به گزارش دیلیمیرور، قرار است بنیاد خیریه شاهزاده هری و همسرش مگان مارکل به خاطر کمکهای بشردوستانه و حمایت مالی سخاوتمندانه از افغانهای در معرض خطر جایزه بگیرد. مراسم اهدای جوایز همزمان با سالگرد سقوط کابل، روز دوشنبه در نیویورک برگزار خواهد شد.
بنیاد خیریه این زوج به نام آرچول (Archewell)، تاکنون حمایت مالی قابل توجهی از افغانهای در معرض خطر و همچنین کهنه سربازانی که در افغانستان خدمت کردهاند، داشته است.
به گزارش دیلی میرور، هری و مگان در مراسم جایزه حضور نخواهند داشت و به نمایندگی از آنان جیمز هولت، مدیر اجرایی بنیاد آرچول جایزه را دریافت خواهد کرد.
آقای هولت گفته این مایه افتخار است که از طرف کسانی به رسمیت شناخته شوم که نقش مهمی در ارائه کمکهای بشردوستانه به مردم افغانستان داشتهاند.
شاهزاده هری ۱۰ سال در ارتش بریتانیا بود و در افغانستان هم خدمت کرد.
نیل ترنر، رئیس شورای پناهندگان ناروی در افغانستان میگوید که عدم تمایل مقامات طالبان و جامعه بینالمللی برای تعامل موثر با یکدیگر، میلیونها افغان را به ناامیدی سوق داده است. او میگوید با گذشت یک سال، افغانستان بر پرتگاه ایستاده است و مردم آن به دلیل تسلط طالبان مجازات میشوند.
آقای ترنر در بیانیهای که در سایت این سازمان بشری روز پنجشنبه ۲۰ اسد، نشر شده از افزایش بدهیهای فلجکننده و فشار فزاینده بر بودجه خانوار در بین خانوادههای افغان ابراز نگرانی کرد و گفت که تعداد بیشماری از مردم نمیتوانند غذای کافی برای زنده ماندن بخرند.
او با اذعان این که تلاشهای بشردوستانه برای پایان دادن به بحران کافی نیست گفت که علیرغم تماسهای مکرر عوامل بشردوستانه، چیزی تغییر نکرده است.
در آستانه یکسالگی سقوط افغانستان به دست طالبان، ذخایر خارجی افغانستان همچنان مسدود است، فعالیتهای بانک مرکزی افغانستان متوقف شده و بسیاری از کمکهای توسعهای نیز قطع شده است.
رئیس شورای پناهندگان ناروی میگوید که جامعه بینالمللی باید تاثیر انسانی اقدامات اقتصادی اعمال شده از یک سال پیش را بپذیرد و برای رسیدگی به عوامل این بحران قدم بردارد.
به عقیده او بدون واکنش سریع به فروپاشی نزدیک اقتصادی کنونی، از جمله تخصیص کمکهای توسعه پایدار، حمایت از زیرساختهای کلیدی دولتی و تمویل درخواستهای اضطراری ، شهروندان عادی افغانستان همچنان بالاترین هزینه را برای تسلط طالبان بر افغانستان میپردازند.
مطابق با بررسی نیازهای بشردوستانه در سال ۲۰۲۲ بیش از نیمی از کل جمعیت افغانستان، به کمکهای بشردوستانه نیاز دارند که از این تعداد ۱۰.۹ میلیون نفر به سرپناه اضطراری و اقلام غیرغذایی نیاز دارند. در این بین ۱۶.۲ میلیون نفر به کمکهای حفاظتی نیاز دارند.
افزایش میزان بیکاری و ناامنی شغلی به ویژه در مناطق شهری نیز یکی از عواملی است که به شکنندگی وضعیت اقتصادی به ویژه مناطق شهری در کشور دامن زده است.
در حالی که بسیاری از مقامات دولتی سابق و کارکنان بخش دولتی شغل خود را از دست دادهاند مطابق با بیانیه شورای پناهندگان ناروی، درآمد ۷۰ درصد از کارگران به دلیل پرداختهای کم و نامنظم کاهش یافته است.
گزارشها نشان میدهد که نزدیک به ۹۰ درصد درآمد خانوار به طور متوسط صرف غذا میشود و این رقم در مواردی که زنان سرپرست خانوار هستند به ۹۴ درصد میرسد.
آخرین بررسی از وضعیت امنیت غذایی در افغانستان نشان میدهد که ۴۵ درصد از جمعیت افغانستان با سطوح بالایی از ناامنی غذایی حاد روبرو هستند.
شورای پناهندگان ناروی میگوید این وضعیت علیرغم کمکهای غذایی بشردوستانه به ۳۸ درصد کاهش مییابد. این نهاد در عین حال هشدار میدهد که این افزایش امنیت غذایی از ماه می بدین سو به دلیل محدودیتهای بودجهیی رو به کاهش است.
ارزیابی موسسه ریچ که درباره فعالیتهای بشردوستانه اطلاع رسانی میکند گویای این است که درآمد ماهانه خانوارها از سال ۲۰۲۱ به میزان ۱۴ درصد کاهش یافته است.
مطابق با دادههای این سازمان، در بحبوحه افزایش قیمت مواد غذایی و کاهش درآمدها هم میزان بدهی و هم تعداد خانوارهای مقروض افزایش یافته است.
معاون سخنگوی طالبان تایید کرد که مولوی رحیمالله حقانی، یکی از حامیان این گروه روز پنجشنبه ۲۰ اسد، در کابل کشته شده است. بلال کریمی گفت که رحیمالله حقانی در اثر «حمله بزدلانه دشمن» کشته شده است. برخی منابع گفتهاند مولوی حقانی در مدرسهاش در حمله انتحاری کشته شده است.
ویدیوی که در شبکههای اجتماعی نشر شده، نشان میدهد که در اثر این انفجار در و پنجره یک خانه تخریب شده و تعدادی در اطراف یک جسد که گفته میشود فرد انتحاری است، جمع شده و با سنگ و لگد جسد او را میزنند.
منابع میگویند فرد انتحاری خود را معلول جا زده بود و یک ماین را در پای مصنوعی خود جابجا کرده بود. او به بهانه اینکه بیمار است داخل اتاق مولوی رحیمالله شد و خود را منفجر کرد.
یکی از افراد طالبان میگوید به ملاقات مولوی رحیم آمده بودیم. با او دیدار کردیم و بعد اینکه بیرون شدیم، صدای انفجار شنیده شد.
او گفت دیده که یک معلول در اتاق نشسته بود.
وزارت خارجه روسیه از کشته شدن رهبر القاعده در کابل توسط امریکا ابراز تردید کرد. ایوان نچایف، معاون سخنگوی وزارت خارجه روسیه روز پنجشنبه ۲۰ اسد در یک نشست خبری گفت ما مطمئن نیستیم، چون امریکا هیچ مدرکی که نشان دهنده کشته شدن ایمن الظواهری باشد، ارائه نکرده است.
ایوان نچایف افزود، پس از اظهارات رسمی طالبان میتوان در این مورد نتیجهگیری کرد، اما این گروه هم تاکنون میگویند از اقامت الظواهری در پایتخت افغانستان اطلاع نداشتهاند.
رئیسجمهور امریکا اخیراً اعلام کرد که ایمن ظواهری روز یکشنبه، ۹ اسد در خانهای در کابل توسط طیاره بدون سرنشین امریکایی کشته شده است.
چهار روز پس از کشته شدن رهبر القاعده، طالبان اعلام کردند که از آمدن و سکونت او در کابل اطلاعی نداشتند.
طالبان همچنین حمله پهپادی امریکا در کابل را "تجاوز بر قلمرو افغانستان" خواندند.
معاون سخنگوی وزارت خارجه روسیه هم روز پنجشنبه حمله امریکا در کابل را "تجاوزکارانه" خواند.
ایوان نچایف گفت: «اقدامات تجاوزکارانه نیروی هوایی ایالات متحده امریکا که به خاک مستقل افغانستان حمله کرده سوالات جدی را ایجاد میکند. به عنوان مثال، چه کسی فضای هوایی را برای حمله هوایی به کابل فراهم کرد؟ و اگر غیرنظامیان کشته شده باشند چه کسی مسئول خواهد بود؟»
در بیست سال جمهوریت در افغانستان، به تاسی از قانون رسانههای نوین، در حدود سه صد و پنجاه روزنامه، هفتهنامه و ماهنامه، بیشتر از هشتاد تلویزیون و در حدود دوصد رادیو که بیشتر آنها افام بودند، ایجاد شدند.
در مجموع، نزدیک به هفتهزار نفر در این رسانهها اشتغال داشتند که حدود چهل درصد آنان را زنان و دختران تشکیل میدادند.
به گفته فدراسیون بینالمللی خبرنگاران، تعداد مجموعی رسانههای افغانستان تا پیش از حاکمیت طالبان به ۶۲۳ رسانه میرسید. این فدراسیون میگوید که در شش ماه نخست حاکمیت طالبان ۳۱۸ رسانه، شامل ۱۳۲ رادیو، ۵۱ تلویزیون، ۴۹ رسانهی آنلاین و ۱۱۴ روزنامه چاپی از فعالیت بازماندند.
طالبان بعد از تصرف کابل در اولین اقدام، آییننامه ۱۶ مادهای نشر کردند که سنگ تمامی بر فعالیت آزاد اطلاعرسانی در افغانستان گذاشت. در این آیئننامه گفته شده که رسانهها نباید مطالبی را نشر کنند که غیراسلامی باشد، به ارزشهای ملی توهین کند و یا مسائلی را پخش کنند که توسط مقامات طالبان تایید نشده باشد.
متعاقب به این آییننامه، طالبان از زنان و دختران در رسانهها خواستند تا با رعایت حجاب اسلامی صورت خود را بپوشانند و موی خود را در زیر روسری پنهان کنند. این فرمان سبب شد تا زنان و دختران از رسانههای تصویری به کلی حذف شوند.
طالبان که خود در بیست سال جمهوریت از آزادی بیان و تعدد رسانهها بهره جسته بودند و رسانهها برای تعادل اخبار خود پیوسته صدای آنها را نشر کرده بودند، بعد از پیروزی به سراغ همین رسانهها رفتند و تعداد کثیری از روزنامهنگاران را بازداشت و تا سرحد مرگ لت و کوب کردند و از آنها برای سکوت تعهد اجباری گرفتند.
تقی دریابی و نعمت نقدی دو خبرنگار روزنامه اطلاعاتروز بودند که در هفتم سپتامبر سال ۲۰۲۱ یعنی بیست و یک روز بعد از حاکمیت طالبان بازداشت و با بیرحمی و قساوت شکنجه شدند.
تقی دریابی بعد از فرار از کشور به افغانستان اینترنشنال گفت که روزهای سخت اسارت و شکنجهاش را هرگز از یاد نمیبرد و زخمهای بدنش در اصل داغی بر جبین آزادی بیان و نماد دموکراسی افغانستان، به دست طالبان بوده است.
در همین حال، سازمان گزارشگران بدون مرز میگوید که در روزهای نخست حاکمیت طالبان، خالد قادری، میرزا حسنی، جماالدین دلدار، خان محمد سیال، بصیره مصمم، اوغ بیگ غفوری، فیروز غفوری، جواد اعتماد، علیاکبر خیرخواه، رومان کریمی، سمیعالله و فرزاد، ۱۲ نفریاند که از سوی طالبان بازداشت و شکنجه شدهاند.
طالبان؛ اما تنها در حاکمیت خود تلاش برای خفهکردن رسانهها و آزادی بیان نکردند، آنها در زمان جنگ شان با نظام جمهوریت، دهها خبرنگار را ترور کردند و چندین خبرگزاری را آماج حمله و انفجار قرار دادند.
نهادها و سازمانهای دفاع از خبرنگاران میگویند که از سال ۱۳۸۰ الی ۱۳۹۸ در بیست ولایت افغانستان نزدیک به ۱۱۱ خبرنگار و کارمند رسانهای در افغانستان کشته شدهاند، که ۵۰ تن آنان به دست طالبان بوده است.
طالبان به تاریخ سیام جدی سال ۱۳۹۴ موتر حامل کارمندان تلویزیون طلوع را هدف قرار دادند که در آن هفت تن از خبرنگاران این تلویزیون کشته شدند. جواد حسینی، زینب میرزایی، مهری عزیزی، مریم ابراهیمی، حسین امیری، محمد علی محمدی و محمد حسین از جملهی کشتهشدگان این حمله بودند.
و حال که یکسال از حاکمیت طالبان میگذرد، فشار روزافزون، بازداشت و شکنجهی خبرنگاران و دستاندرکاران رسانهها از سوی طالبان همچنان ادامه دارد. شماری از این خبرنگاران از کشور فرار کردند و شماری هم از ترس استخبارات طالبان یا تغییر شغل دادند و یا مخفیانه زندگی میکنند.
نبود حق دسترسی به اطلاعات، سانسور، ترس، بازداشت، شکنجه و حتی مرگ، از مهمترین عوامل زوال آزادی بیان در افغانستان پنداشته میشود.
بر اساس آمار سازمان گزارشگران بدون مرز که در ماه ثور سال جاری نشر شد، افغانستان در ردهبندی جهانی آزادی رسانهها، ۳۴ پله سقوط کرده است.
طبق این گزارش، افغانستان از میان ۱۸۰ کشور با کسب ۳۸ امتیاز در رده ۱۵۶ قرار گرفته در حالی که پارسال با ۶۰ امتیاز در رده ۱۲۲ قرار داشت.
به گفته سازمان گزارشگران بدون مرز، سقوط کابل به دست طالبان، دورنمای رسانههای افغانستان را تغییر داده است.
منابع محلی از پنجشیر به افغانستان اینترنشنال میگویند طالبان در روستای کرامان، پدران سه خانواده را شکنجه و تهدید کردند تا دخترانشان را نکاح کنند. به گفته منابع، طالبان آنان را تهدید کردهاند که «اگر دخترانتان را به نکاح ما قبول نکنید به زور این کار را خواهیم کرد.»
پیش از این هم گزارشهایی مطرح شده بود که طالبان در بدخشان و تخار دختران جوان را به نکاح افراد خود در میآورند. در نامهای منسوب به طالبان که چندی قبل در شبکههای اجتماعی هم به صورت گسترده همرسانی شد، آمده بود که از مردم این ولایات خواسته شده لیست دختران جوان خود را به طالبان دهند.
گروه طالبان نشر این گزارشها را "جعلی" خوانده است.
با این حال منابع از پنجشیر به افغانستان اینترنشنال تایید کردهاند که طالبان در یک هفته اخیر حداقل ۳ بار به خانه باشندگان روستای کرامان رفتهاند تا دختران جوان را به نکاح خود درآورند.
اخیرا رامیتا نوایی، مستندساز تلویزیون امریکایی پیبیاس نیز در مستندی زندگی دشوار زنان افغاستان را روایت کرده و گفته شماری از جنگجویان و فرماندهان طالبان وقتی درباره جذابیت و زیبایی دختری میشنوند، او را برای نکاح با خود اختطاف میکنند.
او گفته «ما شواهدی را کشف کردیم که این اتفاق به کثرت در صفوف طالبان رخ داده است.»
رامیتا نوایی میگوید «در هر موردی که به آن برخورد کردم، اعضای خانواده، هنگام بردن دختران، توسط طالبان مورد ضرب و شتم قرار گرفته بودند.»
منابع افغانستان اینترنشنال میگویند در چند روز اخیر یک خانواده از روستای کرامان توانسته دختر جوان خود را پنهانی در تاریکی شب از پنجشیر خارج کند. دو خانواده دیگر تاکنون در برابر تهدیدات ایستادگی کردهاند.
به گفته منابع، احتمال دارد طالبان به زودی با استفاده از زور و توسل به تفنگ، دختران این خانوادهها را با خود ببرند.
