبالههایشان پذیرفته نمیشود و افراد وابسته به طالبان از زور استفاده میکنند.
یکی از ساکنان گفت: «افراد مسلح وابسته به شهابالدین دلاور به مسجد یورش بردند و با زور از ساکنان منطقه اثر انگشت گرفتند و به آنها گفتند که ظرف پنج روز این محل را ترک کنند.»
ساکنان منطقه مجبورآباد روز جمعه یک راهپیمایی اعتراضی برگزار کردند و شمار زیادی از مردم به خیابانها آمدند.
آنان گفتند که این ملک از سوی شهرداری تأیید شده و قبالههای شرعی نیز صادر شده است، اما با این حال افراد مسلح طالبان آنها را با زور از خانههایشان بیرون میکنند.
ساکنان میگویند که دادگاههای طالبان در ننگرهار نیز به نفع آنان حکم دادهاند، اما اکنون حتی حکم دادگاه هم پذیرفته نمیشود.
بزرگان منطقه میگویند که برای حل این مشکل حتی به قندهار نیز رفتهاند و دفتر رهبر طالبان به آنها اطمینان داده بود که چون قبالههای شرعی این خانهها را دارند، هیچکس حق ندارد آنان را از خانههایشان بیرون کند.
بر اساس اطلاعات موجود، در منطقه مجبورآباد ناحیه چهارم شهر جلالآباد حدود صد خانه ساخته شده است.
تاکنون شهابالدین دلاور، رئیس جمعیت هلال احمر طالبان، و سخنگویان طالبان در این باره هیچ واکنشی نشان ندادهاند.
ساکنان منطقه که قبالههای شرعی خانههایشان را در دست دارند، از اداره طالبان خواستند که صدای مردم منطقه را بشنود و بر اساس عدالت اسلامی به مطالبات آنان رسیدگی کنند.
در دوران حاکمیت طالبان، گزارشها درباره غصب خانههای شهروندان افزایش یافته است و نه تنها در ننگرهار، بلکه در بسیاری از ولایتها، شکایت مردم این است که مقامهای طالبان، از جمله وزیر عدلیه، مردم را از خانههایشان بیرون میکنند.
بر اساس گزارشها، شماری از شهروندان، شرکتها و نهادها، وزیر عدلیه طالبان را به غصب زمین، باجگیری و سوءاستفاده از صلاحیتها متهم کردهاند.
در یکی از شکایتها گفته شده که عبدالحکیم شرعی چند قطعه زمین را به نام اعضای خانوادهاش ثبت کرده است. همچنین در ارتباط با پروژه «کابل جدید» گفته شده که او شش قطعه زمین را از شرکت «اوکسین آریانا» خریداری کرده است.
منابع میگویند که برخی زمینها به نام همسر، فرزندان و خواهرانش ثبت شدهاند.
