واندا فلباب براون، از موسسه پژوهشی بروکنیگز میگوید چهرههای عملگرای طالبان نتوانسته در نرم کردن سیاستهای تند هبتالله موفقیتی کسب کنند و عقبنشینی کردهاند. او از امریکا خواست برای مبارزه با تروریسم، روابط با طالبان را در سطح پایین توازن کند
خانم براون میگوید که هبتالله برای مقابله با چهرههای رقیب مانند سراجالدین حقانی و ملا یعقوب، وفاداران خود را در معاونتهای ادارات مختلف گماشته است.
او در مقالهای که در ۱۴ آگست توسط موسسه بروکینگز منتشر شد، اشاره کرده است که در سه سال گذشته، فرماندهان غیرپشتون طالبان برکنار شدهاند یا به موقعیتهای پایینتری منصوب شدهاند.
او گفت که هبتالله به پشتوانه فرماندهان نیرومند قندهاری و هلمندی، مانند ملا ذاکر، قدرت خود را به نمایش میگذارد. به گفته او، هبتالله به طالبان جنوبی قدرتی بیشتر داده است.
پیامدهای منع کشت خشخاش
به گفته این پژوهشگر ارشد، ممنوعیت کشت خشخاش توسط هبتالله باعث کاهش بیش از ۹۵ درصدی سطح کشت شده است، اما این اقدام به شدت افغانها را فقیرتر ساخته است.
نویسنده میگوید که ممنوعیت کشت خشخاش ۴۵۰ هزار شغل را از بین برده و دستکم ۱.۳ میلیارد دالر به اقتصاد افغانستان ضرر رسانده است.
بر اساس مقاله، سران طالبان از جمله اطرافیان ملا هبتالله از این تصمیم سود بردهاند، زیرا ارزش ذخایر هروئین آنها بهشدت افزایش یافته است.
نویسنده معتقد است که اگر طالبان نتوانند این ذخایر را بفروشند یا بدون لغو ممنوعیت آنها را به پایان برسانند، ممکن است شکافهایی میان هبتالله و حامیان جنوبی او ایجاد شود که این شکافها میتواند فرصتهایی هم برای تغییر سیاستها این گروه فراهم کند.
ناامیدی از چین
نویسنده معتقد است که طالبان از چین ناامید شدهاند. او نوشت: «تجارت در سطح پایین میان چین و افغانستان در حال افزایش است و افغانستان ممکن است در آینده در پروژههای ابتکار کمربند و جاده چین گنجانده شود. اما همانند جمهوری اسلامی افغانستان، طالبان نیز از عدم سرمایهگذاری چین ناامید است.»
وی افزود: «در جولای ۲۰۲۴، برای حدود دهمین بار، معدن مس عینک افتتاح شد، معدنی که چین ۱۵ سال است مجوز استخراج آن را در اختیار دارد. اما هیچ استخراج واقعی در آینده نزدیک اتفاق نخواهد افتاد.»
او نوشت که طالبان چین را در مورد شبهنظامیان اویغور راضی کرده و آنها را از مرز با چین دور کرده است.
اوزبیکستان به جنرال دوستم ویزا نداده است
نویسنده از افزایش تعامل کشورهای منطقه با طالبان و ایجاد محدودیت بر رهبران پیشین سیاسی و جهادی سخن میگوید و اشاره میکند که منطقه فشار برای مشارکت رهبران سابق در قدرت را متوقف کرده است.
او میگوید که اوزبیکستان حتی به عبدالرشید دوستم، معاون سابق رئیسجمهور افغانستان، اجازه اقامت نمیدهد.
دوستم و تعداد زیادی از رهبران سیاسی سابق در حال حاضر در ترکیه زندگی میکنند. پیشتر برخی منابع به افغانستان اینترنشنال گفته بودند که برخی فرماندهان نزدیک به دوستم از ترکیه اخراج شدهاند.
نفوذ ایران در بیت ملا هبتالله
نویسنده میگوید که ایران بیشترین نفوذ را در حلقه رهبر طالبان دارد. او اظهار میکند که دسترسی عمیق ایران شیعه به ملا هبتالله سنی شگفتآور است.
با این حال، او افزود که نفوذ ایران در حلقه رهبری طالبان سبب نشده که طالبان منافع آبی جمهوری اسلامی را تامین کند، زیرا طالبان بهرغم اعتراضات ایران، به ساخت بندهای آبی در جنوب غرب افغانستان ادامه میدهد.
این پژوهشگر ارشد بروکینگر از سیاست کنونی امریکا در قبال طالبان دفاع کرده و گفته است که ایالات متحده باید کانالهایی با رهبران عملگرای طالبان ایجاد کند و به دنبال معاملات مثبت متقابل باشد.
به گفته او، «چنین سیاستی ممکن است فرصتهایی برای تاثیرگذاری، حداقل تا حدودی، بر رفتار طالبان فراهم کند، در صورتی که توازن قدرت درون طالبان تغییر کند.»
