برنامه توسعه سازمان ملل روز جمعه (۷ دلو) در گزارشی به بحران انرژی، بهویژه کمبود برق و پیامدهای آن بر بخشهای مختلف افغانستان پرداخت است.
به گفته این سازمان، سکتور برق افغانستان با چالشهای عمدهای مانند دسترسی محدود به انرژی بهویژه در مناطق روستایی رو به رو است. این چالشها تأثیرات منفی بر ارائه خدمات ضروری مانند امکانات بهداشتی، آموزشی، کمکهای بشردوستانه، توسعه و بهبود اقتصادی دارد.
سازمان ملل همچنین عدم تعادل میان تقاضا و عرضه انرژی را یکی دیگر از چالشهای کلیدی افغانستان دانسته است.
به دلیل محدودیت دسترسی به انرژی برق، افغانستان بیشتر به سوختهای فسیلی و جنراتورها متکی بوده و برای تأمین نیازهای انرژی خود، به شدت به برق کشورهای همسایه مانند آسیای میانه و ایران وابسته است.
سازمان ملل گفته افغانستان با واردات ۷۵ درصد برق، تنها ۴۰ درصد از تقاضاها را پوشش میدهد که تاثیرات منفی بر تسهیلات پزشکی و مکاتب گذاشته است.
به گزارش این سازمان، برق شفاخانههای ولایتی نیز روزانه ۵ تا ۶ ساعت خاموش است و برخی روزها بهویژه در فصول زمستان تا ۱۲ ساعت به طول میانجامد.
برنامه توسعه سازمان ملل گفته است که برای حل بخشی از چالش انرژی در افغانستان، از طرح انرژی خورشیدی با هدف ارائه دسترسی پایدار به انرژی و بهبود معیشت استفاده کرده است.
بر اساس این طرح، برنامه توسعه سازمان ملل سیستمهای انرژی خورشیدی را برای ۳۰ مرکز صحی و ۱۵ مکتب در ولایات کابل و کاپیسا در سال ۲۰۲۳ فعال کرده است.
به گفته سازمان ملل، انرژی خورشیدی استفاده از مولدهای آلاینده و پر هزینه را کاهش میدهد و از انتشار کاربن جلوگیری میکند. این نهاد گفته تاکنون دستکم برای ۶۶۰ خانواده که به شبکه برق وصل نبودند، سیستمهای انرژی خورشیدی را توزیع کرده است.
این برنامه همچنین دو شفاخانه را در کابل و کاپیسا نیز تحت برنامه سیستم انرژی خورشیدی مجهز کرده است.
به گفته برنامه توسعه سازمان ملل، این طرح برق خالص و قابل اعتماد را برای بیش ۱۷۲ هزار نفر در مناطق مرکزی افغانستان فراهم کرده است.
