گزارش گاردین: خبرنگارانی که با طالبان سلفی میگیرند اما سرکوب و حذف زنان را نمیبینند
روزنامه گاردین نوشت به نظر نمیرسد پرداختن به حذف و سرکوب زنان از سوی طالبان، برای بسیاری از دیپلماتها، مقامهای سازمان ملل و آژانسهای امداد اولویت باشد.
اِما هریسن گزارشگر گاردین درخواستهای مکرر برای "فرصت دادن به طالبان" در مورد حقوق زنان را صرفا "معامله" توصیف کرده است.
خانم هریسن که از سال ۲۰۰۹ از افغانستان گزارش میدهد در مطلبی که برای گاردین فرستاده مینویسد حدود سه هفته پس از سقوط کابل وقتی گزارش و مقالات خبرنگاران برجسته در امریکا و اروپا را بررسی کرده است، نتوانسته مطلبی در مورد نقض سیستماتیک حقوق زنان بیابد.
او در این مطلب که با عنوان "سلفی با طالبان؟ هرگز سرکوب زنان را فراموش نکنیم" نوشته است گفته که در روزهای پس از تسخیر کابل توسط طالبان، خبرنگاران با نشر کلیپهایی از اینکه با چه سرعتی شهر به حالت عادی بازگشته شگفت زده شدند، در حالی که سکوت حکم فرما بر شهر از آمادگی برای بمبگذاری انتحاری بعدی خبر میداد.
این گزارشگر گاردین مینویسد که خبرنگاران، مردانی بودند که تفاوت فاحش در شهر را ثبت نکردند. در ویدیوهای آنها بیشتر مردان دیده میشدند و زنان در خانههای خود مخفی شده بودند و از حکومت طالبان وحشت داشتند.
خانم هریسن در ادامه آورده است که قبل از اینکه طالبان کنترل را به دست گیرند، افغانستان بدترین کشور جهان برای زنان بود.
او میافزاید که با محدود کردن زمینه اشتغال زنان و حتی تلاش برای حذف چهره زنان از صفحه تلویزیون، شرایط برای زنان به مراتب بدتر شده است؛ محدودیتهایی که فقط در یک دوره کوتاه مدت در خلافت اسلامی داعش یا دوره قبلی حاکمیت طالبان بر افغانستان دیده شده بود.
گزارشگر گاردین میگوید به نظر نمیرسد که بسیاری از روزنامهنگاران مرد در افغانستان، یا سردبیران آنها در کشورهای انگلیسیزبان، وحشت زنان و تاثیر مستقیم طالبان بر زندگی آنها را ثبت کرده باشند.
او میافزاید برای یکی از روزنامههای برجسته امریکایی چهار روز طول کشید تا اعلامیه طالبان در باره ممنوعیت آموزش دختران در دوره متوسطه را پوشش دهد.
این خبرنگار انگلیسی با انتقاد از شیوه برخورد جامعه بینالمللی با طالبان مینویسد بریتانیا برای دیدار با طالبان دو مرد را فرستاد تا با این گروه درباره حقوق زنان و دختران گفتگو کنند. او میگوید "ظاهراً از پیامی که این تصمیم برای حاکمان جدید افغانستان فرستاده بود، غافل یا بیتوجه بودند."
گزارشگر گاردین میگوید سازمان ملل نیز یک مرد را به ریاست دفتر زنان سازمان ملل در کابل منصوب کرده است و هنگامی که طالبان آموزش متوسطه دختران را منع کردند، آژانس کودکان سازمان ملل، یونسیف پیش از اینکه در مورد آینده دختران ابراز نگرانی کند، از شروع مکاتب پسرانه استقبال کرد.
او میگوید سخت است که فکر نکنیم این نوع رویکرد باعث میشود سازمانهای بینالمللی و دیپلماتها به فهرستهای نمایندگان خود برای سفر به کابل نگاه کنند و از این واقعیت که همگی یا اکثراً مرد هستند، چشم پوشی کنند.
گزارشگر گاردین میافزاید یکی از همکاران رسانهای اخیراً تصاویری از خود به اشتراک گذاشته است که او را با لباس طالب و عمامه سیاه نشان میدهد. نفر سوم، که در یک شبکه تلویزیونی بینالمللی بزرگ استخدام شده بود، تصویری از دوربین خود را در کنار یک آرپیجی طالبان منتشر کرده است.
اما هریسن میگوید این رویکردی عجیب در قبال جنگجویان رژیمی است که جنایات جنگی آن شامل قتلعام همکاران رسانهای، قتلهای تلافیجویانه، نقض حقوق زنان و آوارگی اجباری و قتل عام اقلیتهاست.
او میپرسد آیا سلفی گرفتن با سربازان رژیم سرکوبگر دیگر، از جمله نیروهای امنیتی چین در سین کیانگ، یا سپاه پاسداران ایران، به همین شکل دیده میشود؟
گزارشگر گاردین میگوید نیاز فوری از درک طالبان وجود دارد. او میافزاید درک جهان بینی و جاه طلبیهای کسانی که برای ایجاد حاکمیت جدید جنگیدند، بر نحوه تعامل جهان با آنها تأثیر خواهد گذاشت.
او میافزاید در فاجعه مالی که پس از تسلط طالبان رخ داده، احتمالاً زنان بیشترین آسیب را میبینند.
به گفته خان هریسون ممکن است مردان با دستفروشی یا فروش فرزندانشان مشکلاتشان را کم کنند، اما بسیاری از زنان اصلاً نمیتوانند کار کنند و همیشه این دختران هستند که فروخته می شوند.
او میگوید: "برای سالها، جامعه جهانی و رسانهها ادعا کردند که حقوق زنان در محور تعهد غرب به افغانستان قرار دارد اما هرگز این نگرانی فوریت نداشته است."
گزاشگر گادین در پایان مینویسد اگر این بحران ویژهای که زنان افغان با آن روبرو هستند در محور پوشش مسایل افغانستان قرار نگیرد و زنان در محور مذاکرات در مورد اهدای کمکها و دسترسی قرار نگیرند، بهایی که آنها و تمام افغانستان می پردازند به مراتب بیشتر خواهد بود.
نخستوزیر پاکستان از جامعه جهانی خواستهاست نسبت به سنتهای فرهنگی افغانستان و همچنین مناطق همجوار در پاکستان، به ویژه در ارتباط با آموزش دختران، حساس باشند.
عمران خان در نشست اسلامآباد گفت که در صورت نقض این سنتها، خانوادهها هرگز دختران خود را به مکتب نمیفرستند.
نخستوزیر پاکستان روز یکشنبه در نشست فوقالعاده سازمان کنفرانس اسلامی گفت: "اگر خانوادهها احساس رضایت داشته باشند، با کمال میل این کار را بدون هیچ کمکی انجام میدهند."
این در حالی است که با گذشت بیش از چهار ماه هنوز در بیشتر ولایات دختران صنف شش به بالا از رفتن به مکتب محروم ماندهاند.
نخستوزیر پاکستان که از زمان به قدرت رسیدن طالبان تلاشهای پیگیرانهای برای برقراری تعامل میان طالبان و جامعه جهانی کرده است، از این گروه خواست که نگرانی جامعه بینالمللی را را درک کند و با تشکیل یک دولت فراگیر، احترام به حقوق بشر به ویژه زنان، راه را برای کمکهای بینالمللی به افغانستان هموار کند.
نخستوزیر پاکستان با اشاره به اوضاع بد افغانستان هشدار داد که اگر جهان به موقع عمل نکند، افغانستان به "بزرگترین فاجعه ساخت بشر" تبدیل خواهد شد.
عمران خان از جهان خواست برای پیشگیری از سقوط افغانستان بهسوی هرج و مرج، فورا دست به کار شود.
او افزود هر نظامی که نتواند حقوق کارمندان دولتی، پزشکان و پرستاران خود را بپردازد، هر دولتی که باشد سقوط میکند.
عمران خان گفت که هرج و مرج در افغانستان به نفع هیچ کس نیست و "مطمئناً به نفع ایالات متحده" هم نیست.
نخستوزیر پاکستان در ارتباط با رشد گروههای تروریستی در زیر سایه حاکمیت طالبان در افغانستان گفت که اگر طالبان بهدلیل کمبود منابع در مقابله با تروریسم شکست بخورد، ممکن است کشورهای دیگر نیز با خطر مواجه شوند.
عمران خان از کشورهای جهان خواست که کمکها به افغانستان را با طالبان مرتبط نکنند، بلکه باید به فکر چهل میلیون نفر باشند.
وزیران خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی که برای نشست اضطراری درباره شرایط افغانستان در اسلامآباد جمع شدند، در حاشیه نشست یک عکس دستهجمعی گرفتند.
در این عکس از امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان دعوت نشد و بیرق این گروه هم در میان پرچمهای کشورهای شرکت کننده دیده نمیشود.
در تصویر کلی نشست اسلامآباد، سرپرست وزارت خارجه طالبان و مردان همراهش، در کنار زنان و مردانی که از کشورهای دیگر اسلامی نمایندگی میکنند، دیده میشوند.
با گذشت بیش از چهار ماه از حاکم شدن گروه طالبان بر افغانستان، هنوز هیچ کشوری، حتی متحدان منطقهای این گروه مانند پاکستان، حکومت طالبان را به رسمیت نشناخته است.
طالبان پس از موافقتنامه صلح دوحه که میان ملا برادر، از رهبران ارشد این گروه و زلمی خلیلزاد، فرستاده وقت امریکا برای صلح افغانستان امضا شد، تعهدهایی برای تشکیل حکومت فراگیر و رعایت حقوق زنان سپرد که تاکنون به آن عمل نکرده است.
رهبران این گروه در حالی که تاکید میکنند تمام شرایط جهان برای بهرسمیت شناخته شدن را برآورده کردهاند، در عمل هیچ گام عملی قابل قبولی در این راستا برنداشتهاند.
کابینه و سطوح رهبری حکومت طالبان، کاملاً تکجنسیتی و تک مذهبی است و از افراد غیر پشتون، تعداد انگشتشماری در آن حضور دارند.
طالبان همچنین به بهانه آماده نبودن شرایط، از آموزش بسیاری از دختران جلوگیری و زمینه کار زنان را نیز به شدت محدود کرده است.
وزیر خارجه طالبان میگوید در حالی که مردم افغانستان نیاز به کمک دارند، این کشور با تحریمهای ناعادلانه روبهروست.
امیرخان متقی در اسلامآباد گفت ایالات متحده با تحریم افغانستان و مسدود کردن داراییهای این کشور به مردم افغانستان آسیب میرساند و مرتکب "نقض آشکار حقوق بشر" میشود.
با گذشت بیش از چهار ماه رژیم طالبان هنوز به رسمیت شناخته نشده است اما نشست اسلامآباد فرصتی برای طالبان فراهم کرد تا خواستههای خود را مطرح کند.
مولوی متقی که اجازه نیافته در عکس جمعی کنار شرکت کنندگان این نشست بایستد از آنها خواست از امریکا بخواهند که از "آزار و اذیت مردم افغانستان" دست بردارند.
او گفت چنین اقداماتی وجهه امریکا را تضعیف میکند و پیامدهای منفی برای جهان دارد.
آقای متقی افزود این گروه نگرانی جامعه جهانی را درک میکند و آماده پذیرش همه خواستهها و پیشنهادهای کشورهای اسلامی است.
امیر خان متقی گفت افغانستان نیاز فوری به کمک دارد و افغانها برای رفع نیازهای اولیه خود به پول نقد بیشتر از کالا نیاز دارند.
"جنگ تبلیغاتی" علیه طالبان
در حالی که به تازگی رهبری طالبان با صدور دستورالعملی برای رسانههای محدودیتهای شدیدی وضع کرده است، وزیر خارجه طالبان گفت که این گروه هنوز آماج جنگ تبلیغاتی یک طرفه برخی رسانههاست. او این رسانهها را متهم کرد که تصویر کنونی افغانستان را به "شکل بسیار بدی" به جهانیان ارائه میدهند.
آقای متقی در مورد زنان هم گفت که طالبان "تامین حقوق بشر، حقوق زنان و مشارکت شخصیتهای شایسته از اقشار مختلف افغانستان را در دولت وظیفه خود میداند و در این زمینه کارهای زیادی انجام داده است."
این مقام ارشد طالبان به فرمان رهبری این گروه در مورد زنان اشاراه کرد که به گفته او "در استیفای حقوق زنان بسیار موثر" خواهد بود.
در حالی که بر اساس گزارش دیدهبان حقوق بشر و شورای حقوق بشر سازمان ملل طالبان از زمان بهقدرت رسیدن اقدام به کشتارهای هدفمند نیروهای امنیتی و مخالفان خود کرده، آقای متقی اما میگوید از زمان به قدرت رسیدن این گروه "صلح عمومی" در افغانستان برقرار است و "جان کسی به دلایل سیاسی" یا دلایل دیگر تهدید نشده است.
وزیر خارجه طالبان گفته که برای اولین بار در چهار دهه گذشته، تعداد تلفات به صفر رسیده و برای اولین بار زندانهای افغانستان از زندانیان سیاسی خالی شد.
مولوی متقی به شرکت کنندگان در نشست شورای وزیران خارجه سازمان کنفرانس اسلامی اطمینان داد که خاک افغانستان علیه کسی استفاده نخواهد شد و برای مبارزه با کشت و قاچاق مواد مخدر همکاری خواهد کرد.
او افزود که که انزوای سیاسی افغانستان به نفع هیچ کس نیست و از جامعه جهانی خواست در ثبات ایجاد شده سهیم باشند و با حمایت سیاسی و اقتصادی آن را تقویت کنند.
آقای متقی با امن خواندن افغانستان ابراز امیدوار کرد که کار روی پروژههای منطقهای به زودی آغاز شود.
وی گفت: "اکنون که فرصتهای زیادی برای سرمایه گذاری خارجی فراهم شده است، ما از جامعه جهانی و به ویژه کشورهای اسلامی میخواهیم که در افغانستان سرمایهگذاری کنند."
وزیر خارجه طالبان افزود که افغانستان اکنون میتواند به مرکزی برای یکپارچگی اقتصادی در منطقه تبدیل شود.
دبیر کل سازمان همکاری اسلامی و وزیران خارجه شماری از کشورهای این سازمان در نشست فوقالعاده اسلامآباد، خواستار کمکهای بشردوستانه با مردم افغانستان، تامین صلح و تشکیل حکومت فراگیر شدند.
حسین ابراهیم طه، دبیرکل سازمان، از همه طرفها در افغانستان خواست به مصالحه تن دهند.
آقای طه گفت سازمان همکاری اسلامی از تامین صلح پشتیبانی میکند.
عمران خان، نخستوزیر پاکستان هم در این نشست گفت مردم افغانستان از چند دهه جنگ رنج میبرند و جامعه جهانی نباید برای کمک به مردم این کشور، پیش شرط بگذارد.
عمران خان تاکید کرد که برای مبارزه با داعش در افغانستان، تشکیل حکومت فراگیر لازم است.
فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی در هفدهمین نشست فوقالعاده سازمان همکاری اسلامی گفت که بحران اقتصادی در افغانستان برای افغان مشکلساز شده و این امر پیامدهای ناگواری برای کشورهای منطقه و جهان میگذارد.
مولود چاوش اوغلو، وزیر خارجه ترکیه در این نشست خواستار جلوگیری از فروپاشی اقتصادی افغانستان شد. او تاکید کرد که کمکهای بشردوستانه باید عملا بهدست مردم افغانستان برسد.
شاه محمود قریشی، وزیر خارجه پاکستان که میزبان نشست سازمان همکاری اسلامی است، خواهان ارائه بی قید و شرط کمکهای بشردوستانه نهادهای بینالمللی به افغانستان شد
او گفت که این نشست سازمان همکاری اسلامی برنامه سیاسی ندارد اما مایل است برای مردم افغانستان که از بحران قریبالوقوع رنج میبرند، کار کند.
قریشی تأکید کرد که سیستم بانکی افغانستان فروپاشیده و بحران اقتصادی افغانستان تأثیرات عمیقی نیز بر پاکستان میگذارد.
او، پیامدهای بحران افغانستان را وحشتناک خواند و گفت ممکن است این بحران منجر به سرازیر شدن پناهجویان، افراط گرایی و بیثباتی در منطقه شود.
وزیر خارجه پاکستان در حاشیه این نشست در مصاحبه با افغانستان اینترنشنال گفت که پاکستان در صدد تعامل و ایجاد رابطه بین طالبان و کشورهای اسلامی است.
وزیر خارجه اردن در این نشست تأیید کرد که افغانستان با بحران بشری مواجه است.
او این بحران را یک چالش برای کشورهای اسلامی دانست و برای حل این مساله خواستار همکاری مشترک کشورهای اسلامی شد.
پاکستان میگوید در هفدهمین نشست فوقالعاده سازمان همکاری اسلامی با تمرکز به مساله افغانستان، حدود ۷۰ هیات از کشورهای عضو شامل وزرای خارجه شماری از کشورهای عضو این سازمان، نمایندگان امریکا، روسیه و نهادهای بینالمللی حضور دارند.
در تصاویر رسمی و منتشر شده، امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان در جمع وزرا خارجه و نمایندگان کشورهای سازمان همکاری اسلامی حضور ندارد و همچنین پرچم جمهوری اسلامی افغانستان در میان بیرق کشورهای عضو این سازمان نصب شده است.
وزیر خارجه عربستان سعودی با محکوم کردن حملات داعش در افغانستان گفت باید اطمینان حاصل شود که از افغانستان برای پناه دادن به گروههای تروریستی و افراطی استفاده نمیشود.
شاهزاده فیصل بن فرحان در نشست اسلامآباد گفت "حفظ امنیت و ثبات افغانستان یک اولویت برای جامعه جهانی است."
وزیر خارجه عربستان در نشست اضطراری سازمان همکاری اسلامی در اسلام آباد هشدار داد که فروپاشی وضعیت کنونی در افغانستان منجر به هرج و مرج خواهد شد و تاثیرات منطقهای و جهانی خواهد داشت.
او تاکید کرد که جهان باید به تشدید بحران انسانی که افغانها با آن مواجهاند، واکنش نشان دهد.
شاهزاده فیصل افزود: "ما از جامعه جهانی میخواهیم تا از وخامت بیشتر اوضاع در افغانستان جلوگیری کند."
وزیر خارجه عربستان گفت که یک پل هوایی و زمینی عربستان برای انتقال کمک های بشردوستانه به افغانستان ایجاد شده است.
خبرگزاری رسمی عربستان سعودی (اسپیای) روز پنجشنبه گزارش داد که مرکز امداد و کمک های بشردوستانه ملک سلمان، دو هواپیمای امدادی حامل ۱۶۴۷ سبد غذایی و ۱۹۲ بسته دیگر کمکی به افغانستان فرستاده است.