براساس گزارش روزنامه ۸صبح، روند بازنگری نصاب آموزشی از سوی طالبان در قوس ۱۳۹۹ توسط هیأت کمیته ارزیابی این گروه برای نصاب تعلیمی، نهایی شده است.
کمیسیون تعلیم و تربیه و تحصیلات عالی طالبان در آن زمان کمیتهای را برای انجام این مسئولیت موظف کرده بود.
به نظر میرسد که طالبان به دنبال امضای توافقنامه دوحه با امریکا، اقدام به بازنگری نصاب آموزشی کردهاند.
طی این روند، حدود ۴۵ کتاب دوره ابتداییه، ۴۸ کتاب دوره متوسطه و ۴۳ کتاب دوره لیسه توسط طالبان بازنگری شده است.
طالبان باور دارند که نصاب آموزشی کنونی افغانستان، توسط نظام جمهوریت و حمایت مالی کشورهای خارجی تدوین و برخی معیارهای «غیراسلامی و غیرافغانی شبیه دنیای غرب» در آن گنجانیده شده است.
تغییراتی که طالبان در نصاب آموزشی آوردهاند
طالبان در نتیجه بازنگری خود از نصاب آموزشی در افغانستان، پیشنهاد کردهاند که مضامین «هنر رسامی»، «تعلیمات مدنی» و «فرهنگ» از نصاب آموزشی حذف شود. کتاب «هنر رسامی» در سال ۱۳۹۶ تدوین و نشر شد که مهارتهای هنری از جمله مجسمهسازی، نقاشی، رسامی و کار با پنسل را به دانشآموزان آموزش میدهد. این کتاب از صنف از صنف اول تا نهم در مکاتب افغانستان تدریس میشود.
طالبان حذف کتاب «تعلیمات مدنی» را نیز پیشنهاد کردهاند. این کتاب نیز در سال ۱۳۹۶ به نصاب آموزشی افغانستان افزوده شد. «تعلیمات مدنی» آموزههای حقوق بشری، حقوق شهروندی و آزادیهای مدنی را دربر میگیرد.
کمیته ارزیابی نصاب آموزشی طالبان در مورد کتاب «تعلیمات مدنی» گفته است: «از صنف هفتم تا دوازدهم در همه این کتاب موضوعاتی آورده شده که بیشتر مضر یا بیفایده و خلاصه یا نتیجه دموکراسی است؛ مانند معرفی موسسات، مردمسالاری، قانون اساسی، حقوق بشری، انتخابات، پولیس ملی و غیره… از آنجایی که این کتابها لازمی است، پس نیاز است که استاد همه جوانب منفی این موارد را برای دانشآموزان بیان کند.»
کتاب سوم که هیأت طالبان در پی حذف آن است، «فرهنگ» است. طالبان میگویند: «این مضمون انتخابی است و خواندن آن لازمی نیست. اگر به جای آن یک مضمون مفید دیگر خوانده شود، خوب خواهد شد.»
حذف تصاویر ذیروح از کتابهای مکتب
طالبان همچنان در پی بازنگری نصاب آموزشی افغانستان، خواستار حذف تصاویر ذیروح و مجلسمهها از کتابهای مکتب شدهاند. براساس گزارش روزنامه هشت صبح هیأت این گروه که این کتابها را ارزیابی کرده، باور دارد که در چگونهگی این تصاویر «فسادهای زیاد نهفته است» و نظام پیشین از این تصاویر برای «انحراف ذهنیت دانشآموزان» استفاده میکرد.
طالبان همچنان خواستار حذف تصاویری با پوشش «دریشی» از کتابهای مکاتب شدهاند. این گروه موجودیت تصاویر دختران را نیز در کتابهای مکتب، «عمل غیراسلامی و غیرافغانی برای تشویق به بیحجابی» عنوان کردهاند.
«جهاد در نصاب درسی بیاید تا کودکان به جنگ تشویق شوند»
افزون بر اینها، در گزارش روزنامه هشت صبح آمده است که «یکی از مسایل در نصاب آموزشی که طالبان بهگونه جدی خواستار تغییر آن شدهاند، تعریف صلح و جنگ است.»
هیأت کمیته ارزیابی نصاب آموزشی از سوی این گروه گفته است که باید احکام جهاد در نصاب درسی بیاید تا کودکان به جنگ تشویق شوند.
در گزارش به نقل از هیأت ارزیابی طالبان آمده است: «اصل مفهوم جهاد، جنگ با شمشیر است، در حالی که به باور آنان، نصاب آموزشی کنونی چنین مفهومی را از ذهن دانشآموزان حذف میکند.»
نکوهش برخی شخصیتها
در گزارش روزنامه هشت صبح آمده است که هیأت کمیته ارزیابی نصاب آموزشی طالبان در مورد «شماری از سیاسیون، ادیبان و شخصیتهای افغانستان با الفاظ تند صحبت کردهاند.»
این گروه امانالله خان را «خاین» خواندهاند که «به باور آنان، در موافقتنامه راولپندی و کابل، بخشی از خاک کشور را در آنسوی خط دیورند به انگلیسها تسلیم کرده است.»
طالبان همچنان بر داوودخان و داکتر نجیبالله، رئسای جمهور پیشین افغانستان و باورهای برخی نویسندگان و شاعر نظیر بایزید روشان، فیضمحمد کاتب، غنی خان، محمود طرزی و سلیمان لایق را نکوهش کردهاند.
در گزارش آمده است که در ارزیبابی کتابوطندوستی صنف هفتم در مورد فیضمحمد کاتب، نویسنده و تاریخنگار هزارهتبار، نیز تصریح شده است: «اینجا یک اهل تشیع به نام ملا فیضمحمد کاتب که عضو نهضت مشروطه بود، معرفی شده است. معلم باید مفاسد نهضت مشروطه (که در اصل یک صنف شاهی و جمهوریت غربی بود) را به دانشآموزان بیان کند.»
طالبان سازمان ملل را «اداره شیطانی» خواندهاند
در بخشی از گزارش روزنامه هشت صبح آمده است که این گروه در کتاب پشتوی صنف پنج، سازمان را «اداره شیطانی» خواندهاند. براساس گزارش طالبان باور دارند که این سازمان نیکنام نیست و باید دانشآموزان از «جرایم» آن باخبر شوند. طالبان در مورد آنچه جرایم سازمان ملل متحد خوانده، جزییات ندادهاند.
طالبان در حالی سازمان ملل را نکوهش کردهاند که این گروه از آغاز حاکمیت دوبارهشان، پیوسته خوستار افزایش کمکهای بشردوستانه این سازمان به افغانستان شدهاند. در کنار این، طالبان همواره به دنبال به دست آوردن کرسی افغانستان سازمان ملل بودهاند که تلاشهایشان ناکام شده است.
