سقوط پول ملی افغانستان؛ طالبان برای ثبات پول افغانی دست به کار شد
شورای وزیران طالبان در واکنش به سیر نزولی ساعت به ساعت ارزش پول افغانی به کمیسیون اقتصادی وظیفه سپرده است که برای ثبات پول افغانی فورا وارد عمل شود.
این کمیسیون به ریاست مولوی عبدالسلام حنفی، معاون رییسالوزرای طالبان موظف شده است "راهکاری" برای ثبات پول افغانی بیابد.
انعامالله سمنگانی، از سخنگویان طالبان در صفحه توییترش نوشته است که در جلسه شورای وزیران طالبان به کمیسیون اقتصادی وظیفه سپرده شده است تا گامهای جدی را برای جلوگیری از قاچاق دالر، انتشار پول جعلی افغانی بردارد و در عین حال، هر عامل دیگری را که بر ارزش پول افغانی اثرات منفی میگذارد نیز از بین ببرد.
سیر نزولی ارزش پول افغان در طول روز دوشنبه ادامه داشت.
قیمت دالر در برابر افغانی در سرای شهزاده در ساعت ۱۵ روز دوشنبه ۱۲۸ افغانی گزارش شد در حالی که ساعت قبل دالر ۱۲۳ افغانی بود.
هفته گذشته هر دالر در سرای شهزاده، بازار اصلی تبادل اسعار در کابل، به ۱۰۰ افغانی رسیده بود.
حدود بیست روز پیش سازمان ملل در باره سقوط قریبالوقوع نظام مالی و بانکی افغانستان هشدار داده بود.
برنامه عمران سازمان ملل آن موقع خواستار اقدام فوری برای حمایت از بانکهای افغانستان شده، و هشدار داده بود که بحران نقدینگی در این کشور میتواند "در چند ماه آینده" باعث "سقوط بزرگ" نظام بانکی شود.
معلوم نیست که طالبان با اقداماتی که روی دست میگیرند بتوانند مانع سقوط بیشتر ارزش پول افغانی در برابر اسعار خارجی شود.
مقامهای صحی طالبان میگویند بهدلیل کمبود واکسین و مشکل تطبیق آن، موارد ابتلا به کووید۱۹ به سرعت در افغانستان رو به افزایش است.
به گفته مقامها، ولایت خوست از جمله مناطقی است که شمار مبتلایان در آن زیاد است و در دو هفته گذشته ۶۸ مورد جدید در این ولایت ثبت شده است.
این در حالی است که کارمندان صحی در شهر خوست میگویند در سه ماه گذشته حقوقشان را دریافت نکردهاند.
به گفته کارمندان صحی، شفاخانهها تجهیزات و ابزار کافی مانند ماسک، آکسیجن و وسایل آزمایشگاهی برای بیماران کووید۱۹ ندارند.
صاحب گل، رییس صحت عامه خوست از جامعه بینالمللی خواستار کمک شده است.
او گفت: "کرونا یک اپیدمی جهانی است و این همهگیری جهانی در افغانستان نیز وجود دارد. کارمندان صحی در شفاخانههای کووید۱۹ ما حقوق دریافت نمیکنند. از جامعه جهانی میخواهیم که ما را در پیشگیری از ویروس کرونا یاری دهند."
امیرالله، رییس آزمایشگاه شفاخانه کرونا در خوست میگوید که هیچ نهادی به آنها کمک نکرده است.
او گفت: "ما در شفاخانه مشکلاتی داریم. سه ماه گذشته معاش نگرفتهایم. غذای کافی نداریم، آکسیجن کافی نداریم و همچنین مشکلات بیشتری در آزمایشگاه داریم. هیچ یک از سازمانها به ما کمکی نکردهاست."
وزیر خارجه طالبان امریکا را ملت عالی و بزرگی خطاب کرده و از این کشور خواسته است با طالبان رابطه برقرار کند.
امیرخان متقی به اسوشیتدپرس گفته است که امریکا باید به اندازه کافی بردباری و قلب بزرگی داشته باشد که به اختلافها پایان داده و فاصله میان دو کشور را کوتاهتر کند.
وزیر خارجه طالبان همچنین در اظهاراتی که یک عقبگرد از موضع قبلی این گروه توصیف شده، به خبرگزاری اسوشیتدپرس گفته است که طالبان در اصول با کار زنان و آموزش دختران مشکلی ندارد.
امیرخان متقی گفت که حکومت طالبان بهدنبال رابطه با تمام کشورهاست و هیچ مشکلی با امریکا ندارد.
آقای متقی از واشنگتن و سایر حکومتها خواست حدود ده میلیارد دالر مسدود شده افغانستان را آزاد کنند.
وزیر خارجه طالبان در این مصاحبه که روز یکشنبه در دفتر کارش در کابل انجام شد افزود که تحریم افغانستان هیچ سودی نخواهد داشت.
او گفت: "بیثبات کردن افغانستان یا یک افغانستان ضعیف به نفع هیچ کسی نیست."
آقای متقی ضمن اذعان به نگرانی جامعه جهانی بابت وضع محدودیتهای طالبان بر آموزش دختران و کار زنان گفت که در بسیاری مناطق افغانستان دختران صنف هفت تا دوازده به مکتب میروند.
مقامهای طالبان میگویند روی یک نظام آموزش غیرمختلط در مکاتب و همینطور محیط کار جداگانه برای زنان کار میکنند.
طالبان در دوره اول حاکمیتشان از سال ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱، دروازه مکاتب را بر روی دختران بسته بودند، حق کار را از زنان گرفتند، فعالیتهای سرگرمی از جمله ورزش را بند کردند و هر از گاهی در ملاء عام فردی را دار میزدند، اقداماتی که جهان را تکان داد.
اکنون امیرخان متقی میگوید آنها نسبت به ۲۰ سال پیش تغییر کردهاند.
وزیر خارجه طالبان گفت: "ما در امور حکومتداری و سیاست و تعامل با ملت و جهان پیشرفت کردهایم. با گذشت هر روز تجربه بیشتری بهدست میآوریم و پیشرفت بیشتری خواهیم داشت."
این مقام ارشد طالبان همچنین گفت که در زیر حاکمیت جدید این گروه در ۱۰ ولایت از ۳۴ ولایت افغانستان دختران تا صنف ۱۲ درس میخوانند، مکاتب و دانشگاههای خصوصی بدون هیچ محدودیتی باز اند و ۱۰۰ درصد کارمندان بخش صحی به کارشان برگشتهاند.
آقای متقی گفت: "این نشان میدهد که ما در اصول با مشارکت زنان مشکلی نداریم."
اتهام کشتار هدفمند ماموران امنیتی پیشین
وزیر خارجه طالبان در بخش دیگری از مصاحبه خود با اسوشیتدپرس ادعا کرد که طالبان مخالفانش را هدف قرار نمیدهد بلکه با اعلام عفو عمومی، یک چتر محافظتی در کشور ایجاد کرده است.
او افزود که رهبران حکومت پیشین بدون ترس در کابل زندگی میکنند هرچند اکثریتشان از افغانستان گریختهاند.
چند هفته پیش دیدهبان حقوق بشر گزارش داد که طالبان بیش از ۱۰۰ پولیس و مقام استخباراتی حکومت پیشین را در چهار ولایت افغانستان کشته یا سر به نیست کرده است.
اما آقای متقی حکومت سابق را متهم کرد که پس از بهدست گرفتن قدرت در سال ۲۰۰۱ دست به حملات انتقامجویانه علیه طالبان زده است.
او گفت که صدها نفر ناپدید یا کشته شدند و هزاران نفر مجبور شدند به کوهها فرار کنند.
آقای متقی در ارتباط با فرار دهها هزار نفر از افغانسان میگوید که فقر و رویای زندگی بهتر پای هزاران نفر را در اواسط ماه آگست به میدان هوایی کابل کشاند تا به امریکا بروند، نه ترس از طالبان.
او گفت که طالبان در روزهای اول حکومتشان مرتکب اشتباه شدند، اما کار برای اصلاحات بیشتر جریان دارد.
القاعده در افغانستان
آقای متقی در بخش دیگری از این مصاحبه، اظهارات جنرال فرنک مککنزی، فرمانده مرکزی امریکا، سنتکام در باره رشد دوباره القاعده در افغانستان را رد کرد.
این در حالی است که به عنوان بخشی از توافق صلح امریکا و طالبان که در ماه فبروری ۲۰۲۰ امضا شد، طالبان متعهد شده است که روابطه خود با القاعده را قطع کند و به گروههای تروریستی در افغانستان پناه ندهد.
این مقام ارشد طالبان به اسوشیتدپرس گفت طالبان پای تعهداتش ایستاد و به نیروهای امریکایی و ناتو در آخرین مرحله خروجشان از افغانستان در اواخر اگست حمله نکرد.
او افزود: "متاسفانه همیشه اتهاماتی علیه امارت اسلامی افغانستان وجود دارد اما شواهدی ارایه نمیشود. اگر مککنزی مدرکی دارد باید ارایه کند. با اطمینان میگویم که این یک اتهام بیاساس است."
آقای متقی درباره رویارویی طالبان و داعش هم گفت که افراد طالبان در هفتههای اخیر دست بالا را پیدا کردهاند و در یک ماه گذشته حمله بزرگی داعش انجام نداده است. با این حال او گفت که نمیتواند تصور کند طالبان در مبارزه با داعش با امریکا همکاری کند.
سرپرست وزارت خارجه طالبان ابراز امیدواری کرد که "به مرور زمان سیاست امریکا آرام آرام نسبت به افغانستان تغییر کند."
امیرخان متقی گفت: "حرف آخر من به امریکا این است: شما یک ملت عالی و بزرگ هستید و باید به اندازه کافی بردباری و قلب بزرگ داشته باشید که بتوانید یک رویکرد مبتنی بر قانون و مقررات بینالمللی نسبت به افغانستان در پیش گیرید، به اختلافات پایان دهید، فاصله میان ما را کوتاهتر کنید و یک رابطه خوب با افغانستان برگزینید".
سرپرست وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان میگوید براساس آیات قرآن، حجاب به این معنا نیست که زنان کاملا پوشیده باشند.
خالد حنفی در یک سخنرانی گفت: دین اسلام حقوق بیشتری برای زنان قایل شده است.
او مسئولیت نفقه دادن توسط مرد را نمونهای از "حقوق بیشتر زنان" در اسلام دانست.
به گزارش رادیو تلویزیون ملی افغانستان که در تسط طالبان است، شیخ حنفی گفت وکیلان گذر مکلفاند جلو منکرات را با زبان بگیرند.
او گفت جلوگیری از منکرات با دست، وظیفه کارمندان تحت امر او در وزارت امر به معروف و نهی از منکر است.
اداره امر به معروف و نهی از منکر که همانند یک پولیس مذهبی، برداشت خشن طالبان از شریعت اسلامی را بر مردم تحمیل میکند، از بدنامترین نهادهای حکومت این گروه است که خاطره آن از دو دهه پیش در ذهن مردم مانده است.
ارزش افغانی، پول ملی افغانستان، به سرعت در حال کاهش است، بهگونهای که قیمت دالر ساعت به ساعت بالا میرود و از شهرهای مختلف نرخهای متفاوتی گزارش میشود.
قیمت دالر در برابر افغانی در سرای شهزاده در ساعت ۱۵ روز دوشنبه ۱۲۸ افغانی گزارش شده در حالی که ساعت قبل دالر ۱۲۳ افغانی بود.
یک تاجر از کابل به افغانستان اینترنشنال میگوید که آنها اجناس را به دالر میخرند و به افغانی میفروشند و وضع طوری شده که فروش اجناس برای فروشندگان به صرفه نیست؛ زیرا اجناس با پولی معامله میشود که ساعت به ساعت ارزش خود را از دست میدهد.
در پی سقوط افغانستان بهدست طالبان، روند سقوط ارزش افغانی هم سرعت یافت.
هفته گذشته هر دالر در سرای شهزاده، بازار اصلی تبادل اسعار در کابل، به ۱۰۰ افغانی رسیده بود.
در پی کاهش بیپیشینه ارزش افغانی، طالبان چاره کار را در بستن مراکز خرید و فروش اسعار یافتند.
منابع محلی به افغانستان اینترنشنال خبر میدهند که طالبان سرای شهزاده در کابل و خراسان مارک در هرات را بستهاند و خرید و فروش اسعار خارجی در بیرون این مراکز میان دستفروشان ادامه دارد.
کاهش ساعت به ساعت ارزش افغانی در یک کانال تلگرامی فروشندگان اسعار (ساعتها به وقت گرینیچ)
رییس اداره پاسپورت طالبان از هزاران متقاضی که بیرون ساختمان این ریاست جمع شدهاند خواسته است صبور باشند.
عالمگل حقانی میگوید تمام تلاششان را برای بازگشایی ریاست پاسپورت انجام دادهاند اما هنوز برخی مشکلات برطرف نشده است.
یک ماه است که روند توزیع پاسپورت در کابل متوقف است.
ماه گذشته ریاست پاسپورت کابل بهدلایل فنی فعالیت خود را متوقف کرد، با این حال، هر روز صدها نفر در اطراف دیوارهای بتونی این ریاست جمع میشوند و از سوی طالبان پس رانده میشوند.
در حالی که کار توزیع پاسپورت در شمار زیاد از ولایات افغانستان از سر گرفته شده است، با اینحال، بر شمار متقاضیان پاسپورت هر روز افزوده میشود.
مردم در ولایات از کندی روند کار ادارات پاسپورت و برخورد خشن و نادرست ماموران طالبان در این ولایات شکایت دارند.
با آنکه ریاست پاسپورت کابل پیشتر اعلام کرده بود که به زودی روند کارشان را از سر میگیرند، اظهارات تازه آقای حقانی بسیاری را در کابل که انتظار دارند راهی برای بیرون شدن از افغانستان پیدا کنند، سرخورده خواهد کرد.
آقای حقانی به خبرگزاری رویترز گفت که تمام سعیشان را برای آغاز مجدد کار توزیع پاسپورت کردند اما هنوز با کمبود امکانات مواجهاند.
با این حال، او گفت: مطمینم که دفتر کارش را دوباره شروع خواهد کرد و نیاز تمامی متقاضیان برطرف خواهد شد.
بهدنبال سقوط حکومت پیشین در اواسط ماه آگست، دهها هزار نفر راهی کشورهای بیرونی، به خصوص کشورهای همسایه افغانستان، از جمله ایران و پاکستان شدند.
هرچند بسیاری برای خروج از کشور راه قاچاق را در پیش گرفتهاند، با اینحال، از صفهای طولانی در مرکز و ولایات برای دریافت پاسپورت کاسته نشده است.
در همان حال، روند تخلیه افرادی در معرض خطر و خانوادههایشان در بیشتر موارد بستگی به داشتن اسناد سفر دارد.