دادستانها در دادگاهی رایان روث، مظنون مسلح حمله به دونالد ترامپ در فلوریدا را رسما به تلاش برای سوءقصد یک نامزد انتخابات ریاستجمهوری متهم کردند. تلاش برای ترور یک نامزد سیاسی در امریکا میتواند مجازات حد اکثر حبس ابد را در پی داشته باشد.
آقای روث پیش از این با دو اتهام مرتبط با نگهداری اسلحه روبهرو بود.
مقامهای امریکایی گفتند که رایان روث را در روز ۱۵ سپتامبر، هنگامی که تفنگ خود را به سوی دونالد ترامپ در زمین بازی گلف در فلوریدا نشانه گرفته بود، شناسایی و بازداشت کردند.
مریک گارلند، دادستان کل امریکا در بیانیهای نوشت که ایالات متحده خشونتی را که به قلب دموکراسی امریکا ضربه میزند، تحمل نخواهد کرد. او گفت: ما کسانی را که مرتکب چنین اعمالی میشوند، پیدا و پاسخگو خواهیم کرد.
دادستانها در روزهای گذشته شواهدی را ارائه کردهاند که به گفته آنهای حاکی از تلاش رایان روث برای ترور دونالد ترامپ است.
آقای روث تاکنون به اتهام اعتراف یا اعلام بیگناهی نکرده است.
رئیس جمهور ایران روز سهشنبه در مجمع عمومی سازمان ملل گفت که ایران آماده پایان دادن به بن بست هستهای خود با غرب است. مسعود پزشکیان گفت که خواستار پایان یافتن به جنگ روسیه و اوکراین از طریق گفتوگو است.
پزشکیان با انتقاد از خروج امریکا از توافق هستهای شش قدرت جهان با ایران موسوم به برجام گفت: «آماده تعامل با همه اعضای برجام هستیم.»
روز دوشنبه هم عباس عراقچی، وزیر خارجه ایران نیز گفته بود جمهوری اسلامی آماده از سرگیری مذاکرات هستهای است.
پزشکیان افزود: «میتوانیم دوران جدیدی را آغاز کنیم، این دوران با به رسمیت شناختن دغدغههای امنیتی ایران ایجاد میشود.»
دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین امریکا، در سال ۲۰۱۸ توافق هستهای تهران با شش قدرت جهانی را کنار گذاشت و تحریمهای شدیدی را علیه ایران اعمال کرد.
از آنزمان تاکنون تلاشها برای احیای این توافق شکست خورده ادامه است.
در حالیکه ایران با اسرائیل و امریکا از طریق نیروهای نیابتی خود درگیر است، اما پزشکیان تلاش کرد چهرهای صلحطلب از جمهوری اسلامی ترسیم کند.
رئیس جمهور ایران گفت: «ایران آمادگی دارد برای ساختن دنیایی بهتر با قدرتهای جهان و همسایگانش مراودات اقتصادی اجتماعی، سیاسی و امنیتی موثر و از جایگاه برابر داشته باشد.»
او درباره برنامه هستهای جمهوری اسلامی گفت: «ایران و قدرتهای جهانی با نگرشی فرصتمحور به برجام دست یافتند و ما در برابر شناسایی حقوق ایران و رفع تحریمها بالاترین سطح از نظارتها در حوزه هستهای را پذیرفتیم. خروج یکجانبه ترامپ از برجام نشانگر دیدگاه تهدیدمحور در عرصه سیاسی و نگاه قدرتمحور در عرصه اقتصادی بود.»
کشورهای غربی و اوکراین جمهوری اسلامی را متهم می کنند که با حمایت تسلیحاتی از روسیه، در جنگ اوکراین دخالت میکند. اما، رئیس جمهور ایران گفت که خواستار صلح از طریق مذاکره میان مسکو و کییف است.
او در سخنرانی خود خطاب به اعضای مجمع سازمان ملل گفت: «ما خواهان صلح برای همه هستیم و با هیچکس سر جنگ و دعوا نداریم، ما خواستار صلح و امنیت پایدار برای مردم اوکراین و روسیه هستیم.»
او افزود: «جمهوری اسلامی ضمن مخالفت با جنگ و تاکید بر لزوم توقف سریع درگیریهای نظامی در اوکراین از هرگونه راه حل صلح آمیز حمایت میکند و معتقد است تنها از طریق گفتوگو این بحران خاتمه مییابد.»
حمله تروریستان در مالی نگرانی درباره تبدیلشدن غرب افریقا به کانون تروریسم را بالا برده است. نیروهای وابسته به القاعده بامداد ۱۷ سپتامبر دهها دانشجو را در یک آکادمی پولیس کشته، به فرودگاه باماکو حمله کرده و هواپیمای ریاستجمهوری را آتش زدند.
این حمله جسورانهترین حمله این نیروها از سال ۲۰۱۶ در مالی بود. این حمله نشان داد که گروههای وابسته به القاعده و داعش، میتوانند به قلب قدرتها نیز حمله کنند.
وضعیت آشفته این منطقه، تحت شعاع جنگهای اوکراین، خاورمیانه و سودان قرار گرفته است. با این حال، این درگیریها باعث افزایش مهاجرت از منطقه ساحل به سمت اروپا شده است؛ آن هم در زمانی که احزاب راستگرای ضد مهاجر در اروپا در حال رشد اند و برخی کشورهای اتحادیه اروپا مرزهای خود را کنترول میکنند.
طبق گزارش سازمان بینالمللی مهاجرت، مسیر مهاجرت به اروپا که بیشترین افزایش را داشته، از کشورهای ساحلی غرب افریقا به جزایر قناری اسپانیا است. آمار سازمان بین المللی مهاجرت نشان میدهد که تعداد مهاجرانی که از کشورهای ساحل به اروپا آمدهاند، در نیمه اول سال ۲۰۲۴ به ۱۷ هزار و ۳۰۰ نفر رسیده که نسبت به سال گذشته ۶۲ درصد افزایش یافته است. این افزایش به دلیل درگیریها و تغییرات اقلیمی رخ داده است.
۱۵دیپلومات و کارشناس به خبرگزاری رویترز گفتند که مناطق تحت کنترول جهادیها در غرب افریقا ممکن است به مراکز آموزش و پایگاههایی برای حملات بیشتر به شهرهای بزرگ مانند باماکو، کشورهای همسایه یا حتی اهداف غربی در منطقه یا خارج از آن تبدیل شود.
خشونتهای جهادی، بهویژه تلفات سنگینی که به نیروهای دولتی وارد کرده، عاملی کلیدی در کودتاهای نظامی بوده است که از سال ۲۰۲۰ در بورکینافاسو، مالی و نیجر رخ داده است.
حکومتهای نظامی که جایگزین دولتهای غربگرای این کشورها شدهاند، کمکهای نظامی فرانسه و امریکا را کنار گذاشته و به جای آن به حمایت روسیه، بهویژه گروه مزدور واگنر، روی آوردهاند.
کالب وایس، سردبیر لانگ وار ژورنال و کارشناس گروههای جهادی، معتقد است که حکومتهای نظامی در مالی، نیجر و بورکینافاسو برای همیشه دوام نخواهند آورد و یکی از آنها احتمالاً سقوط خواهد کرد یا بخش بزرگی از قلمرو خود را از دست خواهد داد. او میگوید: «در آن صورت، ما با یک یا چند دولت جهادی در ساحل روبهرو خواهیم شد.»
کانون جهانی تروریسم
قدرتهای غربی که پیشتر برای مهار جهادیها سرمایهگذاری کرده بودند، اکنون حضور چندانی در منطقه ندارند؛ بهویژه پس از اینکه حکومت نظامی نایجر سال گذشته از ایالات متحده خواست تا پایگاه پهپادی خود را در صحرا تخلیه کند. ارتش و سازمان سیا از این پایگاه برای ردیابی جهادیها و تبادل اطلاعات با متحدانی مانند فرانسه استفاده میکردند.
امریکاییها پس از اینکه از همکاری با رهبران کودتاچی نیجر امتناع ورزیدند و آنها را از همکاری با روسها برحذر داشتند، اخراج شدند. ایالات متحده همچنان به دنبال جایی برای استقرار مجدد نیروهای خود است.
تحلیل دادههای رویترز از گروه نظارت بر بحرانهای مسلحانه نشان میدهد که تعداد رویدادهای خشونتآمیز مربوط به گروههای جهادی در بورکینافاسو، مالی و نیجر از سال ۲۰۲۱ تقریباً دو برابر شده است. از ابتدای امسال، به طور متوسط ۲۲۴ حمله در ماه انجام شده که در مقایسه با سال ۲۰۲۱ (۱۲۸ حمله در ماه) افزایش چشمگیری دارد.
مهاجرت از کشورهای ساحل به دلیل درگیریها افزایش یافته است و بسیاری از خانوادهها و زنان در این مسیر دیده میشوند. علاوه بر درگیریها، تغییرات اقلیمی مانند سیلها و خشکسالیها نیز به خشونتها دامن زده و مردم را از مناطق روستایی به شهرها فراری داده است.
بر اساس گزارش موسسه اقتصاد و صلح، بورکینافاسو امسال در صدر شاخص جهانی تروریسم قرار گرفته است و تلفات ناشی از تروریسم در این کشور ۶۸٪ افزایش یافته است. تقریباً نیمی از بورکینافاسو خارج از کنترول حکومت است که این موضوع به آوارگی گسترده مردم منجر شده است.
سناریوی پایگاه جهادی
گروههای جهادی در مناطق مختلف فعالیت میکنند و گاه با یکدیگر درگیر میشوند، هرچند که برخی اوقات پیمانهای عدمتهاجم محلی نیز منعقد میکنند. گزارشهای سازمان ملل نشان میدهد که این گروهها برخی حمایتهای مالی، آموزشی و راهبردی را از بیرون دریافت میکنند، اما همچنین از طریق مالیاتگیری و ضبط سلاحها پس از نبرد با نیروهای دولتی درآمدزایی میکنند.
کشورهای اروپایی در مورد چگونگی واکنش به این درگیریها اختلاف نظر دارند. کشورهایی که مهاجران بیشتری دریافت میکنند، خواهان حفظ ارتباط با حکومتهای نظامی هستند، در حالی که برخی دیگر به دلیل نگرانیهای حقوق بشری مخالف این رویکرد هستند.
دیپلماتهای افریقایی نیز معتقدند که اتحادیه اروپا باید در این مسئله مشارکت داشته باشد، چرا که مسئله مهاجرت همچنان ادامه خواهد داشت.
تروریسم جهانی
نگرانی دیگر قدرتهای غربی این است که ساحل ممکن است به پایگاهی برای جهاد جهانی تبدیل شود؛ مانند افغانستان و لیبیا در گذشته.
جنرال مایکل لنگلی، فرمانده نیروهای امریکایی در افریقا، این ماه به خبرنگاران گفت: «تمام این سازمانهای افراطی خشونتطلب آرزوی حمله به ایالات متحده را دارند.»
با این حال، برخی دیگر از مقامات و کارشناسان میگویند که این گروهها تا کنون علاقهای به انجام حملات در اروپا یا ایالات متحده اعلام نکردهاند.
ویل لیندر، افسر بازنشسته سازمان سیا و مدیر یک شرکت مشاوره امنیتی، اظهار داشت که حملات در باماکو و بارسالوکو نشاندهنده شکست تلاشهای حکومتهای نظامی مالی و بورکینافاسو برای تقویت امنیت است.
او افزود: «رهبران هر دو کشور واقعاً به استراتژیهای جدیدی برای مقابله با شورشهای جهادی نیاز دارند.»
کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا در کنفرانس سالانه حزب کارگر، خواستار «خویشتنداری و تنشزدایی» بین اسرائیل و حزبالله شد. او از همه طرفها خواست تا «از لبه پرتگاه عقبنشینی کنند.»
اسرائیل در روزهای اخیر حملات خود بر حزب الله را افزایش داده که بر اثر آن بیش از ۵ صد نفر کشته شده اند. حزب الله در مقابل دست به حملات راکتی به خاک اسرائیل زده است.
استارمر همچنین خواستار آتشبس فوری در غزه شد و از رهبران جهان خواست تا از این درخواست حمایت کنند. او در عین حال، خواستار آزادی گروگان های اسرائیلی از سوی حماس شد.
نخستوزیر بریتانیا همچنین بر راهحل دو کشوری تاکید کرد و گفت: «یک کشور فلسطینی در کنار اسرائیل امن و مطمین به وجود آید.»
حکومت پاکستان جنرال عاصم ملک را بهعنوان رئیس جدید آیاسآی منصوب کرده است. عاصم با پیشنهاد ارتش و تایید نخستوزیر به این سمت قدرتمند امنیتی گماشته شده است. او به طور رسمی از ۳۰ سپتامبر ۲۰۲۴ مسئولیت خود را برعهده خواهد گرفت.
عاصم ملک جانشین جنرال ندیم انجم، رئیس فعلی آیاسآی خواهد شد که در نومبر ۲۰۲۱ توسط نخستوزیر وقت، عمران خان، منصوب شده بود.
عاصم ملک نخستین رئیس آیاسآی است که مدرک دکترا دارد. پژوهشهای دکترایش در زمینه روابط پاکستان و امریکا است.
او از چهرههای باتجربه و برجسته ارتش پاکستان است و سابقه فرماندهی نیروهای پیاده در بلوچستان و یک لوای پیاده در منطقه ناآرام وزیرستان را دارد.
همچنین او روابط نزدیکی با عاصم منیر، فرمانده ارتش پاکستان داشته و بهعنوان یکی از افراد معتمد وی شناخته میشود.
اعزاز سعید، روزنامهنگار پاکستانی به نقل از منابع نظامی گزارش داده که جنرال ملک پیشتر دو پست مهم را رد کرده بود که نشاندهنده ارتباط قوی او با فرمانده کل ارتش است.
جنرال ملک دورههای تخصصی خود را در ایالات متحده و بریتانیا گذرانده و در مؤسساتی چون فورت لیونورث در امریکا و کالج سلطنتی مطالعات دفاعی در بریتانیا آموزش دیده است.
پیشینه جنرال ملک با نیروهای مسلح پاکستان پیوند خورده است. پدر او، فرمانده قول اردو راولپندی بود و در دوران فرماندهی جنرال وحید کاکر، جنرال جهانگیر کرامت و همچنین در دوره رژیم جنرال ضیاءالحق، مناصب مهمی را در ارتش برعهده داشت.
جنرال عاصم ملک در حالی ریاست آیاسآی را بهعهده میگیرد که پاکستان با چالشهای گسترده داخلی و منطقهای روبروست. در حال حاضر، شهرت آیاسآی به دلیل اتهامات دخالتهای سیاسی خدشهدار شده و بسیاری از مردم پاکستان نسبت به نفوذ نظامیان در سیاست بدبین هستند.
همچنین، وضعیت ناپایدار امنیتی در بلوچستان و تهدیدات روزافزون تحریک طالبان پاکستان در خیبر پختونخوا، چالشهای مهمی را پیش روی او قرار داده است.
زمان این انتصاب نیز بسیار حساس است، زیرا پاکستان پس از بهدست گرفتن ریاست سازمان همکاری شانگهای، بهزودی میزبان نشست این سازمان خواهد بود.
رهبری جنرال ملک در این شرایط بسیار اهمیت دارد، زیرا کشورش در تلاش است تا چشمانداز امنیتی پیچیدهای را مدیریت کند و اعتماد عمومی به نهادهای نظامی را احیا کند.
دو مقام اسرائیلی و یک دیپلومات غربی به وبسایت خبری اکسیوس گفتند حزبالله با تشدید حملات اسرائیل از ایران خواسته تا با انجام یک حمله، تلافیجویی کند. با این حال، تهران نسبت به پیوستن به درگیری با اسرائیل ابراز تردید کرده و پاسخ مثبت نداده است.
به گفته دو مقام اسرائیلی، جمهوری اسلامی در پاسخ به حزبالله لبنان اعلام کرده که «زمان مناسبی» برای حمله به اسرائیل نیست، چرا که مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران، در نیویورک برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل حضور دارد.
مسعود پزشکیان، رئیسجمهور ایران روز دوشنبه در یک نشست خبری در نیویارک گفت که اسرائیل به دنبال جنگی گستردهتر در منطقه است و تاکید کرد که ایران نمیخواهد در این "تله" بیفتد.
در حملات اخیر اسرائیل، صدها نفر در لبنان، از جمله بسیاری غیرنظامی، کشته و مجروح شدهاند و دهها هزار نفر از جنوب لبنان گریختهاند.
ارتش اسرائیل روز سهشنبه از انجام حملهای هوایی در بیروت خبر داد و ادعا کرد که ابراهیم قبیسی، فرمانده نیروی موشکی حزبالله، در این حمله کشته شده است. رسانههای لبنانی نیز از کشته شدن پنج نفر در این حمله خبر دادهاند.
در روزهای اخیر، حزبالله متحمل خسارات سنگینی شده است؛ بسیاری از فرماندهان ارشد نظامی این گروه کشته شده و سیستمهای ارتباطی آن مختل شدهاند.
مقامات اسرائیلی اعلام کردند که بخش بزرگی از زرادخانه موشکی حزبالله طی چند روز گذشته نابود شده است.
پزشکیان دوشنبه در مصاحبه با سیانان گفت که ایران نمیخواهد لبنان به «غزه دیگری» تبدیل شود، اما بر حمایت ایران از حزبالله تاکید کرد.
او افزود: «حزبالله بهتنهایی نمیتواند در برابر کشوری که از سوی کشورهای غربی، اروپا و ایالات متحده حمایت و تجهیز میشود، ایستادگی کند.»
ایران پیشتر متعهد شده بود که ترور اسماعیل هنیه، یکی از رهبران حماس، در تهران را تلافی کند.
