بلاروس برای پایان وضعیت غیرهستهای، همهپرسی برگزار کرد
بلاروس، متحد روسیه، در تلاش برای کنار گذاشتن وضعیت غیرهستهای خود، همهپرسی تغییر قانون اساسی برگزار کرد.
بلاروس که در پی فروپاشی شوروی سابق، سلاحهای اتمی خود را کنار گذاشت، در صورت مثبت بودن نتیجه رایگیری روز یکشنبه، میتواند بار دیگر برای بهدست آوردن سلاح اتمی اقدام کند.
برگزاری این همه پرسی در زمانی که السکاندر لوکاشنکو، رییسجمهور بلاروس از نقش یک میانجی بین مسکو و کییف به حامی روسیه در حمله به اوکراین تبدیل شده، نگرانیها را افزایش داده است.
لوکاشنکو روز یکشنبه در یک مرکز رایگیری گفت که میتواند از روسیه بخواهد تسلیحات هستهای را به بلاروس بازگرداند.
او گفت: "اگر شما (غربیها) تسلیحات هستهای تان را به پولند یا لیتوانیا و به مرزهای ما منتقل کنید، من به پوتین روی میآورم تا سلاحهای هستهای را که بدون هیچ قید و شرطی تقدیم کردهبودم، برگرداند."
لوکاشنکو که در آگست ۲۰۲۰ با موج گستردهای از عتراضات علیه حکومت ۲۸ سالهاش رو برو شده بود، پس از آنکه توانست با کمک مالی روسیه، تحریم های غرب را پشت سر بگذارد، به مسکو نزدیکتر شد.
اما سویاتلانا سیخانوسکایا، رقیب آقای لوکاشنکو در انتخابات سال ۲۰۲۰، از مردم کشورش خواست تا از همهپرسی روز یکشنبه برای اعتراض به جنگ علیه اوکراین استفاده کنند.
وزیر خارجه اوکراین میگوید ارتش مهاجم روسیه، بزرگترین هواپیمای جهان را که در اختیار اوکراین بود، نابود کرده است.
دیمیترو کولبا در توییتر نوشت که هواپیمای آنتونوف ۲۲۵ که در سالهای پایانی عمر شوروی سابق ساخته شده بود، در حمله راکتی نیروهای مهاجم روسی منهدم شده است.
این هواپیمای غولپیکر که اوکراینیها آن را مریا (رویا) لقب داده بودند، برای حمل و نقل شاتلهای فضایی ساخته شده بود و در سالهای اخیر به پرواز درنمیآمد.
وزیر خارجه اوکراین نوشت: روسیه مریای ما را از بین برد اما هرگز نخواهد توانست رویای ما برای تبدیل شدن به یک کشور نیرومند، آزاد و دموکراتیک اروپایی را نابود کند.
مریا، بزرگترین هوایپمای جهان در یک پایگاه هوایی در نزدیکی کییف نگهداری میشد. تصاویری که از بقایای حمله راکتی روسیه گرفته شده، آتش گرفتن این هواپیما در آشیانه (هنگر) را نشان میدهد.
توییتر رسمی حکومت اوکراین نوشته است که این هواپیما بازسازی خواهد شد.
دبیرکل ناتو، فرمان رییسجمهور روسیه برای آمادهباش نیروهای بازدانده اتمی ارتش این کشور را "خطرناک" و "غیرمسئولانه" خواند.
لیندا تامس گرینفیلد، سفیر امریکا در سازمان ملل هم اقدام ولادیمیر پوتین را "غیرقابل قبول" خواند.
وزارت خارجه اوکراین این آماده باش را تاکتیک فشار میداند.
سخنگوی کاخ سفید هم گفته است که فرمان پوتین بخشی از الگوی تهدیدات ساختگی مسکو برای توجیه تجاوز است.
جن ساکی به شبکه ایبیسی گفت: "ما بارها و بارها او را دیدهایم که این کار را انجام داده است. روسیه در هیچ نقطهای از سوی ناتو مورد تهدید قرار نگرفته است."
سخنگوی کاخ سفید افزود: ما در مقابل آن ایستادگی خواهیم کرد. ما توانایی دفاع از خود را داریم."
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو هم گفته که این فرمان به اقدام پرخواشجویانه رهبر روسیه در خصوص اوکراین میافزاید.
دیمیترو کولبا، وزیر خارجه اوکراین گفت که دستور پوتین برای آمادهسازی نیروهای هستهای تاکتیکی برای اعمال فشار است و کییف سر تسلیم خم نخواهد کرد.
روسیه هرچند بزرگترین انبارهای سلاح هستهای در جهان را دارد اما میداند که در صورت استفاده از آنها با واکنش ناتو روبرو خواهد شد که کشورهای عضو آن مانند امریکا، بریتانیا و فرانسه هم سلاح اتمی دراختیار دارند.
رییسجمهور روسیه به فرماندهان نظامی این کشور دستور داد نیروهای بازدارنده هستهای ارتش به حال آماده باش ویژه قرار گیرند.
ولادیمیر پوتین در نشستی با حضور وزیر دفاع و فرمانده نیروهای مسلح روسیه گفت که مقامهای ارشد کشورهای غربی اظهارات تهاجمی علیه روسیه بیان کردهاند.
رییسجمهور روسیه در سخنانی که از تلویزیون دولتی این کشور پخش شد گفت: "نه تنها کشورهای غربی در بعد اقتصادی اقدامات غیردوستانهای علیه کشور ما روی دست گرفتهاند، بلکه مقامات ارشد کشورهای پیشرو ناتو به خود اجازه میدهند که اظهارات تهاجمی علیه ما بیان کنند."
رییسجمهور روسیه تحریم های کشورهای غربی را "غیرقانونی" خوانده است.
امریکا و متحدان غربی این کشور در پی حمله روسیه به اوکراین، طیف وسیعی از تحریمها را علیه روسیه وضع کردهاند.
موافقت روسیه و اوکراین با گفتگو
ولودیمیر زلنسکی، رییسجمهور اوکراین میگوید که مقامهای اوکراینی و روسیه در مکانی در مرز بین اوکراین و بلاروس دیدار خواهند کرد.
رییسجمهور اوکراین گفته که در گفتگو با الکساندر لوکاشنکو، رییسجمهور بلاروس، موافقت کرده که بدون پیش شرط، با روسها در مرز اوکراین و بلاروس در نزدیکی رودخانه پریپیات دیدار کند.
آقای زلنسکی پیشتر پیشنهاد روسیه برای گفتگو در مینسک، پایتخت بلاروس را رد کرده و گفته بود که بلاروس در حمله به اوکراین همدست روسیه است.
همزمان، خبرگزاری اینترفاکس گزارش داده که کرملین روز یکشنبه به اوکراین گفته که عملیات نظامی روسیه در طول هر گونه گفتگوهای احتمالی به حالت تعلیق در خواهد آمد.
آقای زلنسکی هم گفته که رییسجمهور بلاروس به او وعده داده که تمامی هواپیماها، هلی کوپترها و موشکهای مستقر در خاک این کشور در طول سفر و مذاکره و بازگشت هیات اوکراینی، دست از عملیات بکشند.
توصیف یک خبرنگار امریکایی از اوکراین به عنوان کشور متمدن، برخلاف عراق و افغانستان، خشم بسیاری کاربران شبکههای اجتماعی را برانگیخت و باعث پوزش او شد.
چارلی دگاتا، خبرنگار CBS در کییف گفته بود اوکراین مثل عراق و افغانستان نیست که چند دهه بحران داشتهاند، اینجا نسبتاً متمدن است.
این خبرنگار امریکایی جمعه شب در ارتباط زنده با تلویزیون خبری سیبیاس گفت: "دهها هزار نفر در تلاشاند این شهر (کیيف) را ترک کنند".
او در ادامه افزود: اینجا (اوکراین) جایی مثل عراق و افغانستان نیست که دههها درگیر بحران بودهاند، با کمال احترام، اینجا یک کشور نسبتاً متمدن است، نسبتاً اروپایی است، - بهتر است کلمات را با دقت انتخاب کنم - شهری است که کسی انتظار چنین وضعیتی را نداشت".
برخی کاربران شبکههای اجتماعی می گویند این خبرنگار امریکایی نه تنها به مردم کشورهایی مانند افغانستان و عراق (که امریکا به آنها لشکرکشی کرد) توهین کرده و آنها را غیرمتمدن خوانده، بلکه به اوکراین هم توهین کرده است که این کشور را "نسبتاً متمدن" و "نسبتاً اروپایی" خوانده است.
آقای دگاتا شب بعد (شنبهشب) در بخش خبری دیگری در تلویزیون سیبیاس، در پایان مصاحبه زنده سه دقیقهای درباره وضعیت جاری در کییف، از اینکه در انتخاب واژهها و جملاتش دقت نکرده، از مخاطبان رسانه پوزش خواست.
ترکیه در چرخشی تازه، تهاجم روسیه به اوکراین را "جنگ" نامید که راه را برای اجرای یک پیمان بینالمللی برای محدود کردن عبور نیروی دریایی روسیه از دریای سیاه هموار میکند.
بر اساس کنوانسیون ۱۹۳۶ مونترو، ترکیه میتواند در زمان جنگ عبور کشتیهای جنگی را در این مسیر محدود کند.
این کنوانسیون به انقره امکان نظارت بر تنگههای داردانل و بسفر را میدهد که دریای مدیترانه و دریای سیاه را به هم متصل میکند.
ترکیه که میکوشد میان تعهداتش در ناتو و روابط نزدیک خود با مسکو تعادل برقرار کند، تا روز یکشنبه میگفت که حمله روسیه غیرقابل قبول است اما این وضعیت را به عنوان یک جنگ توصیف نکرده بود.
ابراهیم کالین، سخنگوی ریاست جمهوری در توییتر نوشت: "در چهارمین روز از جنگ اوکراین، ما درخواست رییسجمهور طیب اردوغان برای توقف فوری حملات روسیه و آغاز مذاکرات آتش بس را تکرار میکنیم."