در پی تشدید بمباران ارتش اسرائيل بر رفح در نوار غزه، ساکنان این منطقه از کشته شدن ۱۲ عضو یک خانواده خبر دادند. ارتش اسرائيل گفت که حملات خود به خانیونس را افزایش داده اما به سوالها درباره حمله به رفح پاسخ نداد.
در مرز نوار غزه با مصر قرار دارد و تخمین زده میشود که حدود ۱.۵ میلیون نفر آنجا زندگی میکنند. اکثریت آنها کسانی که از حملات اسرائيل در شمال غزه به رفح پناه آوردهاند.
با این حال، اسرائيل به رغم مخالفت متحدانش از جمله امریکا، اعلام کرده که آماده حمله زمینی به رفح میشود.
براساس آمارهای وزارت بهداشت در غزه، تاکنون ۲۹ هزار و ۳۱۳ نفر در حملههای اسرائيل بر این باریکه کشته شدهاند.
مشاور حقوقی وزارت خارجه امریکا گفته است که دادگاه بینالمللی دادگستری نباید دستور دهد که ارتش اسرائیل از مناطق فلسطینی بیقیدوشرط خارج شود. نمایندگان فلسطینی خواستند که این دادگاه «اشغال» سرزمینهای فلسطینی توسط اسرائیل را غیرقانونی اعلام کند.
خبرگزاری رویترز روز چهارشنبه (دوم حوت) گزارش داد که ریچارد ویسک، مشاور حقوقی وزارت خارجه امریکا، با حضور در دادگاه لاهه گفت: «هر گونه حرکت به سوی عقبنشینی اسرائیل از کرانه باختری و غزه مستلزم توجه به نیازهای امنیتی بسیار واقعی اسرائیل است.»
ریچارد ویسک از دادگاه خواست که به چهارچوب تعیین شده سازمان ملل برای راه حل بین دو دولت پایبند باشد. او گفت: «این مهم است که دادگاه تعادلی را که شورای امنیت و مجمع عمومی سازمان ملل تشخیص دادهاند، برای فراهم کردن صلح پایدار در نظر داشته باشد.»
او تاکید کرد که دادگاه نباید تشخیص دهد که اسرائیل از نظر قانونی موظف به خروج فوری و بدون قیدوشرط از اراضی اشغالی فلسطین است، زیرا این کشور در مورد قانونی بودن اشغال مناطق فلسطینی را بررسی میکند.
این درخواست نماینده امریکا در حالی مطرح شده که از دادگاه لاهه خواسته نشده که درباره خروج نیروهای اسرائیلی از اراضی اشغالی نظر بدهد، اما بسیاری از کشورهای حاضر در جلسات دادگاه از اسرائیل خواستند که این کار را انجام دهد.
به گزارش رویترز، اسرائیل با اینکه به گونه حضوری در دادگاه بینالمللی شرکت نمیکند، اما مقامهای این کشور در اظهارات کتبی گفتهاند که دخالت دادگاه میتواند برای دستیابی به راه حلی از طریق مذاکره «زیانبار» باشد.
کرانه باختری، غزه و اورشلیم شرقی مناطق فلسطینی است که اسرائیل در سال ۱۹۶۷ میلادی به تصرف خود درآورد، اما فلسطینیها در این مناطق خواهان تشکیل کشور مستقل فلسطین هستند.
با این حال، نمایندگان فلسطینی روز دوشنبه از دادگاه بینالمللی دادگستری خواستند که اشغال مناطق فلسطینی توسط اسرائیل را غیرقانونی اعلام کند.
گفته شده که انتظار میرود که حدود شش ماه طول بکشد تا قضات این دادگاه نظر خود را در مورد این درخواست اعلام کنند. این دادگاه با ۱۵ قاضی باید وضعیت حقوقی اشغال اسرائیل و پیامدهای آن را در نظر بگیرد.
دادگاه بینالمللی دادگستری، که به عنوان عالیترین نهاد قضایی سازمان ملل شناخته میشود، در سال ۲۰۲۲ درخواستی از مجمع عمومی سازمان ملل دریافت کرده که درباره پیامدهای حقوقی اشغال سرزمینهای فلسطین توسط اسرائیل را بررسی و حکم خود را صادر کند.
از زمان حمله حماس به اسرائیل در هفتم اکتبر تا اکنون حدود ۲۹ هزار فلسطینی کشته شدهاند.
امریکا بار دیگر پیشنویس قطعنامه شورای امنیت ملل متحد درباره جنگ اسرائیل و حماس را وتو کرد و مانع درخواست اعضای این شورا برای برقراری آتشبس فوری بشردوستانه در غزه شد. ۱۳ عضور دیگر شورای امنیت به این قطعنامه رای مثبت و بریتانیا رای ممتنع داد.
امریکا با استفاده از حق وتو، مانع تصویب پیشنویس قطعنامه پیشنهادی الجزایر درباره جنگ اسرائیل و حماس شد.
از زمان آغاز جنگ کنونی در هفتم اکتبر، این سومین بار است که امریکا از حق وتو خود در مورد قطعنامه آتشبس در غزه استفاده میکند. پیشتر در ۲۵ اکتبر ، چین و روسیه نیز پیشنویس یک قطعنامه مورد حمایت امریکا درباره جنگ اسرائیل و غزه را وتو کرده بودند.
ریاض منصور، نماینده تشکیلات خودگردان فلسطین در سازمان ملل، وتو امریکا درباره قطعنامه آتشبس فوری در غزه را «بیملاحظه و خطرناک» خواند.
او در بیانیهای خطاب به شورای امنیت سازمان ملل گفت: «پیامی که امروز با این وتو به اسرائیل داده شد، این است که میتواند به کشتار ادامه دهد.»
در مقابل، گیلاد اردان، سفیر اسرائیل در سازمان ملل، در نشست شورای امنیت این سازمان گفت واژه آتشبس به گونهای مطرح میشود که «گویی راهحلی جادویی برای همه مشکلات منطقه است».
او افزود: «آتشبس تنها به یک چیز میانجامد و آن هم بقای حماس است. آتشبس برای بسیاری از اسرائیلیها و مردم غزه حکم اعدام است.»
در همین حال، جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، با اشاره به وتو قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره برقراری آتشبس فوری در غزه گفت که مذاکرات حساسی درباره آزادی گروگانهای اسرائیلی در حال انجام است و امریکا قادر نبود از قطعنامهای که این مذاکرات را به خطر میاندازد، حمایت کند.
او به خبرنگاران گفت که اکنون زمان مناسبی برای آتشبس دائمی در غزه نیست چرا که فشار بر حماس برای آزادی گروگانها را کاهش میدهد.
کربی افزود که کاخ سفید امیدوار است تلاشها برای آزادی گروگانها به زودی «به ثمر بنشیند».
روز سهشنبه و پیش از آغاز رایگیری در شورای امنیت، عمار بندجاما، سفیر الجزایر در سازمان ملل، گفت: «رای به این پیشنویس قطعنامه حمایت از حق حیات فلسطینیها است. در مقابل، رای ندادن به آن به معنای تایید خشونت وحشیانه و مجازات دستهجمعی اعمال شده علیه آنها است.»
لیندا توماس-گرینفیلد، سفیر ایالات متحده در سازمان ملل متحد، روز شنبه اعلام کرده بود که امریکا پیشنویس قطعنامه را به این دلیل که میتواند مذاکرات بین ایالات متحده، مصر، اسرائیل و قطر را که به دنبال میانجیگری برای توقف در جنگ و آزادی گروگانها هستند، به خطر بیندازد وتو خواهد کرد.
او روز سهشنبه نیز پیش از آغاز رایگیری در شورای امنیت گفت:« تقاضای آتشبس فوری و بدون قید و شرط، بدون آنکه توافقی حماس را ملزم به آزادی گروگانها کند، صلحی پایدار را در پی نخواهد داشت و برعکس، میتواند جنگ بین اسرائیل و حماس را گسترش دهد.»
پیشنویسی که الجزایر ارائه کرده بود، آتشبس را مشروط به آزادی گروگانها نمیدانست.
پیشنویس امریکا برای آتشبس موقت
خبرگزاری رویترز، روز دوشنبه ۳۰ دلو، گزارش داده بود که متن پیشنویس قطعنامهای را مشاهده کرده است که ایالات متحده امریکا قصد دارد به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارائه کند.
در این متن،امریکا خواستار آتشبس موقت در جنگ اسرائیل و حماس شده و با حمله زمینی متحد خود، اسرائیل، به رفح مخالفت کرده است.
تا کنون، واشنگتن با استفاده از واژه آتشبس در هر متن و اقدام سازمان ملل درباره جنگ اسرائیل و حماس مخالفت کرده است. با این حال، رویترز در گزارش خود تاکید کرده که پیشنویس امریکا با همان ادبیاتی نوشته شده که جو بایدن، رئیسجمهوری امریکا، در گفتگوی هفته گذشته خود با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، به کار برده بود.
براساس پیشنویس قطعنامه ایالات متحده، شورای امنیت «بر حمایت خود از آتشبس موقت در غزه در اسرع وقت، بر اساس فرمول آزادی همه گروگانها، تاکید میکند و خواستار رفع همه موانع برای ارائه کمکهای بشردوستانه است.»
در ماه دسامبر، بیش از سه چهارم از ۱۹۳ عضو مجمع عمومی سازمان ملل به درخواست آتشبس فوری بشردوستانه رای دادند. قطعنامههای مجمع عمومی الزامآور نیستند، اما دارای وزنی سیاسیاند.
محققان دو دانشگاه بریتانیایی و امریکایی در گزارشی اعلام کردند حتی اگر همین حالا جنگ در غزه متوقف شود، حدود هشت هزار نفر دیگر ممکن است طی شش ماه آینده به دلیل بحران بهداشت عمومی ناشی از این جنگ، جان خود را از دست بدهند.
اغلب شفاخانههای غزه بر اثر جنگ ویران و بیش از ۸۵ درصد از جمعیت ۲.۳ میلیونی ساکن منطقه بیخانمان شدهاند.
گزارشها حاکی از افزایش موارد ابتلا به بیماریهایی مانند اسهال و همچنین سوءتغذیه در پناهگاههای شلوغ نوار غزه است.
به گفته محققان در این پژوهش، اگر درگیریها ادامه یابند یا تشدید شوند، صدمات تروماتیک، اکثریت مرگ و میرهای در غزه را تشکیل میدهند.
مرگ و میر ناشی از سوءتغذیه، بیماریهای عفونی مانند وبا و محرومیت از دسترسی به مراقبتهای بیماریهایی مانند دیابت نیز هزاران نفر را در صورت ادامه جنگ خواهد کشت.
بر اساس این گزارش، در بدترین سناریوی ممکن و به دنبال شیوع بیماریهای واگیردار بر اثر تشدید جنگ، حدود ۸۵ هزار و ۵۷۰ نفر ممکن است تا اوایل ماه اسد جان خود را از دست بدهند.
حتی در صورت رسیدن به آتشبس، اگر شیوع بیماریهای واگیردار چالش بازسازی سیستم بهداشتی و بهداشت عمومی در غزه را تشدید کند، ممکن است حدود ۱۱ هزار و ۵۸۰ نفر در مدت مشابه، جان خود را از دست بدهند.
این گزارش تخمین زده است تقریبا سه هزار و ۲۵۰ مورد از این مرگها به دلیل عوارض طولانیمدت آسیبهای ناشی از تروما و هشت هزار و ۳۳۰ مورد به دلایل دیگر است.
وزارت بهداشت غزه اعلام کرد که از آغاز جنگ اسرائیل با حماس در هفتم اکتوبر، ۲۹ هزار و ۹۲ فلسطینی در غزه کشته و بیش از ۶۹ هزار نفر زخمی شدهاند. این وزارت تحت کنترول حماس گفته است که حدود دو سوم قربانیان زنان و کودکان هستند.
این در حالی است که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، تاکید کرده است که تا پیروزی کامل بر گروه حماس، عملیات نظامی در غزه ادامه خواهد یافت.
نخستوزیر اسرائیل به رغم هشدارهای جامعه جهانی و هشدار اخیر وزیران خارجه ۲۶ کشور اروپایی، اعلام کرده است که نیروهای ارتش اسرائیل به زودی به سوی شهر رفح در جنوب غزه در مرز با مصر حرکت خواهند کرد.
برپایه گزارشها، بیش از نیمی از جمعیت ۲.۳ میلیونی باریکه غزه از مناطق دیگر این منطقه به رفح پناه بردهاند.
امریکا، متحد اصلی اسرائیل گفته که یک جا با مصر و قطر تلاش دارد آتشبس دیگری در برابر رهایی گروگانها برقرار کند، اما به نظر میرسد که این تلاشها به بنبست رسیده باشد.
وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا از اسرائیل خواستند که به شهر رفح در نوار غزه عملیات نظامی نکند. در بیانیه مشترک این وزیران خارجه آمده است که هرگونه اقدام نظامی در این شهر وضعیت فاجعهبار انسانی را بدتر میکند.
در بیانیه وزیران خارجه کشورهای اروپایی آمده که عملیات زمینی احتمالی در رفح، جایی که بیش از یک میلیون فلسطینی در آن پناه گرفتهاند، بسیار نگرانکننده است.
بیانیه افزوده است که اقدام نظامی اسرائیل در این شهر مانع ارائه خدمات اولیه و کمکهای بشردوستانه به نیازمندان خواهد شد.
وزیران خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا با تاکید بر اهمیت تضمین حفاظت از غیرنظامیان نوشتند: «ما حق اسرائیل برای دفاع از خود را مطابق قوانین بینالمللی و حقوق بشردوستانه بینالمللی به رسمیت میشناسیم.»
در این بیانیه همچنین بر آتشبس پایدار، آزادی بیقید و شرط همه گروگانها و ارائه کمکهای بشردوستانه تاکید شده است.
وزیران خارجه کشورهایی که این بیانیه را امضا کردند عبارتند از اتریش، بلجیم، بلغارستان، کرویشیا، قبرس، جمهوری چک، دنمارک، استونیا، فنلند، فرانسه، آلمان، یونان، ایرلند، ایتالیا، لتونی، لیتوانیا، لوکزامبورگ، مالتا، هالند، پولند، پرتگال، رومانیا، اسلواکیا، اسلوونیا، اسپانیا و سویدن.
حکومت اسرائیل به رغم مخالفت امریکا به ارتش دستور داده است که خود را برای ورود به شهر رفح آماده کند.
همچنین سازمان ملل هشدار داده است که حمله به رفح میتواند به «کشتار» بینجامد.
اخیرا امریکا نیز با پیشنهاد قطعنامهای به شورای امنیت خواستار آتشبس موقت در غزه شده است.
