ملا یعقوب وزیر دفاع طالبان در دیدار با الهام محمداف سفیر آذربایجان در کابل از بازگشایی سفارت این کشور در افغانستان استقبال کرد. وزارت دفاع طالبان گفته که ملا یعقوب در این دیدار برای تقویت روابط، خواهان همکاری هرچه زودتر اقتصادی آذربایجان شده است.
در خبرنامه این وزارتخانه که روز چهارشنبه (۱۲ ثور) منتشر شده آمده است که وزیر دفاع طالبان بازگشایی سفارت آذربایجان در کابل را یک «اقدام مثبت» خوانده است.
آذربایجان همانند دیگر کشورها طالبان را به رسمیت نمیشناسد.
با این حال، وزارت دفاع طالبان گفته است که سفیر آذربایجان وعده داده که این کشور آماده همکاری با طالبان و مردم افغانستان است.
مقامهای طالبان پیش از این گفته بودند که از آذربایجان در منازعه قرهباغ حمایت میکنند.
کمیسیون آزادی مذهبی امریکا میگوید اقلیتهای مذهبی در افغانستان با تهدید گروههای تروریستی از جمله داعش، و آزار و اذیت طالبان مواجهاند. در گزارش این کمیسیون مشخصا از شیعیان، هندوها، سیکها و مسیحیان نام برده شده که آزادی مذهبی آنها نقض شده است.
در گزارش سالانه کمیسیون آزادی مذهبی امریکا آمده است که آزادی مذهبی در افغانستان تحت حاکمیت طالبان رو به وخامت بوده است.
این کمیسیون گفته است که طالبان همچنان به اجرای تفسیر سختگیرانه خود از شریعت ادامه میدهد و آزادی مذهب یا عقیده را نقض کردهاند.
کمیسیون آزادی مذهبی امریکا با اشاره به منع تحصیل دختران در افغانستان گفته طالبان دهها فرمان را بر اساس تفسیر مذهبی خود به اجرا درآوردند که پوشش، اشتغال و آموزش افغانها را محدود کرده است.
در این گزارش گفته شده در حکومت طالبان، هندوها، سیکها و مسیحیان با محدودیتهای شدیدی از جمله پوشش و ظاهر خود مواجهاند و از برگزاری علنی مراسمهای مذهبی خود منع شدهاند.
این کمیسیون وضعیت مشابهی را از شیعیان در افغانستان گزارش داده و گفته شیعیان همچنان با آزار، خشونت و مداخله در حق عبادت خود مواجه بودهاند.
کمیسیون آزادی مذهبی امریکا میگوید در فبروری سال ۲۰۲۳، والی طالبان در بدخشان در فرمانی ازدواج بین شیعه و سنی را ممنوع کرد.
همچنین گفته شده طالبان تدریس کتب فقه جعفری را ممنوع کردند و دانشگاههای خصوصی را مجبور کردند که تمام کتابهای دینی را که با فقه حنفی مطابقت ندارد حذف کنند.
محدودیت در برگزاری مراسم محرم شیعیان و جشن نوروز از سوی طالبان از جمله دیگر موضوعاتی است که کمیسیون آزادی مذهبی امریکا در گزارش خود آورده است.
این کمیسیون از دولت امریکا خواسته تا افغانستان تحت حاکمیت طالبان به خاطر نقض سیستماتیک آزادی مذهبی بهعنوان «کشور مورد نگرانی خاص» معرفی شود.
کمیسون آزادی مذهبی امریکا همچنین از دولت ایالات متحده خواسته که در گفتوگوهای خود با حکومت طالبان، آزادی مذهبی و اعتقاد را شامل بسازد و به گونه روشن «جنایات» این گروه و داعش را محکوم کند.
افزون بر آن، کمیسیون آزادی مذهبی امریکا خواستار تحریم مقامهای طالبان شده که در نقض آزادیهای مذهبی نقش دارند.
شکردخت جعفری، مخترع و نخستین فیزیکدان طبی زن افغانستان به عنوان مبتکر سال، جایزه «دینامیک» سال ۲۰۲۴ را در بریتانیا به دست آورد. خانم جعفری روز چهارشنبه، ۱۲ ثور با نشر پستی در فیسبوک گفت که از دریافت این جایزه خوشحال است.
او از مرکز تکنولوژی دانشگاه ساری بریتانیا برای نامزد کردن او و همکارانش در ترواینویوو، شرکت تحت مدیریتش برای کار سخت آنها و همه طرفدرانش تشکر کرده است.
بر اساس گزارش وبسایت خبری پلاتنیوم، در این دوره از جوایز، علاوه بر خانم جعفری، چهار نفر دیگر نیز به مرحله نهایی رسیده بودند.
خانم جعفری در شش سالگی همراه با خانوادهاش به ایران رفت و تحصیلات خود را تا مقطع کارشناسی در این کشور سپری کرد.
او در سال ۲۰۰۴ میلادی از ایران به افغانستان برگشت و در دانشگاه کابل مشغول تدریس شد و همزمان بهعنوان نماینده وزارت تحصیلات عالی، در کمیسیون انرژی اتمی افغانستان نیز عضویت داشت.
خانم جعفری در سال ۲۰۱۰ با بورسه تحصیلی سازمان بینالمللی انرژی اتمی برای ادامه تحصیلاتش در مقطع ماستری در رشته فزیک طبی در دانشگاه ساری وارد بریتانیا شد.
خانم جعفری پس از نوشتن بیش از ۴۰ مقاله علمی و دو اختراع (دستگاه دوزسنج و اندازهگیری سه بعدی دوز اشعه)، بهعنوان نخستین فیزیکدان طبی زن از افغانستان شناخته شده است.
این زن مبتکر افغانستان در سال ۲۰۱۶ نیز برنده جایزه زنان در بخش نوآوری در بریتانیا شده بود. او بهدلیل ارائه روش جدید پرتو درمانی برای بیماران سرطان موفق به دریافت این جایزه شده بود.
رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا در گفتوگویی به افغانستان اینترنشنال گفت بخشی از کمکهای ایالات متحده به افغانستان برای تمویل تروریستان مصرف میشود. مایکل مکال گفت مالیهدهندگان امریکا نگران استفاده تروریستان از این کمکها هستند.
آقای مکال گفت اگر طالبان میخواهند کمکهای امریکا به افغانستان ادامه داشته باشد، باید «گروگانهای» امریکایی را از زندان آزاد کنند.
رئیس کمیته خارجی مجلس نمایندگان امریکا این اظهارات را در حاشیه میز گردی که این کمیته در کانگرس امریکا درباره شهروندان بازداشتشده و گروگان گرفته شده امریکا در کشورهای مختلف جهان برگزار کرده بود، به عارف یعقوبی خبرنگار افغانستان اینترنشنال گفت.
در این جلسه آنا کوربت، خانم رایان کوربت، زندانی طالبان نیز گفت «واقعا» نمیداند چه اقداماتی برای نجات شوهرش انجام میشود.
او خطاب به اعضای این کمیته گفت: «ما میتوانیم و باید برای عزیزانمان بهتر عمل کنیم.»
طالبان رایان کوربت را که سالها در افغانستان کار میکرد، در ماه اسد ۱۴۰۱ با همکاران آلمانی و افغانش در شمال افغانستان به اتهام «تخلف از قوانین افغانستان» بازداشت کرد.
برایان مست، عضو مجلس نمایندگان امریکا در حاشیه این نشست به خبرنگار افغانستان اینترنشنال گفت طالبان از طرف امریکا تهدیدی احساس نمیکند به همین دلیل شهروند این کشور هنوز از زندان رها نشده است.
آقای مست هشدار داد کسی که یک امریکایی را گروگان میگیرد باید منتظر باشد که یا یک دیپلومات برای آزادی او خواهد آمد و یا یک تکتیرانداز.
زلمی خلیلزاد میگوید اولین گامها بهسوی گفتوگو درباره توافق با طالبان در دولت اوباما برداشته شد نه دولت دونالد ترامپ. خلیلزاد گفته در دوره اوباما، نامهای از ملا یعقوب دریافت کرد که گفته بود جنگ راهحل نظامی ندارد و طالبان خواهان پایان آن است.
کمیته روابط خارجی کانگرس امریکا روز چهارشنبه، ۱۳ ثور، متن شهادت زلمی خلیلزاد، نماینده پیشین امریکا در امور افغانستان را در صفحه رسمی خود در شبکه اجتماعی اکس پخش کرد. این اظهارات بخش پنجم از رشته مصاحبههای کمیته روابط خارجی کانگرس به رهبری مایکل مکال با مقامهای وزارت خارجه امریکا است که در برنامه تخلیه از افغانستان سهیم بودند.
آقای خلیلزاد در بخشی از شهادت خود برای کمیته روابط خارجی کانگرس امریکا گفته که برای دولت بایدن در قسمت برخورد با موافقتنامه دوحه، سه گزینه وجود داشت: عدم اصرار بر مشروط بودن توافق و تاکید بر عقبنشینی و مبارزه با تروریسم، دوم پاره کردن توافقنامه آن طوری که ترامپ با توافق هستهای با ایران کرد و سرانجام پذیرش مشروط توافق دوحه.
خلیلزاد گفته است که رئیسجمهور بایدن گزینه خروج مشروط نیروها از افغانستان را انتخاب نکرد.
نماینده ویژه پیشین امریکا برای افغانستان افزوده که او گزینه پذیرش مشروط توافق دوحه را توصیه کرده بود و به این باور است که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا هم آن را توصیه کرده بود. اما به گفته خلیلزاد افراد دیگری در دولت امریکا با این استدلال که طالبان حملاتشان به نیروهای امریکایی را از سر میگیرند، از پذیرش توصیه آنها خودداری کردند.
با این حال، هم خلیلزاد و هم بلینکن از خروج نامشروط نیروهای امریکایی از افغانستان حمایت کردند.
نماینده ویژه سابق امریکا برای افغانستان گفت که کاخ سفید و شورای امنیت ملی روند کامل عقبنشینی نیروها در سال ۲۰۲۱ رهبری میکردند و در طول ماه آگست که خروج مرگبار اتفاق افتاد، تصامیم مهم درباره تعامل با طالبان از سوی شورای امنیت ملی بایدن گرفته میشد.
پیششرط آزادی زندانیان
خلیلزاد گفته است که دولت ترامپ برای گفتوگو با طالبان برای او سه اولویت گذاشته بود: مذاکره در مورد توافقی که امکان خروج امن و منظم را فراهم کند، اطمینان حاصل شود که افغانستان دوباره به پناهگاه سازمانهای تروریستی تبدیل نمیشود و ضرورت مذاکرات بینالافغانی.
طبق سندی که کمیته روابط خارجی کانگرس منتشر کرده، خلیلزاد در طول تابستان ۲۰۲۰ روی رهایی هزاران زندانی طالبان با این استدلال که طالبان بدون آزادی زندانیانشان وارد مذاکره با دولت افغانستان نمیشوند، پافشاری کرد.
خلیلزاد گفته که او، وزیر خارجه و سایرین در این زمینه همنظر بودند. او افزود که پیش از شروع مذاکرات بینالافغانی، طالبان خواهان برخی اقدامات برای اعتمادسازی بودند.
نماینده ویژه امریکا میگوید که دولت افغانستان با اصل آزادی زندانیان مخالف نبود بلکه با تعداد زیاد آن مخالف بود. او گفت که دولت سابق افغانستان خواهان برابر بودن شمار زندانیانی بود که قرار بود میان دو طرف مبادله شوند.
تاثیر منفی اعلام عقبنشینی نیروها
زلمی خلیلزاد در پاسخ به سوالات کمیته روابط خارجی کانگرس گفته که اعلام عقبنشینی همه نیروها از سوی بایدن در اپریل ۲۰۲۱ تاثیر منفی بر روحیه نیروهای دولت افغانستان گذاشت.
خلیلزاد گفت: «عقبنشینی نیروها تاثیر روانی داشت و بر موازنه نسبی قدرت برای دولت (افغانستان) تأثیر منفی گذاشت. این واضح است.»
آقای خلیلزاد در مورد برنامهریزی احتمالی وزارت خارجه امریکا در افغانستان هم اعتراف کرده که این وزارت فاقد برنامهریزی بود.
در این شهادتدهی خلیلزاد، اظهارات او مبنی بر عدم حضور القاعده شبهقاره هند زیر سوال رفته است. در سندی که کمیته روابط خارجی کانگرس امریکا منتشر کرده، آمده است که به رغم ادعای خلیلزاد، شواهد حاکی از حضور القاعده شبهقاره هند است.
روند سبز به رهبری امرالله صالح میگوید طالبان حدود ۱۹ هزار نیروی خود را از ولایتهای قندهار، هلمند، زابل و فراه برای «سرکوب مردم» در ولایت پنجشیر مستقر کرده است. این سازمان میگوید در هر کیلومتر از خاک پنجشیر ، ۱۵۰ نیروی طالبان جابهجا شدهاند.
روند سبز که امرالله صالح، معاون سابق ریاستجمهوری آنرا مدیریت میکند، در ادامه رشته گزارشهای کشفی خود «سطح اکمال لواهای ملیشههای طالب در ولایت پنجشیر» را بررسی کرده است.
این جریان گفته که در برگههای رسمی طالبان از این تشکیلات به نام «لواهای فوقالعاده» نام برده شده است.
در گزارش تازه روند سبز آمده که ۱۲ هزار و ۸۰۰ طالب متعلق به وزارت دفاع طالبان و بیش از شش هزار طالب دیگر مربوط به وزارت داخله، ریاست استخبارات و گروههای غیررسمی طالبان میشود.
روند سبز در ادامه گزارش آورده که «دره پنجشیر حدود ۱۳۰ کلیومتر طول دارد که اکنون در هر کیلومتر آن ۱۵۰ نفر طالب جابهجا شدهاند.»
طبق این گزارش، طالبان قرارگاهها و سوق اداره خود را در مکاتب، منازل غصبشده، مساجد، محوطه آرامگاه احمدشاه مسعود، دانشگاه پنجشیر، انستیتوت تخنیکی پنجشیر و پوستههای نو تاسیس خود را در بین قریهها جابجا کردهاند.
خشونت طالبان با مردم
روند سبز در ادامه گزارش تازه خود درباره برخورد طالبان با مردم محل در پنجشیر گفته که طالبان در مناطق مختلف این ولایت دست به «جنایات هولناک مانند شکنجه، قتل، چپاول، توهین و تحقیر مردم» زدهاند.
براساس این گزارش، بیشتر طالبان با زبان مردم محل آشنایی ندارند و «مراوده» با مردم عام نیز به ندرت صورت میگیرد.
روند سبز پیش از این رشته گزارشهای را درباره ساختار و اعضای مهم استخبارات طالبان، وزارت دفاع و داخله این گروه منتشر کرده بود.
