در انتخابات ریاستجمهوری امریکا، یک نامزد نه با کسب اکثریت تعداد آرا مردم در سراسر کشور، بلکه از طریق سیستمی به نام کالج انتخاباتی/الکترال که آرای الکترال را میان ۵۰ ایالت و ناحیه کلمبیا، عمدتا بر اساس جمعیت آنها تقسیم میکند، رئیسجمهور میشود.
سیستم انتخاباتی امریکا برای انتخاب ریاستجمهوری این کشور، از لحاظی منحصر به فرد است و آگاهی از آن میتواند تصویر درستتری از شرایط انتخاباتی این کشور به دست بدهد و همچنین آشکار سازد چرا نتایج نظرسنجیهایی که در سراسر این کشور برگزار میشود نمیتواند در پیشبینی نتیجه نهایی انتخابات چندان کمکی بکند.
کالج انتخاباتی/الکترال چیست؟
در انتخابات ریاستجمهوری امریکا، زمانی که رایدهندگان برای انتخاب رئیسجمهور به پای صندوقهای رای میروند، معمولا فقط نام نامزدهای ریاست جمهوری و معاونان شان را میبینند. با این حال، رایدهندگان در واقع به گروهی از انتخابکنندگان رای میدهند.
در سطح ملی، در مجموع ۵۳۸ رای الکترال یا انتخابکننده وجود دارد، به این معنی که یک نامزد برای پیروزی باید ۲۷۰ رای الکترال کسب کند.
انتخابکنندهها، معمولا وفاداران به حزب هستند که متعهد میشوند از نامزدی حمایت کنند که بیشترین رای را در ایالت آنها کسب کند. هر انتخابکننده نماینده یک رای در کالج الکترال است.
در سال ۲۰۲۰، جو بایدن با کسب ۳۰۶ رای الکترال، ترامپ را شکست داد که ۲۳۲ رای الکترال داشت.
این سیستم که در قانون اساسی ایالات متحده تعبیه شده، نتیجه تفاهم میان بنیانگذاران این کشور است تا فارغ از بزرگی یا کوچکی ایالتها که در تعداد آرا الکترال آنها بازتاب مییابد، سهم همه ایالتها در انتخاب رئیسجمهور لحاظ شود.
آیا ایالتها تعداد انتخابکنندگان (رای الکترال) یکسانی دارند؟
خیر. هر ایالت به تعداد نمایندگان و سناتورهایی که در کانگرس دارد، انتخابکننده دارد. برای هر ایالت دو سناتور وجود دارد، اما تخصیص کرسیهای مجلس نمایندگان بر اساس جمعیت متفاوت است.
کالیفرنیا، پرجمعیت ترین ایالت امریکا، ۵۴ انتخابکننده دارد، اما ایالتهای کم جمعیت آلاسکا، دلاور، ورمونت، مونتانا و وایومینگ و ناحیه کلمبیا، تنها سه رای الکترال دارند که حداقل تعداد تخصیص یافته الکترال به یک ایالت است.
این تخصیص جمعیتی به این معنی است که برای مثال یک رای الکترال در وایومینگ، کمجمعیتترین ایالت امریکا، نماینده نزدیک به ۱۹۲ هزار نفر از جمعیت آن ایالت است، در حالی که یک رای الکترال در تگزاس که دومین ایالت پرجمعیت امریکاست، نماینده حدود ۷۳۰ هزار نفر است.
در همه ایالتها به جز دو ایالت مین و نبراسکا، اگر نامزدی بیشترین آرا را در آن ایالت به دست آورد، تمام آرای الکترال آن ایالت را از آن خود میکند.
در ایالت مین، آرای الکترال به روش حوزههای کانگرسی توزیع میشود. به این ترتیب که از ۴ رای الکترال این ایالت، دو رای الکترال به نامزدی تعلق میگیرد که بیشترین آرا را در کل ایالت به دست آورده است و دو رای دیگر به برندگان هر یک از دو حوزه انتخابیه کانگرس ایالت مین تعلق میگیرد.
در ایالت نبراسکا هم که ۵ رای الکترال دارد، دو رای الکترال به نامزدی داده میشود که بیشترین آرا را در کل ایالت به دست آورده است و سه رای الکترال دیگر به برندگان هر یک از سه حوزه انتخابیه کانگرسی نبراسکا تعلق میگیرد.
بنابراین جز این دو ایالت در ۴۸ ایالت دیگر و ناحیه کلمبیا، پیروزی در یک ایالت با اختلاف زیاد فرقی با پیروزی در آن ایالت با اختلاف یک رای ندارد.
به همین دلیل، نامزدها تمایل دارند بر ایالتهایی تمرکز کنند که به طور قطع دموکرات یا جمهوریخواه نیستند یعنی پیروزی هیچ کدام از دو حزب رقیب در آنها تضمین نشده است و یک تغییر کوچک میتواند تمام آرای انتخاباتی آن را به نفع یک رقیب به ارمغان بیاورد.
در انتخابات ریاستجمهوری فعلی که ۵ نوامبر ۲۰۲۴ برگزار میشود، ایالتهای حساسی که آرا آنها میتواند تعیینکننده نتیجه انتخابات باشد، آریزونا، جورجیا، میشیگان، کارولینای شمالی، نوادا، پنسیلوانیا و ویسکانسین هستند.
آیا یک نامزد میتواند علیرغم به دست نیاوردن بیشترین آرای مردم در انتخابات پیروز شود؟
بله. جورج دبلیو بوش جمهوریخواه در سال ۲۰۰۰ و ترامپ در سال ۲۰۱۶ هر دو علیرغم به دست نیاوردن اکثریت آرای مردم در سراسر امریکا، رئیسجمهور این کشور شدند. این اتفاق، سه بار هم در سده ۱۸۰۰ میلادی اتفاق افتاده است.
منتقدان سیستم فعلی انتخاباتی امریکا این موضوع را اغلب به عنوان نقص اصلی سیستم کالج الکترال ذکر میکنند، اما طرفداران کالج انتخاباتی میگویند این سیستم، نامزدها را مجبور میکند به جای تمرکز صرف بر جلب نظر رایدهندهها در شهرهای بزرگ، از طیف وسیعی از ایالتها رای بگیرند.
انتخابکنندگان چه زمانی رای میدهند؟
انتخابکنندگان/الکترالها، روز ۱۷ دسامبر گرد هم میآیند تا رسما رای خود را به صندوق بیندازند و پس از شمارش، نتایج را به کانگرس ارسال کنند. نامزدی که در این مرحله ۲۷۰ رای الکترال یا بیشتر را به دست آورد، رئیسجمهور میشود.
کانگرس در جلسهای که ماه جنوری برگزار میشود این آرا را بررسی و تائید میکند و روز بیستم همین ماه، رئیسجمهور جدید سوگند یاد میکند.
آیا انتخابکنندگان ممکن است به رای ایالت شان پایبند نباشند؟
به طور کلی، جلسه انتخابکنندگان یک رویداد تشریفاتی است که در آن، این افراد صرفا به نامزدی که برنده ایالت آنها شده، رای میدهند.
اما در سال ۲۰۱۶، هفت نفر از ۵۳۸ انتخابکننده رای خود را به شخصی غیر از برنده رای مردمی ایالت خود دادند که رقمی نسبتا بالا بود.
سه نفر از این هفت انتخابکننده به کالین پاول، وزیر خارجه سابق ایالات متحده رای دادند، هرچند که آنها نماینده ایالتهایی بودند که هیلاری کلینتون نامزد دموکراتها در آنجا به پیروزی رسیده بود. در آن انتخابات، ترامپ با وجود آرا کمتر در کل کشور، در نهایت بیشترین رای الکترال را داشت و رئیسجمهور شد.
اگر آرا الکترال دو نامزد رقیب مساوی باشد، چه اتفاقی میافتد؟
یکی از ایرادات این سیستم این است که از نظر تیوری این امکان وجود دارد که دو نامزد هر کدام با کسب ۲۶۹ رای الکترال مساوی شوند.
اگر این اتفاق بیفتد، مجلس نمایندگان تازه منتخب در روز ششم جنوری درباره سرنوشت ریاست جمهوری تصمیم خواهد گرفت.
بر اساس دوازدهمین متمم قانون اساسی ایالات متحده، در این مرحله هر ایالت یک رای دارد و هر نامزدی که رای ایالتهای بیشتری را کسب کند، برنده انتخابات شناخته خواهد شد.
در حال حاضر، جمهوریخواهان ۲۶ هیات ایالتی در کانگرس را کنترول میکنند، در حالی که دموکراتها ۲۲ هیات ایالتی را کنترل میکنند. در هیاتهای ایالتهای مینهسوتا و کارولینای شمالی هم عداد نمایندههای دموکرات و جمهوریخواه برابر است.
آیا سیستم کالج انتخاباتی تغییر خواهد کرد؟
پیشتر کانگرس امریکا تلاش کرد تا نقایصی را که پس از انتخابات ۲۰۲۰ آشکار شده بود، ترمیم کند، نقایصی که با ادعای نادرست ترامپ در مورد برندهشدن برجسته شد. دادستانها گفتهاند او در آن زمان مقامات دولتی را تحت فشار قرار داد تا نتیجه انتخابات را لغو کنند.
در سال ۲۰۲۲، کانگرس قانون اصلاح شمارش انتخابات را تصویب کرد که بر اساس آن، فرماندار هر ایالت یا هر مقام دیگری که ایالت تعیین میکند، نتایج انتخابات ایالت را قبل از تحویل به کنگره تایید میکند.
هدف این اصلاحیه، جلوگیری از تکرار بنبست انتخابات ۱۸۷۶ بود، زمانی که مقامات کانگرس ایالتی و فرمانداران که از دو حزب متفاوت بودند در رقابت با هم، دو فهرست متفاوت از انتخابکنندگان را به کانگرس ارائه کردند.
قانون جدید همچنین ضربالاجلی اجباری برای تایید نتایج انتخاباتی در ایالتها تعیین کرد و به ایالتها حداکثر ۳۶ روز برای رسیدگی به دعاوی حقوقی و بازشماری آرا و اعلام نهایی نتیجه فرصت داده است.
لغو سازوکار کالج الکترال و تغییر احتمالی نظام انتخاباتی، مستلزم اصلاح قانون اساسی آمریکاست که سازوکاری دشوار و زمانبر است.
سازوکار اصلاح یا تغییر در اصول یا متممهای قانون اساسی
در ایالات متحده، برای تغییر یا اصلاح یکی از اصول یا متممهای قانون اساسی، دو مسیر اصلی وجود دارد که هر دو بسیار دشوار و زمانبر هستند.
سازوکار کانگرس فدرال و ایالتی
در این حالت، ابتدا متمم پیشنهادی باید در مجلس نمایندگان و مجلس سنا مطرح شود. برای تصویب در هر دو مجلس، به دستکم دو سوم آرای موافق نمایندگان نیاز است.
پس از تصویب در کانگرس، متمم پیشنهادی یا اصلاحی باید در مجالس قانونگذاری ایالتی به رای گذاشته شود و اگر کانگرس های ایالتی در سه چهارم ایالتها (۳۸ ایالت از مجموع ۵۰ ایالت)، این متمم را تصویب کنند، متمم اصلاحی یا الحاقی به قانون اساسی اضافه میشود.
تصویب از طریق کنوانسیون قانون اساسی
در این شیوه، ابتدا دو سوم ایالتها (۳۴ ایالت) میتوانند درخواست کنند برای اصلاحات یا تغییر در قانون اساسی، کنوانسیون قانون اساسی برگزار شود.
در این کنوانسیون که با حضور نمایندگان همه ایالتها برگزاری میشود، متمم یا اصلاحات جدید پیشنهاد میشود و سپس در صوت کسب رای موافق دستکم سه چهارم ایالتها (۳۸ ایالت)، به قانون اساسی اضافه شود.
این دو مسیر تضمین میکنند که هرگونه تغییر در قانون اساسی بدون توافق گستردهای در سطوح ملی و ایالتی ممکن نشود و به همین دلیل، تغییرات قانون اساسی در ایالات متحده بهندرت اتفاق میافتد.
در کنار دونالد ترامپ، نامزد جمهوریخواهان در انتخابات ۲۰۲۴، تصویر فیل و در کنار کامالا هریس، نامزد دموکراتها، تصویر خر دیده میشود.
خر
خر اولین بار در انتخابات ۱۸۲۸ امریکا وارد کارزارهای انتخاباتی شد.
اندرو جکسون، یکی از دو نامزد این انتخابات، از سوی مخالفانش «کلهخر» لقب گرفت.
جکسون اما از این لقب که برای تخریب او استفاده میشد، استقبال و آن را به نماد سختکوشی و پایداری تبدیل کرد.
از آن زمان، خر به عنوان نماد حزب دموکرات باقی ماند.
فیل
فیل از زمان آبراهام لینکلن، شانزدهمین رئيسجمهور امریکا، به نماد حزب جمهوری خواه تبدیل شد.
روزنامههای حامی لینکلن از این حیوان برای توصیف جمهوریخواهان استفاده میکردند.
بعد از آن توماس نست، کاریکاتوریست معروف، با کاریکاتورهایش فیل و خر را به نمادهای تثبیتشده این دو حزب تبدیل کرد.
این نمادها چنان در فرهنگ سیاسی امریکا جا افتادهاند که حتی رئيسجمهور سریلانکا در گذشته یک بچه فیل را به رونالد ریگان، رئيسجمهور جمهوریخواه امریکا، هدیه داد.
چرا خر و فیل؟
نمادهای حیوانی به دلیل سادگی و ماندگاری، برای انتقال مفاهیم سیاسی بسیار مناسب هستند.
آنها به عنوان دو حیوان با ویژگیهای متفاوت، نمادی از تفاوتهای ایدئولوژیک دو حزب دموکرات و جمهوریخواه نیز هستند.
توماس نست
آثار کاریکاتوریستی به نام توماس نست، در تثبیت این نمادها در سیاست امریکا بسیار مهم بود.
او با استفاده از طنز و تصویرسازی، به تثبیت نقش فیل و خر در رقابتهای سیاسی امریکا کمک کرد.
کاریکاتورهای او بهگونهای طراحی شده بودند که به سرعت از سوی مردم شناخته و تفسیر میشدند.
فیل، به عنوان نماد جمهوریخواهان، نشاندهنده حزبی بود که بر قدرت و نظم تاکید داشت، درحالیکه الاغ نماد حزبی بود که به پافشاری و تعهد بر اصول خود شهرت داشت.
جذابیت نمادهای خر و فیل برای نسل جوان امروزی نسبت به گذشته کاهش یافته است. در حالی که نسلهای قدیمیتر ممکن است این نمادها را به عنوان یک سنت سیاسی و بخشی از هویت حزبی خود در نظر بگیرند، نسل جوانتر اغلب به این نمادها به عنوان یک عنصر طنزآمیز یا حتی یک میم اینترنتی نگاه میکنند.
حیوانات در طول تاریخ در سیاست نقش داشتهاند، از داستانهای «کلیله و دمنه» تا «مزرعه حیوانات» جورج اورول.
اما شاید تنها خر و فیل باشند که سرنوشت چهار سال آینده جهان به آنها گره خورده است.
تیجه رقابت میان این دو کارزار که پیشبینیاش دشوار است، این رقابت را برای ناظران بسیار جذاب ساخته است. امروز و به خصوص بعد از ترور نافرجام دونالد ترامپ، او احتمالا شناختهشدهترین فرد امریکایی در دنیاست و کامالا هریس در ماههای آینده برای کسب چنین شهرتی تلاش خواهد کرد.
وضعیت در کارزار ترامپ تا حد بسیاری روشن است. او و همراهانش پیش از این دو کارزار را در سالهای ۲۰۱۶ و ۲۰۲۰ تا پایان مدیریت کردهاند. از این جهت، تا حد زیادی روشن است که این کارزار چگونه سازمانی دارد، چگونه اداره میشود، منابع آن از کجا میآید و پیامهایش چیست.
اما کارزار ریاستجمهوری هریس در سال ۲۰۲۴ وجوه ناشناخته بسیاری دارد. در این نوشته تلاش میکنم با رجوع به کارزارنیمه کاره هریس در سال ۲۰۱۹ روند کارزار او در این دوره را روشن سازم.
نامزدی غیر دموکراتیک
کارزار نامزدی هریس در انتخابات مقدماتی ریاستجمهوری سال ۲۰۱۹ یک فاجعه بود. او در نظرسنجیهای آن دوره از درصد تکرقمی رای دموکراتها فراتر نرفت. در نظرسنجی مورنینگکانسالت در اواخر جولای ۲۰۱۹، در میان حامیان هریس در کالیفرنیا ۲۸ درصد الیزابت وارن را به عنوان گزینه دوم، ۲۶ درصد جو بایدن و ۱۲ درصد پیت بوتیجیج را انتخاب کردند که در نهایت اکثرا هریس را رها کردند.
او حتی یک رای از شهروندان امریکایی، چه در رقابتهای مقدماتی ۲۰۲۰ و چه در مقدماتی ۲۰۲۴، کسب نکرده است.
هریس غیردموکراتیکترین منتخب حزب دموکرات برای عناوین معاون رئیسجمهور و نامزد ریاستجمهوری است. دموکراتها ۱۴ میلیون رای بایدن را نادیده گرفتند و با حدود ۲۲۰۰ نماینده حزبی کامالا هریس را در مقام نامزدی قرار دادند.
هریس تنها دموکرات در سال ۲۰۱۹ بود که از رده بالای نامزدهای سه گانه، دو ماه مانده به شروع رایگیری، به سرعت خارج شد. او نشان داد که تحت تاثیر شرایط بیرونی و رفتار رقبا پیام و تاکتیکهای خود را تغییر میدهد و این امر تاثیر چندانی در موفقیتش نداشت.
روش رفتاری هریس با کارکنانش، چه در دوره کارزارها و چه در کاخ سفید، ایجاد چند دستگی در میان آنها بوده است.۹۲ درصد از کسانی که برای هریس در کاخ سفید کار میکردند، او را رها کردهاند. آرزوهای او در سال ۲۰۲۰ با ناتوانی در عرضه یک پیام منسجم و الگوی ثابت رفتاری دود شد.
هریس در سال ۲۰۱۹ ماهها تلاش کرد تا درصد بسیار پایین رای خود در نظرسنجیها را تغییر دهد و موفق نبود. او در آستانه کنار کشیدن، بدون حضور در حتی یک مقدماتی، تحت فشارهای مالی عقب کشید چون نمیتوانست کمککنندگان را برای تامین هزینه هایش قانع کند. فقدان حمایت و پول منجر به نزاعهای داخلی در ماههای پایانی کارزار هریس شد.
کامالا، با وجود برخورداری از تبلیغات مثبت رسانهها به علت زن و مادر و پدر هندی و جاماییکایی (که همه ارثی هستند و نه اکتسابی)، از ایجاد شور و شوق در نسل جوان ناتوان بود.
هریس کارزار خود را در ۲۰۱۹ با حضور ۲۰ هزار هوادار در اوکلند، کالیفرنیا آغاز و به طور مداوم جمعیت زیادی را در آیووا، کارولینای جنوبی و دیگر ایالتهای اولیه مقدماتی به خود جلب کرد. او در میان ردههای بالای کاندیداها در نظرسنجی و جمعآوری کمک مالی بود و مدت کوتاهی پس از اولین مناظره ریاستجمهوری، زمانی که با معاون رئیسجمهور سابق، جو بایدن، در مورد مخالفت اولیهاش با سیاستهای اتوبوسرانی فدرال مواجه شد، برای مدت کوتاهی به سمت بالای فهرست صعود کرد. اما در مدتی کوتاه به علت مشکل سازماندهی و جمعآوری منابع مالی در نظرسنجیها سقوط کرد. از این جهت نمیتوان توجه به او در روزهای اولیه اعلام نامزدی را مستمر و متداوم تصور کرد.
هریس در مسایل مورد جدال در امریکا مدام میان دیدگاههای سوسیالیستی و کمی سوسیالیستی نوسان داشته است. به عنوان نمونه، او چندین بار موضع خود را در مورد موضوعی تعیینکننده برای دموکراتها، یعنی بیمههای بهداشت و درمان، تغییر داده است. هریس در ابتدا از حذف کامل بیمه درمانی خصوصی حمایت کرد، اما بعدا یک طرح بیمه را مطرح کرد که به برنامههای خصوصی اجازه میداد تا زمانی که استانداردهای دولتی را رعایت کنند، به فعالیت خود ادامه دهند.
کامالا هریس در اکثر موضوعات عضو «حزب باد» است: له و علیه بیمه درمان خصوصی، له و علیه حکم اعدام، له و علیه زندانی کردن فروشندگان ماریجوانا و همچنین له و علیه وثیقه گذاری برای آزاد کردن مجرمان خشن.
او از معدود بازپرسهایی در تاریخ امریکاست که خواستار کاهش یا قطع کامل بودجه پلیسهای مستقل در شهرهای مختلف شده است. هریس در مورد جنگ اسرائیل و حماس هم طرفدار حق دفاع اسرائیل و هم آتشبس دائمی است که با هم همخوانی ندارند.
فرصت زودگذر
اگر هریس به همان نحوی عمل کند که در سال ۲۰۱۹ عمل کرد، تا چند هفته به عنوان جایگزین بایدن و نجاتدهنده دموکراتها و تهدید علیه ترامپ با یادآوری دادستان بودن خود در خبرها خواهد بود و در حدود اوایل سپتامبر در نظرسنجیها سقوط خواهد کرد، مگر آن که ماشین حزبی کلینتونها و بعدا اوباما (که با تاخیر او را تایید کرد) به یاریاش بشتابند: یعنی منابع مالی سرشاری را در اختیارش بگذارند تا چالهچوله ها را با پول پر کند و سازمان خود را نیز در اختیارش بگذارند تا برای او متن سخنرانی کوتاه (بدون سالاد کلمات) بنویسند، از ریزش مشاوران و دستیاران هریس جلوگیری کنند و با فرستادن داوطلبان به درو کردن برگههای رای پستی از درخانهها اقدام کنند.
دموکراتها البته با پولپاشی تلاش خواهند کرد شبکههای تلویزیونی را از انبوهی از تبلیغات ضد ترامپ پر کنند. از حزبی که چهار سال در مورد پر انرژی و فعال بودن بایدن تا زمان مناظره با ترامپ دروغ گفت، انتظار نمیرود در مورد میزان پولی که برای کارزارها به آنها میرسد، راست بگوید.
چالشهای پیشرو
چالش های هریس اکنون عمیقتر است؛ این که چگونه در کارزاری که چند ماه بیشتر فرصت ندارد، یک ائتلاف ضدترامپ در شش ایالت چرخشی ایجاد کند.
او باید در این ایالات کشاورزان، زنان حومه شهرها، رایدهندگان کمربند صنعتی از میانرفته، یهودیان و طرفداران حماس در حزب دموکرات، و افریقایی-لاتینتبارها را قانع کند که به نیازهای آنها رسیدگی خواهد کرد.
بخش قابل توجهی از رایدهندگان سنتی و باورمندان به سیاست هویتی، خریدار تبلیغ آفریقاییتبار بودن هریس نیستند. سقط جنین نیز ظرفیت بسیار اندکی برای جلب در ایالتهایی که بر اساس فدرالیسم خود در آن باب تصمیم گرفته یا خواهند گرفت دارد. در تنها ۱۴ ایالات محدودیتها بر سر سقط جنین شدید است و آنها اکثرا به جمهوریخواهان رای میدهند.
این حساسیت مخصوصا از زمانی تشدید شده که یک زن یعنی کامالا هریس، معاون رئيسجمهور مستقر امریکا به عنوان نامزد دموکرات وارد میدان شده تا شانس خود را برای این که اولین رئيسجمهور زن ایالات متحده باشد بیازماید. روندی که جنیفر رابین، ستوننویس سرشناس روزنامه واشنگتنپست از آن با عنوان «زنستیزی در ستادهای انتخاباتی دونالد ترامپ، نامزد حزب جمهوریخواه» یاد میکند و معتقد است با مطرح شدن هریس به عنوان یکی از رقبای انتخاباتی، آشکارا تشدید شده است.
اما این سویههای جنسیتی که ناظران و کنشگران برابری جنسیتی را نگران میکند چیست و رد پای آن را کجاها میتوان دید؟
یک مشت زن بیبچه گربهدوست!
جمهوریخواهان میگویند کامالا هریس برای ریاستجمهوری امریکا مناسب نیست چون فرزند بیولوژیکی ندارد و هرگز زایمان نکرده و مادر نشده است. گفتمانی که با اظهارات هفته گذشته جیدی ونس، سناتور جوان ایالت اوهایو که به عنوان نامزد معاونت دونالد ترامپ در کارزار انتخاباتی سال ۲۰۲۴ رقابت میکند اهمیت بیشتری هم پیدا کرد. ونس زنان حزب دموکرات را «یک مشت زن بیفرزند گربهدوست که زندگیهای ملالآوری دارند» توصیف کرد.
او پیشتر هم در مصاحبهای در سال ۲۰۲۰ کسانی را که نمیخواهند بچهدار شوند «جامعهستیز» و «روانپریش» خوانده بود. این اظهارات موجی از نقد و اعتراض را در رسانهها و میان کاربران امریکایی شبکههای اجتماعی و مخصوصا زنان و فعالان برابری جنسیتی به دنبال داشت. بسیاری از کاربران زن با انتشار ویدیوهایی که آنها را در کنار گربههاشان نشان میدهد گفتند: «من با گربهام زندگی میکنم. به زندگی ملالآورم خوش آمدید.»
ونس البته ناگزیر به عذرخواهی شد اما نه عذرخواهی از زنان؛ او از گربهها عذر خواست و بلافاصله تاکید کرد: «متاسفانه جانِ کلام من حقیقت داشت».
در این میان منتقدان چنین اظهاراتی را زنستیزانه و صرفا پاسخی به جنسیتِ رقیب دموکرات در این انتخابات میدانند. درست است؛ کامالا هریس هرگز زایمان نکرده، دقیقا مانند تمام ۴۶ مردی که پیش از او رئيسجمهور مریکا بودهاند.
علاوه بر این، خانم هریس مادرخوانده «کُل» و «اِلا»، فرزندان بیولوژیک همسرش داگ امهاف است. واقعیتی که حتی پای همسر سابق امهاف را هم به میدان رقابتهای انتخاباتی باز کرد تا از هریس به عنوان مادری دوستداشتنی، حامی و همیشه حاضر برای کُل و اِلا یاد کند که در پرورش و تربیت آنها نقش مهمی داشته است؛ زندگی خانوادگی درست شبیه آنچه سیاستمردانی از جمله جرج واشنگتن، از پدران بنیانگذار و اولین رئيسجمهور مریکا و جیمز مدیسن، از نویسندگان قانون اساسی این کشور داشتند؛ آنها هم فرزند بیولوژیکی نداشتند و البته آنها به هر حال مرد بودند.
اینجاست که فیث هیل، نویسنده مجله آتلانتیک مینویسد: «آیا پرستاری و مراقبت که در نگاه سنتی و پدرسالارانه ویژگیهایی زنانه شناخته شدهاند، واقعا زنانهاند؟ و آیا الزاما پیشنیاز مراقبت از دیگران و جامعه، داشتن فرزند، آن هم الزاما فرزندی است از خون شما یا حتما محصول ساختار خانواده و ازدواج؟ میلیونها نفر در جهان از پدر و مادر و اعضای سالخورده خانواده یا حتی سالمندان محله مراقبت میکنند. میلیونها نفر از اعضای خانواده یا همسری که از آلزایمر رنج میبرد پرستاری میکنند؛ بی آنکه الزاما کودکی را به این دنیا آورده باشند. این تلقی که تنها مادران بیولوژیک، مراقبت و پرستاری و حتی آنچه را که مهر مادری خوانده میشود میفهمند؛ نادیده گرفتن بخش بزرگی از واقعیتِ جامعه امریکاست.»
هیل بلافاصله مینویسد: «و همه اینها در حالی است که دونالد ترامپ پنج فرزند بیولوژیک دارد و و هم اوست که ۵ هزار کودک خانوادههای مهاجر را از والدینشان جدا کرد». و در آخر هم تاکید میکند که: «راستش مادر بودن یا نبودن یک زن هیچ اهمیتی در انتخابات و آینده کشور ما ندارد».
جمهوریخواهان بهطور سنتی خود را طرفدار خانواده و مخالف حق پایان خودخواسته بارداری معرفی میکنند. جیدی ونس که خود سه فرزند دارد، پیش از این تا آنجا پیش رفته که گفته بود «شهروندانی که بچه دارند باید قدرت رای بیشتری داشته باشند» و این در حالی است که ۴۷ درصد امریکاییهای زیر ۵۰ سال میگویند انتخابشان این است که هرگز بچهای نداشته باشند و برآوردها نشان میدهد که ۴۵ درصد از زنان امریکایی در سال ۲۰۳۰ نهتنها بچهای نخواهند داشت که خارج از ساختار ازدواج زندگی میکنند؛ شیوهای از زیست و تجربه زنانه که به نظر میرسد محافظهکاران امریکایی از آن هراس دارند.
زنان و اتاق خوابی نه از آن خود!
مثل همیشه باز هم وقتی پای درخشش، موفقیت و قدرت زنی در میان است سر و کله یک اتهامِ قدیمی پیدا میشود: «باز کردن راه خود از طریق سکس».
جامعه مردسالار زنانی را که روابط متعدد و خارج از ازدواج را تجربه کردهاند، تحقیر و قضاوت میکند و ای بسا از آنها بهراسد. برچسب «زیادی آزاد» در این موارد از قبل آماده است تا بر پیشانی زن بنشیند.
شکل دیگری از کلیشههای جنسیتی و گفتمان زنستیز که مخالفان هریس این روزها در شبکههای اجتماعی و رسانههای امریکایی پیش میبرند: او زنی است که به واسطه رابطه عاشقانه خارج از ازدواج با ویلی براون متاهل، از سیاستمدران بانفوذ کالیفرنیا پیشرفت کرده است.
ویلی براون که اکنون ۹۰سال سن دارد، شهردار پیشین سانفرانسیسکو بود. او و کامالا هریس در سالهای ۱۹۹۰ رابطهای عاشقانه داشتند یا به اصطلاح «دیت» میکردند. براون پیش از آن رابطه و در سال ۱۹۸۲ از همسرش جدا شده بود. او در سال ۲۰۲۰ در مقالهای برای نشریه فرانسیسکو کرونیکال نوشت: «البته که با کامالا هریس در رابطه بودم. خب که چی؟» و تصریح کرد که در جریان اولین ورود هریس به میدان رقابتهای سیاسی برای مسند دادستانی سانفرانسیسکو از او حمایت کرده، همانطور که از فهرست بلندبالایی از دیگر سیاستمداران از جمله نانسی پلوسی هم حمایت کرده بود.
اتهام «استفاده از سکس برای پیشرفت حرفهای» علیه کامالا هریس در سال ۲۰۱۹ و از شبکه تلویزیونی محافظهکار فاکسنیوز آغاز شد، وقتی که تامی لارن، از مجریان این شبکه نوشت: «کامالا! آیا برای اهدافت جنگیدی یا راهت را با خوابیدن با ویلی براون باز کردی؟» همان کلیشه جنسیتزده قدیمی که زن را در بدن و روابط جنسیاش خلاصه میکند و نمیتواند بپذیرد زنی با تکیه بر پشتکار، تلاش، تحصیلات، استعداد و کاراکترِ خودش موفق شود.
چنین کلیشهای از سوی دیگر، مهر تاییدی است که بر پدرسالار بودنِ ساختارهای موجود میزنیم؛ چرا که نشان میدهیم ساختار قدرت بهقدری مردسالار و آلوده به انواع تبعیضهای جنسیتی است که ممکن نیست زنی بتواند بدون تن دادن به رابطه جنسی با مردان متنفذ گامی به پیش بردارد.
فقط هم ویلی براون نیست. مخالفان کامالا هریس پای مردان دیگری را هم به جدالهای سیاسی باز کردهاند؛ مثلا مانتل ویلیامز، مجری شوهای تلویزیونی که زمان کوتاهی در سال ۲۰۰۰ با کاملا هریس در رابطه بود. ویلیامز در حسابش در شبکه اکس (توییتر سابق) نوشت: «من و کاملا ۲۰ سال پیش، زمانی که هر دو مجرد بودیم رابطه کوتاهمدتی داشتیم» و پرسش مهمی را در برابر جامعه امریکا قرار داد: «سوالم این است که آیا اگر او یک نامزد مرد بود هم همین قدر مهم بود که با چه کسانی رابطه داشته؟»
یک زن زیاد و دو زن نشدنی است!
کامالا هریس که با ورود به رقابتهای انتخاباتی ۲۰۲۴ خیلی زود توانست به پیشتازی ترامپ در نظرسنجیها پایان دهد، حالا باید معاون و همراه انتخاباتیاش را در این رقابتها معرفی کند و اگر نیک بنگریم یکی از بزرگترین تورهای ساختار مردسالار مبتنی بر کلیشههای جنسیتی دقیقا همین جاست که پهن است.
اینجاست که هریس در تقاطع تبعیضها میایستد؛ او نه تنها زن که سیاهپوست و آسیایی-آمریکایی است و با این زمینهها البته که باید معاون خود را از میان مردان سفید انتخاب کند. البته اگر میخواهد پیروز رقابتها باشد و رایدهندگان را مایوس نکند. چنین گمانهزنی حاوی این پیشبینی است که جامعه به ترکیب دو زن اعتماد نخواهد کرد چرا که امریکا هرگز شاهد مبارزه یک زوج سیاسی که هر دو زن باشند نبوده است.
همین وضعیت درباره نژاد زوجی که میخواهند به اتاق بیضی کاخ سفید راه پیدا کنند هم صادق است؛ دو نامزد که هیچ یک سفید نیستند شانس چندانی میان رایدهندگان نژادپرست ندارند. پس هریس الزاما باید یک مرد سفید را انتخاب کند. گویی وقتی پای رقابت زنان برای کسب بالاترین ردههای قدرت در میان است، تحلیلگران فراموش میکنند که در تمام دورههای پیشین، این مردان سفید بودهاند که کاخ سفید را در اختیار داشتهاند (باراک اوباما یک استثناست) و هیچ کس هم از تسلط این الگو شگفتزده نشده و پیشبینی نکرده که جامعه به دو مرد که هر دو سفید هم باشند رای نخواهد داد.
بازگشت به دوران رام کردن زن سرکش!
فعالان حقوق زنان و کنشگران برابری جنسیتی شاید هیچ زمانی در طول تاریخ امریکا تا این حد نگران دستاوردهای جنبشهای زنان نبودهاند. میلیونها زن امریکایی از سال ۲۰۲۲ و در پی لغو حکم تاریخی «رو در برابر وید» حق قانونی خود برای پایان بارداری (سقط جنین) را از دست دادهاند.
حالا هم یکی از نامزدهای ریاستجمهوری کشور مردی است که نه تنها با حق زنان بر بدنها و سرنوشتشان مخالف است بلکه سوابقی چون آزار جنسی و تجاوز اثباتشده در دادگاه و تحقیر و توهین جنسیتی نسبت به زنان را هم در کارنامه دارد. معاون او هم میگوید زنان حتی در صورتِ بارداری حاصل از تجاوز یا «زنای محارم» نباید حق سقط جنین داشته باشند.
همان ترکیبی که جنیفر رابین، ستوننویس روزنامه واشنگتنپست میگوید: «هدفش توهین به زنان امریکایی است» و لورا کی فیلد، نویسنده و نظریهپرداز سیاسی در نشریه پولیتیکو از آن با عنوان یک گفتمان فلسفی جدید حرف میزند؛ گفتمانی که به نوشته فیلد هدفش روشن است: «زیر سوال بردن فمینیسم مدرن و ارزشهایی مثل برابری جنسیتی».
از نگاه این نظریهپرداز سیاسی چسبی که این روزها بازیگران حزب جمهوریخواه امریکا و بهطور مشخص اردوگاه سیاسیِ «ترامپ+ونس» را به هم میچسباند نوعی «شوونیسم افراطی زنستیزانه» است که از یک سو دستاوردهای فمینیسم برای زنان را زیر سوال میبرد و از سوی دیگر ارزشهای سنتی مثل ایمان مذهبی، خانواده و باروری را در مقابل ارزشهای مدرنی چون برابری جنسیتی، عاملیت و حق انتخاب زنان قرار میدهد. او از یک جنگ فرهنگی حرف میزند؛ جنگ طرفداران جنبش ماگا (MAGA) با آزادی زنان؛ جنگی برای بازگرداندن امریکا به دوران «رام کردن زن سرکش»!
این دو نامزد در ۵۰ ایالت امریکا به رقابت میپردازند. هر ایالت دارای تعداد مشخص آرای کالج الکترال (مجمع گزینندگان) است.
در مجموع ۵۳۸ رای الکترال وجود دارد. برنده نامزدی است که نصف + یک این آرا را به دست آورد و مرز پیروزی ۲۷۰ است.
در روز انتخابات چه اتفاقی میافتد؟
در روز انتخابات اکثریت رایدهندگان پای صندوق های رای میروند و آرا شمارش میشود.
ممکن است برخی از رایدهندگان با استفاده از سیستم رایگیری پستی یا رای زودهنگام، پیش از موعد رای خود را داده باشند.
شمارش آرا در هر ایالت پس از پایان مهلت رایگیری آغاز میشود. پایان مهلت رایگیری در هر ایالت متفاوت است.
انتخابات کانگرس امریکا
رقابت ۱۵ عقرب ۱۴۰۳ تنها بر سر ریاستجمهوری نیست. انتخابات کانگرس امریکا (مجلس نمایندگان و مجلس سنا) نیز در همان روز برگزار میشود.
همه ۴۳۵ کرسی مجلس نمایندگان و ۳۴ کرسی از ۱۰۰ کرسی مجلس سنا در مصاف رقابتاند. در این روز همچنین نبرد برای بهدستآوردن کرسیهای اجرایی دیگر نیز برقرار خواهد بود.
نتیجه انتخابات کی اعلام میشود؟
انتظار میرود برنده انتخابات ریاستجمهوری امریکا ۱۶ عقرب اعلام شود. اما در انتخاباتهای پیشین نتیجه انتخابات بسته به روند شمارش آرا متغیر بوده است.
نتیجه انتخابات در سالهای ۲۰۱۲ و ۲۰۱۶ یک روز پس از انتخابات اعلام شد. اما نتیجه انتخابات ۲۰۲۰ که به پیروزی جو بایدن انجامید چهار روز طول کشید.
در تاریخ معاصر امریکا طولانیترین مدت زمان تعیین نتیجه برای اعلام برنده نهایی ریاستجمهوری مربوط به انتخابات سال ۲۰۰۰ میان جورج دبلیو بوش و ال گور بود. این انتخابات ۷ نوامبر ۲۰۰۰ برگزار شد و نتیجه آن ۱۳ دسامبر ۲۰۰۰، پس از ۳۶ روز نهایی شد.
