اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس بامداد چهارشنبه در تهران کشته شد. او برای شرکت در مراسم تحلیف ریاستجمهوری مسعود پزشیکان به ایران رفته بود. هنیه یکی از شخصیتهای مهم سیاسی خاورمیانه بود که خبر مرگ او در تهران واکنش کشورهای جهان را برانگیخت.
او که در طول سالهای فعالیتش نقشی تاثیرگذار در تحولات فلسطین و منطقه داشت، اکنون به عنوان یکی از چهرههای پرمناقشه و پرنفوذ تاریخ معاصر به یاد خواهد ماند.
اسماعیل هنیه که مدت طولانی به عنوان رئیس دفتر سیاسی حماس خدمت کرده بود، به عنوان چهره معتدل این گروه شناخته میشد و نقش او در تلاشهای دیپلوماتیک مداوم برای دستیابی به آتشبس بسیار حیاتی شده بود.
اسماعیل هنیه کی بود و چگونه به موقعیت کنونیاش دست یافته بود؟
او در سال ۱۹۶۳ در اردوگاه پناهندگان شاتی در غزه به دنیا آمد و هنگام تحصیل در رشته ادبیات عرب در دانشگاه به فعالیتهای سیاسی پرداخت.
اسماعیل هنیه از زمان تاسیس گروه حماس در سال ۱۹۸۷ به این گروه پیوست و پس از آن چندین بار از سوی اسرائیل زندانی شد.
درسال ۱۹۹۲ به بیروت تبعید شد و پس از یک سال به غزه بازگشت و در سال ۱۹۹۷ پس از انتصاب برای اداره دفتر شیخ احمد یاسین، بنیانگذار حماس، در سلسله مراتب این گروه ارتقا یافت.
او تا سال ۲۰۰۳ به یکی از یاران مورد اعتماد شیخ احمد یاسین تبدیل شده بود که در آن سال، هر دو در حمله هوایی اسرائیل در غزه زخمی شدند. شیخ احمد یاسین اعلام کرد «سیاست ترور» حماس ادامه خواهد داشت. اسرائیل یک سال بعد بنیانگذار حماس را در حمله هوایی کشت.
اسماعیل هنیه یکی از مدافعان اولیه برنامه سیاسی حماس بود که در سال ۲۰۰۶ پس از کسب بیشترین کرسیهای این گروه در انتخابات پارلمانی فلسطین، به عنوان نخستوزیر تعیین شد.
در آن سالها پس از اینکه او با همراهانش در گذرگاه رفح مورد تیراندازی قرار گرفتند، از دومین سوءقصد جان سالم به در برد. حماس، محمد دحلان را به دلیل تلاش برای ترور اسماعیل هنیه متهم کرد، اما دحلان این اتهام را رد کرد.
هنیه در سال ۲۰۰۷ پس از خروج اسرائیل از غزه توسط محمود عباس از سمت نخستوزیری برکنار شد. با وجود این، او به عنوان مدافع آشتی با فتح شناخته میشود و در امضای توافقنامه وحدت در چین شرکت کرد.
پس از آتشبسی که به حمله اسرائیل به غزه در سال ۲۰۱۲ پایان داد، در حمله دوم و بسیار طولانیتری اسرائیل در سال ۲۰۱۴ میلادی، خانه آقای هنیه هدف حمله قرار گرفت.
او تا سال ۲۰۱۷ بر غزه حکومت میکرد. در آن سال، در جریان یک رقابت داخلی قدرت، به عنوان رئیس دفتر سیاسی حماس انتخاب شد. وقتی دو سال بعد از غزه خارج شد، فردی به نام یحیی سینوار جایگزین او شد، کسی که اسرائیل او را طراح حمله هفت اکتوبر به این کشور میداند.
هنیه در تبعید، نقش مهمی در برقراری ارتباط با حامیان خارجی حماس ایفا کرد. او روابط با ایران را که پس از جنگ در سوریه تیره شده بود، بهبود بخشید.
وزارت خارجه امریکا در سال ۲۰۱۸ اسماعیل هنیه را به عنوان «تروریست» معرفی کرد و گفت او «طرفدار مبارزه مسلحانه علیه غیرنظامیان» بوده است.
دیوان بینالمللی کیفری در اوایل امسال اعلام کرد که قصد دارد حکم بازداشت او را صادر کند و اسماعیل هنیه را به برنامهریزی حملات هفتم اکتوبر به جنوب اسرائیل متهم کرد. حملاتی که طی آن ۱۲۰۰ اسرائیلی کشته و حدود ۲۵۰ نفر به گروگان گرفته شدند.
اسماعیل هینه که با همسرش امل هنیه ۱۳ فرزند داشتند، در اوایل سال جاری میلادی پس از حمله هوایی اسرائیل به موتر بستگانش سه پسر به نامهای حازم، امیر و محمد و چهار نواسه خود را از دست داد.
او در آن زمان گفته بود که این حمله تغییری در درخواستهای حماس برای آتشبس دایمی و بازگشت فلسطینیهای آواره به خانههایشان ایجاد نخواهد کرد.
حماس در بیانیهای نوشت که رئیس دفتر سیاسی این گروه براثر «حمله هوایی اسرائیل» کشته شده است.
همچنین سامی ابو زهری، از رهبران حماس، گفته است که ترور اسماعیل هنیه «یکی از هزینههای آزادسازی قدس است و ما آماده پرداختن هر بهایی در این راه هستیم.»
به گزارش خبرگزاری وفانیوز، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، در بیانیهای نوشت که کشتن اسماعیل هنیه «اقدامی بزدلانه و تحولی خطرناک» است.
آقای عباس از فلسطینیها خواسته است که در برابر اشغالگری اسرائیل «صبور و پایدار» باشند.
از سوی دیگر، محمدعلی حوثی، رهبر انصارالله یمن کشتن هنیه را «جنایت فجیع تروریستی» توصیف کرده و آن را «نقض آشکار قوانین و ارزشهای بینالمللی» دانسته است.
خبرگزاری فارس: هنیه نیمهشب با اصابت پرتابهای از هوا کشته شد
خبرگزاری فارس وابسته به سپاه پاسداران، جزئیاتی از کشته شدن اسماعیل هنیه ارائه کرد و نوشت که این اتفاق حدود ساعت دو نیمهشب رخ داده است.
بر اساس این خبر، او در یکی از «اقامتگاههای ویژه جانبازان در شمال تهران» مستقر بود.
به گفته فارس، هنیه با «اصابت پرتابهای از هوا» کشته شد.
واکنش جمهوری اسلامی: شورای عالی امنیت ملی جلسه اضطراری برگزار میکند
روزنامه امریکایی نیویارک تایمز به نقل از دو مقام ایرانی گزارش داد که در پی کشته شدن هنیه، جلسه شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی در اقامتگاه علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، برگزار میشود.
به گزارش نیویارک تایمز، اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران هم در این جلسه حضور خواهد داشت.
پیشتر خبرگزاری جمهوری اسلامی، ایرنا، به نقل از روابط عمومی سپاه پاسداران گزارش داد که محل اقامت آقای هنیه در تهران بامداد روز چهارشنبه (۱۰ اسد) «مورد اصابت» قرار گرفت.
سپاه پاسداران توضیح بیشتری نداد، اما افزود که دلیل کشته شدن هنیه بررسی میشود و نتایج آن بعداً پخش خواهد شد.
اسماعیل هنیه برای حضور در مراسم تحلیف مسعود پزشکیان، رئیسجمهور جدید ایران، به تهران رفته بود. او ساعاتی پیشتر از کشته شدنش، به دیدار آقای پزشکیان و علیه خامنهای رهبر جمهوری اسلامی رفته بود.
ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، در واکنش رسمی به کشته شدن اسماعیل هنیه گفت که خون او «هدر نخواهد رفت.
کنعانی افزود: «شهادت برادر مجاهد، اسماعیل هنیه، در تهران پیوند عمیق و ناگسستنی میان جمهوری اسلامی ایران و فلسطین عزیز و مقاومت را مستحکمتر خواهد کرد.»
نتانیاهو از وزیرانش خواست که درباره کشته شدن هنیه اظهارنظر نکنند
در همین حال، شبکه خبری اسکای نیوز گزارش داد که دفتر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، از اعضای کابینه خود خواسته است که درباره کشته شدن اسماعیل هنیه اظهارنظر نکنند.
این در حالی است که پیشتر امیخای الیاهو، وزیر میراث فرهنگی اسرائیل در حساب کاربری خود در شبکه اجتماعی اکس نوشت که پس از کشته شدن هنیه، جهان جای اندکی بهتر است.
این عضو کابینه نتانیاهو افزود: «این راه درستی برای پاک کردن دنیا از این کثافت است. دیگر خبری از توافقات خیالی صلح/تسلیم شدن نیست. دست آهنینی که بر آنها زد، همان دستی است که صلح و کمی آسایش میآورد.»
اسرائیل ساعتی پیش از کشته شدن اسماعیل هنیه، در حمله هوایی به بیروت، فواد شکر، فرمانده ارشد نظامی حزبالله لبنان را کشته بود.
ارتش اسرائیل گفته است که فواد شکر از هشتم اکتبر پارسال، حملات حزبالله را علیه اسرائیل هدایت میکرد و مسئول قتل ۱۲ کودک در بلندیهای جولان بود.
اخیراً در حملات راکتی به منطقه «مجدل شمس»، در بلندیهای جولان، منطقهای از سوریه که به اشغال اسرائیل درآمده است، ۱۲ کودک هنگام بازی در یک میدان فوتبال کشته شدند. حزبالله مسئولیت آن را برعهده نگرفته است، ولی اسرائیل و امریکا این حزب را مسئول آن میدانند.
