یک تیم تحقیقاتی از مورخان در قطر میگوید که دهها نسخه خطی باستانی شامل نسخههای خطی قرآنی کمیاب پس از سرقت از افغانستان در خانههای حراج در شهرهای اروپایی به فروش میرسد. آنها میگویند که در همکاری با پولیس انترپول از فروش ۱۲ اثر باستانی قاچاق شده جلوگیری کردهاند.
این تیم مورخان بخشی از پروژه هیمایا هستند که در همکاری مشترک با کتابخانه ملی قطر و فدراسیون بینالمللی انجمنها و مؤسسات کتابخانهای برای جلوگیری از قاچاق غیرقانونی نسخههای خطی در خاورمیانه، شمال آفریقا و آسیای مرکزی فعالیت میکنند.
استفان ایپرت، مدیر مجموعههای ویژه کتابخانه ملی قطر به روزنامه هنر گفت: «در سال ۲۰۲۰ از طریق تیم کارشناسان بینالمللی خود متوجه شدیم که برخی از نسخههای خطی قرآنی کمیاب از کابل در پاریس، لندن، آمستردام و ایران به فروش میرسد.»
به گفته آقای ایپرت در بین این آثار یک نسخه خطی از قرآن کمیاب و زیبا که در حراجی ساتبیز لندن به فروش میرسید توجه آنان را به خود جلب کرد.
آقای ایپرت توضیح میدهد که قرآن توسط فرانسیس ریچارد، محقق برجسته نسخههای خطی فارسی شناسایی شده است.
این محقق گفته است که این نسخه خطی کمیاب و باشکوه را در سال ۲۰۱۶ در آرشیو ملی افغانستان در کابل دیده است.
آقای ایپرت میگوید که اکنون در تلاش هستیم تا آن نسخه خطی را به کابل بازگردانیم. در همین حال او میگوید که این سرقت هرگز توسط آرشیو ملی افغانستان اعلام نشده و تعداد واقعی نسخههای خطی سرقت شده مشخص نیست.
به گفته او این آثار باستانی از مجموعهای گرانبها شامل بیش از ۶۰۰۰ قرآن دوره تیموری با عناصر تزیینی منحصر به فرد به سرقت رفتهاند.
در حالی که خانه حراج ساتبیز سال گذشته این قرآن باستانی را پس از فشار هیمایا از حراج خود حذف کرد اما قطعات دیگری از این مجموعه دوباره در حراجیهای دیگری در سایر شهرهای اروپایی دیده شدهاند.
تیم آقای ایپرت یکی از این نسخههای خطی را در ماه می گذشته در یک خانه حراج در هالند شناسایی کردند اما قبل از اینکه بتوانند جلوی آن را بگیرند، این اثر به فروش رسیده بود.
مطابق با اطلاعات گروه هیمایا یک نسخه دیگر نیز بر روی یک سایت فروش آثار باستانی در ایران نیز برای فروش تبلیغ شده بود.
در همین حال این مورخان میگویند که آنها در سال گذشته هشت نسخه خطی دیگر را نیز شناسایی کردهاند.
