مجله نیویورکر براساس اسناد منتشر نشده، رازهایی از شکست امریکا در افغانستان را برملا کرده است. این مجله در گزارش ۲۳ صفحهای خود نوشته است در اگست ۲۰۱۹، دونالد ترامپ از زلمی خلیلزاد خواست که ببیند آیا امریکا میتواند در ازای پرداخت پول، طالبان را ترغیب به پذیرش صلح کند یا نه.
نیویورکر میگوید خلیلزاد در پاسخ گفته بود چنین کاری امکان ندارد چرا که رهبران طالبان توسط امریکا تحریم شدهاند.
این مجله امریکایی نوشته است که رییسجمهور پیشین امریکا در یک اقامتگاه تفریحی خود در حضور مایک پنس، معاون وقت ریاستجمهوری و جان بالتن، مشاور پیشین امنیت ملی از خلیلزاد پرسید که آیا او میتواند چیزی بابت همکاری طالبان در روند صلح به آنها بدهد.
وقتی خلیلزاد میپرسد منظور ترامپ چیست، او میگوید مثلاً پول.
به نوشته نیویورکر، فرستاده امریکا برای صلح افغانستان میگوید: نه، آنها (رهبران طالبان) در فهرست تروریستی اند و ما نمیتوانیم به آنها پول بدهیم.
وزارت خارجه امریکا طالبان را گروه تروریستی نمیداند اما ایالات متحده در سال ۲۰۰۲ رهبران این کشور را در فهرست ويژه تروریسم جهانی قرار داده که هر گونه دسترسی آنها به منابع مالی را مسدود میکند.
این اسناد که نیویورکر به آنها دست یافته نشان میدهد که آقای ترامپ در عین حالی که دولت اوباما را به دادن میلیاردها دالر پول به رژیم ایران متهم میکرد، خودش قصد داشته به گروهی پول بدهد که در جنگ علیه امریکا و متحدانش، جان ۲۴۶۱ نظامی امریکایی را گرفته است.
در بخش دیگری از این گزارش طولانی، مجله نیویورکر نوشته است که اشرف غنی، رییسجمهور فراری افغانستان میخواست در ۵ آگست برای شرکت در مراسم سوگند ریاستجمهوری ابراهیم ريیسی به تهران برود، اما پیش از سفر با انتونی بلنکن، وزیر خارجه امریکا تلفنی گفتگو کرد.
افغانستان برای سالٰها در حال بررسی دست یافتن به یک توافق امنیتی و اقتصادی با ایران بود.
نیویورکر نوشته است که ۱۰ – ۱۵ دقیقه نخست این مکالمه به صحبت درباره پیامدهای احتمالی توافق با ایران شد و به نوشته این مجله، وزیر خارجه امریکا به اشرف غنی هشدار داد که اگر قوانین ایالات متحده نقض شود، کابل حمایت واشنگتن را از دست خواهد داد.
نیویورکر نوشته است که اشرف غنی راضی شده بود از قدرت کنار برود، اما به شرطی که قدرت را به جانشین منتخب خود واگذار کند اما امریکاییهای این شرط را غیرواقعبينانه خواندند.
روز شنبه، ۱۴ آگست، پس از آنکه گزارشهایی از حضور واحدهای طالبان در داخل کابل، به غنی رسید، او از خواستش مبنی بر انتقال قدرت به جانشین منتخب صرف نظر کرده بود. اکنون او فقط به انتقال منظم قدرت که پس از برگزاری یک لویه جرگه امیدوار بود.
نویسندگان گزارش بدون اینکه از منابع خود نام ببرند نوشتهاند که در روز ۱۴ آگست، یک روز پیش از سقوط کابل، حمدالله محب، مشاور امنیت ملی اشرف غنی در تماس تلفنی از یکی از کارکنان وزارت خارجه امریکا پرسید: آیا برنامهای برای تخلیه من و غنی دارید؟ وقتی آن مقام میخواهد این مساله به گونه کتبی مطرح شود، به نوشته نیویورکر، محب در یک اساماس پرسید: میخواهم درخواست کنم که در صورتی که مذاکرات صلح به جایی نرسید، من و رییسجمهور غنی هم در عملیات تخلیه گنجانده شویم.
پیام دریافت میشود اما نامشخص بودن این تبادل پیام، حمدالله محب را نگران میکند. نیویورکر سپس به نقل از آقای محب مینویسد: من فکر کردم شرکایمان، ما را نجات نخواهند داد.
به نوشته مجله، حمدالله محب سپس با یک مقام ارشد امارات متحده عربی تماس میگیرد و اطمینان مییابد که حکومت ابوظبی با فرستادن یک هواپیمای اختصاصی در تاریخ ۱۶ آگست، آنها را از فرودگاه کابل خواهد برد.
در ادامه گزارش نیویورکر آمده است که در روز یکشنبه ۱۵ اگست، حدود ساعت یک ظهر، حمدالله محب اساماسی از خلیل حقانی، از اعضای شبکه حقانی دریافت کرد که میخواهد با او گپ بزند.
به نوشته مجله امریکایی او از یک شماره پاکستانی تماس گرفته بود.
آقای محب به نیویورکر گفته است که حقانی خواهان تسلیم آنها بوده و پیشنهاد ملاقات با محب داده بوده است.
محب سپس با تام وست، معاون وقت خلیلزاد تماس میگیرید. تام وست مشاور امنیت ملی اشرف غنی را منصرف میکند و میگوید به هیچ دیداری نرو، چرا که ممکن است یک دام باشد.
این منابع که نخواستند نامشان برده شود به رویترز گفتهاند که تاکنون نسبت به انتقال این مقدار پول از صندوق امانی بازسازی افغانستان به برنامه جهانی غذای ملل متحد (WFP) و صندوق کودکان سازمان ملل (یونیسف) هیچ اعتراضی نشده است.
این در حالی است که هر یک از ۳۱ عضو این صندوق، از جمله امریکا میتواند با انتقال پول از صندوق مخالفت کنند، اما یک سخنگوی وزارت خارجه امریکا تایید کرده است که این کشور با انتقال آن مخالفتی ندارد.
انتظار میرود این پول برای مبارزه با گرسنگی رو به گسترش و سرپا نگهداشتن نظام صحی رو به سقوط افغانستان مصرف میشود.
در پی تسلط طالبان بر قدرت، امریکا و سایر کشورهای کمک کننده کمکهای مالیشان به افغانستان را قطع کردند و بیش از ۹ میلیارد دالر از پولهای افغانستان در بانکهای خارج مسدود شد.
سازمان ملل هشدار داده است که با آمدن زمستان، نزدیک به ۲۳ میلیون نفر که حدود ۵۵ درصد جمعیت افغانستان را تشکیل میدهند با گرسنگی شدید رو بهرو اند و نزدیک به ۹ میلیون در معرض خطر قحطی بهسر میبرند.
به اساس این گزارش، استفاده ازپول صندوق بازسازی افغانستان و مصرف آن از کانال دو نهاد سازمان ملل، برنامه جهانی غذا و یونیسف برای تامین نیازهای اولیه مردم افغانستان، احتمالا تحریمهای امریکا امریکا را نقض نکند.
رویتز در اول دسامبر در گزارش ویژهای گفت که رهبری بانک جهانی از انتقال ۲۸۰ میلیون دالر از این صندوق به دو نهاد امداد سازمان ملل حمایت میکند.
یکی از اعضای کمیته صندوق بازسازی افغانستان به تاریخ سوم دسامبر با انتقال پول موافقت کرد. با اینحال، گفت که برای سایر اعضا تا روز جمعه مهلت داده شده تا در صورت مخالفت، آنرا ابراز کنند.
چهار منبع به رویترز گفتند که هیچ یک از اعضا مخالفت نکرده و این راه را برای انتقال پول هموار میکند. یکی از منابع گفت: "اگر کشوری با انتقال این پول مخالفت کند، برای بسیاری مردم تعجبآور خواهد بود."
با اینحال، لورل میلر، نماینده پیشین امریکا برای افغانستان و پاکستان با انتقال پول از صندوق بازسازی افغانستان برای کمکهای بشردوستانه انتقاد کرد.
آقای میلر گفت که این پول باید از منابع دیگر تامین شود و ۱.۵ میلیارد دالر سرمایه صندوق باید برای جلوگیری از فروپاشی نهادهای دولتی استفاده شود که به گفته او چهار ماه است معاش کارمندانش پرداخت نشده است.
میلر که بر برنامه آسیای گروه بینالمللی بحران را نظارت می کند، گفت: ما در مورد سقوط خدمات عمومی صحبت میکنیم که به مردم افغانستان خدمت می کند. بحث در باره کمک به طالبان نیست. بلکه کمک به افغانهایی است که به یک کشور فعال نیاز دارند. آنها به چیزی بیش از کمکهای غذایی نیاز دارند.
