سفارت امریکا در ترکیه و دفتر استانداری ازمیر روز دوشنبه تایید کردند که یک گروه از جوانان ملیگرای ترکیه روز دوشنبه به دو سرباز امریکایی در غرب ترکیه حمله فیزیکی کردند. پولیس این کشور در پیوند به این حادثه ۱۵ مهاجم را بازداشت کرده است.
دفتر فرمانداری ازمیر در بیانیهای اعلام کرد که اعضای اتحادیه جوانان ترکیه یا تیجیبی، شاخه جوانان حزب ملیگرای وطن، به دو سرباز عضو نیروی دریایی امریکا که لباس غیرنظامی پوشیده بودند، در منطقه کوناک حمله فیزیکی کردند.
در ادامه این بیانیه آمده است که پنج سرباز امریکایی پس از مشاهده این حادثه مداخله کردند و پولیس ترکیه نیز به محل حادثه رسید و اقدام کرد.
پولیس ترکیه میگوید ۱۵ مهاجم بازداشت شدهاند و تحقیقات در مورد این موضوع آغاز شده است.
سفارت امریکا در ترکیه این حمله را تایید کرد و گفت که سربازان امریکایی اکنون در امنیت هستند.
پیش از این، تیجیبی ویدئویی را در شبکه اکس منتشر کرده بود که نشان می داد گروهی مردی را در خیابان نگه داشته و پلاستیك سفیدی را روی سر او گذاشتهاند و شعار میدهند.
این گروه گفت که این مرد یک سرباز در یک کشتی نظامی امریکا بوده است.
تیجیبی گفت: «سربازان امریکایی که دست شان در خون سربازان ما و هزاران فلسطینی آلوده است، نمیتوانند کشور ما را کثیف کنند. هر بار که پا در این سرزمینها بگذارید، ما آن گونه که شایسته شماست برخورد خواهیم کرد.»
کارشناسان سازمان ملل از افزایش اعدامها در جمهوری اسلامی ابراز نگرانی کرده و گفتهاند که در ۹ ماه گذشته دستکم ۴۰۰ نفر از جمله ۱۵ زن، اعدام شدهاند. آنها از ایران خواستند که فورا اعدام افرادی را که با چنین مجازاتی روبهرو اند، متوقف کند.
کارشناسان سازمان ملل متحد روز دوشنبه در نامهای اظهار داشتند که «تنها در ماه اگست ۸۱ نفر اعدام شدند. این تعداد نشاندهنده افزایش دو برابری اعدامها نسبت به ماه جولای است که در آن ۴۵ نفر اعدام شده بودند.»
کارشناسان سازمان ملل ضمن ابراز نگرانی شدید از افزایش اعدامها در ایران، خواستار توقف فوری این روند شدند.
در بیانیه کارشناسان سازمان ملل گفته شده نزدیک به نیمی از اعدامها (۴۱ اعدام) برای جرایم مواد مخدر انجام شده است.
این در حالی است که میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی که ایران نیز آن را امضا کرده، اعمال مجازات اعدام را برای «جدیترین جنایات» که شامل قتل عمد میشود، محدود میکند.
کارشناسان سازمان ملل با نگاه به همین میثاقها هشدار دادهاند که «اعدام برای جرایم مواد مخدر استانداردهای بینالمللی را نقض میکند.»
از سال ۲۰۲۱ و با تغییر مقررات، افزایش قابل توجهی در اعدامهای مرتبط با مواد مخدر در ایران مشاهده شده است، به طوری که در سال ۲۰۲۳ بیش از ۴۰۰ نفر به این دلیل اعدام شدهاند.
آنها اظهار داشتند افرادی که اعدام شدهاند به دادرسی عادلانه دسترسی نداشتهاند.
این افزایش آمار با وجود بازنگری در قانون مبارزه با مواد مخدر رخ داد که با هدف محدود کردن اعمال مجازات اعدام برای جرایم مواد مخدر انجام شده بود.
کارشناسان سازمان ملل در بیانیه خود با تاکید بر ضرورت دادرسی منصفانه، نوشتهاند: «کشورهایی که مجازات اعدام را اعمال میکنند باید اطمینان حاصل کنند افراد در طول فرآیند دادرسی کیفری، تحت شکنجه یا رفتار یا مجازات ظالمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز قرار نگیرند و حق آنها برای محاکمه عادلانه و برابری در پیشگاه قانون و دادگاهها باید در تمام مراحل کیفری رعایت شود.»
کارشناسان سازمان ملل بر اساس گزارشهای دریافتی، هشدار دادهاند که در جریان محاکمههای افرادی که اعدام شدهاند -از جمله برای موارد قتل - روند دادرسی عادلانه رعایت نشده است.
این کارشناسان اقرار به جرم رضا رسایی، زندانی معترض کرد را که در جریان اعتراضات سراسری «زن، زندگی، آزادی» بازداشت و سپس اعدام شد، بر اساس «اعتراف اجباری و تحت شکنجه» دانستند.
رضا رسایی، جوان ۳۴ ساله که در جریان اعتراضات سال ۱۴۰۱ در شهرستان صحنه کرمانشاه بازداشت شده بود، بامداد سهشنبه ۱۶ اسد اعدام شد.
رسایی به کشتن یکی از نیروهای سپاه پاسداران در روز ۲۷ عقرب ۱۴۰۱ متهم شده بود و حکم اعدام او جدی سال گذشته از سوی دیوان عالی کشور تایید شد.
آنان همچنان نسبت به خطر اعدام قریب الوقوع شریفه محمدی، پخشان عزیزی، محمود مهرابی، عباس دریس، احمدرضا جلالی، و جمشید شارمهد هشدار دادند.
کارشناسان سازمان ملل با نگرانی گفته اند که ممکن است افراد بی گناهی اعدام شده باشند.
وزارت بهداشت اردن روز دوشنبه اعلام کرد که یک مورد بیماری امپاکس را در یک شهروند خارجی مقیم اردن ثبت کرده و بیمار قرنطینه شده است. این وزارت بدون ذکر ملیت بیمار گفت که او یک مرد ۳۳ ساله است.
امپاکس معروف به آبله میمون، یک بیماری پوستی خطرناک است که از سال گذشته در جمهوری کنگو شیوع یافته است.
حکومت این کشور میگوید که تاکنون ۲۷ هزار نفر به این بیماری مبتلا و ۱۱۰۰ نفر در نتیجه این بیماری جان باختهاند.
پزشکان میگویند امپاکس یک بیماری ویروسی است که میتواند از حیوانات به انسان و همچنین از انسان به انسان از طریق تماس جنسی یا نزدیکی فیزیکی منتقل شود.
تب شدید، دردهای عضلانی و ضایعات پوستی بزرگ مانند جوش از علایم شناختهشده این بیماری هستند.
پیشتر رئیس کل سازمان جهانی بهداشت تصریح کرد که سویه جدید امپاکس قابل کنترول است و نسبت به کووید-۱۹ کندتر است.
موارد ابتلا به بیماری امپاکس اخیرا در پاکستان نیز به ثبت رسیده است.
سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده است که برای جلوگیری از شیوع بیماری امپاکس در شش ماه آینده به ۱۳۵ میلیون دالر نیاز است.
مصطفی تاجزاده، زندانی سیاسی اصلاحطلب در ایران اعلام کرد که پرونده قضایی تازهای برای او گشوده شده و ممکن است به دو اتهام تازه به ۵ سال زندان محکوم شود. او در نامهای نوشت که به جرم انتقاد از رهبر جمهوری اسلامی، ۹ سال و ۲ ماه حبس کشیده است.
مصطفی تاجزاده، سیاستمداران اصلاح طلب است که صراحتا از رهبر قدرتمند جمهوری اسلامی انتقاد کرده است. او سابقه سرپرستی وزارت داخله و معاونیت وزارت ارشاد جمهوری اسلامی را در کارنامه دارد.
مصطفی تاجزاده دهم سنبله از زندان اوین در نامهای خطاب به علی خامنهای نوشت که«فقط به جرم انتقاد از شما که کشور را به وضعیت اسفبار کنونی کشاندهاید، ۹ سال و ۲ ماه حبس کشیدهام.»
تاجزاده اضافه کرد: «وقتی روحانی رای آورد، ۶ سال زندانم به ۷ سال افزایش یافت، اینبار ظاهرا قرار است ۵ سال زندان به ۱۰ سال برسد.»
این زندانی سیاسی اصلاح طلب گفت که به دستور رهبر جمهوری اسلامی، سازمان موازی اطلاعات سپاه هفتمین پرونده را علیه او ساخته و به جریان انداخته است.
او به اتهام 'اجتماع و تبانی به منظور ارتکاب جرم علیه امنیت کشور' و 'فعالیت تبلیغی علیه نظام جمهوری اسلامی ایران' به دادگاه فراخوانده شدهاست. اما او گفت که به دلیل «بیعدالتی در دستگاه قضا» همانند گذشته به دادگاه حاضر نخواهد شد و از خود دفاع نخواهد کرد.
او خطاب به رهبر جمهوری اسلامی نوشت: «طول مدت زندان موسسان حزب جمهوری اسلامی یعنی آقایان بهشتی، موسوی اردبیلی، هاشمی رفسنجانی، باهنر و خامنهای به ۹ سال نرسید. کسانیکه نزدیکترین یاران و شاگردان آیتالله خمینی بودند و هدفشان براندازی رژیم شاه بود. باوجوداین محمدرضا پهلوی را دیکتاتور میخوانید و خود را مبارز راه آزادی مینامید؟ سلطنت مطلقه شاه را فسادآفرین و ولایت مطلقه فقیه را رهاییبخش لقب میدهید؟»
او گفت که با «باوجود اینهمه بگیروببند، ترس مردم ریخته و نقد و بلکه اعتراض به رهبر، رایجترین سکه جامعه شده است.»
مصطفی تاجزاده از سال ۱۳۸۸ بارها بازداشت و به احکام سنگین محکوم شده است. او پس از انتخاباتی جنجالی سال ۱۳۸۸ گفته بود که در انتخابات «کودتا» شده است.
مصطفی تاجزاده حدود شش سال پس از آزادی بار دیگر در سرطان ۱۴۰۱ بازداشت شد و در حال حاضر در حال گذراندن حکم ۵ سال زندان خود به اتهام «تبانی علیه امنیت ملی» و «نشر اکاذیب» است.
دو کارشناس امریکایی به رویترز گفتند محل احتمالی استقرار موشک کروز جدید روسیه به نام بوروستنیک (9M370 Burevestnik) را شناسایی کردهاند. رئیسجمهوری روسیه پیشتر این موشک با توانایی حمل کلاهک هستهای را «شکستناپذیر» معرفی کرده بود.
پوتین پیشتر گفته بود این سلاح که از سوی ناتو با نام اسکایفال (Skyfall) شناخته میشود، دارای برد تقریبا نامحدود است و میتواند از سیستمهای دفاع موشکی امریکا عبور کند.
برخی کارشناسان غربی، ادعاهای پوتین را مورد تردید قرار داده و ارزش استراتژیک بوروستنیک را زیر سوال میبرند.
تحلیلگران میگویند این موشک، چیزی به قابلیتهایی که مسکو پیشتر داشته است، اضافه نمیکند اما میتواند در صورت بروز مشکل یا حادثهای، منجر به انتشار تشعشعات رادیواکتیو شود.
محل شناسایی شده کجاست؟
دو کارشناس امریکایی با استفاده از تصاویر گرفتهشده از سوی شرکت ماهوارهای تجاری Planet Labs در تاریخ ۲۶ جولای، توانستند پروژه ساختوسازی را شناسایی کنند که در نزدیکی تاسیسات ذخیرهسازی کلاهکهای هستهای به نامهای «وُلوگدا-۲۰» و «چبسارا» قرار دارد.
رویترز دوشنبه ۱۲ سنبله با انتشار گزارشی اختصاصی، خبر داد که این سایت، مکان احتمالی استقرار موشک جدید روسیه است که در ۴۷۵ کیلومتری شمال مسکو قرار دارد.
دکر اِولث، تحلیلگر سازمان پژوهشی و تحلیلی سیانای (CNA)، با بررسی تصاویر ماهوارهای گفت این سایت، شامل ۹ سکوی پرتاب افقی در حال ساخت است.
به گفته او، این سکوها در سه گروه، درون خاکریزهایی بلند قرار گرفتهاند تا از آنها در برابر حملات محافظت کنند یا در صورت وقوع انفجار تصادفی در یک سکو، جلوی منفجر شدن موشکهای دیگر را بگیرند.
خاکریزها از طریق چند جاده به مکانهایی متصل شدهاند که بنا بر ارزیابی اولث، احتمالا ساختمانهایی هستند که در آنها موشکها و قطعات شان سرویسدهی و به مجموعهای از پنج پناهگاه ذخیرهسازی کلاهکهای هستهای متصل میشوند.
اولث گفت: «این سایت برای نصب یک سیستم موشکی بزرگ و ثابت طراحی شده و تنها سیستم موشکی بزرگ اینچنینی که روسیه در حال حاضر روی آن کار میکند، همان اسکایفال است.»
وزارت خارجه و مرکز ملی اطلاعات هوایی و فضایی نیروی هوایی ایالات متحده، سازمان سیآیای، وزارت دفاع روسیه و سفارت امریکا در این کشور، درباره این ارزیابی اظهارنظری نکردند.
دکر اولث و جفری لوئیس، کارشناس دوم از موسسه مطالعات بینالمللی میدلبری در مونتری، گفتند شناسایی محل احتمالی سایت نشان میدهد روسیه باوجود مشکلات قبلی در مجموعه آزمایشهای سالهای اخیر، همچنان به دنبال راهاندازی و استفاده از این سیستم موشکی است.
لوئیس تصاویر به دست آمده را بسیار منحصر به فرد و توصیف کرد و گفت: «بدیهی است که روسیه در حال توسعه این موشک با پیشرانه هستهای است.»
هانس کریستنسن از فدراسیون دانشمندان امریکایی که او نیز به درخواست اولث، تصاویر مربوط به ولوگدا را بررسی کرده بود، گفت به نظر میرسد این سکوهای پرتاب با موشک بوروستنیک مرتبط باشد.
او در عینحال گفت این ارزیابی نمیتواند قطعی باشد، زیرا مسکو معمولا پرتابگرهای موشکی خود را در کنار انبارهای کلاهکهای هستهای قرار نمیدهد.
اولث، لوئیس، کریستنسن و سه کارشناس دیگر به رویترز گفتند که به جز در مورد موشکهای بالستیک قارهپیما (ICBM)، رویه معمول مسکو این بوده است که کلاهکهای هستهای موشکهای زمینی را دور از محلهای پرتاب، نگهداری و انبار کند.
لوئیس و اولث گفتند استقرار موشک جدید بوروستنیک در ولوگدا، به ارتش روسیه این امکان را میدهد که موشکهای هستهای خود را در پناهگاههایش انبار کند و در نتیجه، امکان پرتاب سریع آنها فراهم باشد.
قابلیتهای موشک جدید روسیه چیست؟
خبرگزاری دولتی تاس روز یکشنبه ۱۱ سنبله به نقل از سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه نوشت که مسکو در پاسخ به آنچه که آن را «تشدید جنگ در اوکراین از سوی غرب خواند» خواند، تغییراتی در دکترین هستهای خود ایجاد خواهد کرد.
مرکز ملی اطلاعات هوایی و فضایی نیروی هوایی ایالات متحده سال ۲۰۲۰ در گزارشی گفته بود اگر روسیه موفق به عملیاتی کردن بوروستنیک شود، یک «سلاح منحصر به فرد با قابلیت برد قارهای» به دست خواهد آورد.
سابقه پر از مشکلات بوروستنیک و محدودیتهای طراحی آن، تردیدهایی را در میان هشت کارشناسی که رویترز با آنها مصاحبه کرده، ایجاد کرده است که آیا استقرار آن واقعا میتواند معادلات هستهای غرب و دیگر دشمنان روسیه را تغییر دهد یا خیر.
ابتکار تهدید هستهای (NTI) که گروهی مدافع کاهش خطرات ناشی از فنآوریهای هستهای، بیولوژیکی و نوظهور است، میگوید موشک بوروستنیک از سال ۲۰۱۶ تاکنون دستکم ۱۳ آزمایش شناسایی شده انجام داده است که تنها دو مورد از آنها به موفقیتی جزیی رسیدهاند.
آژانس هستهای دولتی روسیه (روساتم) اخیرا اعلام کرد که پنج نفر از کارکنانش در جریان آزمایش یک موشک در ۱۸ جوزای سال جاری، جان خود را از دست دادهاند.
پوتین گفت سلاحی که آنها در حال توسعهاش بودند، در جهان بینظیر است اما نامی از موشک بوروستنیک نبرد.
پاول پودویگ، کارشناس نیروهای هستهای مستقر در ژنو، لوئیس، اولث و دیگر کارشناسان گفتند که این موشک، قابلیتهای جدیدی هستهای را شامل توانایی غلبه بر دفاع موشکی امریکا، به روسیه اضافه نمیکند.
چریل روفر، دانشمند سابق سلاحهای هستهای ایالات متحده و دیگر کارشناسان گفتند که موتور هستهای این موشک، خطر انتشار تشعشعات را در مسیر پرواز خود دارد و استقرار آن، در صورت بروز حادثه، میتواند منطقه اطرافش را آلوده کند.
توماس کانتریمن، مقام ارشد سابق وزارت خارجه امریکا در انجمن کنترول تسلیحات هم با اشاره به فاجعه نیروگاه هستهای چرنوبیل در سال ۱۹۸۶، گفت اسکایفال یک سیستم تسلیحاتی «احمقانه بینظیر» و یک «چرنوبیل پرنده» است که برای روسیه، تهدید بیشتری نسبت به کشورهای دیگر محسوب میشود.
اطلاعات عمومی اندکی درباره جزییات فنی بوروستنیک موجود است.
کارشناسان بر این باورند که این موشک، با استفاده از یک راکت کوچک با سوخت جامد به سمت بالا فرستاده میشود تا هوا را درون موتوری که یک رآکتور هستهای مینیاتوری در آن قرار دارد، هدایت کند. هوای فوقالعاده داغ و احتمالا رادیواکتیو از آن خارج میشود و نیروی پیشرانه را فراهم میکند.
پوتین در مارچ ۲۰۱۸ این موشک را معرفی کرد و گفت که «در ارتفاع پایین» پرواز میکند، دارای برد تقریبا نامحدود است، مسیر پروازی غیرقابل پیشبینی دارد و در برابر سیستمهای دفاعی کنونی و آینده «شکستناپذیر» است.
کارشناسان معتقدند برخلاف ادعای پوتین، بوروستنیک میتواند بردی حدود ۲۳ هزار کیلومتر داشته باشد.
استقرار بوروستنیک بر اساس پیمان خلع سلاح هستهای امریکا و روسیه با نام «استارتِ نو»، ممنوع نیست. این پیمان در فبروری ۲۰۲۶ منقضی میشود.
روسیه با استناد به جنگ در اوکراین، درخواستهای امریکا را برای مذاکرات بدون پیششرط درباره عقد توافقنامهای جدید را رد کرده است.
این موضوع، نگرانیها را درباره مسابقه تسلیحات هستهای تمامعیار پس از انقضای استارت نو تشدید کرده است.
به گفته برخی تحلیلگران، مسکو احتمالا از موشک بوروستنیک بهعنوان اهرم چانهزنی در صورت از سرگیری مذاکرات استفاده خواهد کرد.
رییسجمهور امریکا با تاکید بر اینکه فکر نمیکند نخستوزیر اسرائیل برای رسیدن به توافق آتشبس برای آزادی گروگانها به اندازه کافی تلاش کرده باشد، اعلام کرد به ارائه پیشنهاد نهایی آتشبس برای توافق آزادسازی گروگانهای در دست حماس در غزه نزدیک است.
بایدن دوشنبه ۱۲ سنبله در کاخ سفید در پاسخ به این پرسش که آیا قصد دارد یک پیشنهاد نهایی برای توافق آزادسازی گروگانهای در دست حماس در این هفته به هر دو طرف درگیر در غزه ارائه دهد، گفت: «ما به آن بسیار نزدیک هستیم.»
این اظهارات پس از آن مطرح میشود که نیروهای اسرائیلی در روزهای گذشته اجساد شش گروگان از جمله یک اسرائیلی-امریکایی را از تونلی در غزه بیرون آوردند.
ارتش اسرائیل گفته است که این افراد کمی پیش از رسیدن نیروهایش به دست شبهنظامیان فلسطینی حماس کشته شدهاند.
بایدن در پاسخ به این پرسش که آیا این پیشنهاد امریکا موفقیتآمیز خواهد بود، ابراز امیدواری کرد که پیشنهاد او به توافق منجر شود.
در بحبوحه مبارزات انتخاباتی ریاستجمهوری امریکا، قتل شش گروگان اسرائیلی باعث انتقاد بیشتر از استراتژی حکومت بایدن برای رسیدن به توافق آتشبس در غزه شده است.
همچنین این قتلها، فشار اسرائیلیها بر نتانیاهو را برای بازگرداندن گروگانهای باقیمانده به خانه خود تشدید کرد.
بایدن در پاسخ به این سوال که آیا فکر میکند نتانیاهو به اندازه کافی برای دستیابی به توافق آزادسازی گروگانها تلاش میکند، گفت: «نه»، اما توضیح بیشتری در این باره ارائه نکرد.
این انتقاد تازه بایدن از نتانیاهو در حالی مطرح میشود که رییسجمهور امریکا و کامالا هریس، معاونش با درخواستهای فزایندهای برای اقدام قاطع در زمینه پایان دادن به جنگ غزه مواجه هستند.
جنگ غزه بین دموکراتها هم اختلاف ایجاد کرده است، و بسیاری از آنان بایدن را تحت فشار قرار میدهند تا ارسال تسلیحات ایالات متحده به اسرائیل، متحد اصلی واشنگتن در خاورمیانه را محدود کند یا حداقل شرایطی برای آن قائل شود.
قرار است بایدن و هریس، نامزد دموکراتها در انتخابات امریکا، با تیم مذاکرهکننده امریکا در زمینه تلاشها برای توافق آزادسازی گروگانهای باقیمانده دیدار کنند.
در داخل اسرائیل نیز، معترضان اسرائیلی دوشنبه برای دومین روز پیاپی به خیابانها آمدند و بزرگترین اتحادیه کارگری یک اعتصاب عمومی را برای تحت فشار قرار دادن حکومت برای دستیابی به توافق اعلام کرد، هرچند که با دخالت دیوان عالی این کشور، اعتصاب فقط نیم روز طول کشید.
همچنین در طول روز دوشنبه هزاران نفر دوباره در تلآویو تجمع کردند و پرچمهای آبی و سفید اسرائیل را به اهتزاز درآوردند یا عکسهایی از گروگانها را حمل کردند.
این اعتراضات و اعتصابات به دنبال ماهها اعتراض از سوی خانوادههایی که نماینده برخی از گروگانها بودند، صورت گرفت و نشاندهنده شکافهای عمیقی است که در اسرائیل بر سر رویکرد نتانیاهو برای رسیدن به توافق وجود دارد.
نخستوزیر اسرائیل با وجود فشارهای وارد شده از سوی وزیر دفاع و همچنین جنرالها و مقامات اطلاعاتی ارشدش، بر حفظ نیروهای اسرائیلی در نقاط کلیدی نوار غزه پس از هر گونه آتشبسی اصرار دارد. حماس هر گونه حضور اسرائیل را در غزه رد میکند.
با وجود تلاشهای دیپلوماتهای مصری و قطری و سفرهای مکرر مقامهای ارشد امریکایی به منطقه برای ترغیب به توافق، هیچ نشانهای از پیشرفت در مذاکرات برای توقف درگیریها و بازگرداندن گروگانها وجود ندارد.
حماس هنوز ۱۰۱ گروگان از ۲۵۳ نفری را که در اکتوبر سال گذشته از مناطق اسرائیلینشین اطراف غزه ربود، در اختیار دارد که گمان میرود دستکم دو سوم آنها هنوز زنده باشند.
