رسانههای ایرانی با اشاره به افزایش ارزش افغانی در بازار ایران نوشتند اگر کسی در سال ۱۴۰۲ سرمایه خود را به افغانی تبدیل میکرد، اکنون ۴۱درصد سود کرده بود. به نوشته این رسانهها، یک افغانی در آغاز سال پیش ۵۸۵۰ ریال بود و اکنون ۸۴۴۰ ریال شده است.
عصر ایران نوشته است که صعود قیمت افغانی در یک ماه اخیر در بازار ایران، حتی از دالر امریکا هم بیشتر بوده است. افغانی در اول ماه حوت (اسفند) ۷۶۴۰ ریال بود و اکنون شش درصد گرانتر شده، در حالی که در همین بازه زمانی، دالر امریکا در برابر ریال ایران ۵.۹ درصد افزایش ارزش داشته است.
رسانههای اقتصادی در ایران نوشتهاند که اگر فردی در ابتدای سال گذشته بخشی از سرمایه خود را به پول افغانستان تبدیل میکرد، معادل ریالی آن رشدی ۴۱ درصدی را شاهد بود.
بانک مرکزی تحت کنترل طالبان میگوید پول ملی افغانستان در سال ۱۴۰۲ در برابر ارزهای خارجی ۱۷ درصد رشد داشته است.
خبرگزاری ایسنا گزارش داد که با گذشت یک سال از صدور فرمان رهبر طالبان درباره منع تولید و قاچاق مواد مخدر، کارخانههای تولید مواد مخدر صنعتی برای سود بیشتر و خطر کمتر ایجاد شدهاند. ایسنا افزود که تولید مواد مخدر صنعتی میلیونها دالر درآمد دارد.
خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، روز چهارشنبه (۸ حمل) با انتقاد از شکلگیری کارخانههای تولید «شیشه» نوشت: «اکنون در افغانستان تولید مواد متامفتامین از بین رفته، اما نسل جدید تولیدکنندگان و قاچاقچیان مواد مخدر با تولید مواد مخدر صنعتی به دنبال سود بیشتر و ریسک کمتر هستند.»
ایسنا نوشت که افغانستان از نظر جغرافیایی در همسایگی ایران قرار دارد و اکنون این کشور به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان مواد مخدر در جهان به شمار میرود و تولید و قاچاق موادمخدر در دو دهه گذشته در این کشور نزدیک به ۵۰ برابر شده است.
این خبرگزاری تاکید کرد که افغانستان با تولید مواد مخدر صنعتی برای کسب درآمد میلیونها دالر با مرگ و زندگی مردم بازی میکند.
به گزارش ایسنا، با اینکه یک سال از صدور فرمان هبتالله آخندزاده، رهبران طالبان، میگذرد، اما آمارهای ستاد مبارزه با مواد مخدر ایران، که در ماه جوزای ۱۴۰۲ اعلام شد، نشان میدهد که افغانستان در جهان در تولید تریاک «رتبه اول» و در تولید مواد مخدر صنعتی و متامفتامین «مقام دوم» را دارد.
ایسنا مدعی شده که ایجاد آشپزخانههای تولید شیشه در افغانستان و افزایش بیرویه تولید مواد صنعتی بهویژه «شیشه» در دهه اخیر «با حمایت مستقیم امریکا» در افغانستان مسئلهای است که بارها مقامهای ایران ابراز نگرانی کردهاند و میگویند معضل جدید در افغانستان شکلگیری کارگاههای تولید متآمفتامین و شیشه است.
با این حال، این گزارش ایسنا درباره افزایش تولید مواد مخدر صنعتی در افغانستان در حالی منتشر شده که مقامهای طالبان بارها تاکید کردهاند که کشت و تولید مواد مخدر در این کشور به صفر رسیده است.
دفتر هماهنگی کمکهای بشردوستانه سازمان ملل اعلام کرد که برای ۱۷۹ هزار زلزلهزده در ۹ ولسوالی هرات خدمات بهداشتی ارائه کرده است. این خدمات شامل مراقبت بهداشتی، مبارزه با بیماریهای واگیردار، توانبخشی تروما و توزیع کیتهای مادر و نوزاد بوده است.
این دفتر در گزارش روز سهشنبه (۷ حمل) خود نوشت که به صورت کل به ۸۱۲ هزار نفر در سرتاسر افغانستان خدمات بهداشتی بشردوستانه ارائه کرده است. اوچا این خدمات را از طریق ۹۳۳ مرکز صحی در ۳۱۸ ولسوالی و شهرهای مختلف افغانستان ارائه کرده است.
به طور ویژه یکچهارم خدمات بهداشتی که هماهنگکننده کمکهای بشردوستانه سازمان ملل عرضه کرده بر ده ولسوالی زلزلهزده ولایت هرات متمرکز بوده است.
هزاران نفر در زندهجان، غوریان، انجیل، کشک کهنه، کوهسان، گلران، گذره، کرخ و چند ولسوالی دیگر در یک سال گذشته از خدمات بهداشتی اوچا بهرهمند شدهاند.
افزون بر این، اوچا افزوده که به ۳۳۰ هزار عودتکننده افغان از جمله ۱۷۹ هزار زن و ۱۵۱ هزار مرد خدمات بهداشتی ارائه کرده است. این خدمات شامل مراقبتهای بهداشتی اولیه، خدمات سلامت مادر و نوزاد، دریافت خدمات مراقبتهای بهداشتی ثانویه، خدمات سلامت روان و حمایت روانی و اجتماعی عودتکنندگان بوده است.
برپایه آمار اوچا، از فبروری ۲۰۲۰ تا فبروری ۲۰۲۴ بیش از ۲۳۲ هزار نفر مبتلا به کووید-۱۹ در سرتاسر افغانستان ثبت شده که در این میان هفت هزار و ۹۸۹ نفر نفر جان خود را از دست دادهاند و ۹۸.۸ درصد دیگر بهبود یافتهاند.
اوچا همچنین در ماه گذشته در مجموع چهار هزار و ۶۸۵ مورد مشکوک به سرخکان نیز ثبت کرده که موجب مرگ ۲۳ نفر شده و این نشاندهنده افزایش ۲۰ درصدی تعداد مبتلایان نسبت به ماه قبل است.
به طور مجموعی، در سال ۲۰۲۴ بیش از هشت هزار و ۴۰۰ مورد مشکوک ابتلا به سرخکان با ۳۷ مورد مرگ گزارش شده است.
اوچا افزوده که سازمان بهداشت جهانی ۶۰۲ کیت پزشکی اضطراری به ۶۷ مرکز بهداشتی توزیع کرده که تا سه ماه آینده حدود ۱.۲ میلیون نفر از آنها بهرهمند خواهد شد. این سازمان چندی قبل اعلام کرد که برای کمک به بخش صحت در افغانستان به ١٨٥ میلیون دالر نیاز است.
روزنامه گلوب اند میل در مطلبی با اشاره به گسترش حملات شاخه خراسان داعش در منطقه، نوشت که تسلط مجدد طالبان بر افغانستان باعث احیای داعش شده است. براساس آمارها، این گروه از سال گذشته تاکنون بیش از ۱۹۰ حمله انتحاری در کشورهای منطقه انجام داده است.
روزنامه گلوب اند میل روز چهارشنبه (۸ حمل) در مطلبی گسترش حملات شاخه خراسان داعش به منطقه را ناشی از تسلط طالبان بر افغانستان و فراهم شدن زمینه فعالیت برای گروههای تروریستی عنوان کرد.
حمله مرگبار شاخه خراسان داعش در مسکو که ۱۳۹ کشته برجای گذاشت، واکنشها و نگرانیهای جهانی را نسبت به گسترش دامنه فعالیتهای این گروه ایجاد کرد.
پیشتر شورای امنیت سازمان ملل در گزارشی حضور داعش در افغانستان را «تهدید بزرگ» برای منطقه خواند. آندری رسردیوکوف، رئیس ستاد مشترک سازمان پیمان امنیت جمعی نیز هشدار داد که افزایش حضور داعش در اردگاههای تروریستی در شمال افغانستان را تهدید اصلی برای ثبات در آسیای میانه خواند.
تیم پشتیبانی تحلیلی و نظارت تحریمهای سازمان ملل نیز پیشتر به ۱۹۰ حمله در شهرهای بزرگ منطقه اشاره کرد که از سال گذشته از سوی شاخه خراسان داعش انجام شده است.
گلوب اند میل در این مطلب نوشت که طالبان از یک سو زنان را از حقوق اساسی و اولیهشان محروم کرده از سوی دیگر زمینه تجدید حیات را برای داعش فراهم کرده است. طبق گزارش شورای امنیت سازمان ملل، تخمین زده میشود که بین چهار هزار تا شش هزار عضو داعش خراسان در افغانستان حضور دارند.
به نوشته این روزنامه، طالبان بهرغم ادعای سرکوب داعش در افغانستان، به طور مستقیم به تجدید حیات این گروه کمک کرده است، چنانکه «هزاران» جنگجوی داعش پس از تسلط طالبان از زندانهای افغانستان آزاد شدند و چندین حمله بزرگ از جمله حمله در میدان هوایی کابل را در آگست ۲۰۲۱ انجام دادند.
سازماندهی فعالیتهای تروریستی داعش در خاک افغانستان، بسیج جنگجویان، جذب افراد جدید به شمول طالبان به صفوف داعش از موارد دیگری است که گلوب اند میل به آن اشاره کرده است.
به نوشته این روزنامه، همدردی ایدیولوژیک طالبان با برخی گروههای تروریستی اعم از القاعده و طالبان پاکستانی نشان دهنده آن است که این گروه تمایلی به اقدام در برابر تهدیدهای ناشی از حضور گروههای شبهنظامی دیگر از جمله داعش در منطقه نداشته است.
گلوب اند میل مینویسد برای مقابله با گروههای تروریستی در خاک افغانستان به رویکرد منسجم بیندولتی نیاز است. این روزنامه تاکید کرده نیاز است که طالبان باید تحت فشار قرار داده شود تا به تعهداتش در قبال توافقنامه دوحه برای مبارزه با تمام گروههای تروریستی در افغانستان پایبند باشد.
جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در ایران خواستار توقف اعدام و «آپارتاید جنسیتی» در این کشور شده است. او گفته باور دارد که مجازات اعدام در ایران «محروم کردن خودسرانه از حق زندگی است».
این مقام سازمان ملل تاکید کرده است که مقامهای جمهوری اسلامی کرامت انسانی و حقوق بشر را نقض میکنند.
آقای رحمان همچنین از مقامهای جمهوری اسلامی خواسته است که به «آپارتاید جنسیتی» پایان دهند. او تاکید کرده است که رویکرد جمهوری اسلامی به زنان را «آپارتاید جنستی» میخواند.
گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در ایران از جمهوری اسلامی خواسته است که برای زنان و دختران حقوق برابر قائل شود تا آنها در میان شهروندان کشور آزاد و دارای حقوق برابر باشند.
آقای رحمان همچنین از جمهوری اسلامی خواسته است که به کنوانسیون منع هرگونه تبعیض علیه زنان و کنوانسیون جلوگیری از شکنجه پایبند باشد.
این مقام سازمان ملل تاکید کرده است که جمهوری اسلامی باید به حقوق اقلیتهای قومی و مذهبی در ایران احترام بگذارد و برای آنها حقوق برابر قائل شود.
او همچنین از جامعه بینالمللی خواسته است که علیه جمهوری اسلامی اعمال نفوذ و فشار بیشتری کند تا به مجازات اعدام پایان دهد.
آقای رحمان تاکید کرده است که خودش هم به کارزاری برای پایان دادن به مجازات اعدام در ایران ادامه میدهد.
گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در ایران این درخواستها را به مناسبت انتشار گزارش اخیرش به شورای حقوق بشر سازمان ملل در ویدئویی که در صفحه کاربری کارشناسان سازمان ملل پخش شده، مطرح کرده است.
آقای رحمان در این گزارش با اظهار نگرانی از وضعیت حقوق بشر در ایران، خواستار توجه شورای حقوق بشر سازمان ملل به وضعیت حقوق بشر در این کشور شده است.
پیشتر ریچارد بنت، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در افغانستان هم برخورد طالبان با زنان را با عبارت «آپارتاید جنسیتی» توصیف کرده بود.
آقای بنت گفته بود دریافته که «ماهیت نهادینه، سیستماتیک و گسترده تبعیض مبتنی بر جنسیت» برخورد طالبان با زنان «بیپیشینه» است و توصیف آن به «آپارتاید جنسیتی» را توجیه میکند.
با این حال، سازمان ملل هنوز برخورد طالبان در افغانستان و جمهوری اسلامی در ایران با زنان را به عنوان «آپارتاید جنسیتی» به رسمیت نشناخته است.
در پی محدودیتهای گستردهای که طالبان علیه زنان و دختران براساس جنسیت آنها در سراسر افغانستان وضع کرد، گروههای حقوق بشری و مدافعان حقوق زنان کارزارهای گستردهای را به راه انداختند تا «آپارتاید جنسیتی» مانند «آپارتاید نژادی» به رسمیت شناخته شود و جرمانگاری شود.
گروهی از زنان معترض موسوم به «زنان پنجره امید» با اظهار نگرانی از وضعیت سلامت منیژه صدیقی در زندان طالبان گفته که او «شکنجه» میشود. این معترضان هشدار داده که ممکن است طالبان او را به جرم سوزاندن عکس هبتالله آخندزاده، رهبر خود، «سنگسار» کند.
آنها همچنین گفتهاند که خانم صدیقی در زندان به وکیل مدافع و خانواده خود هم دسترسی ندارد.
اعضای این جنبش، که در پاکستان به سر میبرند، از بیتوجهی فعالان حقوق بشر نسبت به سرنوشت خانم صدیقی انتقاد کردهاند و گفتهاند که رهبر طالبان اخیرا «برسنگسار کردن و شلاق زدن زنان در محضر عام به بهانه تطبیق احکام شریعت» تاکید کرده است.
این زنان گفتهاند که طالبان شهروندان افغانستان بهویژه زنان را از حقوقشان محروم کرده و فعالان زن را سرکوب، بازداشت و شکنجه میکنند. آنها تاکید کردهاند که این گروه با اعمال تبعیض جنسیتی «آپارتاید جنسیتی» را در افغانستان برقرار کرده است.
در اعلامیه آمده که طالبان با ارزشهای حقوق بشری بیگانه است و این گروه با مردم افغانستان و جامعه جهانی کنار نمیآید.
آنها میگویند جامعه جهانی و امریکا به طالبان کمک نقدی میکنند. به گفته این جنبش، زنان افغانستان «قربانی سیاستهای غلط جامعه جهانی و قربانی آپارتاید جنسیتی شدهاند.»
این جنبش روز چهارشنبه، هشتم حمل، از جامعه جهانی و نهادهای حقوق بشری خواستند که برای نجات منیژه صدیقی از زندان طالبان این گروه را تحت فشار قرار دهد.
استخبارات طالبان منیژه صدیقی، عضو جنبش خودجوش زنان افغانستان را در هفدهم میزان پارسال دستگیر کرد و بعداً به زندان پل چرخی منتقل کرد.
