تشدید جنگ اسرائیل – حماس؛ آیا متحدان ایران در خاورمیانه آماده جنگ میشوند؟
رویترز نوشت که جنگ اسرائیل و حماس دامنه گستردهتری پیدا کرده و احتمال ورود گروههای متحد ایران به این جنگ را بیشتر کرده است.
حماس و جهاد اسلامی به نام «محور مقاومت» طرف اصلی جنگ اسرائیل اند. ایران به اسرائیل هشدار داده در صورت ادامه درگیری، «گروههای مقاومت» وارد جنگ خواهند شد.
سپاه پاسداران ایران روز سهشنبه به اسرائیل هشدار داد اگر حملات خود به غزه را متوقف نکند، منتظر اقدامات بیشتر از سوی گروههای «مقاومت» باشد.
از زمان آغاز این جنگ در پانزدهم میزان (۷ اکتبر) گروه حزبالله لبنان، اقدام به تبادل آتش با نیروهای اسرائیلی کرده و گروههای دیگر تا کنون تنها به تهدید به حمله به منافع امریکا اکتفا کردهاند.
فهرست گروههای مورد حمایت تهران که امکان ورود آنها به جنگ حماس و اسرائیل وجود دارد:
حزبالله لبنان
گروه حزبالله لبنان در سال ۱۹۸۲ توسط سپاه پاسداران با هدف مبارزه با نیروهای اسرائیلی که به لبنان حمله کرده بودند، تاسیس شد. حزبالله به عنوان دشمن قسم خورده اسرائیل، بزرگترین تهدید برای این کشور محسوب میشود.
از زمان حمله حماس به اسرائیل در ۱۵ میزان، حزبالله اقدام به تبادل آتش با نیروهای اسرائیلی کرده که از جنگ سال ۲۰۰۶، این جدیترین رویارویی بین دو طرف محسوب میشود.
در حدود ۱۸ سال گذشته، زرادخانه تسلیحاتی حزبالله بزرگتر شده و تعداد جنگجویان این گروه که به دهها هزار نفر میرسد، به حمایت از بشار اسد، رئیسجمهور سوریه در برابر مخالفانش جنگیدهاند.
علاوه براین، حزبالله گروههای شبهنظامی را در سوریه و عراق آموزش داده و الهامبخش نیروهای دیگری مثل گروه حوثی در یمن بوده است.
طبق گزارشها تعداد جنگجویان حماس به ۴۰ هزار نفر میرسد
شبهنظامیان متحد ایران درعراق
گروههای شبهنظامی شیعی مورد حمایت ایران در عراق پس از تهاجم امریکا به این کشور در سال ۲۰۰۳ به قویترین بازیگران در عراق تبدیل شدهاند. این گروهها که دهها هزار جنگجو دارند، در قالب حشد شعبی، نقش کلیدی در جنگ با گروه دولت اسلامی داعش داشتند که برای مدتی بخشهای بزرگ از عراق اشغال کرده بود.
با تشدید جنگ حماس و اسرائیل، ارتش امریکا میگوید روز چهارشنبه یک حمله پهپادی به نیروهایش در عراق را خنثی کرده است.
گروههای عراقی مورد حمایت ایران به حمایت از بشار اسد در سوریه جنگیدهاند. این گروهها سابقه حمله به نیروهای امریکایی را دارند و ایران به این گروهها آموزش استفاده از پهپادهای جنگی را داده است.
گروههای مورد حمایت ایران در سوریه
از شروع جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱ ایران اقدام به ایجاد گروههای شبهنظامی به حمایت از رژیم بشار اسد کرد. این گروهها از شهروندان ایران، عراق، افغانستان، پاکستان و برخی کشورهای دیگر تشکیل شدهاند و نقش موثری در جلوگیری از سقوط دولت بشار اسد داشتند. طبق گزارش رویترز، صدها ایرانی در دفاع از اسد کشته شدند.
نیروهای مورد حمایت ایران در مناطق مختلف از جمله مرز سوریه و عراق و در نزدیکی بلندیهای جولان که در اشغال اسرائیل قرار دارد، مستقر شدهاند.
اسرائیل بارها مواضع این نیروها را در داخل سوریه مورد حمله هوایی قرار داده است.
گروه حوثی یمن
گروه حوثی یمن، دیگر متحد تهران ۱۸ میزان هشدار داد در صورتی که نیروهای امریکایی در جنگ غزه مداخله کنند، این گروه با پهپاد و موشک پاسخ خواهد داد. گروه حوثی از سال ۲۰۱۵ با ائتلاف منطقهای به رهبری عربستان سعودی میجنگد.
این گروه موشکهای با بردبلند در اختیار دارد که بارها با آن به عربستان از جمله تاسیسات نفتی این کشور حمله کرده است.
تهدید در آبهای خلیجفارس
اصطکاک بین ایران و غرب مدتهاست که در آبهای خلیج فارس که بیشتر نفت جهان از طریق آن حمل میشود، جریان داشته است. از سال ۲۰۱۹، یک سری حملات به کشتیرانی در آنجا صورت گرفته است که ایران متهم اصلی است.
ناوگان پنجم امریکا مستقر در بحرین مسئولیت حفاظت از کشتیهای تجاری در این منطقه را بر عهده دارد. نیروی دریایی ایران متشکل از قایقهای تندرو است که توسط سپاه پاسداران رهبری میشود.
بنی گانتز، موتلف و وزیر کابینه جنگ حکومت اضطراری اسرائیل روز چهارشنبه گفت که جنگ کنونی اسرائیل و حماس احتمالاً ماهها طول خواهد کشید.
در صورت طولانی شدن جنگ، او احتمال درگیری با حزبالله لبنان که متحد حماس است، را رد نکرد.
به نقل از اسرائیل تایمز، گانتز و دیگر مقامهای بلندپایه حکومت اسرائیل روز چهارشنبه در مراسم خاکسپاری اوفیر لبستین، شهردار و رئیس شورای منطقهای شاعر النقب در جنوب اسرائیل شرکت و سخنرانی کردند.
لبستین روز ۱۵ میزان با جنگجویان حماس در جنوب اسرائیل درگیر شد و جان خود را از دست داد. در این روز صدها اسرائیلی دیگر که بخش عمده شان غیرنظامیان بودند، به دست شبهنظامیان حماس کشته شدند.
گانتز در این مراسم گفت: «زمان زیادی در برخواهد گرفت. جنگ در جنوب[اسرائیل]- در صورت ضرورت حتا در شمال و مناطق دیگر کشور- شاید ماهها طول بکشد.»
وزیر پیشین دفاع اسرائیل از مردم جنوب این کشور پوزش خواست که نیروهای امنیتی نتوانستند جلو نفوذ و حمله حماس را بگیرند و به موقع از آنها محافظت کنند.
نیویارک تایمز گزارش داد که پس از حمله غافلگیرانه حماس، نیروهای امنیتی اسرائیل به رغم درخواست کمک مردم، برای ۹ ساعت به منطقه نرسیدند. این ساعات طولانی برای جنگجویان حماس کافی بود که وارد شهرکها و خانههای مردم در مناطق مرزی نزدیک به غزه شده، غیرنظامیان را بکشند و گروگان بگیرند.
بنا به آمار رسمی، دستکم ۱۴۰۰ نفر در این روز کشته و ۱۲۰ نفر به گروگان گرفته شدند که این میزان تلفات مردم ملکی در تاریخ اسرائیل بیسابقه توصیف شده است.
در این مراسم رئیس ستاد ارتش اسرائیل نیز تاکید کرد که جنگ با حماس کوتاه نخواهد بود، به خصوص اگر حزبالله نیز به نبرد حماس با اسرائیل بپیوندد.
مقامهای بلندپایه اسرائیل در حالی از ادامه جنگ با حماس صحبت میکنند که دبیرکل سازمان ملل امروز از اسرائیل خواست که آتشبس بنا به دلایل بشردوستانه و ارسال کمکهای فوری به مردم غزه را بپذیرد.
به دنبال کشته شدن ۵۰۰ نفر در شفاخانه الاهلی غزه، کشورهای عربی نیز بر برقراری فوری آتشبس تاکید کردهاند.
با این حال، کشورهای عمده غربی و متحد اسرائیل با آتشبس مخالفت کرده و ادامه جنگ را زیر نام دفاع اسرائیل از خود در برابر حملات حماس موجه دانستهاند.
روز چهارشنبه پیشنویس قعطنامه پیشنهادی برازیل و روسیه برای توقف درگیری میان حماس و اسرائیل در شورای امنیت سازمان ملل با وتوی امریکا از تصویب بازماند. امریکا به این قطعنامه رای منفی داد.
به نظر میرسد که این کشورها از برنامه اسرائیل برای از بین بردن حماس در غزه حمایت میکنند.
با افزایش تنش بین مسکو و غرب، پارلمان روسیه روز چهارشنبه به اتفاق آرا لایحهای را تصویب کرد که معاهده منع آزمایش هستهای از سوی روسیه را لغو میکند.
با این حال، مسکو گفته تا زمانی که واشنگتن شروع به آزمایش هستهای نکند، این کار را نخواهد کرد.
ولادیمیر پوتین حدود دو هفته پیش خواستار تغییر در معاهده منع جامع آزمایشهای هستهای ۱۹۹۶ شده بود.
ایالات متحده نیز این معاهده را امضا کرده اما هرگز آن را تصویب نکرده است.
هرچند روسیه گفته تنها زمانی آزمایش هستهای را از سر میگیرد که واشنگتن پیش قدم شود، اما کارشناسان کنترول تسلیحات ابراز نگرانی کرده که اقدام روسیه به لغو این معاهده در بحبوحه جنگ اوکراین، غرب و روسیه را وارد دور تازهای از مسابقه تسحلیاتی کند.
ولادیمیر پوتین از سال گذشته که به اوکراین حمله کرد، بارها قدرت هستهای روسیه را به رخ غرب کشیده است.
تلویزیون دولتی روز چهارشنبه تصاویر نادری از او را در سفر به پکن نشان داد که افسران نیروی دریایی همراه او با کیف اتمی را نشان میدهد که از آن برای صدور فرمان حمله هستهای استفاده میشود.
حسین ابراهیم طاها، دبیرکل سازمان همکاری اسلامی در نشست این سازمان خواستار اعمال فشار جهانی بر اسرائیل برای پایبندی به قوانین بینالمللی، حقوق بشر و قطعنامههای سازمان ملل شد.
بسیاری از کشورها حمله اسرائیل به غیرنظامیان در غزه را محکوم کردهاند.
وزیران خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی برای رسیدگی به تشدید درگیری نظامی بین حماس و اسرائیل روز چهارشنبه، ۲۶ میزان، در جده گردهم آمدند.
این جلسه به دعوت عربستان سعودی برای رسیدگی فوری به تلفات غیرنظامیان در غزه و احتمال گسترش بیثباتی در منطقه برگزار شد.
در این نشست حسین ابراهیم طاها، دبیر کل سازمان همکاری اسلامی ضمن تاکید بر همبستگی کشورهای اسلامی با فلسطین گفت که این سازمان حمایت قاطع خود را از مبارزه مشروع فلسطینیها برای دستیابی به حق تعیین سرنوشت خود و ایجاد یک کشور مستقل ابراز میدارد.
آقای طاها گفت که در صورت بازدازندگی حقوقی و سیاسی بینالمللی و همچنین طفره رفتن از مجازات اسرائیل این حوادث تکرار نمیشد.
او افزود: «ما همچنین بر لزوم پیوستن به تلاشها برای توقف این تجاوز بیسابقه اسرائیل و اطمینان از باز شدن دهلیزهای بشردوستانه برای تسهیل ارسال دارو، غذا و تدارکات ضروری به نوار غزه تاکید میکنیم.»
آقای طاها خاطر نشان کرد که ادامه حملات اسرائیل بر مردم فلسطین موجب امنیت و ثبات نخواهد شد، بلکه چرخه خشونت و نفرت را تیزتر میکند.
او به نیابت از اعضای سازمان همکاری اسلامی از جامعه بینالمللی خواست که اسرائیل را مجبور کند به قوانین بینالمللی، حقوق بشردوستانه جهانی و قطعنامههای سازمان ملل پایبند باشد.
او گفت که در این نشست وزیران کشورهای اسلامی توافق کردند که به «پیامدهای تجاوزهای وحشیانه به مردم فلسطین»، بهویژه «تجاوز مداوم» به نوار غزه رسیدگی کنند.
دبیرکل سازمان همکاری اسلامی اسرائیل را متهم کرد که با هدف قرار دادن مراکز مسکونی، آموزشی و بهداشتی «تمام اصول و ارزشهای اساسی اخلاقی را نقض کرده است.
فیصل بن فرحان، وزیر خارجه عربستان سعودی در این نشست گفت که جامعه جهانی باید موضعی مسئولانه برای حمایت از فلسطینیها در غزه اتخاذ کند.
او با تاکید بر ضرورت تشکیل کشور مستقل فلسطین و اجرای قطعنامههای بینالمللی، خواستار رفع محاصره غزه شد.
رسانههای ایران نیز گزارش دادند که حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه این کشور در این نشست بر ضرورت پیگیری جدی، قاطعانه و سریع حملات اسرائیل علیه غزه، ارسال فوری کمکهای انساندوستانه به غزه و مقابله با کوچاندن مردم غزه تاکید کرده است.
این دیپلومات ارشد جمهوری اسلامی از کشورهای اسلامی خواست که روابط خود را با «رژیم اسرائیل» قطع و کالاهای این کشور را تحریم کنند.
آقای امیرعبداللهیان همچنین خواستار تشکیل یک تیم حقوقدانان اسلامی برای حمایت از فلسطین شد تا شرایط محاکمه «جنایات جنگی اسرائیل» و حامیان آن در دادگاههای بینالمللی فراهم شود.
این نشست در حالی برگزار میشود که در پی بمباران هوایی ارتش اسرائیل بر نوار غزه، گزارشهایی از افزایش تلفات غیرنظامیان در این منطقه پخش شده است.
در آخرین مورد از درگیریهای متوالی در یازده روز گذشته، با هدف قرار گرفتن بیمارستان الاهلی در باریکه غزه، دستکم پنجصد نفر کشته شدند.
الی کوهن، وزیر خارجه اسرائیل گفته که در پایان جنگ نه تنها حماس دیگر در غزه نخواهد بود، بلکه قلمروی غزه نیز کوچکتر خواهد شد.
تایمز اسرائیل نوشت که برخی تحلیلگران احتمال می دهند که ارتش تلاش خواهد کرد یک منطقه حائل در داخل نوار غزه ایجاد کند.
ابی چیزمن، خبرنگار آزاد در بیروت به روزنامه تایمز گفته که الی کوهن پیشنهاد کرده که اسرائیل بخشی از نوار غزه را به خاک خود ضمیمه کند، اما این پیشنهاد ممکن است مورد تایید تمام اعضای کابینه جنگ اسرائیل نباشد.
به نقل از روزنامه اسرائیل تایمز، الی کوهن روز چهارشنبه به رادیو ارتش گفت: «در پایان این جنگ، نه تنها حماس دیگر در غزه نخواهد بود، بلکه قلمروی غزه نیز کاهش خواهد یافت.»
در همان حال، طبق گزارش تایمز، طرفداران آرمان فلسطین، سازمانهای بشردوستانه و سازمان ملل گفتهاند که درخواست اسرائیل برای انتقال ۱.۱ میلیون نفر از شمال غزه به سمت جنوب، «کوچ اجباری» و مصداق جنایت جنگی است.
برخی از ساکنان غزه هم به تایمز گفتهاند که با وجود تهدید و دستورات اسرائیل، خانههای خود را ترک نمیکنند. آنها گفتند که نمیخواهند بار دیگر آواره دایمی شوند و ترجیح میدهند در مقابل الحاق غزه به اسرائیل مقاومت کنند و در این راه بمیرند.
از زمانی که ارتش اسرائیل به غیرنظامیان در غزه دستور داده به سمت جنوب بروند، احتمال حمله زمینی به این منطقه بیشتر شده است. گفته میشود که ارتش اسرائیل باور دارد حماس عمدتاً در شمال غزه متمرکز است.
سخنگوی ارتش اسرائیل روز سهشنبه گفت که حمله به غزه با حملات قبلی کاملا متفاوت خواهد بود.
ارتش اسرائیل برای بیش از سیصد هزار نیروی ذخیره خود حکم جلب داده است.
تا حال در حملات هوایی ارتش اسرائیل به غزه بیش از سه هزار فلسطینی ساکن نوار غزه کشته شدهاند.
فرانسه اعلام کرده که لایحه سلب اقامت مهاجران مخالف ارزشهای اساسی این کشور را برای تصویب به پارلمان میفرستد.
طبق این طرح، افراد در صورت مخالفت با ممنوعیت نمادهای مذهبی در مکاتب یا تعامل با جنس مخالف به دلیل مذهبی از فرانسه اخراج میشوند.
در حال حاضر مطابق با قوانین فرانسه مهاجران تنها در صورت ارتکاب جرم از این کشور اخراج میشوند.
اولیویه وران، سخنگوی حکومت فرانسه روز چهارشنبه، ۲۶ میزان گفت که طبق قانون جدید پیشنهادی برای مهاجران در این کشور، فرانسه میتواند کسانی را که رفتارهای شان با «ارزشهای اساسی» فرانسه مطابقت ندارد نیز اخراج کند.
آقای وران تاکید کرد که وزارت داخله در در ماده ۱۳ لایحه خود که در ماه نوامبر در مجلس سنا مورد بحث قرار خواهد گرفت، پیشنهاد می کند در صورت عدم رعایت اصول جمهوری، مجوز اقامت لغو شود.
او تصریح کرد: «هدف طرح قانونی جدید برای مهاجران این است که فرانسه مجبور نباشد تا یک فرد خارجی را که به ارزشهای جمهوری احترام نمیگذارد در خاک خود نگهدارد.»
حکومت فرانسه از ماهها بدین سو در نظر داشته تا قوانین مهاجرتی جدیدی را به تصویب برساند. با افزایش تهدیدهای امنیتی گروههای تندرو اسلامی، وزارت داخله این کشور میخواهد تا با یک واکنش قانونی قوی و سریع با فعالیتهای تندورانه در این کشور مقابله کند.