رهبر طالبان: امنیت را خداوند آورد، دعا کردن مردم برای من واجب است
هبتالله آخندزاده، رهبر طالبان در سخنرانی منسوب به او، به مناسبت سومین سالگرد پیروزی طالبان، بار دیگر از اعضای گروه خود خواست که از تفرقه دست بردارند.
او افزود که امنیت در افغانستان از سوی خداوند آمده و از پیروانش خواست که غفلت نکنند.
او خطاب به مردم افغانستان گفت که دعا کردن آنان برای او به عنوان امیر کشور واجب است.
هبت الله از انظار عمومی غایب است و بنا به گزارش طالبان، به ندرت از مرکز قدرت خود، قندهار، بیرون میشود.
طالبان در سومین سال به قدرت رسیدن خود، هیچ توضیحی رسمی درباره مخفی بودن رهبر این گروه که خود را امیر مسلمانان افغانستان اعلام کرده است، ندادهاند.
سخنگوی طالبان روز چهارشنبه فایل صوتی منسوب به هبتالله را نشر کرد که بیشتر جنبه نصیحت داشت و عمدتاً خطاب به مسئولان حکومت طالبان بود.
در این سخنرانی چهار دقیقه هم به درخواست دعا از مردم افغانستان اختصاص داشت.
هبت الله گفت: «دل خود را به منصب گره نزنید، در میان خود تنها برای رضای خدا دوستی و دشمنی کنید و برای خویشاوندی دوستی نکنید، شوق به قدرت و قومیت پیدا نکنید.»
او در سخنان خود خطاب به طالبان گفت که عدالت را در افغانستان رعایت کنید و اگر ظلم کردید، نظام شما دوام نخواهد آورد.
رهبر طالبان گفت: «چهل سال است که بر مسلمانان افغانستان ظلم شده است، به این مردم کمک کنید و اسلام را به آنها نشان دهید.»
او از مسئولان حکومت خود خواست که از اموال عمومی محافظت کنند و از مردم افغانستان خواست که برای طالبان دعا کنند.
ملا هبت الله گفت: «واجب است که شما برای امام و امیر زمان خود دعا کنید.»
همچنین، او از مردم خواسته است که برای مسلمانان فلسطین نیز دعا کنند.
ذبیحالله مجاهد، سخنگوی طالبان گفت که روز چهارشنبه مراسم بزرگی برای پیروزی طالبان در میدان هوایی قندهار برگزار شد و هبتالله در آنجا سخنرانی کرد.
به گفته او، در این مراسم «علما کرام، سران قومی و مردم عام اشتراک داشتند.»
سخنگوی طالبان هیچ عکسی از این مراسم منتشر نکرده است.
طالبان مراسم مشابهی در کابل، در میدان هوایی بگرام برگزار کردند که در آن برخی از مقامهای بلندپایه طالبان اشتراک داشتند.
در عکسهای منتشر شده از مراسم رسمی در کابل، حسن آخوند، رئیسالوزرای طالبان به چشم نمیخورد و به جای او عبدالغنی برادر و عبدالکبیر، معاونان اقتصادی و سیاسی او سخنرانی کردند.
در سه سالی که از بازگشت طالبان به قدرت میگذرد، اتفاقات زیادی در افغانستان رخ داده است که برخی از آنها تاثیر ویرانگری بر زندگی افغانها، بهخصوص زنان گذاشته است؛ از صدور فرمان بستن مکاتب و دانشگاهها گرفته تا حوادث مرگبار طبیعی که جان صدها نفر را گرفتهاند.
به نقل از اسوشیتدپرس، در ذیل مروری بر برخی از رویدادهای مهم سه سال گذشته افغانستان تحت کنترول طالبان شده است:
۲۴ اسد ۱۴۰۰ –با فرار اشرف غنی، رئیس جمهور مورد حمایت جامعه بینالمللی از افغانستان، جنگجویان طالبان وارد کابل، پایتخت شدند و نظام جمهوریت عملا فروپاشید.
۴ سنبله ۱۴۰۰ – حمله انتحاری داعش به جمعیت انبوه در حال فرار در میدان هوایی کابل صورت گرفت که بیش از ۱۷۰ شهروند افغان و ۱۳ سرباز امریکایی کشته شدند.
۲ حمل ۱۴۰۱ — روزی که دروازههای مکاتب در افغانستان باز میشود، اما طالبان به طور ناگهانی از قول خود مبنی بر اجازه رفتن دختران بالای صنف ششم به مکتب، عقب نشینی کردند.
۱۷ ثور ۱۴۰۱ — وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان اعلام کرد که زنان باید حجاب کامل بپوشند و صورت به جز چشمان شان را بپوشانند. علاوه بر این، این وزارت به زنان توصیه کرد بدون ضرورت، از خانه خارج نشوند.
۱ سرطان ۱۴۰۱ — وقوع زمین لرزهای قدرتمند در منطقهای دورافتاده در شرق افغانستان بیش از ۱۱۰۰ نفر را کشت و ۱۵۰۰نفر دیگر را زخمی کرد. این یکی از بزرگترین چالش طالبان برای عملیات امداد و نجات بود.
۹ اسد ۱۴۰۱ - ایالات متحده ایمن الظواهری، رهبر شبکه القاعده را در یک حمله هواپیمای بدون سرنشین در یک خانه امن متعلق به طالبان در منطقه سبز کابل کشت. مقامات امریکایی طالبان را به پناه دادن به او متهم کردهاند.
۸ میزان ۱۴۰۱ - یک بمبگذار انتحاری به یک مرکز آموزشی در منطقه هزارهنشین در دشت برچی کابل حمله کرد و دهها نفر از جمله نوجوانانی را که در کانکور شرکت میکردند، کشت.
۱۹ عقرب ۱۴۰۱ – فرمان ممنوعیت سراسری استفاده زنان از سالونهای ورزشی و پارکها به اجرا درآمد. طالبان میگویند که این ممنوعیت را بهاین دلیل اعمال کردهاند که گفته میشود زنان از قوانین جداسازی جنسیتی پیروی نمیکنند یا به درستی حجاب مورد نظر این گروه را رعایت نمیکنند.
۲۹ عقرب ۱۴۰۱ - طالبان ۱۹ نفر از جمله تعدادی افراد بالغ را برای اولینبار پس از بازگشت به قدرت شلاق زدند.
۱۷ قوس ۱۴۰۱ - طالبان در اولین اعدام در ملاء عام پس از تسلط بر افغانستان، یک فرد محکوم به قتل را در مقابل صدها تماشاگر اعدام کردند.
۳۰ قوس ۱۴۰۱ - طالبان دانشجویان دختر را از حضور در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی منع کردند. افغانستان تنها کشور در جهان است که تحصیل زنان را ممنوع کرده است.
اعتراضات زنان به سیاستهای زنستیزانه طالبان که بهشدت سرکوب شد
۳ جدی ۱۴۰۱ - طالبان زنان افغان را از همکاری با سازمانهای غیردولتی داخلی و بینالمللی منع کردند.
۱۳ سرطان ۱۴۰۲- طالبان بهدلیل ارائه خدمات «ظاهراً خلاف شرع» مانند فرم دادن به ابرو، دستور تعطیلی سالنهای زیبایی را صادر کرد. این تصمیم بر ۶۰ هزار زن شاغل در این بخش تاثیر گذاشته است.
۲۲سنبله ۱۴۰۲- طالبان با هیاهو از سفیر جدید چین استقبال کردند. ماه ها بعد، طالبان رسما سفیر جدید خود را به بیجینگ فرستاد.
۱۲ میزان ۱۴۰۲- پاکستان عملیات جمعآوری و اخراج مهاجرانی را که به طور غیرقانونی در این کشور زندگی می کنند، از جمله ۱.۷ میلیون افغان، اعلام کرد. طالبان، سازمان ملل و گروههای حقوق بشر این سیاست را محکوم کردهاند. طبق این برنامه، صدها هزار مهاجر افغان از پاکستان اخراج شدهاند.
۱۵ میزان ۱۴۰۲ - زمین لرزهای به بزرگی ۶.۳ در غرب ولایت هرات صدها کشته برجای گذاشت. زمین لرزههای بیشتری که پس از زلزله اول رخ داد، ویرانیهای بیشتری را ببار آورد.
۲۴ عقرب۱۴۰۲- فلایدبی، اولین شرکت بینالمللی شد که پروازهای خود را به کابل پس از دو سال وقفه از سر گرفت. خطوط هوایی ایرعربیا و ترکیش ایرلاینز نیز از این الگو پیروی کردند.
۱۴جدی ۱۴۰۲ - طالبان شماری از زنان و دختران را در کابل به دلیل عدم رعایت حجاب مورد نظر این گروه دستگیر کردند که اولین سرکوب رسمی مرتبط با حجاب از زمان بازگشت این گروه به قدرت است.
۳ حوت ۱۴۰۲ - طالبان در مقابل چشمان هزاران نفر در ورزشگاهی در شهر غزنی دو مرد را اعدام کردند.
۲۲ ثور ۱۴۰۳ - سیل در شمال افغانستان به دلیل بارانهای فصلی شدید بیش از ۳۰۰ نفر را کشت.
۲۸ ثور ۱۴۰۳ – مردان مسلح ناشناس در ولایت مرکزی بامیان شش نفر از جمله سه جهانگرد اسپانیایی را کشتند. این ضربهای به برنامههای طالبان برای جذب گردشگران بود. داعش مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت.
۱۵ جوزا ۱۴۰- طالبان حداقل ۶۰ نفر از جمله بیش از ۱۲ زن را به طور علنی به جرایمی اخلاقی متهم کردند.
۱۵ جوزا ۱۴۰۳ – رئیس دولت امارات متحده عربی با سراجالدین حقانی، وزیر داخله طالبان که حکومت امریکا برای گرفتاری او جایزه ۱۰ میلیون دالری گذاشته است، ملاقات کرد. این ملاقات شکاف رو به رشد در مورد چگونگی تعامل با طالبان را برجسته کرده است.
۱۰ سرطان ۱۴۰۳ - طالبان برای اولینبار در یک نشست تحت حمایت سازمان ملل در قطر شرکت کرد. این نشست بهدلیل کنار گذاشته شدن زنان افغان و نمایندگان جامعه مدنی، با واکنشهای منفی تندی رو بهرو شد.
۹ اسد ۱۴۰۳ — وزارت خارجه طالبان ضمن معرفی تعداد انگشت شمار نمایندگیهای همکار خود در اروپا، اعلام کرد که خدمات نمایندگیهای دیپلوماتیک افغانستان که با این گروه همکاری نمیکنند، فاقد اعتبار است.
بهرغم اشتیاق وزیر خارجه طالبان برای بهبود روابط با امریکا، واشنگتن میگوید که همچنان طالبان را به علت کارنامه حقوق بشری آن به رسمیت نمیشناسد.
ودانت پتل، از سخنگویان وزارت خارجه امریکا روز چهارشنبه گفت که طالبان از نظر هیچ دولتی مشروعیت ندارد.
پتل در یک کنفرانس خبری گفت: «تا امروز هیچ کشوری اعلام نکرده که طالبان را به عنوان حکومت افغانستان به رسمیت میشناسد.»
او بار دیگر شرایط ایالات متحده را برای عادیسازی روابط با طالبان بیان کرد.
پتل گفت: «ما از طالبان میخواهیم که رفتار حقوق بشری خود را بهبود بخشند تا عادی سازی روابط اتفاق بیفتد.»
امیر خان متقی، وزیر خارجه طالبان در مصاحبهای با بیبیسی که روز چهارشنبه نشر شد، اعلام کرد که کشورهای غربی نیز سرانجام روابط خود را با طالبان عادی خواهند کرد.
او گفت که طالبان نه از سربازان امریکایی، بلکه از بازگشت دیپلوماتهای امریکایی به افغانستان استقبال میکنند.
متقی در رابطه به پیششرطهای حقوق بشری امریکا و کشورهای دیگر برای عادی سازی روابط گفت که در قوانین بین المللی نیامده که «اگر در کشوری قوانین کار زنان طور دیگری بود به رسمیت شناخته نشود.»
وزیر خارجه طالبان افزود که خواهان روابط با ایالات متحده و دیگر قدرتهای جهان اند. زیرا، نمیخواهند افغانستان به میدان رقابت کشورهای بزرگ تبدیل شود.
طالبان سه سال پس از تسلط دوباره بر افغانستان، حتا از سوی مهمترین متحد خود، پاکستان، به رسمیت شناخته نشده است. رئیس ارتش این کشور روز چهارشنبه همزمان با تجلیل پیروزی طالبان در کابل، از این گروه خواست که شبه نظامیان پاکستانی را بر اسلامآباد ترجیح ندهد.
طالبان روز چهارشنبه در پایگاه سابق نیروهای امریکایی در بگرام با برگزاری مراسمی ویژه، از ۲۴ اسد بهعنوان روز خروج نیروهای خارجی و بازگشت این گروه به قدرت تجلیل کردند.
در این مراسم نیروهای طالبان با موتورسایکل و بمبهای دستساز بشکههای زرد رژه رفتند.
دیوید پترائوس، فرمانده پیشین نیروهای بینالمللی در افغانستان مذاکرات صلح امریکا و طالبان را بدترین توافق تاریخ معاصر امریکا خواند.
پترائوس در گفتوگو با افغانستان اینترنشنال، خروج از افغانستان را نیز اشتباه خواند و گفت که امریکا باید بهطور طولانی مدت در افغانستان میماند.
این جنرال چهار ستاره امریکایی در مصاحبه با مرضیه حسینی، خبرنگار افغانستان اینترنشنال گفت که امریکا در جنگ افغانستان مرتکب اشتباهات بسیاری شد.
او گفت که نباید تجهیزات پیشرفته امریکایی در اختیار اردوی افغانستان قرار داده میشد. به گفته او، قرار دادن تجهیزاتی که بهدلیل پیشرفته بودن برای نیروهای افغان قابل استفاده نبود، یکی از دلایل ضعف ارتش افغانستان بود.
جنرال پترائوس خروج نیروهای امریکایی از افغانستان را اشتباه دیگر امریکا خواند. او گفت که امریکا باید به طور طولانی مدت در افغانستان میماند و یک پایگاه نظامی دایمی مشابه کوریای جنوبی در افغانستان ایجاد میکرد.
به گفته او تحولات سه سال گذشته در افغانستان به خوبی موید اشتباهات فاحش امریکا برای خروج از این کشور است.
پترائوس که مدتی رئیس سازمان سیآیای بود، گفت که تعداد نیروهای ناتو در افغانستان، سه برابر سربازان امریکا بود. او گفت اگر امریکا در افغانستان میماند همه ان کشورها نیز در افغانستان میماندند.
با این حال، او افزود که «حالا شرایط در افغانستان غیر قابل بازگشت است.»
رئیس سابق سیا در این مصاحبه گفت که افزایش گروه های تروریستی در افغانستان برای کشورهای منطقه و امریکا بسیار نگران کننده است؛ و احتمال حملات داعش به منافع امریکا با گذشت زمان افزایش مییابد.
او به خبرنگار افغانستان اینترنشنال گفت: «مهمترین دلیلی که ما به افغانستان رفتیم و ماندیم این بود که اطمینان حاصل کنیم پناهگاهی برای افراطگرایان دوباره ایجاد شود و حالا میبینیم که افغانستان پناهگاه امن گروههای تروریستی شده است. این حاصل بیتفاوتی واشنگتن نسبت به افغانستان است.»
جنرال پترائوس همچنین گفت که در زمان ماموریتش، از رهبران پاکستان برای پناه دادن به طالبان انتقاد کرد اما مقامهای پاکستانی در این مورد اظهار بیاطلاعی میکردند.
پترائوس گفت: «پاکستان با پناه دادن به رهبران طالبان، به این گروه امکان داد که به نیروهای ما حمله کند. من به آنها[مقام های پاکستانی] گفتم نه با آنها[طالبان] مقابله میکنید، نه به ما هم اجازه مبارزه میدهید.»
به گفته رئیس سابق سیا پاکستان از طالبان حمایت کرد اما حالا با گسترش دامنه فعالیت تحریک طالبان پاکستانی، متوجه اشتباه خود برای اعتماد به طالبان شدهاست.
عبدالرب رسول سیاف، از رهبران سیاسی کشور، به طالبان توصیه کرد تا مشکلات افغانستان را «از طریق مذاکره و تفاهم با مخالفین و مراجعه به آرای مردم» حل کنند.
او هشدار داد اگر مشکل افغانستان از راه دیگر حل شود، طالبان در این کشور جای پا نخواهند داشت.
این رهبر پیشین جهادی و عضو شورای عالی مقاومت ملی در پیامی به مناسبت سومین سالگرد سقوط نظام جمهوری گفت که نظام قبلی افغانستان «در نتیجه توطئه و یک سازش ننگین سقوط کرد.»
آقای سیاف با اشاره شرایط بد حقوق بشری در افغانستان و محرومیت زنان از آموزش و کار و فروپاشی زیرساختهای دولتی گفت که ستم کنونی بر مردم افغانستان زیر نام اسلام صورت میگیرد که نسبت دادن «اين همه جور وجفا به اسلام جنايت نا بخشودني است».
این عضو ارشد شورای عالی مقاومت به طالبان توصیه کرد تا از طریق مذاکره و تفاهم با مخالفان، مشکل افغانستان را حل کنند.
او گفت: «در غیر آن ا گرحل مشكل از طرف غير اينها آمد که آمدنی است، در آنصورت در افغانستان جای پای نخواهند داشت.»
پیشتر، محمد کریم خلیلی، معاون پیشین ریاست جمهوری افغانستان نیز به مناسبت سومین سال تسلط طالبان بر کشور، همه طرفهای درگیر را به رایزنی و گفتوگو درباره آینده سیاسی افغانستان دعوت کرده بود.
دهها کارشناس و گزارشگر ویژه سازمان ملل روز چهارشنبه در بیانیهای مشترک خواستار اقدام فوری در مورد وخامت وضعیت حقوق بشر در افغانستان شدند.
آنها به دولتها گفتند که بدون تغییرات ملموس در افغانستان، به عادی شدن حاکمیت طالبان کمک نکنند.
در بیانیه مشترک ۳۶ کارشناس و گزارشگر سازمان ملل از کشورها درخواست شده است که برای توقف سرکوب جنسیتی و نقض حقوق بشر در افغانستان تلاشهای قوی و هماهنگ انجام دهند.
در این بیانیه آمده است که گروه طالبان در سال ۲۰۲۴ میلادی بیش از ۲۰۰ زن و مرد را بهگونه «بیرحمانه» و «تحقیرآمیز» مجازات بدنی کردهاست.
طالبان در این سه سال با صدور بیش ۸۰ دستورالعمل محدودیت و تبعیض علیه زنان را افزایش داده است. این کارشناسان این دستورات را «حمله وحشتناک و سیستماتیک طالبان» به حقوق و آزادیهای مردم به ویژه زنان توصیف کردند.
اقلیتهای دینی و قومی، کودکان، جوانان، افراد دارای معلولیت، اقلیتهای جنسی، کارکنان بخش صحی، معلمان، خبرنگاران، قضات، دادستانها، هنرمندان، مدافعان حقوق بشر و فعالان فرهنگی و مقامهای پیشین امنیتی قربانی حاکمیت طالبان بودهاند.
گزارشگران ویژه سازمان گفتند: «دامنه دستورات طالبان علیه زنان و دختران گسترده و سیستماتیک است که در حد جنایت علیه بشریت هست. وضعیت به حدی وخیم است که افغانها میگویند این وضعیت را میتوان به خوبی آپارتاید جنسیتی توصیف کرد.»
طالبان بارها با رد انتقادهای مشابه در سه سال گذشته، تاکید کردهاست که وضعیت زنان و دختران افغانستان «مسئلهای داخلی» این گروه است.
کارشناسان سازمان ملل ادعای طالبان درباره پیشرفت در بخش امنیت، فساد و مقابله با مواد مخدر را به چالش کشیده و گفتهاند که این پیشرفتها به دلیل نقض مداوم حقوق زنان و دختران و سرکوب مخالفان سوال برانگیز است.
در بیانیه آمده است: «ما تاکید میکنیم تا زمانی که پیشرفتهای ملموس و قابل سنجش و مطابق با معیارهای حقوق بشری در افغانستان انجام نشده است، نباید اقدام به عادیسازی طالبان شود.»
آنها از دیوان کیفری بینالمللی همچنین خواستند که تحقیقات خود را در مورد افغانستان پیش ببرد.