شورای حقوق بشر سازمان ملل در قطعنامهای با انتقاد از اسرائیل، خواستار پایان دادن به هر نوع فروش تسلیحات به این کشور در حال جنگ با گروه شبهنظامی حماس در غزه شد. در این قطعنامه که از سوی پاکستان ارائه شد، اصطلاح بحثبرانگیز «نسلکُشی» ذکر شده است.
این قطعنامه، که روز جمعه ۱۷ حمل به تصویب رسید، اولین قطعنامه تصویب شده در شورای حقوق بشر در مورد جنگی است که از روز هفتم اکتوبر ۲۰۲۳ و در پی حمله بیسابقه جنگجویان حماس به اسرائیل آغاز شد.
این شورا ابزار الزامآوری برای اجرای قطعنامههای خود ندارد.
در رایگیریای که درباره این قطعنامه انجام شد، ۲۸ عضو از ۴۷ عضو شورا به متن پیشنهادی قطعنامه رای مثبت دادند.
وجود اصطلاح بحثبرانگیز «نسلکشی» در این قطعنامه موجب بیمیلی برخی کشورهای عضو شورا برای اعلام موافقت با آن شد و آنان را مجبور کرد رای ممتنع یا منفی بدهند.
اشاره به عبارت «نسلکشی» در چند قسمت از پیشنویس قطعنامه اولیه حذف شده بود. با این حال، متن نهایی با یادآوری «تصمیم دادگاه بینالمللی دادگستری مبنی بر وجود خطر قابل قبول نسلکشی» در غزه، این اصطلاح را به کار برده است.
اسرائیل بارها اتهام «نسلکشی علیه فلسطینیان» را رد کرده است.
آسوشیتدپرس گزارش داد که اسرائیل دو افسر ارتش را به دلیل نقششان در حملهای که منجر به مرگ هفت امدادگر در غزه شد، برکنار کرده است. به گزارش این خبرگزاری، سه مقام دیگر ارتش به همین دلیل توبیخ شدهاند.
در حمله دوم مارچ (۱۴ حمل) نیروهای هوایی اسرائیل، کاروان یک نهاد امریکایی موسوم به «آشپزخانه مرکزی جهانی» هدف قرار گرفتند و هفت نفر کشته شدند.
این امدادگران در حال انتقال غذا به نیازمندان در غزه بودند.
قربانیان این حمله شهروندان استرالیا، پولند، بریتانیا، فلسطین و شهروند امریکاییکانادایی بودند.
حمله به این امدادگران واکنشهای گسترده بینالمللی را در پی داشت و از جمله مقامهای امریکایی و بریتانیایی ناخشنودی خود را از این حمله پنهان نکردند.
مقامهای امریکایی و بریتانیایی گفتهاند که اسرائیل در حفاظت از غیرنظامیان در غزه تلاش کافی به خرج نداده است.
به گزارش آسوشیتدپرس، تحقیقات یک جنرال بازنشسته بیانگر آن است که اسرائیل در پی این حمله مجبور به «اعتراف شرمآوری» شده است.
براساس این تحقیقات، ممکن است شک و تردیدهای تازهای درباره چگونگی تصمیمگیری ارتش اسرائیل آشکار شود.
به دنبال بالا گرفتن انتقادها از حمله اخیر به کارکنان آشپزخانه مرکزی جهانی در غزه، دانیل هاگاری، سخنگوی ارتش اسرائیل گفت: «این یک تراژدی است. این رویدادی جدی است که ما مسئول آن هستیم و نباید اتفاق میافتاد و ما اطمینان حاصل خواهیم کرد که دوباره اتفاق نمیافتد.»
پیش از این فلسطینیان و کمکرسانان بارها انتقاد کردهاند که نیروهای اسرائیلی در جنگ با حماس در غزه به صورت «بیباکانه» دست به حمله به غیرنظامیان میزنند – اتهامی که اسرائیل آن را رد کرده است.
«۲۰ روز در ماریوپل» ساخته میستیسلاف چرنوف که اسکار بهترین فیلم مستند سال را آن خود کرد، تصویر دهشتناکی از اشغال شهر ماریوپل در جنوبشرقی اوکراین به دست نیروهای روسیه را ترسیم میکند.
فیلم را در واقع یک خبرنگار ساخته است؛ خبرنگار آژانس آسوشیتدپرس که همزمان با آغاز جنگ تصمیم میگیرد به ماریوپل برود. شهر بندری مهمی در ۲۰ مایلی روسیه که به نظر میرسد از اولین اهداف روسها خواهد بود.
این خبرنگار ۲۰ روز از آغاز حمله را ثبت میکند تا آنجا که تانکهای روسی روبروی شفاخانهای که او حضور دارد، میرسند. هدف از حضورش ارسال تصاویر روزانه برای خبرگزاریهاست. زمانی که حمله آغاز میشود، دیگر خبرنگاران خارجی آنجا را ترک میکنند، اما چرنوف میماند تا تصویرگر صحنههایی از جنگ اوکراین باشد که با این صراحت و خشونت، توسط هیچکس دیگری به ثبت نرسیده است.
فیلم در نمایش خشونت هیچ تعارفی ندارد و شماری از دهشتناکترین تصاویر جنگ اوکراین را به ثبت میرساند که تماشای فیلم را آزاردهنده میکند؛ آزاری که از ابتدا تا انتها عامدانه ادامه دارد (و فیلمساز به آن اعتراف هم میکند) تا تماشاگر بدون هیچ نوع پردهپوشی به دل جنگی برود که حالا فیلمساز/ خبرنگار در حال ثبت تاثیر آن است بر غیرنظامیان و مردم عادی شهر.
نمایش تصاویر هر جنگی میتواند آزاردهنده باشد، اما اینجا با تصویر کردن مردم غیرنظامی زخمی در شفاخانه (با نمایش جزئیات آسیبدیدگی آنها که به کرات اتفاق میافتد) میزان خشونت تصاویر شوکدهندهتر از هر فیلمی میشود که میتوان در ثبت جنگ اوکراین تصور کرد، به ویژه که کودکان به بخش مهمی از فیلم بدل میشوند: کودکی در حال بازی فوتبال که با اصابت موشک پاهایش را از دست داده و بعد جانش را هم در شفاخانه از دست میدهد یا یک کودک ۱۸ ماهه که جلو چشمان والدینش در شفاخانه میمیرد و تیم پزشکیای که بدون آب و برق و تلفن و حتی مسکن برای تسکین دردها، سعی دارند زخمیها را درمان کنند و گاه از فرط ناتوانی به گریه میافتند.
فیلمساز از ابتدا تا انتها با این تصاویر به ذهن مخاطبش حمله میکند و میخواهد تصویر دهشتناکی را که به چشم دیده، با جهانیان قسمت کند. این تصاویر در واقع برای مخابره خبر ضبط شدهاند و برخی از آنها در همان روزهای آغاز اشغال در ماه فبروری و مارچ ۲۰۲۲، از تلویزیونهای جهانی پخش شدهاند و توجهها را به وضعیت ماریوپل جلب کردهاند، تا آنجا که تلویزیون روسیه هم به آن واکنش نشان داده و این تصاویر را جعلی خوانده است (با این ادعا که سیاهی لشگرها در این تصاویر نقش بازی کردهاند!) در پایان فیلم میبینیم که سفیر روسیه در سازمان ملل هم این ادعا را در برابر خبرنگاران تکرار میکند، اما تصاویر واقعی تکاندهنده فیلم، تصویری چنان مستند ارائه میدهند که تصور بازسازی آنها به شوخی میماند.
یکی از تکاندهندهترین بخشهای فیلم زمانی است که موشک روسی به شفاخانه زنان و زایمان برخورد میکند و زنان باردار که زخمی شدهاند از بیمارستان بیرون برده میشوند. فیلمساز در آنجا حضور دارد و تصاویر غریبی را خلق میکند؛ جایی که مثلا یک زن باردار با سر و روی خونین اصرار دارد حالش خوب است.
فیلم جلوتر به همین زنان باردار باز میگردد، جایی که فیلمساز چند روز بعد در شفاخانهای دیگر به دنبال آنهاست و میشنود برخیشان مردهاند و حالا دست بر قضا نوبت وضع حمل یکی دیگر از آنهاست. دوربین فیلمساز در اتاق عمل میماند تا زنی که زخمی است و همه نگران سلامت بچهاش هستند، فرزندش را به دنیا بیاورد، اما بچه پس از به دنیا آمدن حرکتی ندارد.
پزشک گویی با التماس بارها و بارها به او ضربه میزند و بدنش را میمالد تا جان بگیرد؛ دقیقهای نفسگیر شکل میگیرد که میتواند اشک تماشاگرش را سرریز کند. در نهایت، کودک گریه میکند و نفس میکشد؛ یک دختر زیبا که در دل غیرانسانیترین شرایط، نوید زندگی میدهد.
جلوتر اما فیلمساز- که چندین بار در طول فیلم اشاره میکند دو فرزند دارد- باز به بچه باز میگردد، این بار زمانی که یک پزشک او را به زیرزمین میبرد تا نوزاد بسیار کوچک مردهای را به او نشان دهد. دوربین کماکان روشن است و یکی از خوفناکترین تصاویر جنگ را ثبت میکند.
اما فیلم تصویری قهرمانانه و شعاری هم از مردم اوکراین ارائه نمیکند. مردم بیپناه دائم در حال شیون و زاری به نمایش درمیآیند و حتی زمان آغاز حمله، به فروشگاهها هجوم میآورند و همه چیز را غارت میکنند.
فیلمساز- به عنوان خبرنگار - تصاویر این غارتها را هم ثبت میکند و اشاره دارد که به قول پزشکی در شفاخانه، مردم به هنگام جنگ، گویی به تصاویر «ایکس- ری» شبیه میشوند: «بدها خودشان را نمایان میکنند و خوبها خوبیهایشان را نشان میدهند.»
نریشن فیلم به شکل ساده و خبری نوشته شده و فیلم هم اساسا ساختاری خبری/گزارشی دارد تا سینمایی. خلاف فیلمهایی چون «رهگیری شده» (اوکسانا کاراپوویچ) و «در آینه پشتی» (ماچک هاملا) که سازندگانشان نگاهی سینمایی را هم بر اثر سوار کردهاند، چرنوف تلاش چندانی در وجوه هنری فیلم ندارد و بیش و بیشتر به نمایش خام و گزارشگونه اتفاقات اکتفا میکند که این امر - بنا به زاویه دید ما- میتواند به شکل تناقضآمیزی هم نقطه قوت فیلم باشد و هم نقطه ضعف آن.
ضعف از این رو که فیلم در نهایت هیچ ساختار فرمی ویژه و تحسینبرانگیزی ندارد و یک نریشن بسیار ساده و غیرهوشمندانه هم آن را همراهی میکند، و نقطه قوت از این جهت که خود این تصاویر خام که تنها برای ثبت موقعیت و نمایش آن به جهانیان ثبت شدهاند، آنقدر دیدنی هستند و بیهمتا که میتوانند هر تماشاگری را میخکوب کنند.
عبدالمالک الحوثی، رهبر شبهنظامیان حوثی یمن که تحت حمایت جمهوری اسلامی فعالیت میکنند اعلام کرد که در جریان ۴۲۴ حمله هوایی امریکا و بریتانیا به مواضع این گروه در یمن در حدود سه ماه حدود ۳۷ نفر از حوثیها کشته و ۳۰ نفر دیگر زخمی شدهاند.
الحوثی در یک سخنرانی تلویزیونی در این زمینه گفت از زمان آغاز حملات این گروه به کشتیرانی تجاری در منطقه دریای سرخ در واکنش به جنگ در غزه، در مجموع ۹۰ کشتی در دریای سرخ هدف قرار داده شدهاند.
با آغاز جنگ کنونی غزه، حوثیهای یمن حملات خود را در دریای سرخ افزایش دادهاند و گفتهاند که این حملات را در همبستگی با فلسطینیهای غزه انجام میدهند.
در پی مختل شدن کشتیرانی جهانی در این منطقه، شرکتهای کشتیرانی مجبور شدهاند کشتیهای خود را از مسیرهای طولانیتر و گرانتر از جنوب آفریقا عبور دهند.
امریکا و بریتانیا در واکنش به حملات حوثیها ائتلافی را با دیگر کشورهای متحد خود تشکیل دادند تا از این حملات جلوگیری کنند.
کمی پس از اعلام آمارهای جدید از سوی رهبر شبهنظامیان حوثی، نیروهای امریکایی اعلام کردند یک موشک ضد کشتی را در منطقه تحت کنترول حوثیها در یمن منهدم کردند.
ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده (سنتکام)، طبق معمول روزهای اخیر در این زمینه اطلاعرسانی کرد و در حساب خود در شبکه اجتماعی اکس نوشت که این حمله در روز پنجشنبه صورت گرفت.
بیانیه سنتکام افزود که هیچ تلفات یا خسارتی از سوی کشتیهای امریکایی، نیروهای ائتلاف یا کشتیهای تجاری گزارش نشده است.
پیش از این جنرال مایکل اریک کوریلا در جلسه استماع کمیته نیروهای مسلح مجلس نمایندگان بار دیگر به حمایت گسترده جمهوری اسلامی از نیروهای نیابتی خود در منطقه اشاره کرد و گفت حملات حوثیها به کشتیهای جنگی امریکا و کشتیهای بینالمللی در دریای سرخ و نیز حملات شبهنظامیان متحد جمهوری اسلامی به نیروهای امریکایی در عراق و سوریه، «نتیجه مستقیم» تهدید ایران است که به تدریج در حال گسترش است.
این جنرال ارشد امریکایی افزود حملات اوایل فبروری ایالات متحده به نیروهای نیابتی ایران در خاورمیانه، گروههای شبهنظامی در عراق و سوریه را از حمله به نیروهای امریکایی منصرف کرده اما در برابر شورشیان حوثی در یمن موثر نبوده است.
با این حال آبرام پیلی، معاون نماینده ویژه امریکا در امور ایران، در گفتوگو با ایراناینترنشنال تاکید کرد: «امریکا برای رسیدگی به همه تهدیدهای جمهوری اسلامی، از نقض حقوق بشر در ایران تا حمایت از حوثیها در حمله به خطوط کشتیرانی بینالمللی، حمایت از تروریسم و تشدید تنشهای هستهای، از همه ابزارهای موجود استفاده میکند و هیچ گزینهای را از روی میز حذف نخواهد کرد.»
گرانت شاپس، وزیر دفاع بریتانیا نیز هشدار داده است کشورش برای «مقابله مستقیم» با حملات حوثیها تردیدی به خود راه نخواهد داد.
گیلاد اردان، نماینده اسرائیل در سازمان ملل هم با محکوم کردن حکومت ایران گفته است: «کسی که حماس، حزبالله و حوثیها را حمایت میکند و عروسکگردان آنهاست، جمهوریاسلامی است.»
وزارت بهداشت غزه اعلام کرد که آمار جانباختگان حملات اسرائیل از پانزدهم میزان پارسال تاکنون در این باریکه، به ۳۳ هزار و ۹۱ نفر و شمار زخمیان به ۷۵ هزار و ۷۵۰ نفر رسیده است. این وزارت گفت در ۲۴ ساعت گذشته ۵۴ نفر در غزه کشته و ۸۲ نفر زخمی شدند.
همزمان ارتش اسرائیل خبر داده است که جنگندههای نیروی هواییاش روز پنجشنبه، شانزدهم حمل، حدود ۳۰ موضع دیگر را در غزه مورد هدف قرار دادند.
پولیس اسرائیل گفته افسران پولیس مرزی یک مرد فلسطینی را در طولکرم کرانه باختری زمانی کشتند که میخواست «بمی پرتاب کند.»
حماس اعلام کرد که امریکا و مصر از اختلافنظر زیاد میان طرفهای درگیری آگاهی دارند، با این حال میخواهند مذاکرات آتشبس را زنده نگه دارند.
دفتر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، اعلام کرد این کشور با بازگشایی گذرگاه اِرِز (بیت حانون) به شمال غزه و استفاده موقت از بندر اشدود در جنوب اسرائیل برای افزایش کمکهای بشردوستانه به غزه موافقت کرده است.
دفتر نتانیاهو روز جمعه ۱۷ حمل در بیانیهای خبر داد این کشور ورود گسترده کمکها را از اردن از طریق گذرگاه کرم شالوم، تایید کرده است.
گذرگاه ارز در شمال نوار غزه از زمان آغاز جنگ جاری غزه تا کنون برای اولین بار است که بازگشایی میشود.
این گذرگاه در جریان حمله هفتم اکتبر حماس به جنوب اسرائیل به طور قابل توجهی آسیب دید.
دفتر نخستوزیر اسرائیل در بیانیه خود تاکید کرد افزایش کمکها به غزه از یک بحران انسانی جلوگیری میکند و برای تضمین تداوم جنگ و دستیابی به اهداف اسرائیل در جنگ غزه حیاتی است.
این اقدامات بلافاصله مورد استقبال کاخ سفید قرار گرفت و از اسرائیل خواست فورا آنها را اجرا کند.
آدرین واتسون، سخنگوی شورای امنیت ملی امریکا در بیانیهای اعلام کرد: «این اقدامات، از جمله تعهد به باز کردن بندر اشدود برای ارسال مستقیم کمک به غزه، باز شدن گذرگاه ارز برای ایجاد مسیری جدید به منظور رسیدن کمک به شمال غزه و افزایش قابل توجه ارسال مستقیم کمکها از اردن به غزه، اکنون باید به طور کامل و سریع اجرا شود.»
او افزود همانطور که جو بایدن، رئیسجمهور امریکا، در تماس اخیر خود با نتانیاهو گفت، سیاست ایالات متحده در قبال غزه با ارزیابی اقدام فوری اسرائیل در مورد این تمهیدات و سایر اقدامات، از جمله «محافظت از غیرنظامیان بیگناه و ایمنی امدادگران»، تعیین میشود.
این مقام امریکایی تاکید کرد واشنگتن آماده است در هماهنگی کامل با دولت اسرائیل، دولتهای اردن و مصر، سازمان ملل و سازمانهای بشردوستانه در برداشتن این گامها تلاش کند.
به گفته او، اجرای این اقدامات منجر به افزایش قابل توجه کمکهای بشردوستانه به غیرنظامیانی میشود که نیاز مبرم به کمکها دارند.
موافقت اسرائیل با افزایش کمکرسانی به غزه کمی پس از آن صورت گرفت که رئیسجمهور امریکا روز پنجشنبه، در یک گفتوگوی تلفنی نیم ساعته با نتانیاهو، برای اولین بار به امکان استفاده از کمکهای امریکا برای تاثیرگذاری بر رفتار نظامی اسرائیل سخن گفت.
بایدن گفت حمایت امریکا از حمله اسرائیل به غزه مشروط به انجام اقدامات مشخص برای محافظت از امدادگران و غیرنظامیان در غزه خواهد بود.
همچنین موافقت اسرائیل با افزایش کمکرسانی به غزه چند روز پس از حمله به کارمندان یک نهاد غیردولتی امدادرسان به غزه است.
روز دوشنبه گذشته، هفت تن از کارکنان سازمان «آشپزخانه مرکزی جهانی» که برای توزیع غذا در نوار غزه به سر میبردند، در حمله اسرائیل کشته شدند.
این حمله واکنشهای گسترده بینالمللی به دنبال داشت و رئیسجمهور اسرائیل به دنبال وقوع آن، عذرخواهی کرد.
