ابوالفضل ظهرهوند، سفیر پیشین ایران در افغانستان میگوید آبی که چند روز پیش وارد ایران شد، به خاطر سیلابی است که طالبان امکان مهار آن را نداشتند. عبداللطیف منصور، وزیر انرژی و آب طالبان پیشتر گفته بود که حجم زیادی از حقابه ایران داده شده است.
خبرگزاری تسنیم وابسته به سپاه پاسداران روز جمعه (۲۱ ثور) گزارش داد که حسن مرتضوی و عبداللطیف منصور در کابل دیدار و در مورد حقابه ایران گفتوگو کردهاند.
بر اساس این گزارش، وزیر انرژی و آب طالبان گفته که با توجه به بارندگی در روزهای اخیر در دو مرحله در اواخر سال ۱۴۰۲ و ماه حمل و ثور ۱۴۰۳ حقابه مورد توافق میان تهران و کابل به سوی مرزهای استان سیستانوبلوچستان رها شده است.
جمهوری اسلامی ایران میگوید براساس توافق میان افغانستان و ایران در معاهده هلمند (هیرمند)، ایران سالانه حدود ۸۵۰ میلیون متر مکعب از آب رودخانه هلمند را به عنوان حقابه به خود اختصاص داده است.
با این حال، خبرگزاری انرژی پرس ایران روز شنبه (۲۲ ثور) گزارش داد که ابوالفضل ظهرهوند، آب سرازیر شده از افغانستان به ایران را به خاطر سیلاب در روزهای گذشته دانسته که طالبان قادر به کنترول آن نبوده و «مجبور شدند به سمت ایران بفرستند.»
او گفت: «اکنون اوضاع افغانستان در حال فروپاشی و ویرانی است و همین آب موجود را هم نمیتوانند استفاده کنند.»
به گفته سفیر پیشین ایران در افغانستان، طالبان آب را نگهداری میکنند تا فقط به مصرف کشت خشخاش برسانند، دلیل دیگری برای ساخت سد وجود ندارد.
طالبان روز یکشنبه (۲ ثور) اعلام کرد که عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی رئیس الوزرای طالبان در سفری به ولایت هرات، کار تکمیل بخشهای باقیمانده بند آب پاشدان را افتتاح کرد. سد پاشدان در ولسوالی کرخ و در ۲۵ کیلومتری شهر ولایت هرات نزدیک به ایران موقعیت دارد.
ابوالفضل ظهرهوند میگوید طالبان در پروژه سد پاشدان در نظر دارد همان مختصر آبی را هم که به سمت ایران روانه میشود، مهار کند و از این موضوع به عنوان اهرم فشار و بهمریختگی در ایران استفاده میکند.
او افزود: «طالبان در کنار امریکا علیه ایران همکاری میکند. تصور آنها بر این بوده که ایران از جنبه آب آسیبپذیر است و در نظر دارند از آب به عنوان اهرم فشار علیه ایران در بهم ریختن ظرفیت ژئوپلیتکی منطقه و جابجایی مردم در مرزهای شرقی ایران و همچنین عدم سرمایهگذاری در کشور ما استفاده کنند؛ یعنی هم از مولفه تروریسم و هم مولفه آب علیه ایران استفاده میکنند.»
به گفته سفیر پیشین ایران در افغانستان، طالبان پول و متخصص ندارد که بخواهد پروژه سدسازی اجرا کند.
ابوالفضل ظهرهوند گفت که طالبان آب را از آمودریا هم برمیدارند که منطقه و آسیای میانه را بهم بریزند و نیروهای خود را جابجا کنند و «درواقع قومزدایی کنند و پشتونها را به این منطقه ببرند، به عبارت دیگر تمامی هدفشان بر خلاف منافع منطقه است.»
