به گفته احمد شیرانی، ربیس مرکز اطلاعات و کنترول ترافیک پلیس راهور فراجا (فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران) از میان این سوانح جادهای، ۶۶۷ مورد مربوط به تصادفاتی بودند که منجر به مرگ ۸۱۳ نفر شدند.
او روز چهارشنبه ۱۵ حمل به خبرگزاری ایسنا گفت: «این آمار اولیه و مربوط به جانباختگان صحنه تصادفات است و آمار قطعی متوفیان از سوی پزشکی قانونی اعلام میشود.»
در این بازه زمانی، ۱۷ هزار و ۵۶ فقره تصادف جرحی رخ داد که منجر به مصدومیت ۲۱ هزار و ۴۴۱ نفر شامل قطع عضو شد.
نور نیوز، رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی، روز چهارشنبه در گزارشی نوشت مرگومیر ناشی از تصادفات در ایران با آمار کل اتحادیه اروپا که شامل ۲۷ کشور و ۴۵۰ میلیون نفر جمعیت است، برابری میکند.
بر اساس این گزارش، طی دو دهه اخیر بیش از ۴۲۰ هزار نفر در حوادث رانندگی کشور جان باختهاند که نزدیک به دو برابر کل کشتهشدگان جنگ هشت ساله عراق و ایران است.
دادههای آماری نشان میدهند تصادفات جادهای ایران ۲۰ برابر بالاتر از استاندارد جهانی است و در نتیجه این حوادث، سالانه بین ۴۰ تا ۶۰ هزار نفر به جمعیت افراد دارای معلولیت ایران اضافه میشود.
آمارهای رسمی نشان میدهند درصد قابل توجهی از کشتهشدهها در سالهای اخیر، سرنشین موترهای ساخته و مونتاژ شده در ایران بودهاند.
در همین زمینه روز ۱۲ حمل، حسن مومنی، رییس پولیس راه کشور اعلام کرد ۸۳ درصد موترها در تصادفات منجر به مرگ از زمان آغاز طرح تعطیلات نوروزی ۱۴۰۳، خودروهای تولید داخل بودند.
به گفته او، از میان موترهای درگیر در تصادفات مرگبار، ۶۲ درصد «پژو و پراید» ساخته ایران و فقط ۱۷ درصدشان خارجی بودند.
بسیاری از شهروندان در ایران، آمارهای چشمگیر قربانیان حوادث جادهای به ویژه در تعطیلات سال نو را به موترها و جادههای غیرمعیاری و ناایمن نسبت میدهند.
تعدادی از شهروندان نیز به مقایسه تعداد کشتهها با میزان تصادفها پرداختند، از خودروهای ایرانی با عنوان ارابههای مرگ یاد کردند و گفتند به دلیل شرایط غیر معیاری، هر نوعی از حادثه رانندگی میتواند به راحتی منجر به کشته شدن سرنشینان موتر شود.
همزمان، هواداران حکومت و کاربران موسوم به ارزشی این موارد را «آدرس غلط دادن» میدانند و معتقدند تلفات این حوادث، کاملا به دلیل بیاحتیاطی رانندگان است.
مقامهای پولیس راهنمایی و رانندگی در روزهای اخیر بارها رانندگان را با تخلفاتی چون «سرعت و سبقت غیرمجاز، انحراف به چپ و حرکت خلاف جهت»، مقصران اصلی تصادفات مرگبار معرفی کردهاند.
در سالهای گذشته نیز مقامهای جمهوری اسلامی همواره رعایت نکردن حق تقدم، ناتوانی در کنترول وسیله نقلیه و سرعت و سبقت غیرمجاز را از جمله دلایل عمده تصادفها اعلام کردهاند.
تولید موتر در ایران بازاری انحصاری دارد و واردات خودروی خارجی تحت نظر و با شروط خاص دولت انجام میگیرد.
در این بازار انحصاری، شهروندان ایرانی تنها قادر به خرید خودروهای ساخت و مونتاژ ایران یا چین هستند که حتی به گفته مقامات حکومتی مانند محسن پیرهادی، رئيس فراکسیون مدیریت شهری مجلس، استندردهای اولیه را ندارند.
علاوه بر کیفیت پایین موترهای تولیدی در ایران، فرسودگی موترها نیز جادهها را ناامنتر کرده است.
این موارد باعث شده از سال ۱۳۹۳ تا ۱۴۰۲ بر اساس آمارهای رسمی دستکم ۹ هزار و ۸۱۵ نفر در ایام نوروز جان خود را از دست بدهند که با پایان تعطیلات نوروزی سال ۱۴۰۳ این رقم به ۱۰ هزار و ۶۲۸ نفر رسید.
در این بازه زمانی، بیشترین شمار کشتهشدگان تصادفات در تعطیلات نوروزی مربوط به سال ۱۴۰۲ است که دستکم ۸۲۱ نفر کشته شدند.