آیا این تهدید فقط یک هشدار خالی بدون عمل است یا شبکه حقانی واقعاً به فکر حمله فیزیکی در خارج از افغانستان است؟
سعید خوستی، سخنگوی پیشین سراجالدین حقانی، روز سهشنبه (۱۲ ثور) در یک رشته توییت، مخالفان طالبان در خارج از کشور را به مرگ تهدید کرد. او هشدار داد که طالبان صدها داوطلب برای هدف قرار دادن مخالفان خارجنشین خود دارد.
شبکه حقانی در ترور شهروندان افغانستان در بیست سال گذشته دست بالایی داشت. بیشتر حملات هدفمند، پیچیده و انتحاری در شهر کابل کار نیروهای این شبکه قلمداد میشد. اما شبکه حقانی تا اکنون به حمله به خارج از مرزها اقدام نکرده است. از این رو، از بسیاری جهات، تهدید تازه عضو ارشد شبکه حقانی میتواند یک رویکرد نسبتا تازه باشد.
هرچند تا اکنون این تهدید فقط توسط یک نفر ابراز و به تاکید بیان شده است، اما نزدیکی سعید خوستی به سراجالدین حقانی چنان است که نمیتوان این حرف او را، که بار دیگر در فضای مجازی تکرار کرده است، نادیده گرفت.
سعید خوستی، سخنگوی سابق سراجالدین حقانی است که اکنون نقش دلال تجاری را برای این گروه باز میکند.
او از دوران پیش از تسلط طالبان بر افغانستان، از معدود افرادی بود که با سراجالدین حقانی، میتوانست دید و بازدید داشته باشد و درست پس از پیروزیشان هم سخنگوی وزارت داخله طالبان شد و تنها بعد از رسواییهای مالی و اخلاقی او، سراج ناچار شد او را کنار بگذارد، اما بازهم از او به عنوان مسئول یتیمخانههای شبکه حقانی استفاده میکند که منابع مالی فراوانی در اختیار دارد.
سعید خوستی کسی است که در روزهای عید در نبود سراجالدین حقانی، با بستههای پول در خیابانهای شهر میگردد و به نیروهای شبکه حقانی هدیه میدهد.
یکی از منابع نزدیک به شبکه حقانی در کابل گفت: «این تهدید بیش از آنکه علیه افغانهای مخالف و مهاجر باشد، علیه کشورهای اروپایی و امریکایی میزبان آنها میباشد.»
از زمان روی کار آمدن طالبان، صدها هزار شهروند افغان از کشور فرار کردهاند. حدود صد هزار افغان تنها توانستهاند در امریکا مستقر شوند و زندگی خود را شروع کنند. هزاران نفر دیگر در فرانسه، آلمان و بریتانیا پناهنده شدهاند. هرچند دولتهای میزبان باور دارند که روند موثر شناسایی افراد پناهجو را طی کردهاند که در میان آنها همدلان و وابستگان طالبان و گروههای افراطی نباشند.
این نیروها عمدتا تحصیلکرده و منتقد طالباناند و بسیاری از آنها در نهادهای تاثیرگذار مشغول شدهاند. شهروندان افغان خارج از کشور تا اکنون توانستهاند چند تظاهرات ضدطالبانی را در دهها شهر جهان مدیریت کنند و روزانه اقدامات طالبان را در فضای مجازی و افکار عامه به چالش میکشند. برای طالبان، که با تسلط بر رسانههای داخلی میخواهد تمام انتقادها و افکار آزاد را کنترول کند، این مجموعه به چالش بزرگی تبدیل شده است.
اینک اما منابع میگویند که هشدار سعید خوستی حرف خود او نیست.
براساس گزارشهای رسیده، این اخطاریه در یک جلسه خصوصی توسط سراجالدین حقانی مطرح شده است و سعید خوستی آن را ظاهرا علیه مخالفان سیاسی بازتاب داده است در حالیکه انگیزه اصلی شبکه حقانی چیز دیگری است.
اکنون به نظر میرسد یک تهدید دیگر متوجه تاسیسات دیپلوماتیک کشورهای غربی مقیم کابل هم است هرچند بسیاری از آنها خالی از دیپلوماتاند. قدرتهای غربی تا اکنون بهرغم حفظ شیرازه مالی افغانستان، مانع پذیرش رسمیت اداره طالبان در سطح بینالمللی است و به خار زیر بغل طالبان برای رسیدن به آرزوی دیرینشان تبدیل شده است.
از سوی دیگر، در این میان نباید رقابتهای قدرتهای بزرگ را نادیده گرفت. شماری از کشورهای منطقه رقیب امریکا و اروپا به نظر میرسد این مشوره را به سراجالدین حقانی دادهاند که در پی اعمال فشار بر غرب باشد تا آنها را وادار به همکاری بیشتر با اداره طالبان کند. به این ترتیب، هدف شبکه حقانی، ظاهرا مقابله با فشارهای امریکا و اروپا علیه طالبان است که به طور روزافزون برای رسیدن به یک چارچوب سیاسی بزرگتر در افغانستان، بر طالبان اعمال میشود.
همین دیروز نماینده ویژه امریکا برای افغانستان گفت که نمایندگان همه کشورها در نشست دوحه در مورد گفتوگوی سیاسی میان افغانها به عنوان راهحل همه چالشها توافق داشتند.
توماس وست روز چهارشنبه (۱۳ ثور) در رشتهتوییتی نوشت که اولویتهای کشورها در قبال افغانستان متفاوتاند اما از این توافق نظر در نشست دوحه به عنوان «اجماع» کشورها در این زمینه یاد کرد.
این دیپلومات ارشد امریکایی افزوده که اولویتهای کشورها در قبال افغانستان متفاوتاند، اما همه توافق نظر دارند که گفتوگوی سیاسی میان افغانها بخش اصلی راهحل تمام چالشها است.
با توجه به توضیحاتی که ارائه شد، به نظر میرسد شبکه حقانی که از توان بالای عملیاتی برخوردار است، اکنون به فکر فشار متقابل شده تا ابزاری را که علیه کشورها در اختیار دارد و آن همانا تهدید تروریستی است، به کار ببندد. هرچند این سخنان اکنون در نطفه است و هیچ نشانهای از توطئهای تروریستی در خارج از مرزها حداقل تاکنون بروز نکرده است.
