انستیتوت تحقیقاتی امور بین‌الملل استرالیا درباره تلاش طالبان برای گسترش مدارس دینی به منظور ترویج ایدیولوژی افراطی و ظهور گروه‌های تروریستی هشدار داد. این نهاد پژوهشی مدرسه‌سازی‌های طالبان در افغانستان را «خطرناک‌ترین تحول جنوب آسیا» خوانده است.
این موسسه نوشته که با فرار میلیون‌ها افغان به پاکستان در طول سال‌های بی‌ثباتی، بسیاری از کودکان بی‌سرپرست به مدارس دینی جذب شدند و افغانستان تاکنون نتوانسته از پیامدهای آن رهایی پیدا کند.
در متن گزارش با هشدار درباره فرایندهای قوت‌گیری تروریسم در منطقه آمده طالبان در بسیج منابع برای گسترش عظیم تعداد مدارس دینی، به تربیت نسل جدیدی با شیوه‌های تفکر افراطی ادامه داده است.
براساس آمار ریاست مدیریت مدارس جهادی در وزارت معارف طالبان در حال حاضر شش هزار و ۸۳۰ مدرسه در افغانستان وجود دارد. از این میان دست‌کم پنج هزار و ۶۱۸ مدرسه پس از تسلط طالبان مجوز گرفته‌اند.
نهاد تحقیقاتی استرالیایی ارزیابی کرده که خطر گسترده‌تر نظام‌های دارای ساختار افراطی این است که می‌توانند کاملاً از کنترول خارج شوند و فارغ‌التحصیلانی با جاه‌طلبی‌های تاریک‌تر و گسترده‌تری نسبت به آنچه حتی معلمان‌شان تصور یا پیش‌بینی می‌کردند، تربیت کنند.
نویسندگان پژوهش پیش‌بینی کرده‌اند که افزایش افراطی‌گری در افغانستان تهدیدی برای اقلیت‌های آسیب‌پذیر افغانستان مانند هزاره‌ها و شیعیان و قوم تاجیک در شمال افغانستان خواهد بود.
موسسه امور بین‌الملل استرالیا افزوده که مدارس مذهبی جدید به خودی خود نگران کننده است، اما با در نظر گرفتن رویکرد گسترده طالبان به محتوای آموزشی، پیامدهای آن بسیار نگران کننده‌تر می‌شود.
این نهاد در ارزیابی خود نوشت حتی مدارسی که برنامه درسی مدرن داشتند، به دلیل گرایش ضد غربی طالبان، مجبور به حذف محتواهای درسی سابق برای ایجاد فضایی برای ایدئولوژی مذهبی طالبان شده‌اند.
این گزارش با اشاره به مطرح شدن بازگشایی مدارس دینی برای دختران به دلیل ممنوعیت طالبان بر آموزش دختران نوشت که دختران با شرکت در این مدارس به طور خاص در معرض آموزش‌های دینی مطابق با ایدیولوژی طالبان قرار می‌گیرند.
موسسه استرالیایی تاکید دارد که مدارس مذهبی برای یافتن اطمینان از دسترسی دختران به آموزش، راه‌حل مناسب نیستند.
