عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران، اعلام کرد که تهران در روابط خود با طالبان در افغانستان با چالشهای متعددی روبهرو است. آقای عراقچی همچنان خواهان مشارکت همه مردم افغانستان در تعیین سرنوشتشان شد.
به گفته او، امنیت مرزها، آب، مواد مخدر و مهاجرت از مهمترین محورهای این چالشها بهشمار میروند.
عباس عراقچی روز شنبه ششم جدی گفت که برای حل این مشکلات، ایران ناگزیر است با «دولت موجود در افغانستان» وارد گفتوگو شود تا بتوان این چالشها را مدیریت کرد و منافع مردم دو کشور ایران و افغانستان را تأمین کرد.
وزیر خارجه ایران تصریح کرد: «در مورد حکومت فعلی افغانستان، باید بپذیریم که واقعیتی به نام حکومت موجود در کابل وجود دارد.»
او افزود: «چالشهای زیادی میان ما و افغانستان وجود دارد؛ از جمله مسائل مربوط به امنیت مرزها، آب، مواد مخدر و مهاجرت. ما باید با دولت موجود در افغانستان گفتوگو کنیم تا این چالشها مدیریت شود و منافع دو ملت ایران و افغانستان تأمین شود.»
ایران از موج گسترده مهاجرت از افغانستانِ تحت کنترول طالبان ناراضی است. با وجود سیاستهای سختگیرانه تهران و اخراج میلیونها مهاجر افغان، روند مهاجرت از افغانستان به ایران همچنان ادامه دارد.
همزمان، ایران که با کمبود شدید آب مواجه است، معتقد است طالبان حقآبه رود هلمند را بر اساس معاهده میان دو کشور پرداخت نکرده است. طالبان اما میگوید افغانستان با خشکسالی و کمبود آب روبهرو است.
ایران همچنین از قاچاق مواد مخدر و فعالیت گروههایی چون جیشالعدل و داعش در نزدیکی مرزهای خود ابراز نگرانی کرده است.
عباس عراقچی تأکید کرد که ایران هنوز اداره طالبان را به رسمیت نشناخته است و گفت: «ما معتقدیم در افغانستان باید همه مردم حق تعیین سرنوشت خود را در قالب یک حکومت داشته باشند.»
جمهوری اسلامی ایران همواره بر تشکیل «حکومت فراگیر ملی» در افغانستان تأکید کرده است. در همین راستا، تهران اخیراً میزبان نشستی با حضور نمایندگان کشورهای منطقه درباره افغانستان بود؛ نشستی که طالبان از شرکت در آن خودداری کردند.
ایران همچنین مخالفان طالبان را تشویق کرده است که حول یک محور واحد گرد هم آیند. مخالفان طالبان اخیراً با انتشار بیانیهای مشترک تحت عنوان «همصدایی»، بر گفتوگو و مذاکره با طالبان تأکید کردند. طالبان اما میگویند بحران افغانستان پایان یافته و دیگر نیازی به گفتوگو درباره این موضوع وجود ندارد.
مقامات طالبان از مخالفان سیاسی خود خواستهاند به افغانستان بازگردند و در «سایه نظام اسلامی» زندگی کنند؛ با این حال، گزارشها حاکی است که چهرههای سیاسی داخل کشور از هرگونه فعالیت سیاسی محروم هستند.
مراسم تشییع جنازه جنرال سریع پس از چاشت روز شنبه، ششم جدی، در منطقه چهاردنگه تهران برگزار شد.
این سومین ترور مخالفان طالبان در ایران طی چهار ماه گذشته بهشمار میرود. تاکنون هیچ گروهی مسئولیت این حمله را بر عهده نگرفته است، اما گروههای مخالف طالبان، از جمله جبهه آزادی و جبهه مقاومت ملی، طالبان را عامل این قتل میدانند.
تا کنون طالبان و جمهوری اسلامی ایران بهگونه رسمی در پیوند به این رویداد واکنشی نشان ندادهاند.
برخی رسانههای ایران با انتقاد از سکوت جمهوری اسلامی درباره ترور فرماندهان مخالف طالبان، این گروه را شریک غیرقابل اعتماد خواندهاند. روزنامههای ایرانی با انتقاد از واگذاری سفارتخانه و قنسولگری افغانستان در ایران به طالبان، نوشتند این گروه عملیاتهای ترور را تا پایتخت ایران پیش بردهاند.
برخی از احزاب و جناحهای سیاسی افغانستان از جمهوری اسلامی ایران خواستند که درباره قتل مخالفان طالبان تحقیقات شفاف انجام دهد و نتایج آنرا به مردم افغانستان توضیح دهد.
