مدیرکل گمرک مرز دوغارون تایباد ایران از بازداشت دو افغان به اتهام قاچاق فرش دستباف خبر داد. حسن رحیمیزاده گفته است که هفت تخته فرش دستباف حین ورود به ایران از افغانستان در گمرک دوغارون کشف شد.
او توضیح داد: «در راستای برخورد و ورود با قاچاق کالا و ارز، پرسنل گمرک مرزی دوغارون حین کنترل فیزیکی کامیونهای ورودی به دوغارون این تعداد فرش قیمتی را کشف کردند.»
ارزش فرشهای کشف شده حدود چهل هزار دالر اعلام شده است.
به گزارش رسانههای ایران به نقل از حسن رحیمیزاده، هر دو افغان بازداشت شده با تشکیل پرونده راهی مراجع قضایی جمهوری اسلامی ایران شدند.
بر اساس اظهارات مقامهای ایرانی، قاچاق مواد مخدر و انواع کالا از مرز افغانستان - ایران افزایش یافته است.
دبیرکل سازمان ملل با ارائه گزارش به شورای امنیت گفته اپوزیسیون سیاسی در تبعید بهرغم پراکندگی، برای به چالش کشیدن طالبان در مسائل داخلی و خارجی فعالتر شده است. آنتونیو گوترش به نشست مخالفان طالبان در مسکو، دوشنبه و ویانا اشاره کرده است.
دبیرکل سازمان ملل گزارش ربعوار خود درمورد «وضعیت افغانستان و پیامدهای آن برای صلح و امنیت بینالمللی» را به شورای امنیت این سازمان ارائه کرده است.
این گزارش از ۱۸ سپتامبر تا اول دسامبر را در بر میگیرد و به مسائل متعدد پرداخته است.
طبق این گزارش درحالی که اپوزیسیون سیاسی در تبعید فعالتر شده است نیروهای مسلح مخالف طالبان در سه ماه گذشته «هیچ چالشی» برای طالبان جهت کنترول جغرافیا ایجاد نکرده است.
در گزارش آمده است که با وجود ادعای مخالفان مسلح طالبان در رسانههای اجتماعی، حملات واقعی این نیروها در مقایسه با مدت زمان مشابه در سال ۲۰۲۲، کمتر بوده است.
در گزارش آمده است که جبهه آزادی افغانستان در طول دوره تهیه گزارش فعالترین گروه نظامی مخالف طالبان بوده در حالی که جبهه مقاومت ملی بسیار کمتر از سال ۲۰۲۲ فعال بود. طبق این گزارش، جبهه مقاومت در سه ماه اخیر هیچ حملهای را در پنجشیر انجام نداده است.
ادامه حملات داعش و تلفات غیرنظامیان
دبیرکل سازمان ملل گفته در جریان تهیه این گزارش، حملات مرتبط به داعش کاهش یافته است، هرچند این حملات از نیمه دوم ماه اکتبر افزایش یافته است.
بین اول اگست تا ۷ نوامبر، سازمان ملل متحد ۸ حمله داعش خراسان را در سه ولایت ثبت کرده است. در مقایسه با زمان مشابه در سال ۲۰۲۲ این سازمان ۲۷ حمله را در شش ولایت ثبت کرده است.
در این گزارش آمده است که داعش مقامات طالبان به ویژه جامعه شیعه را هدف قرار داده است. در گزارش تاکید شده که تبلیغات آنلاین داعش خراسان در طیف گستردهای از زبانها، برای جذب اتباع خارجی و شهروندان افغان ادامه دارد.
در گزارش دبیرکل سازمان ملل آمده است که مهمات منفجر نشده و حملات عمدی با استفاده از مواد منفجره دستساز همچنان عامل اصلی تلفات غیرنظامیان در افغانستان هستند. یوناما گفته در طول سه ماه از ۱۸ سپتامبر تا اول دسامبر حداقل ۱۹۰ تلفات غیرنظامی شامل ۶۵ کشته و ۱۲۵ زخمی را ثبت کرده است.
در این مدت همچنین در اثر حمله علیه شیعیان در کابل و بغلان ۳۹ نفر کشته ۸۷ نفر دیگر زخمی شدهاند. به گفته سازمان ملل مسئولیت این حملات را گروه داعش برعهده گرفته است.
قتلهای فراقانونی
در گزارش دبیرکل سازمان ملل آمده است که یوناما در سه ماه اخیر ۱۰ مورد قتل فراقانونی، ۲۱ مورد بازداشت خودسرانه و ۸ مورد شکنجه و بدرفتاری با مقامهای حکومت پیشین و نظامیان سابق را مستند کرده است.
طبق این گزارش، یوناما همچنین دستکم چهار قتل فراقانونی و ۷۹ بازداشت خودسرانه ثبت کرده است. یوناما گفته ۱۵ مورد هم شکنجه افراد را به دلیل نزدیکی به جبهه مقاومت ملی افغانستان و داعش ثبت کرده است.
بازداشت زنان و سانسور رسانهها
براساس گزارش دبیرکل سازمان ملل، طالبان به بازداشتهای خودسرانه، بستن اجباری رسانهها و سانسور برای محدود کردن نظرات مخالفان ادامه داده است. در گزارش آمده که در ماههای سپتامبر و اکتبر استخبارات طالبان سه نفر از جمله اعضای جنبش خودجوش زنان افغانستان و بستگان آنها و همچنین سه خبرنگار را در دایکندی دستگیر کرد.
دبیرکل سازمان ملل از دستگیریهای خودسرانه و بازداشت کارکنان رسانهای و فعالان جامعه مدنی و تعلیق رسانهها توسط طالبان ابراز نگرانی کرده و گفته این امر با حقوق بشر بینالمللی ناسازگار و بر خلاف تعهدات افغانستان است.
آنتونیو گوترش از مجازات علنی شهروندان توسط طالبان ابراز نگرانی کرده و گفته این مساله مغایر کنوانسیون علیه شکنجه است.
ادامه محرومیت آموزشی زنان
دبیرکل سازمان ملل با اشاره به بسته بودن مکاتب دخترانه بالاتر از صنف ششم و منع دختران از رفتن به دانشگاه گفته طالبان عملا به اعمال محدودیت علیه زنان و دختران افغان ادامه داده است.
دبیرکل سازمان ملل گفته افغانستان همچنان با سطوح بیسابقهای از نیازهای بشردوستانه مواجه است و بیش از دو سوم جمعیت افغانستان در سال ۲۰۲۳ نیازمند کمک هستند.
در گزارش آمده که برنامه بشردوستانه افغانستان برای سال ۲۰۲۳ با هدف کمک به بیش از ۲۱ میلیون نفر در سراسر افغانستان به شدت با کمبود بودجه مواجه است.
کاهش کشت خشخاش
براساس گزارش دبیرکل سازمان ملل، کشت خشخاش در سال ۲۰۲۳ در تمام نقاط افغانستان از ۲۳۳ هزار هکتار به ۱۰ هزار و ۸۰۰ هکتار کاهش یافته که در نتیجه تریاک از ۶۲۰۰ تن در سال ۲۰۲۲ به ۳۳ تن در سال ۲۰۲۳ رسیده است.
درآمد کشاورزان نیز از فروش تریاک در سال ۲۰۲۳ بیش از ۹۲ درصد کاهش یافته به گونهای که از حدود ۱.۳۶ میلیارد دالر در سال ۲۰۲۲ به ۱۱۰ میلیون دالر در سال ۲۰۲۳ رسیده است.
با این وجود قیمت تریاک در اگست ۲۰۲۳ به رکورد بالایی رسیده و میانگین قیمت تریاک خشک و تازه به ترتیب به ۴۱۷ و ۲۷۵ دالر در هر کیلوگرم رسیده است.
این مقام ارشد سازمان ملل از طالبان خواسته به تعهد خود برای عفو عمومی پایبند بماند و درباره اتهامات نقض حقوق بشر و کارمندان و نظامیان پیشین تحقیق و پاسخگو باشد.
برخی از تاجران افغان در اسلامقلعه هرات به افغانستان اینترنشنال گفتهاند که به دلیل مالیات بیش از حد و «خودسریهای طالبان»، مشکلات در این بندر افزایش یافته است. آنها میگویند که طالبان امور گمرکی و انتقال کالاهای تجاری را به تأخیر انداخته است.
برخی از تاجران و رانندگان موترهای باربری روز شنبه (۲۵ قوس) به بخش پشتوی افغانستان اینترنشنال گفتند که به دلیل کمبود افراد متخصص، کار آنها به موقع انجام نمیشود.
آنها میگویند که اخذ مالیات بیش از حد از تاجران، منجر به فساد گسترده شده است.
این نخستینبار است که شماری از تاجران از فساد گسترده در یک گمرک تحت کنترول طالبان شکایت میکنند.
آنها میافزایند که تغییر سریع مقامهای طالبان برای اداره گمرک و جابهجایی افراد خودشان از دیگر مشکلاتی است که باعث تأخیر و موانع در فعالیتهای این بندر شده است.
از دیگرسو، برخی تاجران شکایت دارند که وزارت ترانسپورت طالبان با ایجاد اتحادیه پارکینگها برای موترهای باربری، زمینه خودسریها را فراهم کرده است.
آنها میگویند که طالبان موترهای تجاری را خودشان تهیه و کرایه میکنند و هزینه پارکینگها را چندین برابر میگیرند.
شاهمحمود یکی از تاجران افغان در اسلامقلعه میگوید: «نه تنها مالیات زیادی میپردازیم، بلکه طالبان در امور تجارت نیز دخالت میکنند، بعد ما را به جاهای دیگری میبرند. باید تمام کارهای طالبان را انجام دهند و با این کار چندین برابر بیشتر از تاجران پول میگیرند.»
یک تاجر دیگر به شرط حفظ هویتش گفت: «ما نمیدانیم کالاهای ما کجا هستند و به سلامت به دست ما میرسند یا خیر؟»
با اینحال برخی رانندگان موترهای باربری در بندر عباس ایران میگویند که طالبان مخازن مواد سوختی موترهای آنها را بررسی کرده و در صورت مواد سوختی بیشتر، باید مالیات پرداخت شود.
در ننگرهار نیز شماری از تاجران افغان به افغانستان اینترنشنال گفتند که که «مافیای اقتصادی به شمول وزارت ترانسپورت طالبان» فعال شده و اتحادیههای موترهای باربری را در ولایات ساخته است.
گفته میشود طالبان از طریق این اتحادیه روزانه میلیونها افغانی درآمد غیرقانونی دارد.
این تاجران میگویند که نه تنها در ننگرهار بلکه در تمام ولایات پارکینگهای مشابه ساخته شده که به دلیل کرایههای زیاد و پرداختهای غیرقانونی قیمت مواد غذایی و غیرغذایی برای افغانها در بازارها افزایش یافته است.
در پی حمله بر یک فرماندهی پولیس ایران در سیستان و بلوچستان، وزیر خارجه سابق افغانستان میگوید که ناآرامی در غرب آسیا و آسیای میانه هدف اصلی گروههای تروریستی است. رنگین دادفر سپنتا گفته «استقرار احتمالی طالبان در افغانستان به همفکران و حامیان آنها انگیزه میدهد.»
آقای سپنتا در شبکه اجتماعی اکس نوشت «ما باید با همبستگی تمدنی تامین امنیت منطقه خود را مشترکا در نظر داشته باشیم».
روز جمعه افراد مسلح به فرماندهی انتظامی در شهرستان راسک استان سیستان و بلوچستان ایران حمله کردند.
دستکم ۱۲ نیروی پولیس ایران در این حملات کشته و هفت تن دیگر زخمی شدند.
گروه «جیش العدل» مسئولیت این حمله را به عهده گرفته است.
پس از تسلط طالبان بر افغانستان، حملات گروههای شبهنظامی در کشورهای همسایه بهویژه در پاکستان و اخیرا در ایران افزایش یافته است.
ایران و پاکستان با وجودی که طالبان را به رسمیت نشناخته اند اما روابط نزدیکی با این گروه دارند.
کشورهای منطقه در ماه های اخیر نسبت به گسترش تروریسم از افغانستان ابراز نگرانی کردهاند.
چندی پیش وزیر خارجه ایران گفت که بحران افغانستان یکی از «بحرانهای ریشهدار» در منطقه است و خطر گسترش تروریسم را در پی دارد.
افزون بر آن، شورای امنیت سازمان ملل روز پنجشنبه (۲۳ قوس) با تصویب قطعنامهای گفت که افغانستان تحت حاکمیت طالبان تهدیدی برای صلح و امنیت بینالملل است.
به گفته این شورا، تجارت موادمخدر در افغانستان «منبع تمویل گروههای تروریستیای» است که امنیت جهان را تهدید میکنند.
روزنامه پاکستانی خراسان گزارش داد که کاردار سفارت طالبان در اسلامآباد از رهبر جمعیت علمای اسلام پاکستان دعوت کرده به کابل سفر کند. این روزنامه نوشت مولانا فضلالرحمان برای «شکستن یخ روابط میان طالبان و اسلامآباد و گفتوگو با تحریک طالبان پاکستانی» آمادگی نشان داده است.
جزئیاتی بیشتری از این دیدار که در محل اقامت مولانا فضلالرحمان صورت گرفته، منتشر نشده است.
این چهره شناخته شده مذهبی پاکستان و حزب او بهعنوان حامی طالبان در طول دو دهه حضور نیروهای بینالمللی به رهبری امریکا در افغانستان شناخته میشد.
اعلام آمادگی او برای آب کردن یخ روابط طالبان در کابل با اسلامآباد در حالی است که مقامهای ملکی و نظامی پاکستان بارها طالبان را به کمکاری در جلوگیری از حملات طالبان پاکستانی از خاک افغانستان در پاکستان متهم کرده است.
در مرگبارترین حمله جماعتالاحرار، از شاخههای تحریک طالبان پاکستان در دیره اسماعیلخان هفته گذشته ۲۳ سرباز پاکستانی کشته شدند. روز جمعه نیز در همین منطقه سه سرباز پاکستانی در حمله شاخه دیگر تحریک طالبان پاکستان موسوم به انصار جهاد کشته شدند.
در همین حال، اسلامآباد با طرح این موضوع که افغانها در بیشتر حملات به نظامیان این کشور دست دارند، طرح گسترده اخراج مهاجران افغان را از پاکستان به اجرا گذاشته است.
حالا انتظار میرود مولانا فضلالرحمان بتواند با پا در میانی از سردی روابط طالبان در کابل و اسلامآباد بکاهد.
جمعیت علمای اسلام، یک حزب بزرگ سیاسی مذهبی در پاکستان تحت رهبری مولانا فضلالرحمان است. این حزب نقش مهمی در شکلدهی سیاستهای اسلامآباد دارد و معمولا بخشی از ائتلافهای سیاسی برای تشکیل دولت در اسلامآباد بوده است.
معترضان در چمن به حکومت پاکستان تا روز جمعه ضربالاجل تعیین کردند تا فرمان ممنوعیت سفر بدون ویزا از مرز بین افغانستان و پاکستان را لغو کند. آنان هشدار دادند در صورتی که اسلامآباد خواستهایشان را قبول نکند، به نافرمانی بیشتر دست خواهند زد.
صدها معترض از ۵۸ روز به اینسو در منطقه چمن پاکستان به تصمیم ممنوعیت سفر بدون ویزا از مرز بین پاکستان و افغانستان، تحصن کردهاند.
پهلوان غوثالله، یکی از شرکتکنندگان تحصن به افغانستان اینترنشنال گفت: «از دو ماه گذشته کار و بار ساکنان چمن با بحران مواجه شده است». او ادعا کرد که ساکنان این منطقه پاکستان پس از تصمیم جدید حکومت این کشور نتوانستهاند غذای روزانه خود را پیدا کنند.
او تصمیم حکومت موقت پاکستان مبنی بر ممنوعیت سفر آزادانه از مرز را «ظالمانه» خوانده و گفته این تصمیم کاروبار آنان را آسیب زده است.
یکی دیگر از شرکتکنندگان تحصن گفت در روزهای گذشته محمودخان اچکزی، از رهبران حزب ملی عوامی خیبرپختونخوا به معترضان گفت پیام آنان را با مقامات در اسلامآباد شریک خواهد کرد.
حکومت موقت انوارالحق کاکر، نخستوزیر پاکستان، که برای برگزاری انتخابات تعیین شده، در ماههای گذشته تصمیمهای بیسابقهای درباره مسایل مرزی و مهاجران در این کشور اتخاذ کرده است.
کابینه موقت او در نخستین ماههای کاری خود به بیش از ۱.۷ میلیون پناهجوی افغان تا دهم عقرب ضربالاجل تعیین کرد که پاکستان را ترک کنند. با پایان مهلت تعیین شده، وزارت داخله پاکستان عملیات گستردهای را برای بازداشت و اخراج اجباری پناهجویان به راه انداخته است.
این حکومت همچنین تصمیم گرفت که «سیستم تکسندی» را برای تردد از مرزهای بین افغانستان و پاکستان اعمال کند.
براساس تصمیم جدید حکومت پاکستان، بعد از این مسافران جز پاسپورت و ویزا با هیچ مدرک دیگری نمیتوانند از گذرگاهها عبور کنند.
تصمیم تازه حکومت پاکستان به معنای پایان دورهای است که مسافران میتوانستند با مدارک قدیمی مانند اسناد مورد توافق دوره هند بریتانیایی، کارت هویت ملی و تذکره از مرز بگذرند.
این تصمیم بهطور مستقیم منابع درآمد هزاران کارگر محلی را به خطر میاندازد که در میان قبایل به نام «لغریها» شناخته میشوند. این کارگران در سیویک روز گذشته در چمن تحصن کردهاند تا تصمیم حکومت موقت پاکستان را به چالش بکشند.
