معین امور جوانان وزارت فرهنگ طالبان موسسات خیریه خارجی مانند سازمان ملل را متهم کرد که کمکها را «حیفومیل و غارت» میکنند. یونس راشد در پکتیا مدعی شد که این سازمانها به خاطر ساختن کشور و امداد به مردم افغانستان نیامدهاند.
این نخستین بار است که یک مقام ارشد طالبان درباره اختلافات این گروه با سازمانهای بینالمللی به صراحت صحبت می کند.
پیش از این، مقامات امریکایی و برخی از سازمانهای امدادی بارها طالبان را به دخالت در امور امدادرسانی و تلاش برای سوءاستفاده از کمکهای خارجی به نفع خواستههای خود متهم کرده بودند.
آقای راشد روز سهشنبه در جمع دانشجویان دانشگاه پکتیا صحبت میکرد و به سوالهای آنان پاسخ میگفت. او از نحوه مصرف دو میلیارد دالر کمک خارجی در دو سال گذشته انتقاد کرد و مدعی شد که این موسسات این پولها را در پروژههای نادرست و بیهوده مصرف کردهاند.
او گفت که بخش زیادی از پولهای کمک شده خارجی در افغانستان مصرف نشده است. راشد درباره این ادعای خود اسنادی ارائه نکرد.
سازمانهای امدادی میگویند که میلیونها افغان به کمکهای غذایی جهان نیاز دارند و بر ادامه کمکهای بینالمللی برای جلوگیری از بحران بشری در این کشور تاکید دارند.
معاون وزارت اطلاعات و فرهنگ طالبان میگوید که هنوز «شرایط شرعی» آموزش زنان و دختران در افغانستان فراهم نیست. یونس رشید در سخنانی گفت که مقامات طالبان در این مورد دلایلی نزد خود دارند اما لازم نمیبینند که به مردم و رسانهها بگویند.
او گفت که تنها به طور خصوصی درباره دلایل ممنوعیت آموزش زنان و دختران صحبت میتوانند. پس از گذشت دوسال از بسته ماندن مکاتب و دانشگاهها به روی دختران و زنان، آقای راشد مدعی شد که این ممنوعیت برای یک «مدت محدود» است.
افغانستان تنها کشوری در جهان است که جلو آموزش زنان و دختران در آن گرفته شده است. طالبان ممنوعیت آموزش زنان را زیر نام شریعت ادامه دادهاند.
یونس راشد روز سهشنبه در میان دانشجویان دانشگاه پکتیا صحبت میکرد. او گفت که دانشجویان بارها درباره بسته ماندن مکاتب و دانشگاهها به روی زنان و دختران از او سوال کردهاند. اما تاکید کرد طالبان مایل نیستند به طور صریح در مورد دلایل بسته ماندن مکاتب صحبت کنند.
او توضیح نداد که چرا مقامات طالبان از تشریح دیدگاههای خود درباره آموزش زنان طفره میروند. پیش از این وزیر تحصیلات عالی طالبان در توجیه بسته شدن دانشگاهها به روی دختران گفته بود که دانش آموزان دختر مقررات طالبان در مورد لباس و تفکیک جنسیتی را مراعات نمیکردند.
سید محمود نبویان میگوید که بین ایران و طالبان همکاری اطلاعاتی گسترده درباره گروههای تروریستی وجود دارد. او مدعی شد که داعش پس از حمله بر شاهچراغ، در صدد یک حمله تروریستی دیگر در مشهد بود که با همکاری اطلاعاتی طالبان خنثی شد.
نبویان عضو هیئتی از نمایندگان پارلمان ایران بود که این هفته در سفر به افغانستان با مقامات مختلف طالبان دیدار کردند.
او در مصاحبه با خبرگزاری مهر که روز سهشنبه نشر شد، گفت: «بنده با معاون استخبارات افغانستان جلسه داشتم که نکات مهمی را مطرح کرد. ایران و افغانستان تبادلات اطلاعاتی زیادی با هم درباره تحرکات تروریستها به ویژه در مرزها میکنند.»
او افزود: «قرار بود داعش علاوه بر شاهچراغ، اقدام تروریستی دیگری را در مشهد مقدس انجام دهد که با تبادل اطلاعاتی که بین ما و مقامات افغانستان انجام شد، توانستیم نقشه دشمن را خنثا کنیم.»
این مقام ایرانی مدعی برخورد جدی طالبان با داعشیها است و میگوید که طالبان تاکنون صدها داعشی را کشته و صدها تن دیگر را زندانی کردهاست.
تامین امنیت شیعیان و آزادی آنان در انجام مناسک مذهبی در افغانستان در گفتوگوی هیئت پارلمانی جمهوری اسلامی با طالبان مطرح شده است. تهران به رغم اعتراض شیعیان افغانستان به محدود شدن مراسم و مناسک ماه عاشورا توسط طالبان، از موضعگیری در این رابطه خودداری کرد.
نبویان گفت در دیدار با برخی از علما و سران شیعه در افغانستان، از تامین امنیت و آزادی عمل مذهبی در دوره حاکمیت طالبان ابراز خرسندی کردند. او در این مصاحبه گفت: «امنیت شیعیان افغانستان تامین شده است.»
این در حالیست که امسال طالبان ضمن وضع محدودیتهای سختگیرانه بر مراسم محرم شیعیان، برخوردهای خشونتآمیز با عزاداران داشت. اعضای شورای علمای شیعه افغانستان نیز نسبت به وضع محدودیت طالبان بر مراسم محرم ابراز نگرانی کرده بودند.
افزون بر آن این مقام ایرانی از «تغییر فرهنگی طالبان» تمجید کرده و گفت: «امروز به لحاظ فرهنگی تحولات زیادی در طالبان ایجاد شده است، به گونهای که آنان از ما تقاضا کردند که میخواهیم از کتب شهید مطهری استفاده کنیم و آن را به زبان پشتو ترجمه کنیم تا مورد مطالعه قرار دهیم.»
نماینده تهران در مجلس ایران در حالی از تغییر فرهنگی طالبان سخن میگوید که چند روز قبل سخنگوی هیئت رئیسه مجلس ایران از روحیه ستیز و غیر مسالمتآمیز طالبان یاد کرد و گفت: «آیا طالبان همان طالبان نیست؟»
تامین حقابه هلمند، مبادلات اقتصادی بین هر دو کشور و اجازه خروج به عکاس بازداشت شده ایرانی در آینده نزدیک از دیگر مواردی است که آقای نبویان به عنوان موضوعات مورد بحث بین هیئت ایرانی و مقامات طالبان یاد کرده است.
مرتضا مطهری یک نویسنده و روحانی ایرانی بود که از نظریهپردازان اصلی جمهوری اسلامی به حساب میآید.
نماینده تهران در مجلس ایران در حالی از تغییر فرهنگی طالبان سخن میگوید که چند روز قبل سخنگوی هیئت رئیسه مجلس ایران از روحیه ستیزجویانه طالبان یاد کرد و گفت: «آیا طالبان همان طالبان نیست؟»
وزیر امر به معروف طالبان مدعی شد که افغانستان به دلیل رهبری هبتالله آخندزاده «در میدان علم و دین خود کفا است» و به فتوای علمای دینی کشورهای دیگر نیاز ندارد. حنفی دوشنبه در یک سخنرانی در غور در وصف هبتالله گفت که او یک «قبلهگاه استشهادی» است.
طالبان به انتحار نیروهای خود «استشهادی» میگویند. این گروه در سرطان ۱۳۹۶ تایید کرد که فرزند هبتالله عامل یک حمله انتحاری در ولسوالی گرشک ولایت هلمند بود.
در عملیات انتحاری طالبان صدها فرد ملکی کشته شدند اما این گروه اغلب تلفات ملکی را رد میکرد.
این مقام طالبان در بخشی از سخنانش گفت که تمام جهان در یک طرف قرار گرفتند و طالبان را منزوی کردند. با این حال، او تاکید کرد که حکومت طالبان منزوی نخواهد شد.
وزیر امر به معروف طالبان مدعی شد که حکومت این گروه در تمام جهان «بینظیر» است. او گفت مسلمانان در کشورهای اسلامی آزاد نیستند و آنها در حوزه اقتصاد و دانش تحت فشار بیرونی هستند.
او گفت طالبان فشار کسی را قبول ندارد. خالد حنفی با اشاره به انتقادها نسبت به سیاستهای طالبان گفت که برخی علیه طالبان تبلیغات میکنند و میگویند که این گروه اسلام را «بدنام» میکند.
آقای حنفی تاکید کرد مردم حق دارند در وزارت امر به معروف طالبان شکایت درج کنند، اما افزود که انتقاد از نظام اسلامی «غیرشرعی و غیر اصولی» است.
وزیر امر به معروف طالبان به رغم ممنوعیتهای گسترده برای زنان مدعی شد که این گروه حامی زنان است و در ادامه تصریح کرد که در «فرهنگ ما» زنان باید مستور باشند.
او حضور زنان و مردان در پارکها و مراسمهای عروسی را غیرقابل قبول و خلاف فرهنگ افغانستان عنوان کرد.
طالبان بارها از رعایت حقوق زنان در چارچوب شریعت سخن گفته اند. آنها در مورد رعایت حقوق زنان تنها بر حق میراث و ازدواج اختیاری تاکید کردهاند.
فعالان حقوق بشر در افغانستان و خارج تلاش دارند که کشورهای جهان رژیم طالبان را به علت تبعیض و حذف زنان از حوزه عمومی به عنوان رژیم آپارتاید جنسیتی بشناسند.
فاکسنیوز در گزارشی با اشاره به فعالیتهای جبهه مقاومت ملی در دو سال گذشته در افغانستان، نوشت که این جبهه به «خاری» در چشم طالبان تبدیل شده است. گزارش افزوده که به رغم سرکوبگری گسترده طالبان، جبهه مقاومت از مبارزه علیه این گروه دست برنداشته است.
در این گزارش، که روز سهشنبه (هفتم سنبله) منتشر شد، آمده که جبهه مقاومت ملی مشتاق دریافت کمکهای غرب برای مقابله با طالبان است.
علیمیثم نظری، مسئول روابط خارجی جبهه مقاومت ملی به فاکسنیوز گفته که نیروهای این جبهه موفق شدهاند که فراتر از پایگاههای اصلی خود در درههای اطراف هندوکش، در بسیاری از مناطق افغانستان طالبان را به چالش بکشند.
آقای نظری گفت: «ما عملیات چریکی موفقی در ولایتهای شرقی مانند ننگرهار، لغمان و نورستان راهاندازی کردهایم؛ همینطور در شمال و مناطق مرکزی افغانستان. دلیل آن این است که مردم افغانستان اکنون بیشتر از دو سال پیش متقاعد شدهاند که مبارزه مسلحانه تنها راه بازگشت صلح و ثبات به افغانستان است.»
به دنبال سقوط کابل در ۲۴ اسد ۱۴۰۰ و تسلط دوباره طالبان بر افغانستان، احمد مسعود رهبری جبهه مقاومت ملی افغانستان را به دست گرفت.
در دو سال گذشته، این جبهه پیوسته از حملات نیروهایش علیه مواضع طالبان خبر میدهد. طالبان اعضای جبهه مقاومت ملی را «بغاوتگر» مینامد و در چند درگیری فرماندهان ارشد آن را کشتهاست.
فاطمه امان، کارشناس موسسه خاورمیانه در گفتوگو با فاکسنیوز گفته که طالبان با چالشهای داخلی مختلفی روبهرو است و از این میان، جبهه مقاومت را به عنوان یک «تهدید قابل توجه» میبیند. به گفته خانم امان، در این جبهه شماری از چهرههای برجسته سیاسی حضور دارند.
پیتر ولیز، پژوهشگر افغانستان در موسسه مطالعات جنگ گفت که حملات جبهه مقاومت ملی در نیمه اول ۲۰۲۳ نسبت به همین بازه زمانی در ۲۰۲۲ کاهش یافت، اما در نیمه دوم سال جاری با راهاندازی چندین حمله در هفته افزایش یافته است. به گفته او، این رویکرد میتواند ناشی از تغییر در شیوه عملیات و راهبرد جبهه مقاومت ملی باشد.
اتحادیه اروپا و امریکا پیش از این گفتند که از مبارزه مسلحانه علیه طالبان حمایت نمیکند. از همین رو، درخواستهای مکرر جبهه مقاومت برای حمایت بینالمللی از این جبهه، راه به جایی نبرده است.
یک سخنگوی وزارت خارجه امریکا با تاکید بر موضع امریکا مبنی بر حمایت نکردن از مبارزه مسلحانه در افغانستان گفت: «افغانستان ۴۴ سال درگیر جنگ بود. ما نمیخواهیم شاهد بازگشت درگیری در افغانستان باشیم. چنانکه از افغانها شنیدهایم، آنها نیز چنین چیزی را نمیخواهند.»
به نوشته فاکسنیوز، با توجه به تمرکز اداره جو بایدن، رئیسجمهور امریکا به هماهنگی ناتو و غرب برای جمعآوری کمک برای اوکراین، به نظر میرسد که حکومت امریکا تمایلی به آغاز مجدد درگیری در افغانستان ندارد.
در گزارش با اشاره به عدم موفقیت جبهه مقاومت ملی در زمینه هماهنگی دیگر گروههای ضدطالبان و نبود حمایت بینالمللی، آمده که امید کمی وجود دارد که این جبهه بتواند «واقعا حکومت طالبان را سرنگون کند.»
مکس آبراهمز، استاد مطالعات تروریسم در دانشگاه نورتایسترن گفت که هیچ چالش جدیای برای حکومت طالبان در افغانستان وجود ندارد.
او گفت: « مشکل جبهه مقاومت ملی فقدان حمایت بینالمللیاست. دشوار است که مقاومت بدون حمایت بیشتر خارجی، سرعت جدی پیدا کند. حکومت بایدن نقش خود را در افغانستان با خروج نیروهای امریکایی پایان داد و به این جنگ به اصطلاح ابدی نقطه پایان گذاشت.»
به نظر این استاد مطالعات تروریسم دانشگاه نورتایسترن، «تصور حمایت ایالات متحده از هر گروه مسلح در افغانستان تحت این اداره (حکومت بایدن) دشوار است.»
هزاران سرباز امنیت ملی پیشین افغانستان که با حمایت سازمان اطلاعات مرکزی امریکا جنگیدند، در امریکا با مشکل قانونی مواجهاند. شبکه انبیسی نیوز گزارش داد که تاریخ مجوز کار ۱۰ تا ۱۲ هزار عضو «واحدهای صفر» در روزها یا هفتههای آینده منقضی میشود.
این واحدها بیشتر مشغول تامین امنیت افسران سازمان اطلاعات مرکزی امریکا (سیا) در افغانستان بودند و در پی سقوط دولت این کشور به دست طالبان در ماه اسد ۱۴۰۰، به امریکا منتقل شدند.
به گزارش انبیسی نیوز، حالا مدت دوساله مجوز کار آنها به پایان میرسد و این امر آنها را نگران کرده که با از دست دادن مجوز کار خود، از عهده تامین مخارج خانوادههای خود برنیایند و حتا شانس گرفتن گرین کارت را از دست دهند.
این شبکه خبری امریکایی افزوده است که این سربازان پیشین اداره امنیت ملی افغانستان از کانگرس امریکا خواستهاند که از این «برزخ» آنها را نجات دهد.
به گزارش این شبکه، جنرال محمد شاه، از فرماندهان این واحدهای امنیت ملی پیشین ماه گذشته در نامهای به قانونگذاران امریکایی هشدار داد که این نیروهای پیشین با «بحران فوری» روبهرو هستند.
این جنرال پیشین امنیت ملی از کانگرس امریکا خواست که برای رسیدگی به این مشکل حقوقی و وضعیت اقامت این سربازان همکار نیروهای اطلاعاتی امریکا کمک کند.
او افزود: «اخیراً مواردی از خودکشی در اجتماع ما روی داد که ناشی از احساس بیپناهی شدیدی است که در میان وجود دارد، چرا که حکومت امریکا درخواستهای ما برای کمک به مهاجرت را رد کرده است.»
انبیسی نیوز همچنین به نقل از ناصر اندر، یکی از این کهنهسربازان نوشته است که آنها با گذشت هر ساعت از تاریخ مجوز کارشان با افسردگی دست و پنجه نرم میکنند.
او گفته است: «بعضی از آنها احساس ناامیدی میکنند. نمیدانند چه کاری کنند. ما آنها را راهنمایی میکنیم که روحیه خود را تقویت کنند.»
به گزارش انبیسی نیوز به نقل از ناصر اندر، از زمانی که این نیروها به امریکا منتقل شدهاند، دستکم دو نفر آنها به زندگی خود پایان دادهاند.
پس از سقوط دولت افغانستان به دست طالبان در ماه اسد ۱۴۰۰، بیش از ۷۲ هزار نفر از همکاران محلی نهادهای امریکایی از افغانستان به امریکا منتقل شدند.
بیشتر آنها ویزای بشردوستانه و مجوز کار دوساله دریافت کردند. وزارت امنیت داخلی امریکا دستور داده است که تاریخ ویزا و مجوز کار آنها برای دو سال دیگر تمدید شود تا به درخواست پناهندگی آنها رسیدگی شود.
فرایند کند رسیدگی به درخواست پناهندگی این پناهجویان انتقادهای فراوانی برانگیخته است. در دو سال اخیر شمار کمی از این پناهجویان مجوز اقامت دایمی موسوم به «گرین کارت» گرفتهاند.
