۱۵ روز دیگر جنرال قمر باجوه از سمتش به عنوان رئیس ستاد ارتش پاکستان کنار می‌رود.

او که در نوامبر سال ۲۰۱۶ برای یک دوره سه‌ساله فرمانده ارتش پاکستان مقرر شد، در سال ۲۰۱۹ با حمایت عمران خان، نخست‌وزیر وقت، توانست دوره خدمتش را برای یک دوره سه‌ساله دیگر تمدید کند.

در پاکستان قدرتمندترین فرد رئیس ستاد ارتش است. او به عنوان رئیس ارتشی که قدرت فراوان دارد، در تمام امور - از سیاست خارجی تا تجارت و انتخابات – جایگاه تعیین کننده دارد. به همین دلیل، انتخاب رئیس ارتش در پاکستان همان قدر مهم و پر از حاشیه است که انتخاب نخست‌وزیر در انتخابات.

حالا سوال این است که پس از جنرال باجوه، چه کسی کرسی فرماندهی را می‌گیرد. از آنجا که جانشین باجوه نه تنها در مورد پاکستان، که در مورد افغانستان نیز تصمیم‌گیرنده اصلی است، انتخاب او برای افغانستان نیز اهمیت دارد.

نحوه گزینش

از سال ۱۹۷۲ به بعد رسم بر این بوده که ارتش یک لیست چهار الی پنج نفره از زبده‌ترین دگر جنرال‌ها را به وزارت دفاع و سپس برای انتخاب نهایی به دفتر نخست‌وزیر می‌فرستد. نخست‌وزیر از میان کاندیدها یکی را انتخاب می‌کند و حکم مقرری او را برای رئیس‌جمهور می‌فرستد. با امضای رئیس‌جمهور که بیشتر جنبه تشریفاتی دارد، فرد منتخب رئیس‌ ستاد ارتش پاکستان می‌شود.

کاندیدان مطرح

جنرال قمر جاوید باجوه را نواز شریف انتخاب کرد. حالا پس از شش سال این قرعه به نام برادرش، شهباز شریف افتاده است تا از میان، دگرجنرال عاصم منیر، دگرجنرال ساحر شمشاد میرزا، دگرجنرال نعمان محمود، دگرجنرال محمد امیر، جنرال حمید فیض و جنرال اظهر عباس، یکی را انتخاب کند.

دگر جنرال عاصم منیر مورد پسند نواز شریف است اما یکی از مقامات ارشد حزب مسلم لیگ بدین باور است که او از برداران شریف خوشش نمی‌آید. بار اول نیست که نواز شریف از سوی معتمدش ضربه فنی خورده است. او جنرال پرویز مشرف را به قدرت رساند ولی مشرف وی را از نخست‌وزیری برکنار و زندانی کرد. جنرال باجوه نیز انتخاب اشتباه شریف بود. باجوه پس از افشای اسناد پانامه، در تبانی با عمران خان و دیوان عالی پاکستان، نواز شریف را از نخست‌وزیری کنار زد و به زندان فرستاد. بنابراین، احتمال کم می‌رود شریف بار دیگر کورکورانه به عاصم منیر اعتماد کند.

دگر جنرال ساحر شمشاد میرزا باتجربه‌ترین کاندید است اما از آنجا که با عمران خان رابطه خوب و دوستانه دارد بعید است از طرف شهباز شریف که به تازگی از طرف عمران خان متهم به برنامه‌ریزی حمله بر جانش شده است، برگزیده شود.

دگرجنرال نعمان محمود را آدم «خشک» توصیف کرده‌اند. کار کردن با او برای هر نخست‌وزیری سخت است و همین خشکی شخصیتی شانس او را برای چنین موقف مهمی پایین آورده است.

دگرجنرال محمد امیر از کسانی هست که گمان می‌رود با حزب مردم پاکستان دادوستدهایی داشته باشد. به همین دلیل گمان نمی‌رود توسط شهباز شریف که به طور سنتی رقیب حزب مردم پنداشته می‌شود انتخاب گردد.

اما، جنرال فیض حمید کارنامه «فتح افغانستان» را در لیست افتخارات خود دارد و تا پیش از برکناری عمران خان هیچ کسی تردید نداشت او رئیس ستاد ارتش بعدی باشد. عمران خان و جنرال فیض حمید کسانی‌اند که بر حمایت از همدیگر سنگ تمام گذاشته‌اند. با کنار رفتن عمران خان از سمت نخست‌وزیری، شانس فیض حمید نیز جداً پایین آمد. اگر معجزه‌ای رخ ندهد، حمید به هیچ وجه نمی‌تواند انتخاب شهباز شریف باشد و چوب فرماندهی را به زیر بغل بگیرد.

جنرال اظهر عباس آدم گمنامی هست. کمتر کسی در مورد او می‌داند. او کم حرف می‌زند و حرفه‌ای عمل می‌کند. در میانه دنیای بی‌اعتمادی و کش‌و‌گیر سیاسی میان عمران خان و ائتلافی از احزاب دیگر، به نظر می‌رسد که کبوتر بخت بر شانه او می‌نشیند و او بدون اینکه برای رسیدن به ریاست ستاد ارتش تلاش زیادی کرده باشد جای جنرال باجوه را پر می‌کند.

تا دو هفته دیگر این باجوه نیست که سیاست خارجی پاکستان در مورد افغانستان را دیکته می‌کند. به احتمال زیاد این بار اظهر عباس تصمیم می‌گیرد که پاکستان و افغانستان چگونه اداره شود.